شهرستان ادب
☑️ @ShahrestanAdab
🔻«برای آینده» | نگاهی به رمان #مادام_بوواری
در سالروز درگذشت #گوستاو_فلوبر
▪️«...شاید بتوان گفت اولین و البته سطحی‌ترین چیزی که درباره مادام بوواری به چشم می‌آید فرایند طولانی و نفس‌گیر آفرینش آن است. ساعت‌ها کار مداوم برای تک تک واژه‌ها. در سال‌های نگارش رمان، فلوبر روزانه ده تا دوازده ساعت کار می‌کرد. حاصل این کار طاقت‌فرسا و خط زدن‌های مداوم در طول هفته چیزی حدود یک پاراگراف بوده که بارها و بارها با صدای بلند خوانده می شده تا صیقل یافته باشند. این در روزگاری‌ست که ویکتور هوگو، بدون بازخوانی، رمان‌هایش را به دست چاپ می‌سپرده است. روزگاری که نثر رعیت است و شعر پادشاه. فلوبر با مادام بوواری به رمان حیثیت می‌بخشد و آن را تا مقام شعر بالا می‌آورد. فلوبر نظامی را خلق می‌کند که همچون شعر کلمات قابل حذف و جابجایی نباشند. به عبارتی واحد رمان که پاراگراف بوده را تبدیل به واژه می‌کند و نثر را از زیر یوغ شعر بیرون می‌آورد. همان چیزی که میلان کوندرا در ابتدای کتاب شوخی به خوبی توضیح داده است. اما این تنها اولین تاثیر مهمی‌ست که مادام بوواری بر ادبیات آینده‌اش می‌گذارد...»
متن کامل یادداشت #علی_جوان_نژاد درباره مادام بوواری را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9005
☑️ @ShahrestanAdab
🔻 سوم شخص مفرد | مروری بر آثار داستانی سیمین دانشور
( #علی_جوان_نژاد به بهانۀ زادروز #سیمین_دانشور، در یادداشتی آثار داستانی این نویسنده را به‌اجمال معرفی کرده است.)
▪️ «... مشهور است آتش خاموش، اولین مجموعه‌داستانی‌ست که توسط نویسنده‌ای زن در ایران به چاپ رسیده است. سیمین دانشور این کتاب را در بیست و هفت سالگی منتشر می‌کند، اما داستان‌های این مجموعه قبلاً در چند روزنامه منتشر شده بودند. هرچند آتش خاموش به عنوان شروعی برای ورود زنان به جریان جدی ادبیات داستانی مجموعۀ مهمی‌ست، اما از لحاظ ارزش ادبی، اثر قابل توجهی به شمار نمی‌رود. سیمین بعدها اجازۀ تجدید چاپ این اثر را نداد و به‌درستی معتقد بود داستان‌های این مجموعه بیش از اندازه رمانتیک هستند.
اگر آتش خاموش را لحاظ نکنیم، سیمین نویسنده‌ای گزیده‌کار است. حاصل هفت دهه نویسندگی‌اش چیزی در حدود چهار مجموعه داستان و چهار رمان است که در این یادداشت با اختصار به معرفی و مرور آن‌ها خواهیم پرداخت... .»
ادامۀ این مطلب را در پرونده‌پرترۀ سیمین دانشور در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10499
☑️ @ShahrestanAdab
🔻ناسیونالیسم به سبک فردوسی|نگاهی به جایگاه ایران در شاهنامه |یادداشتی از #علی_جوان_نژاد
(ویژه #پرونده_پرتره_فردوسی)
▪️«وطن و وطن‌پرستی به این معنا که در ذهن ما وجود دارد، مفهوم جدیدی‌ست که بعد از جنبش مشروطه به وجود آمده. از این رو نباید انتظار داشت که شعرای کلاسیک با دیدی که ما امروزه به وطن داریم با این مسئله برخورد کرده باشند. در بین شعرای کلاسیک، #فردوسی بیش از هر شاعر دیگری از ایران و ایرانیان سخن گفته و دغدغه‌های ملی آشکاری داشته است. اما باید توجه داشت که وطن در ذهن فردوسی نمی‌توانسته همان معنایی را که در ذهن ما ایجاد می‌کند، داشته باشد.
توجه فردوسی به ایران و ایرانیان تا حدی‌ست که می‌تواند سؤالی را در ذهن ما به وجود بیاورد: "آیا شاهنامه یک کتاب ناسیونالیستی افراطی‌ست؟" این یادداشت سعی دارد شاهنامۀ فردوسی را از منظر ملی‌گرایی بررسی کند. قصد ما البته تطهیر #شاهنامه یا تقدیس آرای فردوسی نیست؛ بلکه گونه‌ای ارزیابی شتاب‌زده، اما محتاطانه است...»
متن کامل این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10551
☑️ @ShahrestanAdab
🔻آمیختگی شعر و موسیقی در ایران، از هزاره‌های دور تا سقوط سلسلۀ ساسانی
(یادداشتی از #علی_جوان_نژاد در پروندۀ تخصصی #ترانه_خوانی)
▪️«تاریخِ آمیختگی شعر و موسیقی را می‌توان تا هزاره‌هایی خیلی دور ادامه داد. مثلاً می‌توان دید در هزارۀ سوم پیش از میلاد، خنیاگرانی هر صبح و شام به افتخار پادشاهی عیلامی به سرود ایستاده‌اند. یا چند صد سال بعد هرودوت را می‌توان دید که در کرانۀ رود نیل به شنیدن ترانه‌ای آشنا نشسته‌است. و این همه به آن معناست که تا سپیده‌دمان تاریخ می‌شود در پی ردِّ پایی از آمیختگی این دو هنرِ متعالی رفت بی‌آنکه از یافتن ردِّ پایی قدیمی‌تر ناامید شد.
می‌توان حدس زد شعرِ آمیخته با موسیقی یا شعر ملحون، در ابتدا بیشتر عبادی بوده؛ خواه بت‌پرستانه، خواه یکتاپرستانه و احتمالاً مناسک نمایشی که قبل از به قدرت رسیدن آریایی‌ها، در خاورمیانه مرسوم بوده با موسیقی همراهی داشته‌است. به عنوان مثال می‌شود از مراسمی نمایشی یاد کرد که در سوگ دوموزی می‌گرفتند و بعدها به هیبت سوگ سیاوش بازآفرینی می‌شود...»
ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10542
☑️ @ShahrestanAdab