بسمالله الرحمن الرحیم
در این مکان به صورت تخصصی به نقد ادبیات کودک و نوجوان خواهیم پرداخت.
در صورت تمایل آثار خود را برای ادمین کانال masoommoradii@ بفرستید. این آثار پس از بررسی توسط شورای علمی گروه سیب نارنجی در این مکان منتشر خواهند شد.
با سپاس.
ما را به دوستان خود معرفی کنید.
@sibenaghd
https://eitaa.com/sibenaghd
"دریچهای رو به افقی تازه"
ادبیات کودک و نوجوان به صورت رسمی و مستقل از ادب بزرگسال، جریانی نوظهور در جهان ادبیات معاصر و به موازات آن ادبیات فارسی است.
نقد و نظریه در این جریان، بسیار نوظهورتر از آثار ادبیات کودکان است و آنچه در جایگاه نقد ادبیات کودک و نوجوان میشناسیم بیش از همه در سایهی مباحث جدید تربیتی کودکان و نوجوانان، شکلگیری رشتههای مربوط به ادبیات کودک در دانشگاهها و رسمیت یافتن فراخوانها و ناشران و نشریات این جریان شکل گرفته است.
تازگی مباحث مربوط به این جریان، سبب شده است که همچنان بسیاری از مرزهای نقد و نظریه در ادبیات کودک و نوجوان دست نایافته یا مبهم باشد؛ به همین دلیل نقد و بررسی و واکاوی آثار آفریده شده در این حوزه و تبیین عناصر و اجزا و زوایای آن، میتواند راهگشای منتقدان، مدرسان، شاعران و نویسندگان کودک و نوجوان باشد.
#یک_سیب_نقد
#ادبیات_کودکان
https://eitaa.com/sibenaghd
رجبعلي مختارپور نقدي بر كتاب «تاريخ ادبيات كودكان ايران» نوشته محمد هادي محمدي و زهر قائيني نوشته كه توصيه مي كنيم همه دوستان بخصوص پژوهشگران حوزه ادبيات كودك آن را بخوانند.
کلر ژوبرت در کتاب هدیه بادامک،که به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی روایت شده، کوشیده است مفهوم ایثار و فداکاری را با بیانی ساده برای کودکان گروه سنی ب تبیین کند. حیوان(در این داستات سنجاب)در این کتاب چون بیشتر آثار ژوبرت، شخصیت اصلی داستان و کودک انسانی شخصیت فرعی است.
در شناسنامه کتاب آمده است که موضوع این داستان حسینبن علی علیهالسلام است در حالی که در هیچ کجای داستان نویسنده نشانه یا شاهدی برای این موضوع نیاورده است و تنها در صفحه ۴ در گفتگوی جغد پیر معلم مدرسه با دانشآموزان آمده است :"آدمها به این کار میگویند ایثار. بارها داستان ایثار یک مرد بزرگ را از نگهبان جنگل شنیدهام."
با مطرح شدن این گفتگو ذهن بیدرنگ، مرد بزرگایثارگر دنیای انسانها را جستجو میکند اما هیچ نشانهای برای یافتن آن نمییابد. این پرسش ذهنی که در داستان بیپاسخ میماند، بار دیگر در صفحه آخر از زبان جغد پیر مطرح میشود. او از بادامک قهرمان داستان، میخواهد که درباره آن انسان بزرگ از دختر نگهبان جنگل بپرسد. بدیهی است در زندگی انسانها شخصیتهای بزرگ ایثارگر فراوانند و نبودن هیچ نشانهای در متن که مخاطب را به سمت هدف اصلی نویسنده حرکت بدهد میتواند باعث برداشتهای آزاد از مفهوم مرد بزرگ ایثارگر شود و نمیتوان داستان را داستانی امامحسینی تلقی کرد.
نکته قابل تامل آنجاست که در ترجمه عربی این داستان در کتاب به صراحت به نام امام حسین علیهالسلام اشاره شده است.
این کتاب اولین بار در سال ۱۳۹۸ به همت نشر سوره مهر منتشر شده و موسی بیدج آن را به زبان عربی و کارولین جی کراسکری به زبان انگلیسی ترجمه کردهاند.
#معصومه_مرادی
#یک_سیب_نقد
هدایت شده از باشگاه کتاب سیب نارنجی
در باشگاه کتاب کودک و نوجوان هر روز با یک کتاب کودک و نوجوان آشنا خواهید شد و بخشهایی از کتاب را خواهید خواند.
با ما همراه باشید و ما را به دوستانتان معرفی کنید.
https://eitaa.com/sibbook
"اسمش چیه" نام مجموعهای شامل ۵۲ ترانهای کودکانه ویژهی گروههای سنی الف و ب است که به سعی مجموعه کتابهای فندق (نشر افق) منتشر شده است.
شاعران این مجموعه، جعفر ابراهیمی، مصطفی رحماندوست، اسدالله شعبانی، افسانه شعباننژاد، شکوه قاسمنیا و بابک نیکطلب هستند که ترانههایی کودکانه را با موضوع معرفی اشیای جهان پیرامون کودک و به منظور "رشد و سامانبخشیدن تخیل کودکان و درک بهتر آنها از هستی" خلق کردهاند.
الگوی شکلی این ترانهها وامدار ترانههای عامیانهی کودکانه است وبه صورت ۵تا ۹ سطری و با سطر آغازین "اسمش چیه؟" تنظیمشده وبه دلیل تطابق ساختار موسیقایی سرودهها با شعر عامه، وزن تمام این اشعار، از تکرار رکن "مفتعلن" ساخته شده است.
در کنار نمونههای موفق در این کتاب، با وجود جایگاه شاعران شاخص آن، برخی کاستیها و دودستگیهای عمدتا زبانی و معنایی در اشعار دیده میشود؛ برای مثال در ترانهی "خیابون" از قاسمنیا:
اسمش چیه؟/ خیابون/ نه در داره نه دالون..
که گویا شاعر، ترانه را منطبق با کودکی خود سروده، حال آنکه کودک پیشدبستانی مخاطب کتاب، در دههی نود، هیچ شناختی از معنای "دالان" ندارد. تکرار واژهی "ایوان" در چند ترانهی دیگر نیز هرچند، برای گروهی از مخاطبان کودک آشناست؛ موید ذهن ماندهی شاعر در کودکی خود است. هیچ نشانهی متنی نیز وجود ندارد که بازگو کند، هدف شاعر آشنا کردن کودکان با واژههایی جدید است.
در بسیاری از ترانهها نیز، دودستگی واژههای عامیانه و کتابی را میتوان دید؛ برای مثال در ترانهی زیر از شعباننژاد:
اسمش چیه؟/ النگو/ قِل میخوره لب جو..
https://eitaa.com/sibenaghd
"ادامهی بحث نقد شعر کودک"
که شاعر با فلصلهای کم و در سطرهای پایانی از تلفظ عامیانهی "جوب" استفاده کرده است:
حالا که به من نگفته/ کاش توی جوب بیفته
همو در شعر "مارمولک" با وجود زبان شکسته، به دلیل ضرورت قافیه ناگزیر شده به جای "کوچیک" از کوچک (تلفظ کتابی) استفاده کند حال آنکه زبان کلّ شعر شکسته بوده است:
اسمش چیه؟/ مارمولکه/ دستها و پاهاش کوچکه...
این ناسازگاری زبانی را در ترانههایی از رحماندوست و دیگران هم میتوان دید.
سادهانگاری در منطق شاعرانه و انتخاب واژهها و کلیشگی ساخت و تکرارهای شبیه به هم، از دیگر مواردی است که در برخی ترانهها دیده میشود و نشاندهندهی سفارشیبودن این مجموعه چون بسیاری از دیگر آثار مربوط به شعر کودکان است و به پرکاری شاعران مجموعه و فرصت اندک برای پیراستن اشعار نیز مربوط است.
پ.ن: دربارهی آشنایی با مفهوم دالان، با چند کودک ۷تا ۱۲ ساله گفتگو کردم و دریافت آنان، موید نظر مطرح شده در این نقد است.
#نقد_شعر
#شعر_کودک
@mmparvizan
https://eitaa.com/sibenaghd
نقش بازی میکند
رود توی درهها
ابر توی آسمان
موج روی صخرهها
*
با صدابرداریاش
ازتمام سوژه.ها
دیدنیتر کرده است
جلوههای ویژه را
*
خوب دقت کن ببین
لحظههای آن بجاست
لحظههای ماندگار
کارگردانش خداست
#غلامرضا_بکتاش
#شعر_کودک
#رشد_و_تربیت_کودک_با_ادبیات
https://eitaa.com/sibenaranjikoodak
"یادداشتی دربارهی شعر غلامرضا بکتاش"
هرچند قافیهگزینی در شعر عامیانه و ترانه و اشعار کودک و نوجوان، بهندرت تفاوتهایی با شعر رسمی دارد؛ اصول آوایی آنها مشترک است.
در شعر کودکان و نوجوانان هرچه به گروههای الف و ب نزدیک میشویم، تسامح در کاربرد قافیه رایجتر است.
در چارپارهی ذکرشده از غلامرضا بکتاش، در بند اول "دره/صخره" و در بند دوم "سوژه/ویژه" قافیه شدهاند که طبق اصول علم قافیه به دلیل همسان نبودن مصوت یا صامت قبل از حرف "رَوی" ایراد قافیهای مشخص دارد.
در شعر کودکان تاحدودی میتوان از لزوم این همسانی چشم پوشید ولی به دلیل زبان رسمی و کتابی شعر تاحدودی این تسامح در ذوق میزند.
باوجود تلاش شاعر برای استفاده از اصطلاحات سینمایی برای رسیدن به مضامین نوآورانه، کاربرد واژهی "سوژه" نیز از منظر زبانی، کمی باعث دودستگی زبانی در این شعر کودکانه شده است.
#محمد_مرادی
#نقد_شعر
#شعر_کودک
#قافیه
#زبان_شعر
@mmparvizan