📚 کتابِ #دولت_وبازار؛ فصلِ دوم، بخش ششم 🔰عرض شد در #نظریه_حمایت_هوشمند، دولت با نیروهای بازار پنج نوع ارتباط برقرار می کند. سه مورد آن [صیانت از بازار، خلق بازار و حفظ بازار] ذکر شد و اینک به مورد چهارم یعنی #قبض_بازار خواهیم پرداخت. سرمایه بالطبع میلِ به بیشینه شدن دارد و به سمتی حرکت می کند که بدونِ درگیر نمودنِ سایر عواملِ تولید [زمین، نیروی کار و فنّاوری] به بیشترین سود برسد. فعالیت های "غیر مولّد" نظیر #دلّالی، #سوداگری و #سفته_بازی، بیشترین جاذبه را برای سرمایه دارند که بدونِ دخالتِ سائر عواملِ تولید، سود حاصل شود. یک #نظام_اقتصادی_سالم اما باید بیشترین سود را به تولید بدهد. اگر فعالیت های #غیر_مولّد بازار پُرسودی داشته باشند، سرمایه ها بصورتِ طبیعی از فعالیت های مولّد فاصله خواهند گرفت و باعث تضعیفِ تولید در کشور خواهد شد. در چنین شرایطی #وظیفه_دولت؛ قبضِ بازارهای غیرمولّد از طریقِ کاهشِ سطحِ سود آنها به زیرِ سطح سودِ تولید است. برای برخی بازارهای کاملا مضرّ مانند بازارِ ربا، باید سیاستِ "انقباض کامل" در نظر گرفته شود به نحوی که هیچ سرمایه ای اجازه حرکت به سمتِ این بازارها را نداشته باشد. 🔰اساسا مشخصه اصلیِ یک نظام اقتصادیِ سالم این است که؛ در آن به تولید پاداش داده شود نه #سوداگری، #دلالی و #سفته_بازی. لازمه جریان یافتنِ سرمایه به سمتِ تولید، #جذابیت_زدایی از فعالیت های غیرمولّد است. بررسی جریان #سرمایه در ایران نشان می دهد، #سیاست_قبض_بازار برای بازداشتنِ سرمایه از فعالیت های غیرمولّد اتخاذ نشده است و سازوکاری جُز حبس نقدینگی در بانک ها، برای نهی سرمایه از حرکت به سمتِ سوداگری وجود نداشته است. سیاست گذار برای جلوگیری از هجومِ #نقدینگی به بازارهای سفته بازی و سوداگری، #نرخ_سود_بانکی را بالا نگه داشته تا سرمایه در بانک محبوس بماند. 🔰اجمالا به چند نمونه از سیاست های #قبض_بازار فقط گذرا اشاره می کنیم: 1️⃣ استفاده از سازوکارِ #مالیات_بر_سفته_بازی_دارایی؛ این سیاست منجر می شود نقدینگی به سمتِ فعالیت های سفته بازی سرازیر نشود. 2️⃣ اخذِ #مالیات_بر_عایدی_سرمایه برای قبضِ بازارهای غیرمولّد؛ عایدی سرمایه اختلافِ بینِ "قیمتِ خرید دارایی به اضافه برخی هزینه ها در طولِ دوره نگهداری" و "قیمت فروش آن دارایی" است. یعنی در صورتیکه یک سرمایه گذار اقدام به فروش دارایی خود با قیمتی بیشتر از قیمتِ خرید کند، روی مازادِ قیمتِ دارایی او مالیات وضع می شود تا از سفته بازیِ دارایی جلوگیری شود. قانونِ مالیات بر عایدی سرمایه در کشورهایی چون #انگلیس، #فرانسه، #ژاپن، #اسپانیا، #پرتغال و... وجود دارد که از ذکر جزئیات می گذریم. 3️⃣ مالیات بر #تراکنش_های_بانکی در اروپا برای قبضِ بازارهای غیرمولّد. 💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇 🆔️ @taammolatenazari

🔴 چرا حقوق ها متناسب با نرخِ تورّم افزایش پیدا نمی کند؟! ✍️ سابقا عرض کردیم که دیدگاه های کارشناسیِ کارشناسان خنثی نیست. بلکه جهان بینی ها و جهت گیری های اخلاقی و سیاسیِ کارشناسان و حتی منافع شان، در اتخاذ و بیانِ دیدگاه های کارشناسی موثر هستند. اینکه غالبا بینِ رفتار و گفتار رئیس جمهور در مسائلِ اقتصادی، تناقض و تضاد وجود دارد، ناشی از توجه کردن و اعتماد نمودنِ جناب رئیس جمهور به نسخه های تجویزیِ کارشناسانِ #نئولیبرال است. 🔸️ سوال جدّی از جناب پزشکیان این است: وقتی #کارشناسان_نئولیبرالی که اطراف شما حلقه زده اند، علّتِ اصلیِ تورّم در اقتصاد ایران را #نقدینگی معرفی نموده و در رسانه هاشان مغرضانه آن را به اذهانِ جامعه پمپاژ و القاء می کنند، آیا توقع دارید متناسب با نرخِ تورّم حقوق ها افزایش پیدا کند؟! 🔸️ ساده بگویم: می دانید چرا حقوق ها متناسب با نرخِ تورّم افزایش پیدا نمی کند؟ چون اقتصاددانانِ نئولیبرال می گویند: افزایشِ حقوق ها منجر به افزایشِ نقدینگی و سپس منجر به تورّم و گرانی خواهد شد. از اینرو؛ مُدام آدرسِ غلط می دهند که #نقدینگی عامل تورّم است. حال آن که می دانیم: تورّم و گرانی های موجود در اقتصاد ایران، بیش از آنکه از جانبِ نقدینگی باشد، از جانبِ #ارز و #دلاری_فروشیِ مواد اولیه به تولید کنندگانِ داخلی می باشد. وقتی "ارز" گران شد، طبعا این گرانی به سائر حوزه ها هم تسرّی پیدا می کند. چرا که اقتصاد ایران؛ #دلاریزه شده است و تا #دلارزدایی از اقتصاد انجام نشود، شرائط بهبود نخواهد یافت. @taammolatenazari

✍️ نئولیبرال ها سال ها #نقدینگی را عامل تورمِ اقتصاد ایران معرفی می کردند، حال امروز جناب آقای همتی سخن از کمبودِ نقدینگی برای تولید می کند و بنا دارد ۳۰۰ همت به حجم نقدینگی بیفزاید! #نه_به_رویکردهای_نئولیبرالی Eitaa.com/taammolatenazari

🔴 افزایشِ نرخ دلار چگونه منجر به تورم می شود؟ ✍️ به طور کُلّی تورّم یا ناشی از "فشار تقاضاست"، و یا ناشی از "فشار هزینه". بصورت ساده می توان گفت: #فشار_هزینه، ناظرِ به بالا رفتنِ هزینه های تولید است. حال که تهیه ی مواد اولیه ی تولید، به طور جدّی وابسته به #دلار است، هنگامیکه #نرخ_ارز رو به افزایش است، طبعا محصولاتِ تولیدی که به دست مصرف کننده می رسد هم با افزایش قیمت مواجه خواهد شد. از اینروست که می بینیم به محض بالا رفتنِ دلار، قیمت ها افزایش پیدا می کنند. مضاف بر این؛ اساسا اقتصاد ما، اقتصادی است وابسته به دلار، که خود موجباتِ شرائط تورمی را فراهم می کند. از سوی دیگر؛ افزایشِ نرخ ارز، منجر به افزایشِ #نقدینگی هم می شود. بدین نحو که؛ تولید کننده ای که سابقا مثلا با ۵۰۰ میلیون تومان تولید می کرد، وقتی ارز گران می شود، هزینه های تولید او بالا می رود. یعنی باید بجای ۵۰۰ میلیون، مثلا ۱ میلیارد برای تولید هزینه کند. بنابراین چون این مبلغ را ندارد، مجبور است از بانک وام بگیرد، بانک هم طبعا بایستی برای وام دادن خلقِ نقدینگی کند. این چرخه با بالا رفتنِ نرخ دلار در یک اقتصادِ دلاریزه همواره تکرار می شود. بنابراین نرخ ارز، از سویی علت تورم است نه معلول. از این‌رو هنگامی که گفته می شود:

"عامل تورم در اقتصاد ایران نرخ ارز است"،

مراد همین نکاتی است که مطرح شد. البته ما نمی گوییم: عامل تورم در اقتصاد ایران، صرفا ناشی از افزایش نرخ ارز است، و به نقدینگی و مشکلات ساختاری توجه نداریم، بل سخن این است که؛ بیش از آنکه "نقدینگی" و "مشکلاتِ ساختاری" عامل تورم باشد، این "افزایش نرخ ارز" است که چنین تورمی را متوجه اقتصاد ایران کرده است. بنابراین ضرورت دارد با کسانیکه بصورتِ نامعقول و تصنعی نرخ ارز را افزایش می دهند تا به منافع و سود های بادآورده برسند، مقابله ی نظری و عملیِ درخور و همه جانبه صورت گیرد. چرا که این جریانات (پتروشیمی ها، فولادی ها، معدنی ها و...) اقتصاد ایران را گروگان گرفته اند و جُز به منافعِ خویش نمی اندیشند. @taammolatenazari

🔴 منشأ #تورم در اقتصاد ایران؛ #نقدینگی یا #نرخ_ارز؟! قبل از پاسخ به این پرسش ابتدا بایستی از حیثِ علمی به بیانِ علل تورم پرداخت. در علم اقتصاد به طور کلی سه عاملِ ذیل به عنوان مناشیِ تورم شناخته می شوند: ا) تورم ناشی از فشار تقاضا ۲) تورم ناشی از فشار هزینه ۳) تورم ساختاری ■ تورم ناشی از #فشار_تقاضا اجمالا یعنی؛ پول بیش از کالا در اختیار مردم است؛ لذا موجب بوجود آمدنِ تورم می گردد. [نقدینگی] ■ تورم ناشی از #فشار_هزینه؛ یعنی به دلیلِ افزایش قیمتِ مواد اولیه ی تولید، قیمتِ کالای نهایی تولید شده بیش از حد معمول تمام می شود. ■ تورم #ساختاری هم طبعا ریشه در مشکلاتِ ساختاری و نهادی در اقتصاد دارد. البته عوامل دیگری نظیرِ کسری بودجه، تحریم ها، انتظارات تورمی و غیره هم برای عوامل تورم بر شمرده می شود که فعلا محل بحث ما نیست. ادعای ما این است؛ تورم در اقتصاد ایران بیش از آنکه ناشی از نقدینگی و مشکلات ساختاری باشد، ناشی از فشار هزینه و نرخ ارز می باشد. این ادعا به این معنا نیست که ما برای نقدینگی، مشکلات ساختاری و غیره سهمی در تورم قائل نیستیم، بل بدین معناست؛ آن عاملی که بیش از دیگر عوامل در بوجود آمدنِ تورم در اقتصاد ایران سهم دارد، مسأله ی #نرخ_ارز است. به دلیل وابستگی اقتصاد ایران به نرخ ارز، افزایش آن در اقتصاد، موجباتِ شکل گیری تورم را فراهم نموده است. در مطالب بعدی بصورت مستند و تجربی به بررسیِ تفصیلیِ این ادعا خواهیم پرداخت. @taammolatenazari

مگر الیگارشی رفاقتی غارتی می گذارد با تثبیت نرخ ارز منافعش به خطر بیفتد! آنها مستمرا تلاش می کنند تا گزاره ی عامل تورم در اقتصاد ایران #نقدینگی است را به روایتِ غالب تبدیل کنند تا بدین واسطه نگاه ها به سمت #نرخ_ارز متمایل نشود و آنها با افزایش نرخ ارز دائما سودآوری خود را داشته باشند.

■ عامل تورم در اقتصاد ایران؛ #نقدینگی یا #نرخ_ارز!؟ ● سابقا عرض شد که ما معتقدیم عامل اصلی تورم در اقتصاد ایران بیش از آنکه ناشی از #فشار_تقاضا باشد، ناشی از #فشار_هزینه است. از جمله مؤیداتِ این ادعا، شاخصِ کلانِ نسبت نقدینگی به GDP است که مرکز آمار منتشر کرده است. در سال ۱۳۹۶ این نسبت تقریبا ۸۲ درصد است و در سال ۱۴۰۲ حدود ۴۵ درصد. این سند رسمی منتشر شده ناقضِ ادعای کسانی است که می گویند: نقدینگی عامل تورم است! وقتی گفته می شود نقدینگی عامل تورم است؛ یعنی پول دست مردم زیاد است و کالا و خدمات به نسبت آن در جامعه کمتر است، لذا تورم بوجود می آید. حال آنکه می بینیم اسناد رسمی منتشر شده و شواهد عینی و ملموسِ درونِ جامعه هم چنین چیزی را تأیید نمی کند. فی المثل اگر نقدینگی عامل تورم است، چرا این همه فروش اقساطی شبانه روز در حال تبلیغ است؟! اگر نقدینگی عامل تورم است، چرا اکثریت هشت شان در گروِ نه است؟! اگر نقدینگی عامل تورم است، چرا تولید کنندگان با کمبود شدید سرمایه پولی برای تولید مواجه هستند؟! لهذا باید گفت: آن چیزی که بیشترین سهم تورم در اقتصاد ایران را دارد، تورم ناشی از فشار هزینه و افزایش نرخ ارز است. فی المثل تولید کننده ای که سابقا با ۱ میلیارد تومان کار تولید را شروع می کرد، با افزایش نرخ ارز الان دست کم به چند میلیارد تومان پول نیاز دارد تا تولیدش را آغاز کند. تتبع میدانی و گفتگو با تولیدکنندگان کشور این گزاره را کاملا تأیید می کند. از اینرو بایستی مقابله ی نظری و عملی با تجویزهای #نئولیبرالی را جدی بگیریم. @taammolatenazari