📌از کجا بفهمیم اعمال ما «عبادت» است، نه «عادت»؟
اخلاق معنایش این است که انسان ارادهی خودش را بر #عادات و بر طبایع خود غلبه بدهد؛ یعنی اراده را تقویت کند بهطوری که اراده بر آنها حاکم باشد. حتی اراده باید بر #عادات_خوب هم غالب باشد، چون کار خوب اگر کسی به آن عادت پیدا کرد خوب نیست.
مثلا ما باید #نماز بخوانیم اما نباید نماز خواندن ما شکل عادت داشته باشد. از کجا بفهمیم که نماز خواندن ما عادت است یا نه؟ باید ببینیم آیا همهی دستورات خدا را مثل نماز خواندن انجام میدهیم؟ اگر اینطور است، معلوم میشود که کار ما به خاطر امر خداست. اما اگر #ربا را میخوریم و در عین حال، نماز را هم با نافلههایش میخوانیم، یا اگر خیانت به #امانت مردم میکنیم ولی زیارت عاشورایمان هم ترک نمیشود، میفهمیم که اینها #عبادت نیست، #عادت است.
شهید_مطهری
اسلام_و_نیازهای_زمان، ج۱
@slamLifeStyles
📌ربا در اسلام حرام است؛
▫️یعنی قرض دادن یا گرفتن پول با شرط اضافه (سود) ناخالص، بدون پشتوانه کار یا مشارکت واقعی.
▫️بانکداری اسلامی باید بهجای «بهره در قرض»، از قراردادهای شرعی مثل مضاربه، مشارکت، فروش اقساطی، جعاله و مرابحه استفاده کند.
▫️مشکل اینجاست که در عمل، در خیلی از وامهای امروز، قرارداد اسمی شرعی هست، ولی عملکردش عین رباست
📌سود وامهای ۱۸٪، ۲۴٪ و مضاربهای
▫️کجا اشکال ندارد
▫️اگر واقعاً قرارداد شرعی و معامله واقعی انجام شود:مثلا در مرابحه بانک کالا را میخرد، به شما با سود مشخص میفروشد و مالکیت قبل از پرداخت اقساط منتقل میشود.یا در مضاربه، بانک سرمایهگذار است و سود بر اساس نتیجه واقعی تجارت تقسیم میشود.
▫️کجا اشکال دارد
▫️اگر بانک هیچ خرید و فروشی یا مشارکتی واقعی انجام ندهد و فقط پول بدهد و طبق درصد ثابت، مبلغ اضافه بگیرد.این حالت «قرض ربوی» است، حتی اگر اسم قرارداد «مضاربه» گذاشته شود.
▫️وقتی نرخ ثابت (مثلاً ۱۸٪ یا ۲۴٪) صرفاً روی مبلغ وام بدون ریسک محاسبه شود، این دیگر ماهیتاً رباست.
📌سود سپردهها
▫️در فقه، سود سپرده مشروط به این است که بانک آن را در فعالیتهای واقعی اقتصادی به نیابت از شما بهکار ببرد و سود حاصل از نتیجه واقعی باشد.
▫️وقتی سود پرداختی به سپردهگذار ثابت و ناچیز است و ارتباطی با نتیجه واقعی فعالیتهای اقتصادی ندارد، عملاً همان بهره ربوی با تغییر عنوان محسوب میشود.
📌جمعبندی
▫️چیزی که امروز بهنام «بانکداری اسلامی» در کشور اجرا میشود، در ظاهر اسلامی و در عمل ترکیبی از مدل ربوی و قراردادهای صوری است.
▫️نرخهای بالای وام در حالی که سپردهگذار سود اندک میگیرد، با عدالت و موازین اصلی بانکداری اسلامی همخوانی ندارد.
▫️بسیاری از فقها (مثل آیات سیستانی، سبحانی، مکارم) بارها گفتهاند: اگر قرارداد فقط شکل ظاهری داشته باشد ولی محتوا ربوی باشد، حرام است.
#قسمت_اول
#بانک #وام #ربا
@slamLifeStyles
📌جایگزینهای برای وام بانکی
▫️مؤسسات قرضالحسنه واقعی
▫️اینها بر اساس قرض بدون بهره کار میکنند و فقط هزینه کارمزد اندک (۳–۴٪) میگیرند.
نمونهها: مؤسسات قرضالحسنه محلی، تعاونیهای کارگران یا اصناف.
📌وام از صندوقهای خانوادگی یا محل کار
▫️جمعهای دوستانه، مسجد، یا محل کار میتوانند صندوق مشترک راه بیندازند.
▫️معمولاً بدون بهره است یا فقط کارمزدی برای تورم و هزینه اداری میگیرند.
📌قراردادهای واقعی مضاربه و مشارکت
▫️مثلاً بانک یا شریک پول میدهد، شما کار میکنید و سود واقعی آخر کار تقسیم میشود.
▫️نه سود ثابت؛ بلکه بر اساس نتیجه.
📌مشکل وام در سیستم بانکی
▫️بانکها اگر قرارداد مرابحه صوری بندند:
▫️مینویسند «بانک کالا را خرید و به شما فروخت»، ولی در عمل فقط پول به حسابت میریزند و سود ثابت میگیرند.
🔹 این همان جایی است که شکل کار، اسلامی ولی باطنش ربوی میشود.
📌کجا میتوان وام بهتر گرفت
▫️بانکهای تخصصی قرضالحسنه
▫️بانک قرضالحسنه مهر ایران
▫️بانک قرضالحسنه رسالت (آنلاین هم ثبتنام دارد)
▫️مؤسسات مالی ـ اعتباری مجوزدار قرضالحسنه
▫️مثل بعضی صندوقهای محلی با پروانه رسمی بانک مرکزی.
▫️صندوقهای تعاونی محلی یا صنفی
▫️بخصوص در اتحادیهها، هیئتهای مذهبی یا انجمنهای خیریه.
▫️وام مساجد و خیریهها
▫️خیلی از مساجد بزرگ و خیریههای معتبر، وام ازدواج، درمان یا ضروری بدون بهره میدهند.
📌 نکات مهم قبل از گرفتن وام
▫️قرارداد را کامل بخوانید و ببین آیا خرید و فروش واقعی یا مشارکت واقعی انجام میشود.
▫️نرخ و شرایط را با چند مؤسسه مقایسه کنید
#قسمت_دوم
#بانک #وام #ربا
@slamLifeStyles