🔻ترانههای تر | معرفی کتاب #سالهای_بی_ترانگی سروده #محمدرضا_ترکی
(یادداشتی از #مرضیه_رحیمی)
▪️«سالهای بیترانگی ششمین مجموعهشعر از محمدرضا ترکیست که در آن هم غزل میخوانیم، هم رباعی و هم شعرهای نو و نیمایی و گاه حتی تکبیتهایی که یکباره از ذوق سرشار او جوشیدهاند و چون چشمهای کوچک، به موجزترین شکل ممکن، معانی عمیقی را در ذهن خواننده جاری میکنند. شگفتا که سال های بیترانگیِ ترکی، پر ترانهتر و و پر از ترانههایِ تر است.
این مجموعه مملو از شعرهایی صمیمیست با احساسی سرشار که شاعر در اغلب آنها با تصویرهایی ناب، آنچه را که در ذهن دارد در پیش چشم خواننده مجسم میکند. وقتی میگوید:
چون جوجۀ گنجشک که از لانه بیفتد/ افتاد به دست تو دل دربهدر من (ص ۱۲)
یا:
این عشق آتش است، تو یک جنگل بلوط/ جنگل حریف آتش سوزان نمیشود (ص ۸۴)
و...»
ادامهی این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10666
☑️ @ShahrestanAdab
🔻صبح صادق
(ضمن عرض تسلیت به مناسبت سالروز شهادت موسس مذهب شیعه و ششمین پیشوای معصوم مسلمانان، #امام_صادق علیهالسلام شما را به خواندن شعری از شاعر توانمند اصفهانی آقای #علی_فردوسی در ستایش این امام همام دعوت میکنیم)
▪️با هر نخی که دوخته هر کهنه سوزنی
جز او عبای دین ننشسته است بر تنی
تابیده است و مشق شب آسمان شده
صبح است و صادق است، چه تکلیف روشنی
اکسیر عشق یافته جابر کنار او
این عشق و این دلم، چه طلایی! چه آهنی!
شیرازه کرده دفتر اوراق علم را
چه منطق اصیل و چه فقه مدوّنی
ای وسع فهم ما همه از آسمان تو
اندازهی نگاه از آن سوی روزنی
پس کو رواق و مسجد و گلدسته و حرم؟!
ای شاه محتشم، چه غریبانه مدفنی
آه من است و گوشهی چشمی نگاه تو
دست است و دامن است، چه دست و چه دامنی
☑️ @ShahrestanAdab
🔻در اخبار نبشتهاست... | شماره بیست و پنجم
(گزیده اخبار مهم هفته با موضوع کتاب و ادبیات در ایران و جهان به روایت شهرستان ادب)
▪️این هفته در بیست و پنجمین مطلب #در_اخبار_نبشته_است، خبرهایی داریم از رمان اول نویسنده جوان ویتنامی درباره جنگ ویتنام، انتشار کتابی برای یادآوری اشغال فلسطین، دلیل محبوبیت اورول، ترامپ و آزار اخلاقی یک خانم نویسنده، و روایت یک دیدار از زبان شاعر افغانستانی . از شما دعوت میکنیم گزیده اخبار مهم هفته با موضوع کتاب و ادبیات -در ایران و جهان- را به روایت شهرستان ادب بخوانید.
مطالب این هفته، از نوشتههای هفته گذشته خبرگزاری فارس، ایبنا، گاردین، نیویورکتایمز، لیبراسیون، رویترز، مشیبل و با همکاری #گروه_ترجمه_شهرستان_ادب گردآوری شده است.
این اخبار را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10697
☑️ @ShahrestanAdab
🔻عشق حلیمه و مهابت سهکاهن | یادداشت #محمدقائم_خانی بر رمان #سه_کاهن
(پروندهپرترهی #مجید_قیصری)
▪️«بسیاری در بحث روایت امر قدسی، همۀ توجه خویش را بر رازگونگی و نامکشوفی آن میگذارند و بدینترتیب بهراحتی حکم میرانند که "وضوح و تفصیل، دشمن روایت امر قدسی است". سپس میگویند که استعاره و دیگر صنایع ادبی برای همین بهکار میآیند که حرف را در لفافه بپیچند و بر ابهام و ایهام بیفزایند. اینان قرائتی خاص از امر قدسی دارند و آن قرائت را بر متن مقدس، تحمیل میکنند.
مراجعه به متون مقدس نهتنها بر این ادعا صحه نمیگذارد، بلکه در اکثر موارد خلاف آن را نشان میدهد. این عده دقت نمیکنند که امر قدسی یکصفت بارز دیگر هم دارد؛ تعالی و علو. اتفاقاً دشمن اصلی تعالی، تردید و ریب است...»
ادامهی این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10689
☑️ @ShahrestanAdab
🔻بیداردلان
(امروز، دهم تیرماه، روز بزرگداشت #صائب_تبریزی است. شاعر بزرگ ایرانی که اشعار او در سبک هندی شهرت ویژهای یافتهاند. به این بهانه شما را به خواندن غزلی عرفانی از این شاعر بزرگ دعوت میکنیم)
▪️عارفانی که ازین رشته سری یافتهاند
بیخبر گشته ز خود تا خبری یافتهاند
سالها مرکز پرگار حوادث شدهاند
تا ازین دایرهها پا و سری یافتهاند
چشم این سوختگان آب سیاه آورده است
تا ز سرچشمۀ حیوان خبری یافتهاند
سالها کف به سر خویش چو دریا زدهاند
تا ز دریای حقیقت گهری یافتهاند
بار برداشتهاند از دل مردم عمری
تا ز احسان بهاران ثمری یافتهاند
سالها غوطه چو شب در دل ظلمت زدهاند
تا ز چاک جگر خود سحری یافتهاند
گر سر از جیب نیارند برون معذورند
در نهانخانۀ دل سیمبری یافتهاند
بستهاند از دو جهان چشم هوس چون یعقوب
تا ز پیراهن یوسف نظری یافتهاند
دلشان تنگتر از چشمۀ سوزن شده است
تا ز سر رشتۀ مقصود سری یافتهاند
دست بیداردلان آبله فرسوده شده است
تا ازین خانۀ تاریک دری یافتهاند
همچو پروانه درین بزم ز سوز دل خویش
بارها سوخته تا بال و پری یافتهاند
مکش از رخنۀ دل پای تردد زنهار
که درین کوچه ز سیمرغ پری یافتهاند
گرد مجنون نظرباز، غزالان شب و روز
چون نگردند، که صاحبنظری یافتهاند
صائب از گریۀ مستانه مکن قطع نظر
که ز هر قطرۀ اشکی گهری یافتهاند
☑️ @ShahrestanAdab
🔻نظری به شعر سبک اصفهانی
(شعر سبک اصفهانی "هندی" بیش از هر شاعر دیگری با نام #صائب گره خورده است. در روز بزرگداشت این شاعر شهیر، یادداشتی میخوانیم از #علی_داودی که به این سبک شعری و نفوذش در جامعۀ شعری و تأثیراتش نگاهی داشته است)
▪️ «...باری شعر اصفهانی در ساخت، آمیزهایست از صنعت "تکنیک" و تزیین! شعری که علیرغم پیچیدگی و ظاهر رنگارنگش چندان مشکل نیست؛ چراکه با کشف الگوی صنعتگری آن ساختنش از عهدۀ هر انسان هوشمند و باذوقی، اعم از بقال و نانوا و بنا، برمیآید.
اتفاقاً رویکرد صنعتی به شعر، در دورۀ بعد خود را بهتر نشان میدهد. وقتی که برای اصلاح افراط هندیگری، شاعران مکتب انحرافیِ بازگشت را بنیان میگذارند. در مکتب هندی دنیا، دنیای ظاهر است؛ بهعبارتی همان بخش ملموس در اسلوب معادلۀ بیتها. پارۀ نامحسوس هم ارائۀ حکمیست کلی که ای بسا سخن خود شاعر هم نباشد؛ یعنی شعری که ترسیم زیبایی و غرابت است "عمدتاً خیال" بهوسیلۀ مضمونسازی با آرایۀ اسلوب معادله در شکل تمثیل و تلمیح...»
ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10704
#صائب_تبریزی
☑️ @ShahrestanAdab
🔻مشروح میز نقد #نگهبان_تاریکی | با حضور #محمدرضا_شرفی_خبوشان، #محمدقائم_خانی و مجید قیصری
(پروندهپرترهی #مجید_قیصری)
▪️«چگونه این امکان کشف اسطوره در داستان کوتاه رخ میدهد؟ چون جهان داستان کوتاه با رمان متفاوت است. کسی که داستان کوتاه مینویسد نگاهش، اندیشهاش، تلاشهایش، تفکرش، جنس روایتی که نگاه میکند، خیلی متفاوت با کسی است که رمان مینویسد. بله، بعضی از نویسندگان هستند که هم داستان کوتاه مینویسند، هم رمان، ولی اینها دچار سختی و رنج میشوند. زمانی که میخواهند داستان کوتاه بنویسند باید تمام پیشفرضهایشان، تفکرشان، حتی تکنیکهایشان را کنار بگذارند تا داستان کوتاه خلق کنند. زمانی که وارد حیطۀ رمان میشوند، دوباره وارد یکجهان دیگری میشوند. حالا دیگر متأسفانه خیلی از منتقدین، حتی مدرسان کارگاهی داستان متوجه نیستند. من بعضیجاها میبینم مدرس داستاننویسی به کسی که میخواهد رمان بنویسد، توصیه میکند ابتدا داستان کوتاه کار بکند. داستان کوتاه مقدمۀ رمان نیست، اینها دو چیز متفاوت هستند و جهان متفاوتی باهم دارند...»
ادامهی این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10698
☑️@ShahrestanAdab
🔻بسمالله!
(به بهانه روز بزرگداشت #صائب_تبریزی، ستون شعر سایت شهرستان ادب را با غزلی زیبا از این شاعر بزرگ تازه میکنیم)
▪️«میدهد عشق به شمشیر صلا: بسم الله
تازه کن جانی ازین آب بقا، بسم الله
ای که موقوف رفیقان موافق بودی
میرود بوی گل و باد صبا بسم الله
زاهل دل قافلهای بر سر راه است امروز
گر نرفته است به گل پای تو را بسم الله
چند گویید درین راه خطر بسیارست؟
این ره پرخطرست و سرما، بسم الله
دست و بازوی تو چوگان بلند اقبالی است
گوی توفیق ز میدان بربا بسم الله
بیگنه کشتن من بر تو اگر هست گران
دارم اقرار به تقصیر و خطا بسم الله
سبب کشتن عشاق اگر بیگنهی است
ابتدا کن ز من بی سر و پا بسم الله
من نه آنم که به تیغ از تو بگردانم روی
امتحان کن به دو صد زخم مرا بسم الله
گر تمنای تماشای قیامت داری
بگذر بر سر خاک شهدا بسم الله
وعده صحبت بی پرده به دیر انجامید
دو سه جامی بکش از شرم برآ بسم الله
روز را می گذراندی که برون آید خط
خط برآمد، ز در لطف درآ بسم الله
وعده جلوه به فردای قیامت دادی
شد قیامت، قد رعنا بنما بسم الله...»
متن کامل این شعر را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10708
#صائب
☑️ @ShahrestanAdab
🔻الگوهای تکرارشونده در #معصوم_سوم اثر #هوشنگ_گلشیری
(مشروح نخستین جلسه #ایران_سرزمین_اسطوره با حضور #مجید_قیصری)
▪️«استاد قیصری در ابتدای جلسه با اشاره به این که تحلیل داستان را به آقای خانی خواهد سپرد تا الگوهای استخراجشده را ارائه دهد، به بیان صحبتهای خود دربارۀ داستان "معصوم سوم" اثر هوشنگ گلشیری، روی آورد. قیصری گفت: "معصوم سوم داستانی است که از چهار روایت تشکیل شده است: ۱-داستان استاد گچکار و همسرش که داستان اصلی است. ۲-داستان راوی و همسرش ۳-داستان نظامی و همسرش ۴-داستان خسرو و شیرین."
وی ادامه داد: "داستان گچکار و همسرش الگوی تکرارشوندۀ قصۀ فرهاد است؛ زیرا در هردو داستان نمادهای "کوه" و "تیشه" وجود دارد. فرهاد نماد هنرمندی است که سرانجام با ناکامی در عشق روبرو میشود و از سوی دیگر مرد گچکار آن هنگام که ماه به شب چهاردهم میرسد، به کوه رفته و به دلیلی نامعلوم از کوه پرت میشود. هرچند پیرنگ داستانها متفاوت است، اما نمادهای یکسان الگوی تکرارشوندهای را عرضه کرده است."...»
ادامهی این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗shahrestanadab.com/Content/ID/10701
☑️@ShahrestanAdab
🔻مرز بین پاکی و ناپاکی | نقد و بررسی رمان #گور_سفید به قلم #سمیه_لندی_اصفهانی
(پروندهپرترۀ #مجید_قیصری)
▪️«...و اما گور سفید که نمونۀ کامل یکرمان با این اسطوره و با مؤلفههای رمان مدرن است؛ رمانی که در آن چندصدایی وجود دارد. رمان مدرنی که برخلاف رمانهای کلاسیک، بهخاطر چندصدایی موجود در آن خواننده نمیداند قهرمان، راه درست را میرود یا ضدقهرمان. در این نوع رمانها صدای قهرمان و ضدقهرمان به یکنسبت شنیده میشود و قضاوت با خود خواننده است که این بار حقیقت را پیدا کند. حقیقتی که شاید نسبی باشد و هرکس برای ثابتکردن علت کارش دلیلی داشته باشد. در داستان گور سفید تقابل بین پاکی و ناپاکی وجود دارد، ولی سؤال اینجاست که پاکی و ناپاکی کجاست و ملاک تشخیص آن چیست؟...»
ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 /shahrestanadab.com/Content/ID/10712
☑️ @ShahrestanAdab