نکته هایی که از بزرگ ترین آیه قرآن استفاده می شود
بزرگترین آیۀ قرآن (بقره ۲۸۲)، این آیه است که دربارۀ مسائل حقوقی و نحوۀ تنظیم اسناد تجاری می باشد. این آیه نشانۀ دقّت نظر و جامعیت اسلام است که در دوره جاهلیت و در میان مردمی عقب افتاده، دقیق ترین مسائل حقوقی را طرح کرده است. کلمه «تداینتم» از «دَین» به معنای بدهی، شامل هرگونه معامله غیر نقدی، وام و خرید سَلَف می شود. در حدیث آمده است: اگر کسی در معامله سند و شاهد نگیرد و مالش در معرض تلف قرار گیرد، هرچه دعا کند، خداوند مستجاب نمی کند و می فرماید: چرا به سفارشات من عمل نکردی؟![2]اگر دقّت در حفظ حقوق فردی ضروری است، حفظ بیت المال بمراتب ضروری تر است!
تنظیم سند، حتّی در معاملات نقدی مفید است، ولی ضرورت آن به اندازۀ معاملات نسیه نیست. چون در معاملات موعد دار، ممکن است طرف های معامله و یا شاهدان از دنیا بروند یا فراموش کنند، بنابراین لازم است نوشته هم بشود. از فرمان نوشتن، معلوم می شود که اسناد تنظیم شده ای که همراه با گواهی عادل باشد، قابل استشهاد است.
از این آیه استفاده می شود که جامعه اسلامی باید یکدیگر را در حفظ حقوق حمایت کنند. زیرا هر معامله ای، نیاز به کاتب و چند شاهد دارد. در زمانی که در تمام جزیرة العرب به گفته مورخان، 17 باسواد بیشتر نبوده، این همه سخن از نوشتن، نشانۀتوجّه اسلام به علم وحفظ حقوق است.
پیام ها
1-ایمان، بستر و مقدّمه عمل به احکام، و خطاب؛ «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا» تشویقی برای عمل به احکام است.
2-مدّت بدهکاری، باید روشن باشد. «إِلی أَجَلٍ مُسَمًّی»
3-برای حفظ اعتماد و خوش بینی به همدیگر و آرامش روحی طرفین و جلوگیری از فراموشی، انکار و سوءظنّ، باید بدهی ها نوشته شود. «فَاکتُبُوهُ»
4-برای اطمینان و حفظ قرارداد از دخل و تصرّف احتمالی طرفین، سند باید با حضور طرفین وتوسط شخص سوّمی نوشته شود. «وَ لْیکتُبْ بَینَکمْ کاتِبٌ»
5-نویسندۀ قرار داد، حقّ را در نظر گرفته و عین واقع را بنویسد. «بِالْعَدْلِ» شرط گزینش نویسندۀ اسناد، داشتن عدالت در قلم است.
6-به شکرانه سواد و علمی که خداوند به ما داده است، کارگشایی کنیم. «وَ لا یأْبَ کاتِبٌ أَنْ یکتُبَ کما عَلَّمَهُ اللَّهُ»
7-اهل هر فن و حرفه ای مسئولیت ویژه دارد، کسی که قلم دارد باید برای مردم بنویسد. «وَ لا یأْبَ کاتِبٌ أَنْ یکتُبَ»
8-باید بدهکار که حقّ بر ذمّه اوست، متن قرار داد را بگوید و کاتب بنویسد، نه آنچه را بستانکار ادعا نماید. «وَ لْیمْلِلِ الَّذِی عَلَیهِ الْحَقُّ»
9-اقرار انسان علیه خودش، قابل قبول است. «وَ لْیمْلِلِ الَّذِی عَلَیهِ الْحَقُّ»
10-بدهکار، هنگام املای قرارداد باید خدا را در نظر بگیرد و چیزی را فروگذار نکند و تمام خصوصیات بدهی را بگوید. «وَ لْیتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ»
11-تدوین قانون باید به گونه ای باشد که حقّ ناتوان ضایع نشود. اگر بدهکار، سفیه یا ضعیف و ناتوان و یا گنگ و لال بود، سرپرست و ولی او متن قرارداد را بگوید و کاتب بنویسد. «فَإِنْ کانَ الَّذِی عَلَیهِ الْحَقُّ سَفِیهاً أَوْ ضَعِیفاً...فَلْیمْلِلْ وَلِیهُ»
12-سفیهان و ناتوانان در مناسبات اجتماعی، نیازمند ولی هستند. «فَلْیمْلِلْ وَلِیهُ»
13-توجّه به حقوق طبقه محروم و اقشار ضعیف، از سوی مسئولان و سرپرستان لازم است. «فَلْیمْلِلْ» صیغه امر نشانه لزوم این کار است.
14-مردان، در گواه شدن و گواهی دادن بر زنان مقدّم می باشند. «شَهِیدَینِ مِنْ رِجالِکمْ»
15-گواهان باید عادل و مورد اطمینان و رضایت طرفین باشند. «مِمَّنْ تَرْضَوْنَ»
16-هر کدام از مردها به تنهایی می توانند شاهد باشند، ولی اگر شاهد یک مرد و دو زن بود، آن دو زن به اتفاق هم ادای شهادت کنند. تا اگر یکی لغزش یا اشتباه کرد، نفر دوّم یادآوری کند. «فَتُذَکرَ إِحْداهُمَا»دو زن به جای یک مرد در گواهی، یا به خاطر روحیۀ ظریف و عاطفی آنهاست و یا به جهت آن است که معمولًا زنان در مسائل بازار و اقتصاد حضور فعّال ندارندو آشنایی آنها با نحوۀمعاملات کمتر است.
17-اگر برای شاهد گرفتن از شما دعوت کردند، خودداری نکنید، گرچه گواه شدن بدون دعوت واجب نیست. «وَ لا یأْبَ الشُّهَداءُ إِذا ما دُعُوا»
18-مبلغ قرارداد مهم نیست، حفظ اطمینان و حقّ الناس مهم است. «وَ لا تَسْئَمُوا أَنْ تَکتُبُوهُ صَغِیراً أَوْ کبِیراً»
19-ثبتِ سند به صورت دقیق و عادلانه سه فایده دارد:
الف:ضامن اجرای عدالت است. «أَقْسَطُ»ب:موجب جرأت گواهان بر شهادت دادن است. «أَقْوَمُ» ج:مانع ایجاد بدبینی در جامعه است. «أَدْنی أَلَّا تَرْتابُوا»
20-اگر فایده واسرار احکام برای مردم گفته شود، پذیرفتن آن آسان می شود. «ذلِکمْ أَقْسَطُ...»
21-معطل شدن امروز برای نوشتن قرارداد، بهتر از فتنه و اختلاف فرداست. «أَدْنی أَلَّا تَرْتابُوا»
22-در معاملات نقدی، لزومی به نوشتن نیست. «إِلَّا أَنْ تَکونَ تِجارَةً حاضِرَةً»
👇👇👇👇
👆👆👆👆
23-در معاملات نقدی، اگرچه نوشتن لازم نیست، ولی شاهد بگیرید. «فَلَیسَ عَلَیکمْ جُناحٌ أَلَّا تَکتُبُوها وَ أَشْهِدُوا إِذا تَبایعْتُمْ»
24-کاتب و شاهد در امان هستند و نباید به خاطر حقّ نوشتن و حقّ گفتن مورد آزار و اذیت یکی از طرفین قرار گیرند. «لا یضَارَّ کاتِبٌ وَ لا شَهِیدٌ»
25-اگر ادای شهادت و یا نوشتن قرارداد، نیازمند زمان یا تحمّل زحمتی بود، باید شاهد و کاتب به نحوی تأمین مالی شوند وگرنه هر دو ضرر خواهند کرد. «وَ لا یضَارَّ کاتِبٌ وَ لا شَهِیدٌ»
26-کاتب وشاهد حقّ ندارند سند را به گونه ای تنظیم کنند که به یکی از طرفین ضرری وارد شود. «لا یضَارَّ کاتِبٌ وَ لا شَهِیدٌ»
27-هر گونه خدشه در سند، از هرکس که باشد، فسق و گناه است. «فَإِنَّهُ فُسُوقٌ»
28-کاتب و شاهد، مرزبان حقوق مردم هستند و شکستن مرزها همان خروج از مرز و فسق است. «فَإِنَّهُ فُسُوقٌ»
29-قلب پاک و با تقوا، همچون آینه علوم و حقایق را می گیرد. «وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ یعَلِّمُکمُ اللَّهُ»
30-خداوند تمام نیازهای مادّی و معنوی شما را می داند و بر اساس آن، احکام و قوانین را برای شما بیان می کند. قانون گذار باید آگاهی عمیق و گسترده داشته باشد. «وَ اللَّهُ بِکلِّ شَی ءٍ عَلِیمٌ»[3]
پی نوشت ها
[1] بقرة/ 282
[2] مشهدی، كنزالدقائق، ج 2، ص 467.
[3] محسن قرائتى، تفسير نور، 10جلد، مركز فرهنگى درسهايى از قرآن - تهران، چاپ: 4، 1389.
🔴بهای موفقیت
🖊احمدحسین شریفی
🔶این یک قانون کلی حاکم بر زیست این جهانی آدمیان است که برای رسیدن به موفقیت باید چیزهایی (زمان، پول، خوشی، راحتی، محبوبیت، ...) را از دست داد. تا چیزی را از دست ندهیم هرگز نمی‌توانیم چیزی به دست آوریم. در یک ضرب المثل اسپانیایی گفته میشود: «برای پختن یک املت خوشمزه، دست کم باید یک تخم‌مرغ شکست.» دستیابی به مقصود بدون هزینه کردن و گذشتن از مطلوباتی دیگر، ناشدنی است. موفقیت، امری گران‌قیمت است، بدون پرداخت بهای آن نمی‌توان به آن دست یافت. و بهای آن صرف نظر کردن از پاره‌ای خواسته‌ها و علایق کم‌ارزش‌تر است.
﷽
امام علی(علیه السلام)
هرکس به امور بیهوده بپردازد، امور سودمند را از دست بدهد.
📚 غررالحکم، حدیث 8520
#تحصیلی
#استعدادسنجی
#برنامه_ریزی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
شیطان
کشاورز کارکشته ایست ،
بسیار هم زمان شناس و تیزبین است
در کاشتن بذر نفاق و حسد و خودبینی
در دل انسانها ؛
و چقدر غافلیم ما
از هنرهای این کشاورز چیره دست ...
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔘خودتان را ارزان نفروشید
اگر می خواهید بفروشید؛ خودتان را به خدا بفروشید. حیف شما نیست که خودتان را به سنگ و گل بفروشید؟؟؟
🎙 #علامه_حسن_زاده_آملی
☘️باطن برزخی ما به چه صورتی است؟!☘️
*میخواهم بدانم در باطن به چه صورتی هستم.*
*آیا این امر ممکن است؟*
*پاسخ : بله.*
هر انسانی میتواند باطن برزخی خویش را تشخیص دهد و بفهمد در باطن به چه صورتی میباشد.
اگر آدمى میخورد و میخوابد و شهوت به كار میبرد "بهيمه" (چهار پایان غیر درنده) است
و اگر علاوه بر اين سه امر، ضرر و آسيب و آزار به خلق خدا دارد "سبع" (حیوانات شرور و درنده ) است.
و اگر میخورد و میخوابد و شهوت به كار میبرد و حيله و مكر و تزوير و خلاف و دروغ و از اين گونه امور با بندگان خدا دارد "شيطان" است.
و اگر میخورد و میخوابد و شهوت به كار میبرد ولى صفات سبعى و شيطانى ندارد يعنى مردم و خلق خدا از او آسوده اند، "ملَك" (فرشته)است
و اگر علاوه بر مقام ملَكى بسوى معارف و ادراك حقايق عوالم وجود و سير در آنها و سيروسلوک الى اللّه و في اللّه گرايش دارد «انسان» است.
*خلاصه اینکه بشر به پنج گونه تقسیم میشود :*
*بهيمه، سبع، شيطان، فرشته و انسان .*
حال هر کسی با مطالعه این جملات میتواند بفهمد که در باطن به چه صورت است.
نیازی نیست انسان به نزد کسی برود که چشم برزخی دارد و از وی بخواهد باطن او را بگوید ...!
منبع : ممدالهمم در شرح فصوص الحکم
علامه حسن زاده آملی
👈نخستین مرحله تزكیه نفس از منظر حضرت علامه حسن زاده آملی؛
💠براى طهارت باطن، نخست باید دوام طهارت ظاهرى را حفظ كرد و طهارت بدن را مراعات نمود، اعضاء و جوارح ظاهرى را باید كنترل نمود. زبان آفت بدى است، انسان باید سعى كند چانه اش را با عقل بگرداند! همانطور كه دهان گاه مجراى غذاى آلوده به معده است همین دهان و زبان، مجراى غذاى آلوده به جان نیز هست. باید این نهال وجود را كه رو به رشد و كمال است، مواظبت كرد، از همنشین بد پرهیز نمود. این دقت هاى ظاهرى كم كم باطن را هم طاهر مى كند. انسان اگر كمى در این نظام دقت كند، مى بیند كه در این دار هستى، هیچ چیز غلط نمى كند. حتى حیوانات هم در كار و وظیفه خود خیانت نمى كنند.
🔹اینها درس است براى ما از آن طرف هم داریم كه (( من جاهد فینا لنهدینهم سبلنا )) باید در این امور دقت كرد تا كم كم طهارت باطن هم پیدا شود..
⬅️منبع: در محضر استاد،ص 34
علامه حسن زاده آملي
آیت الله حسن زاده آملی :
«یکی از کلمات قصار علامه طباطبایی که مدام بر زبان می آورد این جمله بسیار پر معنا و بلند و عمیق است» : «ما کاری مهمتر از خودسازی نداریم!»