🔸در نقد روایت صوفیانه «هر که حرفی به من بیاموزد، من را بنده خود ساخته است»
✍🏻فرستهای از علیاشرف فتحی با عنوان «در نکوهش استبداد استاد»
🔶در ادبیات مذهبی ما برای تکریم معلمان و استادان، اغلب به سخنی منسوب به پیامبر(ص) یا امام علی(ع) اشاره میشود که مضمون آن ترسیم رابطه «ارباب-برده» بین استاد و شاگرد است و استعاره برده به معنای ضرورت اطاعت از معلم و استاد در نظر گرفته میشود.
🔸این سخن با عبارات مختلفی همچون «من علمنی حرفا فقد صیرنی عبدا»، «من تعلمت منه حرفا صرت له عبدا» یا «أنا عبد منْ علّمنی حرفا واحدا» نقل شده و طبق جستجوی مختصری که داشتم، به نظر میرسد
⏱ قدیمیترین منبع برای این جمله، کتاب «تعليم المتعلّم فى طريق التعلّم» اثر برهانالدین زرنوجی؛ فقیه حنفیمذهب اهل بخارا باشد که این کتاب را در آخرین دهه قرن ششم هجری نوشته و در صفحات 8 و 9 از قول امام علی(ع) و بدون ذکر سلسله سند، نقل کرده که: «من برده کسی هستم که یک حرف به من بیاموزد؛ اگر خواست مرا بفروشد، اگر خواست آزادم کند و اگر خواست مرا به بردگی بگیرد».
⏰چند دهه بعد، همین مضمون به دو شکل در کتاب «آداب المتعلمین» آمده و از آنجا که این کتاب به خواجه نصیرالدین طوسی نسبت داده شده است.
◀️ میان شیعیان هم مورد اقبال قرار گرفته است.
⬅️هرچند برخی پژوهشگران معاصر مثل جویا جهانبخش معتقدند که این کتاب را خواجه نصیر ننوشته و صرفا گزیدهای از کتاب زرنوجی است.
⬅️نقطه عطف دیگر این مضمون را در پایان قرن نهم هجری در کتاب «عوالی اللئالی» ابن ابی جمهور اَحسائی میبینیم که او نیز از قضا همانند زرنوجی گرایش به تصوف داشته و در نقل روایات نیز سهلانگار بوده است.
⏪ او این مضمون را به دو شکل متفاوت به پیامبر اسلام نسبت داده است.
◀️ در جایی از قول پیامبر آورده که: «هر کس به فردی یک مساله را بیاموزد، او را به بردگی گرفته است». در ادامه روایت آمده که فردی از پیامبر میپرسد: «یعنی میتواند او را بفروشد؟». پیامبر نیز پاسخ داده که: «نه، میتواند به او دستور بدهد» (ج 4، ص 71).
◀️در اوایل کتاب نیز به شکل سادهتر «من تعلمت منه حرفا صرت له عبدا» آمده است (ج 1، ص 292).
🕰نکته اینجاست که این مضمون، نیم قرن پیش از کتاب ابن ابی جمهور، در تفسیر «غرائب القرآن» نظامالدین قمی نیشابوری معروف به نظام اعرج، به یکی از علما نسبت داده شده است
📖 (ج 3، ص 361).
👈جالبتر آنکه صاحب غرائب نیز با وجود شافعیمذهب بودن، همچون زرنوجی و ابن ابیجمهور به تصوف گرایش داشته است.
👈 به هر حال با نقل این روایت در عوالیاللئالی، مجلسی نیز آن را در بحار میآورد و سپس نراقی در جامعالسعادات به آن اشاره میکند و در زمان ما نیز علمایی چون علامه طباطبایی، مرحوم مطهری و آقای مکارم بهوفور به این استعاره بردگی به عنوان یک کلام حکیمانه برای بزرگداشت مقام معلم اشاره کردهاند 📖(طباطبایی، تعالیم اسلام، ص 210).
🔰خلاصه آنکه
⬅️ اولا انتساب این مضمون به پیامبر اسلام و امام علی(ع) بسیار دشوار است
⬅️ و دوم آنکه رد پای صوفیه در نقل این مضمون با عبارات مختلف نشان میدهد که مضمون ارباب-برده با نظام مراد و مریدی رایج در میان اهل تصوف سازگار بوده و به مذاق آنان خوش آمده که چنین نظامی را برای رابطه استاد و شاگرد نیز ترسیم کنند. در جوامع استبدادزده که قرنها به نظام اربابی خو کرده و در همه روابط (پدر و فرزندی، زن و شوهری، استاد و شاگردی، حاکم و مردم) استعاره بردگی را به کار میبردهاند، شاید زمانی استبداد معلم و استاد همچون استبداد پدر و شوهر و حاکم، فوایدی برای گسترش و تقویت نظام دانش داشت، اما تضعیف فرهنگ نقد و گفتگوی علمی و خلاقیت را نیز باید از زیانهای اینگونه رابطه دانست. حفظ احترام استاد و معلم واجب است، همانگونه که حفظ احترام دانشآموز و دانشجو نیز واجب است. از این نظر فرقی میان آنها نیست. اما نه استبداد استاد و معلم پسندیده است و نه استبداد دانشآموز و دانشجو. استبداد اساسا مخرب است و زیانهای فراوان آن به فواید اندکش میچربد. بهویژه در وادی دانش و اندیشه، جایی برای بردگی و مریدبازی نیست و مکانیزم حفظ حرمت و احترام باید به سود دانش تغییر کند.
#انحرافات_عملی
#حدیث_جعلی
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
💡«خطبة البیان» معتبر نیست!
مرجع فقید شیعه مرحوم آیت الله سیّد محمّد سعید حکیم(ره) در پاسخ به سؤالی پیرامون اعتبار «خطبة البیان» و «الخطبة الکوثریة»،این دو خطبه را فاقد سند معتبر دانسته اند:
* ما مدی صحّة «خطبة البیان» و «الخطبة الکوثریة» المرویتان عن الإمام عليّ(علیه السلام)؟
✍الجواب:
لم تثبت الخطبتان المذکورتان عندنا بطریق معتبر !
📓الفتاویٰ(أسئلة و أجوبة)؛ج۱ص۴۰۲
🔶برای مطالعه مطالب دیگر کانال صوفی پژوهی در مورد خطبةالبیان بر روی لینک های زیر کلیک بفرمایید.
💢کلام آیت الله شیخ جواد تبریزی درباره حدیث نورانیت
💢نظر علامه مجلسی در مورد خطبةالبیان
💢خطبه البیان از امیرالمومنین(ع) یا صوفیه1️⃣
💢خطبه البیان از امیرالمومنین(ع) یا صوفیه2️⃣
💢دولابی و خطبة البیان...
💢شاه عبدالعزیز دهلوی" و خطبة البیان
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
⚜ النیران علی خطبة البیان ⓯
📌بیان مرحوم آیت الله "سیّد علی حسینی محقّق بهشتی مازندرانی" حول عدم اعتبار جعلیة البیان
• از مرحوم بهشتی مازندرانی حول انتساب خطبة البیان به حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام سوال شد، در جواب فرمودند:
🖋نسبت این خطبه به امام علیه السلام ثابت نیست بلکه این حکایت مشتمل بر آن چیزیست که غلات لعنهم الله به آن معتقدند [مانند نسبت ایجاد عالم به چشم برهمزدنی به امام . و حمل صفات ممتنع الحمل بر غیر از خداوند تبارک و تعالی، بر امام علی علیه السلام که مخلوق خداوند سبحان است] امور فاسده موجود در خطبه، مارا به قطع میرساند که این یک حکایت جعلیست. به صورت مکرر و متواتر در احادیث صحاح به ما اینگونه رسیده است که
(روایاتی که مخالف نصوص و محکمات قرآن است باطل است)
📖مسائل و ردود وفق فتاوی السیّد البهشتی ره ص۴۵۵
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
⚜ النیران علی خطبة البیان ⓰
📌بیان آیت الله "الشیخ محمد اسحاق الفیاض" حول عدم اعتبار جعلیة البیان
📌از صحت انتساب خطبة البیان به حضرت امیرالمؤمنين علی علیه السلام سوال شد، در جواب فرمودند:
🖋نسبت خطبة مذکوره به امام علی علیه السلام صحیح نمیباشد
📖مئة سوال و سوال حول الکتابة و الکتاب و المکاتبات و جوابها ص۵۷ سوال ۹۳
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
⚜ النیران علی خطبة البیان ⓲
📌بیان حضرت آیت الله "السید علی الحسیني السیستاني" حول عدم اعتبار جعلیة البیان
🔴 برخی اعزّة و اصدقاء، از حقیر راجع به تحقیق مبارک "سیّد سیستانی حفظه الله تعالی" حول خطبة البیان پرسیدند، حسب تتبّع چندین بار استفتاء شده و ایشان چنین جواب فرمودند:
1⃣دستخط
• امّا خطبة البیان فالظاهر انّه لا اساس لها.
📖مطبوع در کتاب هدی السائل لاجوبة المسائل ص۱۵۳ / ط بحرین
2⃣اجوبة المسائل
° السوال: ما رأیکم بخطبة البیان المنسوبة لامیرالمومنین علیه السلام؟
• الجواب: لم تصحّ عنه صلوات الله و سلامه علیه.
📖اجوبة المسائل الدینیة | مسألة ۱۵۹ ص۹۱ / ط دمشق
🖋 مطابق با تحقیقِ آقا، این خطبه صدورش از امام علیه السلام صحیح نیست و هیچ اساسی ندارد
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
دراسة فی علامات الظهور و الجزیرة الخضراء
سید جعفر مرتضی عاملی
این کتاب دو ترجمه فارسی دارد:
1️⃣ جزیره خضراء در ترازوی نقد، محمد سپهری
2️⃣ جزیره خضرا افسانه یا واقعیت، ابوالفضل طریقهدار
🔍 استاد مرحوم مرتضی در این کتاب به نقد و ردّ سه موضوع پرداخته است:
1️⃣ کتاب بیان الائمه که به تعبیر وی «ترهات و اباطیلی را جمعآوری کرده است»
2️⃣ تبیین ساختگی بودن خطبةالبیان منسوب به امیرمؤمنان که در کتاب غیرمعتبر الزام الناصب آمده است
3️⃣ ردّ داستان جزیره خضرا و ارتباط آن با مثلث برمودا.
🔴 مهمترین اشکالات وی بر خطبةالبیان چنین است:
۱- ابنمسعود راوی خطبه پیش از خلافت #امیرمؤمنان از دنیا رفته است؛
۲- خطبه در #بصره ایراد شده در حالیکه امیرمؤمنان در اواخر عمر خود، قطعاً به بصره نرفت؛
۳- از کسانی نام برده شده که آن زمان وجود نداشتهاند یا شخصیتی افسانهایاند.
۴- وجود کلماتی مبهم، بیمعنا و اغلاط دستوری و کلمات نادرست در خطبه مانند: انا مصحف الانجیل، انا شعر الزبرقان، لمض اللامض، ندند الدیجور، أنا محمّد الفتن، أنا صاحب الایلاف، تهجرم السایخ، ضبضب الفرص.
۵- وجود کلمات #غلوآمیز و دالّ بر عقیده حلول مثل: انا علانیة المعبود، أنا الاول و الآخر، أنا سقف المرفوع، أنا مریخ القرآن.
۶- در نسخه سوم خطبه، سال ۱۱۸۴ قمری زمان #ظهور تعیین شده است.😳
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
💠سوال حدیثی ( اعتبار خطبة البیان)
✍ استفتائات دفتر حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی
👇👇👇👇👇
🔻در این حدیث منسوب به امیر المومنین علی علیه السلام مضامینی مانند: «انا احیی و انا امیت، انا الظاهر و انا الباطن، انا الاول و انا الآخر» وجود دارد!
❓❓پرسش:
سلام علیکم و رحمه الله نظر شما در رابطه با خطبه البیان و اعتبار آن چیست؟
🔰🔰پاسخ:
خطبه مذکور - فارغ از بحثهای دلالی - سند معتبری ندارد.
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
#آیت_الله_شبیری_زنجانی
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
📖لیست مطالب کانال 《صوفی پژوهی》 در مورد خطبةالبیان
1⃣کلام آیت الله شیخ جواد تبریزی درباره حدیث نورانیت
2⃣نظر علامه مجلسی در مورد خطبةالبیان
3⃣بیان مرحوم آیت الله "سیّد علی حسینی محقّق بهشتی مازندرانی" حول عدم اعتبار جعلیة البیان
4⃣بیان آیت الله "الشیخ محمد اسحاق الفیاض" حول عدم اعتبار جعلیة البیان
5⃣بیان حضرت آیت الله "السید علی الحسیني السیستاني" حول عدم اعتبار جعلیة البیان
6⃣استفتائات دفتر حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی
7⃣خطبه البیان از امیرالمومنین(ع) یا صوفیه1️⃣
8⃣خطبه البیان از امیرالمومنین(ع) یا صوفیه2️⃣
9⃣دولابی و خطبة البیان...
0⃣1⃣شاه عبدالعزیز دهلوی" و خطبة البیان
1⃣1⃣مرجع فقید شیعه مرحوم آیت الله سیّد محمّد سعید حکیم(ره): «خطبة البیان» معتبر نیست!
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
#لیست
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
24.84M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔺بيان عبارات غلو آميز با سند ضعيف در برنامه دیشب سحر شبكه ۲
🔹متاسفانه در اين برنامه كارشناس محترم جناب شیخ اسماعیل رمضانی برخی عبارات خطبه البیان منسوب به حضرت علی (ع) را مطرح نمود که از نظر سندي ضعيف است و بسياري از بزرگان علمای شیعه از انتساب این خطبه به امام علی(ع) خودداری کرده اند و در کتاب های خود نیاورده اند
🔸بعلاوه مضامین این خطبه مانند: «انا احیی و انا امیت و انا الظاهر و انا الباطن و انا الاول و انا الآخر» علاوه بر ضعف سندي نياز به تاويلات سنگینی دارد تا بتواند پذيرفته شود و كارشناس محترم بدون توضيح ارائه كردند.
🔹ظاهر این عبارات، غلو آمیز، مردود و خلاف روایات فراوانی است. برای بیان مقامات عالیه امام علی (ع) نیازی به اینگونه سخنان نیست بلکه چه بسا ممکن است که این سخنان آسیبهای جدی بر باورهای دینی جامعه وارد کند و جوانان را از قرآن و اهل بیت (ع) دور سازد.
🖌 ابوالفضل ساجدی
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
❓❓سؤال 1751-
آيا «خطبه البيان» روايت صحيحى است؟
🔰🔰جواب:
«خطبه البيان» ظاهراً مجعول است و اعتبارى ندارد.
مكارم شيرازى، ناصر، استفتاءات جديد،مدرسه الامام على بن ابى طالب( ع)، قم، 1427 ه. ق، دوم
ج 1، ص 531.
#مکارم_شیرازی
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
6.23M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽
علی(ع) بکل شیء علیم!!!
آقای رمضانی در ماه رمضان سخنانی درباره مهجوریت قرآن گفت که البته مورد پسند عدهای قرار نگرفت.
🎤 ولی انصاف آن است که ایشان سخنان خوبی هم گفت و هم خوب سخن گفت و موفقیتهایی داشت.
💢اما کسانی که به برخی گفتههای ایشان ایراد گرفتند، آیا به این سخنان هم توجه کردند که نقل کرد امیرمؤمنان فرموده است: من اول و آخرم وَ أَنَا بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيم و انا اُحیی و اُمیت یعنی زنده میکنم و میمیرانم!!
✅ قابل انکار نیست که این سخنان در منابع منقبتنگار شیعه امامیه مانند بصائر الدرجات و مناقب ابنشهرآشوب و الاختصاص آمده است، اما نسبت این کلمات با آیات قرآن چیست؟
❓و یک سؤال تاریخی:
وقتی در اطراف امیرمؤمنان کسانی بودند که شیخین را قبول داشتند و آنگاه که حضرت مانع نماز تراویح شد، ناله واعمراه سر دادند*، آیا مولای متقیان میتوانست در چنین شرایطی جملات بالا را فرموده باشد؟ و برای چه کسانی فرمود؟
* تهذیب ۷۰/۳
🖊دکتر مصطفی صادقی کاشانی، پژوهشگر تاریخ اسلام، تشیع و اهلبیت(ع).
نقد بارگذاری شده در کانال 《صوفی پژوهی》
👇👇👇👇👇
https://eitaa.com/sufi110/4962
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
🤲اللَّھُـمَعـجِّـلْلِوَلیِڪْألْـفَـرَج
🔵صوفی پژوهی
@sufi110
صوفی پژوهی
﷽ علی(ع) بکل شیء علیم!!! آقای رمضانی در ماه رمضان سخنانی درباره مهجوریت قرآن گفت که البته مورد پسند
شما نیز عامل قرآن باشید
مضامین متنی که آقای #رمضانی در این برنامه تلویزیونی میخوانند؛ در خطبهای به نام «البیان» مطرح شده و هیچ سند معتبری برای آن ذکر نشده است و متن آن نیز غالیانه بوده و منسوب به غُلات است.
این درحالی است که فرازهایی از این خطبه در قرآن کریم ذکر شده و خداوند را حائز آن مقامات دانسته است. مانند:
هُوَ ٱلأَوَّلُ وَٱلأٓخِرُ وَٱلظَّـٰهِرُ وَٱلبَاطِنُۖ وَهُوَ بِكُلِّ شيءٍ عَلِيمٌ٫حدید، ۳.
وَتَوَكّل عَلَى ٱلحَيِّ ٱلَّذِي لَا يَمُوتُ وَسَبّح بِحَمدِهِۦۚ وَكَفَىٰ بِهِۦ بِذُنُوبِ عِبَادِهِۦ خَبِيرًا٫فرقان، ۵۸
آقای رمضانی از طرفی سخنان غالیانه و مخالف قرآن را در سیمای ملی به زبان آورده و از سویی دیگر داد دوری از قرآن سر می دهد!
آیا بهتر نیست خودشان اولین عامل به قرآن شده و سخنی بر خلاف قرآن به زبان نیاورد؟
آیا بهتر نیست منبرهای خود را به قرآن متبرک کند و از بیان افسانه ها و متون صوفیانه و روایات بدون سند دوری کند؟
🖌استاد علی محمدی هوشیار
#خطبة_البیان
#حدیث_جعلی
🤲اللَّھُـمَعـجِّـلْلِوَلیِڪْألْـفَـرَج
🔵صوفی پژوهی
@sufi110