❓پرسش ۱۷۸: تفاوت #مسأله_اصولی و #قاعدهٔ_فقهیة چیست؟ ✍پاسخ: 🌀مقدمه: قبل از بیان وجه تمایز #مسأله_اصولیه و #قاعده_فقهیه، به یکی از تعاریف ارائه شده برای این دو عنوان، به اختصار اشاره می‌گردد: تعریف مسأله‌ی اصولی: «المسألة الأُصولية عبارة عن القاعدة الممهّدة لاستنباط الأحكام الشرعية أو الوظيفة العملية.» تعریف قاعده‌ی فقهی: «القاعدة الفقهية عبارة عن حكم شرعي ينطبق على مصاديقه انطباق الطبيعي على أفراده، و لا تقع في طريق إثبات شي‏ء أبدا.» 🌀در تمایز قاعده فقهی و اصولی، مطالب بسیار زیادی در کتب اصولی بیان شده است که در این جا به اهم این مطالب(بدون نقض و ابرام) اشاره می‌شود: ✳️موضوع قواعد اصولی، «ادلّة احکام» و موضوع قواعد فقهی، «فعل مکلّف» است؛ از این رو «خبر الواحد حجةٌ»، قاعده اصولی است و در مقابل گزارة «الصلاة لا تعاد الا من خمس» قاعدة فقهی به شمار می‌آید. ✳️باز هم به #قرافی نسبت داده شده است که قواعد اصولی «کلی» و قواعد فقهی «غالبی» است. ✳️مرحوم #آخوند_خراسانی: قواعد اصولی را بر خلاف قواعد فقهیه، مرتبط با «همه ابواب فقه» می‌داند. با این حساب، «استصحاب» به جهت ارتباط با همه ابواب، یک مسأله اصولی است و قاعده «لاتعاد» به جهت کاربرد اختصاصی آن در باب «صلاة» یک قاعده فقهی است. ✳️ایشان «#شبهات_موضوعیه» را خاستگاه اختصاصی قواعد فقهی برمی‌شمرد و در مقابل بر سریان مسائل اصولی در «#شبهات_موضوعیه» و «#شبهات_حکمیه» تأکید می‌کند. ✳️مرحوم سید محمد تقی #حکیم: ایشان «قاعدة فقهی» را مبتنی بر مسأله اصولی می‌داند در حالی‌که مسائل اصولی مبتنی بر قاعده فقهی نیست؛ پس «لا تعاد» به عنوان یک قاعدة فقهی متوقف بر ثبوت چند مسأله اصولی همچون «ظواهر حجت است»، «خبر واحد حجت است»، «استثنا مفید حصر است» و... است؛ اما در مقابل هیچ مسأله اصولی مبتنی بر قاعده فقهی نیست. ✳️مرحوم #نائینی: نتیجه مسأله اصولی فقط برای #مجتهد نافع است، در حالی که قاعده فقهی هم برای مجتهد و هم برای #مقلد قابل استفاده است. ✳️ #حضرت_امام«اعلی الله مقامه» : قضیه‌ای که خودش مطلوب بالذات نیست (به این معنی که اگر نبود قضایای دیگری که مبتنی بر این قضیه است، فقیه از این قضیه بحث نمی‌کرد) «مسأله اصولی» است ولی اگر خودش مطلوب بالذات است به این معنی که فقیه بما هو فقیه، باید پیرامون آن بحث و بررسی کند (و بحث از آن برای رسیدن به قضایایی که آنها حکم شرعی هستند، نیست بلکه خودش حکم الهی است)، «قاعده فقهی» است #تمایز_علوم #اصول #اصول_فقه #قواعد_فقهیه 📚آیت الله سبحانی، الوسيط في اصول الفقه، ج 1، ص 42. 📚امام خمینی رحمة الله علیه، تهذيب الأصول، ج 1، ص 11. 📚انوار الهداية في التعليقة على الكفاية، ج 1، ص 45. 📚دروس في مسائل علم الأصول، ج 5، ص 126. •┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈•• به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️ https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭❀❓❀╮ @saluni ╰❀📚❀╯