#نکته_های_نو_در_علوم_مقدماتی_اجتهاد 41
👈👈این مباحث تدریس هم شده که بسیار مطالب بیشتری در تدریس گفته شد، برای دریافت بهتر مطالب، صوتهای تدریس را گوش کنید.
⏪ مباحث مطرح شده نهایی نیست و مقاله احتیاج به ویرایش دارد
🔅🔅🔅
⏪ پنج . توجه به جو صدور روایات در تفسير روايات
يكى از مبانى و نكات در تفسير روايات و برداشت هاى فقهى از روايات توجّه به اوضاع فرهنگى و بويژه فقهى در عصر صدور روايت است. طبيعى است كه انسان و در راس آنها معصومین بدون توجّه به مقتضيات اوضاع و شرايط محيطى خود سخن نمى گويد; زيرا سخن گفتن بدون توجّه به محيط و الزامات و اقتضائات آن به دور ازشان یک فرد آ گاه به مقتضیات زمان و مکان است .
▪ كلام سنجیده و ارزشمند آن است كه با توجه به فضای موجود و مقتضیات زمان و مکان باشد و هر چه کلام از فضاى موجودْ دور باشد به همان مقدار حکیمانه بودن دور است یکی از فقهایی که در این مورد توجه وافر داشت آیه الله بروجردیست ايشان در خصوص توجّه به شرايط صدور روايت در هنگام تفسير روايت ها مى گويد: از آن جا كه اغلب فقه اماميه از ائمه(ع) گرفته شده و هر كدام از آنان معاصر گروهى از فقيهان صاحب فتوا و مورد مراجعه مردم از بين مخالفان بودند در دستيابى به مفهوم روايت ها و توضيح مدلول آنها, ناچار از مراجعه به فتاواى هم دوره هاى آن امامى هستيم كه روايت از وى نقل شده است 47.
▪ آیه الله بروجردى با توجّه به همين واقعيّت گرایی در تفسير روايات گاه برداشت هايى از روايت ارائه مى كند كه با برداشت هاى ديگران تفاوت جدّى دارد. وى در خصوص روايتى درباره دست بر هم گذاشتن در نماز و تشبّه به مجوس مى گويد:
▪ تعبير «التكفير من فعل المجوس» كه در پاره اى از روايت ها آمده است ناظر به حرمت آن به دليل تشبّه به مجوس نيست; بلكه منظور ردّ ديدگاه عامّه است كه به استمرار عمل رسول خدا اعتقاد دارند و اثبات اين كه اين كار از پيامبر(ص) نيست و به هيچ وجه از سنّت نبوى به شمار نمى آيد; بلكه ريشه آن، كار مجوس است 48.
⏪ شش. توجّه به ذهنيت پرسشگران
پاسخ هاى متين, همواره پاسخ هايى هستند كه با توجّه به پرسش، ذهنيت و برداشت پرسشگر ارائه شده باشند. فهم محتواى پاسخ, بدون توجّه به پرسش و ذهن پرسشگر و فهم آن, دشوار و در بسيارى مواقع، گمراه كننده است. پاسخگو همواره تلاش مى كند تا پاسخ خود را به گونه اى بيان كند كه پرسش را از ذهن پرسش كننده خارج كند واگر پاسخ با ذهنيت و برداشت پرسش كننده تناسب نداشته باشد, پرسش كننده, به پاسخ مورد نياز خود دست نخواهد يافت. ذهنيت افراد را معمولاً شرايط و محيط فكرى و نيازهاى خاصّ منطقه اى تشكيل مى دهند. ذهن انسان, تحت تأثير محيط به پرسش مى رسد و براى فهم درست پرسش ها بايد محيط زندگى و افكار رايج حوزه معيشت پرسش كننده را شناخت. به تعبيرى: پرسش ها آينه و نمايانگر محيط زندگى ها هستند و بازتاب زندگى فكرى و نيازهاى روزمرّه مردم مناطق گوناگون شمرده مى شوند.
▪ از اين رو, كسانى كه با اين قبيل روايت ها ـ كه در شكل پرسش و پاسخ ارائه شده اند ـ مواجه مى شوند, براى فهم پاسخ امام(ع), بايد از محيط فكرى و ذهنيت راوى اطّلاع داشته باشند, وگرنه, چندان در فهم كلام معصوم(ع), موفّق نخواهند بود. آیه الله بروجردى, در بسيارى موارد به اين امر مهم, توجّه كرده و آن را گوشزد نموده است در جلد اوّل نهایه التقریر ذيل مبحث قبله كه متن روايت, با توجّه به كوفى بودن سائلْ تفسير شده است49 و نيز در جلد دوم, ذيل مبحث سجده, به اعتبار كوفى بودن و عامى بودن سؤال كننده, پاسخ امام را توضيح داده اند 50.
⏪ هفت :توجه به خصوصیات و فضای سکونت راوی:
دقّت در محلّ سكونت راوى, مسائل فكرى و نوعِ فقه متداول در حوزه سكونت راوى, توجّه به شيوه نگرش توده مردم به اين مسائل و فرق گذارى بين پرسشگران متخصّص و غير متخصّص, از نكاتى است كه افرادی مثل آیه الله بروجردى از رهگذر مبناى حديثى اش در فقه الحديث, به آن دست يافته اند. اين قبيل تيز بينى ها و مو شكافى ها در بين متخصّصان حديثى و فقهى كمتر ديده مى شود و مى توان گفت كه از امتيازات و ابتكارات ایشان است51 .
⏪ ادامه دارد....
📝 پانویس:
47. نهایة التقریر ج 2 , ص336
48. نهایة التقریر ج2 , ص337
49.نهایة التقریرج1, ص210
50. نهایة التقریر ج2, ص279
51. براى آگاهى بيشتر از توجّه به نقش فضای صدور در تفسير روايات, ر.ک: ج1, ص88, 118 و ج2, ص207 و ج3, ص202
@salmanraoofi
#ضد_براندازی11
#قرآن
#حدیث
#فقه_الحکومه
🔅🔅🔅
حدیث:
📚 19/ فی دَعَائِمُ الْإِسْلَامِ، عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع: أَنَّهُ خَطَبَ بِالْكُوفَةِ فَقَامَ رَجُلٌ مِنَ الْخَوَارِجِ فَقَالَ لَا حُكْمَ إِلَّا لِلَّهِ فَسَكَتَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع ثُمَّ قَامَ آخَرُ وَ آخَرُ فَلَمَّا أَكْثَرُوا قَالَ كَلِمَةُ حَقٍّ يُرَادُ بِهَا بَاطِلٌ لَكُمْ عِنْدَنَا ثَلَاثُ خِصَالٍ لَا نَمْنَعُكُمْ مَسَاجِدَ اللَّهِ أَنْ تُصَلُّوا فِيهَا وَ لَا نَمْنَعُكُمُ الْفَيْءَ مَا كَانَتْ أَيْدِيكُمْ مَعَ أَيْدِينَا وَ لَا نَبْدَؤُكُمْ بِحَرْبٍ حَتَّى تَبْدَءُونَا [بِهِ] وَ أَشْهَدُ لَقَدْ أَخْبَرَنِي النَّبِيُّ الصَّادِقُ ص عَنِ الرُّوحِ الْأَمِينِ عَنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ أَنَّهُ لَا يَخْرُجُ [عَلَيْنَا] مِنْكُمْ مِنْ فِئَةٍ قَلَّتْ أَوْ كَثُرَتْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ إِلَّا جَعَلَ اللَّهُ حَتْفَهَا عَلَى أَيْدِينَا وَ إِنَّ أَفْضَلَ الْجِهَادِ جِهَادُكُمْ وَ أَفْضَلَ الْمُجَاهِدِينَ مَنْ قَتَلَكُمْ وَ أَفْضَلَ الشُّهَدَاءِ مَنْ قَتَلْتُمُوهُ فَاعْمَلُوا مَا أَنْتُمْ عَامِلُونَ- فَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ وَ لِكُلِّ نَبَإٍ مُسْتَقَرٌّ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ 22.
▫ دعائم الاسلام از امیر المومنین«ع» نقل کرده :ایشان در کوفه خطبه خواندند پس مردی از خوارج بلند شد و گفت : حکمرانی غیر خدا نیست پس امیرالمومنین«ع» ساکت شدند سپس دیگری و دیگری بلند شد پس هنگامی که زیاد شدند فرمود: کلمه حقیست که از آن اراده باطلی شده شما سه ویژگی نزد ما دارید که شما را منع نمی¬کنیم اینکه در مساجد خدا نماز بگذارید ، از غنیمت شما را منع نمی¬کنیم تا هنگامی که دست شما همراه دست ماست ، و شروع به جنگ با شما نمی¬کنیم تا شما شروع به جنگ با ما کنید و شهادت می¬دهم که همانا پیامبر راستگو«ص» از روح الامین از ربّ العالمین مرا آگاه کرد که که گروهی از شما زیاد باشند یا کم تا روز قیامت بر ما خارج نمی¬شوند مگر اینکه خداوند مرگشان را به دست ما قرار می¬دهد و همانا برترین جهاد جهاد با شماست و برترین مجاهدین کسی است که شما را بکشد و برترین شهدا کسی است که شما او را بکشید پس بدانید شما عمل کننده نیستید پس روز قیامت اهل باطل زیان کنندگانند و هر خبری جایگاهی دارد پس خواهید دانست .
⏪ ادامه دارد....
📝 پانویس:
22.دعائم الإسلام ج 1 ص 393.
@salmanraoofi
باسمه تعالی
فردا جلسه چهارم مکتب شناسی فقهی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای حفظه الله برقرار خواهد شد
بزرگوارانی که می خواهند تشریف بیاورند برای گرفتن آدرس به آیدی بنده
@srsr1359
پیام بدهند
بحث ساعت ۱۱ تا ۱۲ برقرار است
@salmanraoofi
#نکته_های_نو_در_علوم_مقدماتی_اجتهاد 41
👈👈این مباحث تدریس هم شده که بسیار مطالب بیشتری در تدریس گفته شد، برای دریافت بهتر مطالب، صوتهای تدریس را گوش کنید.
⏪ مباحث مطرح شده نهایی نیست و مقاله احتیاج به ویرایش دارد
🔅🔅🔅
⏪ هشت . توجه به نقل به معنا در حدیث و پیامدهای آن
توجه به آثار و پیامد های نقل به معنی در حدیث لوازمی دارد که کمتر فقیهی به این آثار و لوازم توجه داشته است مهمترین این لوازم و آثار عبارتند از:
⬅ یک : دقت در الفاظ و ساختار كلام منتفی مى شود; زيرا الفاظ و ساختار كلام بين این احتمال كه از امام باشد و يا تعبير برگزيده راوى ، مردّد مى گردد و در نتيجه ، بسيارى از برداشت ها و اجتهادها ـ كه ناشى از توجّه به تفاوت هاى تعبيرى و يا ساختار بيانى است و در دقتهاى فقهى نمود پيدا مى كند قابل نقد و ترديد مى شوند.
⬅ دو : متون روايى ناظر بر يك واقعه و يا موضوع, در عين تفاوت هاى تعبيرى, گاه چنان نزديك به هم هستند كه پندار تكرار حكم از سوى امام(ع) در ملاقات با راويان گوناگون, چندان معقول به نظر نمى آيد. اگرچه امكان عقلى چنين تكرارى قابل اثبات است; امّا تحقق چنين امكانى توسّط اشخاص خردمند, چندان متداول نيست و بديهى است كه معصوم(ع), يك حكم را براى چندين بارو با تعابير گوناگون, در ملاقات با افراد گوناگون بيان نمى كند و اگر چنين امرى تحقّق پيدا كند, حتماً در موارد نادر خواهد بود و در اين موارد هم خردمندى حكم مى كند كه از تعابير واحدْ بهره گرفته شود تا شنوندگان,دچار حيرت نگردند. از اين روى, در موارد بسيارى كه در باره يك حادثه, چندين گزارش نزديك به هم از امامان(ع) نقل شده و در آنها از تعابير گوناگونْ بهره گرفته شده است, بايد راه حل توجيهى براى آنها جُست. اين اختلاف ها ناشى از تداول نقل به معنا در گزارش سيره و يا كلام معصومان(ع) است و باید بر اين باور بود كه امام(ع), حكم را يك بار بيان كرده است; ولى شنوندگان مجلس, هر كدام برپايه مقدار برداشت و فهم خود, حكم را در قالب الفاظ و تعابير خود, نقل كرده اند. بنابراين احتمال تعدّد روايت و بيان مكرّر آن از سوى معصوم(ع) منتفى مى گردد.
⬅ سه:تشخيص «اضطراب در متن» كه در مباحث دراية الحديث, يكى از ابزارهاى شناخت صحّت و سقم حديث است, نيازمند دقّت بيشتر مى گردد; زيرا اضطراب در متن, همواره به مفهوم عدم صدور روايت نخواهد بود و ممكن است ناشى از ضعف و ناتوانى ادبى راوى نخستين باشد.
▪ از کسانی که به این مسئله توجه وافر داشته اند آیه الله بروجردی است ايشان, درباره روايت هاى مربوط به پوست خز, با اشاره به روايت مى گويد:
ظاهراً دو روايت, متّحد هستند. به اين معنا كه اين كلام, از امام(ع) يك بار در پاسخ «خزّاز» صادر شده است; جز اين كه در آن مجلس, گروهى كه از جمله آنان ابن ابى يعفور و ابن حجّاج بودند, حضور داشتند و اختلاف الفاظ دو روايت ـ از قبيل اين كه در روايت اوّل, پرسش از حكم نماز در لباس خز است, بدون ذكر پوست و در دومى, سؤال از پوست خز است, بدون ذكر نماز ـ نيز به دليل ديگر موارد اختلاف, موجب مى شود كه آنها دو روايت باشند; چون پيداست كه اختلاف, از عدم تحفّظ راوى و يا اختلاف اهداف آنان در نقل روايت, ناشى مى شود52 .
⬅ چهار :جمع روايات به جاى طرد آنها
با توجّه به وفور نقل به معنا در روايات, به طور طبيعى اختلاف هاى فراوانى در متن هاى منقول به وجود آمده است كه در مواردى تعارض نمايى دارند. نخستين نمودهاى تعارض بين متون روايات, نبايد فقیه را شتابزده به طرد و نفى اعتبار بخشى از آنها سوق دهد. اگر اصل وفور كاربرد روش «نقل به معنا» در گزارش راويانْ پذيرفته شود, زمينه لازم براى جمع بين گزارش هاى به ظاهر معارض به وجود مى آيد; زيرا محقّق, از دايره بسته واژه ها و ساختارهاى بيانى خارج شده, توجّه اصلى را به محتوا و پيام اصلى روايت ها منعطف مى كند و به اين طريق, در پيِ كشف هماهنگى هاى محتوايى روايت ها خواهد بود. تقدّم شيوه جمع بين روايات بر شيوه طرد و نفى آنها, روشى است كه آیه الله بروجردى, بدان پاى مى فشرد. تسلّط و توان علمى ایشان , به گونه اى بود كه در بسيارى موارد, راه حلّ جمع بين روايات, پاسخ لازم را مى داد و به نتيجه مى رسيد. مقرّر محترم, در مواردى از كتاب, توجّه و رويكرد مرحوم بروجردى را آورده و نمونه هايى از جمع روايات به ظاهر متناقض را نقل كرده است.
⏪ ادامه دارد....
📝 پانویس:
52.. نهایه التقریر ج1 , ص858. همچنين براى موارد مشابه, ر. ک : ج1, ص275, 434, 445, 475 و ج2, ص163, 189, 198 و ج3, ص925
@salmanraoofi
#ضد_براندازی12
#قرآن
#حدیث
#فقه_الحکومه
🔅🔅🔅
حدیث:
📚 20/ فی دعائم الاسلام عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ : « إِنْ دُعِيَ أَهْلُ الْبَغْيِ قَبْلَ الْقِتَالِ فَحَسَنٌ وَ إِلَّا فَقَدْ عَلِمُوا مَا يُدْعَوْنَ إِلَيْهِ وَ يَنْبَغِي أَنْ لَا يَبْدَءُوا بِالْقِتَالِ حَتَّى يَبْدَءُوهُمْ بِهِ 23.»
▫ در دعائم الاسلام از اباعبدالله «ع» است که فرمود : « اگر اهل سرکشی قبل از جنگ فراخوان شوند نیکوست و گرنه دانسته شود آنچه به آن خوانده می¬شوند و سزاوار است که شروع به جنگ با آنان نشود تا آنها شروع به جنگ کنند .»
🔅🔅🔅
📚 21/ فی دعائم الاسلام عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع : « أَنَّهُ ذَكَرَ قِتَالَ مَنْ قَاتَلَهُ مِنْهُمْ فَقَالَ وَ اللَّهِ مَا وَجَدْتُ إِلَّا قِتَالَهُمْ أَوِ الْكُفْرَ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَى نَبِيِّهِ مُحَمَّدٍ ص .24 »
▫ در دعائم الاسلام از از امیرالمومنین «ع» است که فرمود : اینکه صحبت جنگ کسانی شد که ایشان با آنها می¬جنگد پس فرمود: به خدا قسم نیافتم مگر جنگ با آنها را یا کفر به آنچه خداوند بر پیامبرش محمد «ص» نازل کرده .
🔅🔅🔅
📚 22/ فی دعائم الاسلام عَنْ ابی جعفر ع : « أَنَّهُ سُئِلَ عَنِ الَّذِينَ قَاتَلَهُمْ مِنْ أَهْلِ الْقِبْلَةِ أَ كَافِرُونَ هُمْ قَالَ كَفَرُوا بِالْأَحْكَامِ وَ كَفَرُوا بِالنِّعَمِ كُفْراً لَيْسَ كَكُفْرِ الَّذِينَ دَفَعُوا النُّبُوَّةَ وَ لَمْ يُقِرُّوا بِالْإِسْلَامِ وَ لَوْ كَانُوا كَذَلِكَ مَا حَلَّتْ لَنَا مُنَاكَحَتُهُمْ وَ لَا ذَبَائِحُهُمْ وَ لَا مَوَارِيثُهُمْ25 . »
▫ در دعائم الاسلام از امام باقر «ع» روایت شده : « اینکه از ایشان سوال شد از افرادی که از اهل قبله با آنها جنگیده می¬شود آیا آنها کافرند فرمود: به احکام کافر شدند و به نعمتها کافر شدند نه مثل کفری که نبوت را راندند و به اسلام اقرار نکردند و اگر اینچنین بودند نه ازدواج با آنان برای ما حلال نبود و نه گوشتهای ذبحشان و نه ارثشان .»
⏪ ادامه دارد....
📝 پانویس:
23.دعائم الإسلام ج 1 ص 393. مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج11، ص: 66
24.. دعائم الإسلام ج 1 ص 388. مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج11، ص: 66
25. دعائم الإسلام ج 1 ص 388. مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج11، ص: 67
@salmanraoofi
هدایت شده از سلمان رئوفی
MR1 [کیفیت کم].mp3
14.39M
هدایت شده از سلمان رئوفی
MR2 [کیفیت کم].mp3
13.22M
جلسه ۲
#مکتب_شناسی_فقهی_آیتاللهالعظمی_خامنهای
🔅دور اول
@salmanraoofi
هدایت شده از سلمان رئوفی
MR3 [کیفیت کم].mp3
11.59M
جلسه ۳
#مکتب_شناسی_فقهی_آیتاللهالعظمی_خامنهای
🔅دور اول
@salmanraoofi
باسمه تعالی
جناب آقای غنایی پدر حجت الاسلام غنایی، از دوستان بزرگوار، شدیدا محتاج دعای دوستان است
لطفا از خواندن حمد شفا و دعا برای ایشان دریغ نکنید
متشکر
@salmanraoofi