بسم الله الرحمن الرحیم *پرونده ویژه اربعین* در ادامه بررسی فلسفه زیارت جالب است بدانیم بسیاری از ثوابها و مقامهای معنوی به احترام مزور، نصیب زائر و گذشتگان و آیندگان وی می‌شود که در روایات بدانها اشاره شده است. «عن علی علیه السلام أن رسول الله صلی الله علیه و آله قال له: والله لتقتلنّ بأرض عراق و تدفن بها....؛پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به امام علی علیه السلام خبر دادند که تو در سرزمین عراق کشته و دفن خواهی شد. امام علیه السلام پرسیدند: کسی که قبر ما را زیارت و تعمیر کند و تعهّد خویش را با آن حفظ کند، چه اجری دارد؟ فرمودند: ای اباالحسن! خداوند قبر تو و قبر فرزند تو را بقعه ای از بقعه های بهشت و زمینی از زمین‌های آن قرار داده است. قلب جوانمردانی از مخلوقات خود و برگزیدگان از بندگانش را مشتاق به سوی شما قرار داده به گونه‌ای که ذلّت و اذیّت را در راه شما تحمّل می‌کنند و قبرهای شما را آباد می‌سازند و با انگیزه‌ی تقرّب به خدا و دوستی رسول او، فراوان به زیارت قبور شما میشتابند. ای علی! تنها آنان از شفاعت من برخوردار، وارد شونده ی بر حوضم و زائران من در بهشت هستند. ای علی! کسی که قبر شما را آباد کند و به تعهّد خویش پایبند باشد، مانند آن است که سلیمان بن داوود را در ساختن بیت‌المقدس یاری رساند. کسی که قبر شما را زیارت کند، ثواب هفتاد حج (بعد از حجة الاسلام) دارد و از گناهان خود بیرون می‌آید همانند روزی که از مادرش متولّد می‌شود. پس بشارت باد تو را و به اولیا و دوستانت نیز بشارت بده به نعمت‌ها و چشم روشنی هایی که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده و نه به دل کسی خطور کرده است. لیکن نابخردانی از مردم، زائران قبور شما را سرزنش میکنند، آنگونه که زنان نابکار را بر نابکاریشان سرزنش میکنند. اینها اشرار امّت من هستند، شفاعت من به آنان نرسد و بر حوض من وارد نشوند». ثوابهایی که در امثال روایت مذکور بیان شده اند، تنها بیانگر اجر اخروی زیارت نیست؛ بلکه حکایت از اثراتی دارد که بر جسم و جان زوّار و اجتماع ایشان دارد و آنان را به ثواب های نشنیدنی و ندیدنی نائل میکند. ✨زیارتنامه ائمّه اطهار علیهم السلام، منبع مملو از فیض و رحمت و معرفت برای زائر این درگاه می‌باشد و او را به درجه‌ی «عارفاً بحقّه» می‌رساند. و پس از آن است که زائر هماره در محضر مزور حضور دارد و سلام او بُعد مکانی را در می نوردد و زندگی او رنگ و بوی مولایش را پیدا میکند؛ و این تمام هدف زیارت است. لذا زیارت سیدالشهدا علیه السلام که تجسّم تمامی معارف و سنن نبوی صلوات الله علیه و اله است، زائر را به چنان درجه‌ای از قرب و معرفت می‌رساند که گویا به زیارت خداوند نائل شده است (کَمَن زارَ اللهَ فی عَرشِه) ادامه دارد... 🏴 @shab_amaliat

بسم الله الرحمن الرحیم *پرونده ویژه اربعین* زیارت اربعین، تعظیم شعائر الهی تعظیم شعائر الهی از جمله اوامری است که قرآن کریم مستقیماً بدان پرداخته است. آیه‌ دوم از سوره‌ی مائده چنین میفرماید: "لا تُحِلُّوا شَعائِرَ اللَّهِ" همچنین در آیه‌ی 158 سوره‌ی بقره می‌فرماید: "إنّ الصَّفا وَ المروَةَ مِن شعائِرِ الله". با بررسی مصادیقی که قرآن کریم به عنوان شعائر الهی معرّفی فرموده است در می‌یابیم که اولاً شعائر الهی تنها در این مصادیق خلاصه نمی‌گردد؛ چراکه «مِن تبعیضیّه» در آیه‌ دلالت دارد بر اینکه موارد نام برده شده، تنها بخشی از شعائر الهی هستند. ثانیاً شعائر الهی، آیات و نشانه‌هایی هستند که بندگان را به یاد خداوند می اندازند؛ و این نشانه‌ها غیر از موجودات عالمند که تکویناً آیت الهی محسوب می شوند، بلکه آنچه برای عبادت خداوند متعال اختصاص می‌یابد، در زمره‌ی شعائر قرار می‌گیرد. در واقع هر نوع شعیره ای که بازگو کننده‌ی معالم دین یا ارزش‌های دینی باشد، مورد امضای شارع بوده و شامل ادلّه ی تعظیم شعائر الهی می‌شوند؛ چراکه عرف متشرّعه در تشخیص شعائر از سوی شارع مأذون است. جالب توجّه است که برخی معتقدند شعائر اهمّیّتی افزون بر واجبات دارند؛ چراکه این شعائر هستند که حافظ دین و اساس ایمان در جامعه و به تبع باز بودن دریچه‌ی سعادت به روی بشریّت میباشند. لذا چنانچه عرف متشرّعه، عملی را به عنوان علامتی از معالم دین و یادآور دین الهی بپذیرند، آن عمل از شعائر الهی محسوب میگردد و از مصادیق پایه‌گذاری سنّت حسنه می باشد. بدین معنا که وضع علامتی که دالّ بر حکمی الهی باشد (علامتی که فی نفسه حرمتی ندارد)، سنّت حسنه‌ای است که موجب ترویج بیش از پیش احکام الهی میگردد؛ لذا در زمره‌ی شعائر الهی نام خواهد گرفت. بعنوان مثال شهادت ثالثه در اذان و اقامه یعنی شهادت به ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام (أشهد أنّ علیّاً ولیّ الله)، جزئیّت در اذان و اقامه ندارد لکن از نظر فقها این شهادت از شعائر دین می‌باشد فلذا ذیل امر به تعظیم شعائر الهی قرار می‌گیرد. البته چنین سنّتی که بین مسلمین پذیرفته گردد و آن را به عنوان شعاری الهی، آیت دین بدانند جز با عنایت خداوند به قلوب ایشان ممکن نخواهد بود. چنانچه خداوند اراده فرماید که عملی از شعائر گردد، قلبها را به سوی آن عمل سوق داده و تجمیع و تحکیم می فرماید. همانطور که آیه شریفه می فرماید: "وَ رَبَطنا عَلَی قُلوبِهِم إذ قامُوا فَقالُوا ربنا رب السموات و الارض؛ و دلهایشان را محکم ساختیم در آن موقع که قیام کردند و گفتند پروردگار ما پروردگار آسمانها و زمین است". یکی دیگر از شعائر الهی که در فقه شیعه بدان تصریح شده است، زیارت معصومین علیهم السلام و بالاخص زیارت و عزاداری حسینی علیه السّلام می باشد. به علاوه ی آنکه دلایل متعدّدی وجود دارد که احیا و اقامه‌ی عزای سیدالشهدا علیه السلام به همه انحای آن (مشروط به آنکه فی نفسه حرمتی نداشته باشد) از نشانه‌های ایمان و عوامل اقامه‌ی دین است. شعائر حسینی علیه السلام از مصادیق امتثال امر مودّت اهل بیت رسول الله صلوات الله علیهم اجمعین است که آیه کریمه اجر رسالت را مودّت ایشان میداند: "قُل لا أسئَلُکُم عَلَیه أجراً إلّا المَوَدّةَ فِی القُربَی" ✔️ تولّی و تبرّی که اصلی‌ترین شاخصه ی مودّت می‌باشد، در اقامه‌ی عزای حسینی علیه السلام تجلّی یافته است؛ چراکه از سویی عزادار خود را متعهّد به حفظ آرمانها و اهداف سیدالشهدا علیه السلام و همچنین متعهّد به مبارزه با عوامل غربت و شهادت ایشان می‌داند. از این رو دوستی و دشمنی خود را بر محور دین خدا تنظیم می‌نماید و از این جهت است که شعائر حسینی علیه السلام ، شعائر الهی می‌گردند. از سوی دیگر کربلای اباعبدالله علیه السلام جلوه گاه تمامی اسلام گشته است؛ به همین خاطرست که گفته میشود «الاسلامُ مُحمّدیّ الوجودِ حسینیُّ البقاءِ». بنابراین شعائر حسینی علیه السلام فی نفسه مقدّس و فریضه است؛ لکن تقدّس آن به جهت عظمت خداوند و جریان ولایت او بر عالم و عالمیان می‌باشد. چون شعائر حسینی علیه السلام ، موجب بسط ولایت الهی در جهان است، همگان موظّف به تعظیم آن هستند و روایات مملوّند از تأکید به زیارت و عزاداری برای سیدالشهدا علیه السلام و بیان ثواب های بی شمار برای آن. ✔️ جالب توجّه است که در خلال روایات، بسیار به ثواب زیارت اباعبدالله علیه السلام پرداخته شده است؛ لکن یک زیارت است که علی الظاهر پاداشی برای آن مطرح نشده، بلکه سیاق آن نشان از نوعی وظیفه دارد.

توضیح آنکه تنها زیارت در روز اربعین اباعبدالله علیه السلام است که به عنوان علامت شیعه اهل بیت علیهم السلام اعلام شده است. چنین بیانی گویا میخواهد وظیفه‌ای را تعیین فرماید که عیار صدق مدّعیان باشد و معیار صف بندی آخرالزمانیان. امام حسن عسکری علیه السلام می فرمایند: «عَلاماتُ المؤمنِ خَمسٌ: صَلَواتُ إحدي و خَمسينَ، و زيارةُ‌ الأربعينَ، و التَّخَتُّم بِاليَمينِ، و تَعفيرُ الجبین، و الجَهْرُ بِبسم اللهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛نشانه‌هاي مؤمن پنج چيز است: اوّل: نماز پنجاه و يك ركعت (واجب و نافله در طول شبانه روز) دوّم: زيارة اربعين سوّم: انگشتر در دست راست نمودن چهارم: پيشاني بر خاك گذاردن پنجم: بلند گفتن بسم‌ الله ‌الرّحمن الرّحيم در نمازها». ✨این زیارت در واقع بزرگداشت یوم الله اربعین است؛ اربعینی که خود بزرگداشت واقعه ی کربلا و تمامی آرمان‌های آسمانی آن می‌باشد. 🏴@shab_amaliat

بسم الله الرحمن الرحیم پرونده ویژه اربعین ✔️ زیارت اربعین در روایات زیارت در روز اربعین از جمله زیارت هایی است که دارای زیارتنامه یمأثور می‌باشد؛ و این نشان از اوج اهتمام معصومین علیهم السلام به این زیارت دارد. آنچه از معارف در این زیارتنامه گنجانیده شده، به مثابه مرامنامه ای است که زائر با سیدالشهدا علیه السلام در میان می‌گذارد و بر آن اساس عهد و بیعت می‌سپارد. اصلی‌ترین روایتی که دالّ بر مطلوبیّت زیارت اربعین می باشد، فرمایش امام حسن عسکری علیه السلام است که در ضمن احصاء نشانه‌های مومن (=شیعه راستین)، زیارت اربعین را بعنوان یکی از آنها معرّفی می‌فرمایند. مقصود از عبارت «زیارت اربعین» نه دیدار چهل مومن است و نه چیز دیگر؛ بلکه تنها زیارت سیدالشهدا علیه السلام در روز اربعین را توصیه می‌کند. چراکه الف و لام بر سر کلمه‌ی اربعین (الأربعین) نشان از معهود بودن آن نزد مردم و اشاره به زیارت خاصّی که مورد تصدیق و آشنای مومنین است دارد. اینکه زیارت اربعین در کنار نمازهای واجب و مستحبّ قرار گرفته، می‌تواند حاکی از معانی والایی باشد. همانطور که آیت الله جوادی آملی معتقدند که این همنشینی دلالت دارد بر تعیین ستون دین و ستون ولایت. همانگونه که نماز بعنوان ستون دین معرّفی و توصیه شده است، زیارت اربعین نیز به عنوان ستون ولایت مورد تاکید می‌باشد. آنچه مرز بین ایمان و کفر است، نماز میباشد و آنچه مرز گردن نهادن به ولایت الهی یا ولایت طاغوت می‌باشد نیز زیارت اربعین است؛ چراکه بزرگداشت واقعه‌ی کربلا در روز اربعین به واقع زنده نگه داشتن واقعهای است که در آن تمامی اسلام در برابر تمامی کفر حضور می‌یابد و تجلّی تامّ مصاف همیشگی جبهه‌ی حق و جبههی باطل می‌گردد. حضور در دایره‌ی ولایت الهی، نه تنها تولّی اولیای حق را می‌طلبد، بلکه همواره تبرّی از ولایت طاغوت را نیز باید به همراه داشته باشد و این مهم با زنده نگاه داشتن یاد غربت و شهادت مظلومانهی امام حسین علیه السلام و اقامه‌ی عزا برای حضرتش انجام گرفته است. اینکه حضرت رضا علیه السلام به ابن شبیب می‌فرماید که همواره بر حسین علیه السلام اشک بریزد، و در حین این ذکر و اشک، آرزوی همراهی با حضرتش و شهدای کربلا را بنماید «فَقُل مَتی مَا ذَکَرتَه: یا لَیتَنی کُنتُ مَعَهُم فَأفوزَ فَوزاً عَظیماً»، یک تعلیم مکتبی است و نه صرف یک آرزو. آنکه قلبش آرزوی حضور در جرگهی یاران عاشورایی سیدالشهدا علیه السلام را دارد، اندیشه‌اش جدای از درس روضه‌های حضرتش نخواهد بود؛ و آنکه چون اصحاب حسین علیه السلام بیاندیشد، عملکردی شبیه ایشان خواهد یافت. این «اندیشه سازی از طریق دل» شاهکار منحصر به فرد سیدالشهدا علیه السلام است. @shab_amaliat

بسم الله الرحمن الرحیم 🌹گفتار چهارم: عبادت اجتماعی زیارت پیاده🌹 حرکت همگانی میلیونها انسان به سوی هدفی مشترک، فی‌نفسه اعجاب‌انگیز است؛ امّا اعجاب‌انگیزتر خواهد بود وقتی که دریابیم عبادتی میلیونی در حال وقوع است، عبادتی با چندین بُعد و جهت. پیاده به زیارت رفتن را روایات ستوده و برای آن ثوابهای متعدّدی برشمرده‌اند. از این میان برخی پیرامون پیاده به حجّ رفتن هستند، برخی پیرامون سیره اهل‌بیت علیهم‌السلام در پیاده رهسپار حجّ شدن و برخی نیز زیارت پیاده اباعبدالله علیهم‌السلام را توصیه می‌نمایند. این مجموعه نشان از عبادت بودن، زیارت پیاده دارند. همچنین اندیشمندان اسلامی قاعده‌ای را بیان کرده‌اند مبنی بر آنکه پیاده به سوی عبادت رفتن، خود عبادت می‌باشد: «المشی الی العبادة عبادة». لذا زیارت پیاده‌ی حرم آل الله علیهم‌السلام عبادت خداوند متعال است و مشمول ثواب خواهد بود. از سوی دیگر زیارت پیاده، همراه خود ملزوماتی دارد که به درجه‌ی عبادی بودن آن می‌افزاید. توضیح آنکه پیاده سفر کردن، سختیها و مشقّتهای خاصّ خود را دارد؛ لکن زائری که به شوق رسیدن به مزور و محبوب این راه را طی میکند، سختیها را با اختیار و علاقه به جان میخرد. لذا هر گاه که سختی متوجّه او میشود، دل و فکر را متوجّه محبوبی میکند که به سویش رهسپار است و این ذکر مدام محبوب، زمینه‌ی روشنایی قلب و همراهی عملی زائر پیاده با مزور را به ارمغان خواهد داشت. چراکه اصلیترین عاملی که انسانها را به ورطه‌ی هلاکت می‌کشاند، غفلت از ولیّ و مولایش می‌باشد و ذکر، بهترین و موثّرترین راهبردی است که غفلت را می‌زداید؛ به خصوص که این ذکری است که چندین روز تداوم دارد و به این دلیل حلاوت معیّت با ولیّ خدا در ذائقه‌ها می‌نشیند و دیگر زندگی بدون ولیّ را تحمّل نخواهند کرد. چنین ذکری ذاکر را از پستیهایی که مانع همراهی با مذکور است، رها خواهد کرد؛ همانطور که حدیث شریف میفرماید: «إنَّه لَيسَ عَمَلٌ أحَبَّ إلَى اللّه ِ تَعالى و لا أنجى لِعَبدٍ مِن كُلِّ سَيِّئَةٍ فِى الدُّنيا وَ الآخِرَةِ مِن ذِكرِ اللّه؛ هیچ عملی نزد خداوند، محبوبتر و از بدیهای دنیا و آخرت، نجات‌بخش‌تر از ذکر و یاد خدای متعال نیست». ذکر حقیقی دو شرط دارد: یکی معرفت صحیح نسبت به مذکور و دیگری توجّه به او و حضور او. هر دوی این شروط در زیارت پیاده اربعین مشهود است. زائر با معرفت به شخصیّت ولیّ خدا که در راه تحقّق حکومت او در سراسر گیتی، خون قلب خود و عزیزانش را فدا نموده و اکنون نیز در هر قدم زائر همراه اوست، بلکه با دعوت خود ایشان است که به زیارتش بار می‌یابد. یاد و ذکر سیدالشهدا علیهم‌السلام همراهی توأمان عقل و عمل است. هم معارف و شناختهای انسان را افزون میکند و هم با روضه‌هایش، قلب را مالامال از محبّت و شوق وفای به عهد می‌نماید. چنین است که هرگاه سخن از سیدالشهدا علیهم‌السلام در میان باشد، همّتها مضاعف گشته و موانع رسیدن به آرمانها رنگ می‌بازد و چنین ندا سر میدهد: «فَاَسئَلُ اللهَ الّذی أکرَمَنی بِمَعرِفَتِکُم وَ مَعرِفَةِ أولیائِکُم وَ رَزَقَنِی البَرائَةَ مِن أعدائِکُم أن یَجعَلَنی مَعَکُم فِی الدُّنیَا وَ الآخِرَةِ وَ أن یُثَبِّتَ لِی عِندَکُم قَدَمَ صِدقٍ فِی الدُّنیَا وَ الآخِرَةِ»؛ تا معیّت با امام، روزی دنیا و آخرت او گردد. وقتی میلیونها قلب، با هم در ذکر حسین علیهم‌السلام هم‌نفس می‌شوند و عبادتی جمعی را شکل می‌دهند، امّتی حسینی شکل گرفته است که شبکه‌ی ارتباطی‌شان بر محور ولیّ خدا قرار دارد. آحاد امّت حسینی علیهم‌السلام می‌دانند که به یکدیگر نیازمندند و باید یاری‌کننده‌ی هم در جبهه‌ی حق باشند. تواصی به صبر و تواصی به حقّ، مهمترین ویژگی چنین جامعه‌ای است. لذاست که نمونه‌ی کوچکی از این همدلی و هم‌جبهه‌گی را در همایش زیارت پیاده اربعین بین انسانهایی با ملّیّتها و مذهبهای گوناگون نظاره‌گریم. امّت حسینی از آنجا که در ولیّ خویش محو می‌شوند –همانطور که اصحاب سیدالشهدا علیهم‌السلام در او فانی شدند «وَ عَلَی الارواحِ الّتی حَلَّت بِفِنائِکَ»- اراده‌ای جز اراده‌ی او در سر ندارند و خدمت به آرمانهای او را تنها راه سعادت مییابد؛ لذا از آسیبها و خطراتی که در کمین سایر جوامع است مانند مقام‌پرستیها، ثروت‌اندوزیها، حسادتها و بخلها و غیره، مبرّا خواهد بود. عبادت اجتماعی امّت حسینی در زیارت پیاده‌ی اربعین از آنجاکه تهذیب جمعی را به ارمغان میآورد، جامعه را مملو از معنویّت خواهد کرد. 🏴 @shab_amaliat