آقــاسَـجّــادٌ
📚
#غربزدگی
#قسمت_هجدهم
#صفحه_۴۳
۵
#سرچشمهی_اصلی_سیل
در این سه قرن اخیر، از طرفی دنیای غرب در دیگ انقلاب صنعتی قوام آمد و «فئودالیسم» جای خود را به شهرنشینی داد و از طرف دیگر، ما در این گوشهی شرق، به پیلهی حکومت «وحدت ملّی» خود بر مبنای تشیّع پناه بردیم و هر روز تار خود را بیشتر تنیدیم و حتّی اگر قیامی هم کردیم، به لباس «باطنیان» و «نقطویان» و «حروفیان» و «بهاییان» درآمدیم و به ازای هر چه مدرسه و آزمایشگاه که در غرب بنا نهاده شد، ما محافل سرّی ساختیم و به بطون هفتگانهی رموز و اسم اعظم پناه بردیم.
در این سه قرن است که غرب، عاقبت به کمک ماشین، به استحصال غول آسا دست یافت و نیازمند بازار آشفتهی دنیا شد. از طرفی برای بدست آوردن موادّ خام ارزان – و از طرف دیگر برای فروش مصنوعات خود – در همین دو سه قرن است که ما در پس سپرهایی که از ترس عثمانی به سر کشیده بودیم، خوابمان برد و غرب، نه تنها عثمانی را خورد و از هر استخوان پارهاش گرزی ساخت برای روز مبادای قیام مردم عراق و مصر و سوریه و لبنان؛ بلکه ...
#صفحه_۴۴
به زودی به سراغ ما هم آمد و من ریشهی غربزدگی را در همینجا میبینم. از طرفی در درازدستی صنعت غرب؛ و از طرف دیگر در کوتاهدستی حکومت ملّی، بر مبنای سنّتی به ضرب سنّیکشی مسلّط شده. از آن زمان که روحانیّت ما فراموش کرد که در تن حکّام وقت، عملهی ظلم و جور فرو رفتهاند، از آن وقت که «میرداماد» و «مجلسی» دست کم به سکوت رضایتآمیز خود به عنوان دست مریزادی به تبلیغ تشیّع به خدمت دربار صفوی درآمدند که جعل حدیث کنند؛ از آن زمان است که ما سواران بر مَرْکَب کلّیّت اسلام بدل شدیم به حافظان قبور، به ریزهخواران خوان مظلومیّت شهدا. ما درست از آن روز که مکان شهادت را رها کردیم و تنها به بزرگداشت شهیدان قناعت ورزیدیم دربان گورستانها از آب درآمدیم. من این قضیّه را در «نون و القلم» نشان دادهام.
میبینید که باز قضیّه دو سر دارد و من با اینکه این مختصر هرگز دعوی جست و جو در فلسفهی تاریخ نیست، مجبورم که به این هر دو سر اشارهای گذرا بکنم.
امّا اینکه چه عللی به تحوّل صنعتی غرب انجامید، کار من نیست. غربیان خود از این مقوله حماسهها گفتهاند و داستانها و ما نیز که سخت غربزده بودهایم، در بوق و کرنای مدارس و رادیو و انتشاراتمان همان اباطیل غربیان را سالهاست تکرار میکنیم که: رنسانس و کشف قطبنما و فتح امریکا و گذر از دماغهی امید نیک و کشف نیروی بخار و پا گذاشتن به هند و اختراع برق و... الخ.
حتّی در جغرافیای کلاس پنجم دبستان هم به این بدیهیّات میتوان...
📗 #غربزدگی
🖊 #نویسنده_جلال_آل_احمد
📄 #قسمت_هجدهم
@shahid_sajad_zebarjady