در روایتی که از پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله نقل شده آمده است که « إِذَا نَزَلَتِ الْعَاهَاتُ وَ الْآفَاتُ عُوفِیَ أَهْلُ الْمَسَاجِدِ»[5]: هرگاه آفات و عاهات (بیماری‌ها) بر انسان‌ها فروریزد، اهل مساجد در عافیت خواهند بود! اگر این روایت صحیح است، چرا مساجد را از ترس سرایت بیماری بسته‌اید؟ چرا بسیاری از کسانی که اهل مساجد می باشند، خود به این بیماری گرفتار شده‌اند؟   پاسخ: 1.فهم حدیث بر دو امر اساسی متوقف است: یکی اثبات صدور آن از معصوم و دوم بررسی دلالت آن بر مقصود. با جستجو در منابع معتبر و کهن حدیثی شیعه، مشخص شد که این روایت تنها در کتاب الجعفریات، تألیف محمد بن محمد بن اشعث کوفی، زیسته در قرن چهارم هجری، آمده است. کتاب و مؤلف آن، هردو مورد اعتماد عالمان شیعه از قدما بوده است؛ ولی برخی از علمای معاصر به طور جدی در سند آن تشکیک کرده و یا آن را رد کرده اند لذا نمی توان چندان به قوت آن اتکا نمود. 2.مرحله دوم پژوهش، که مرحله فهم و دلالت روایت است، خود در دو مرحله انجام می‌گیرد: یکی بررسی و تحلیل مفاد حدیث بدون توجه به دیگر آیات و روایات و دوم بررسی مفاد حدیث، با توجه به آیات و روایات واردشده در موضوع مسجد یا موضوعات عام‌تری که احکام مسجد را نیز در بر می‌گیرد.  3.این حدیث چند واژه کلیدی دارد که مفهوم‌شناسی آن لازم است: «الآفات»، «العاهات»، «عوفی»، «اهل المساجد». «الآفه» به معنای آسیبی است که به کشت و دام وارد شده و آن را ناقص یا بیمار می‌کند؛ «العاهه» در لغت به معنای آسیب یا بیماری است که به کشت یا دام وارد می‌شود؛ «عُوفِیَ» فعل مجهول باب افعال از ریشه واژگانی «عَفَی»، به معنای از بین‌رفتن و پایان‌یافتن یک چیز که در مورد بلاها به معنای پایان یافتن یا مصون ماندن از آن و صحت کامل از آن‌ است. «اهل المساجد» کسانی‌اند که در مسجد برای عبادت رفت و آمد دارند و به این امر شناخته شده‌اند. 4.معنای ظاهر این سخن این است که وقتی بلاها و بیماری‌ها فرو ریزد، اهل مساجد در صحت و عافیت خواهند بود. در این راستا می‌بایست توجه کرد که اولا به مناسبت حکم (عافیت) و موضوع (نزول بلا و بیماری) به نظر می‌رسد منظور از بلاها و بیماری‌ها، بلاها و بیماری‌های اخلاقی، اجتماعی و معنوی باشد؛ یعنی وقتی فتنه‌ها و بلاهای اجتماعی پدیدار شود، اهل مساجد به سبب اتصال به خدا و آگاهی از حقایق دینی و پیمودن راه صحیح زندگی، از آن فتنه‌ها در امان خواهند بود؛ چراکه مساجد مکان انس و اتصال به خدا و آموختن مسائل دینی و ارزش‌های معنوی است، نه محل درمان بیماری‌های جسمی؛ هرچند بسیاری از بیماری‌های جسمی هم ریشه روحی و روانی دارد و معنویت اصیل می‌تواند از آن پیشگیری کند.   ثانیا «عافیت» اگرچه در معنای سلامتی جسم و روح، هردو، به کار رفته، اما در نصوص دینی بیش‌تر در سلامتی دین و ایمان به کار رفته است. بر این اساس، معنای سخن این است که وقتی فتنه‌های گمراه‌کننده فرو بارد و بسیاری از مردم را گمراه و سرگردان کند، اهل مساجد به سبب ارتباط مداوم و نزدیک با دین و عالمان دینی از گمراهی مصون مانند.  (ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات (الأشعثیات) - تهران، چاپ اول) @salehin_parand #پرونده #کارگروه_تولید_محتوا #تربیت_دینی #اهمیت_مساجد_در_کلام_و_شبهات #ناحیه_حیدر_کرار_شهر_پرند #سپاه_سیدالشهداء_استان_تهران