✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨ ✨ ⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش اول) 🔶دين مقدس #اسلام بهره ‏برداري مشروع از نعمت هاي الهي و زيبايي هاي زندگي را مباح و روا، و #اسراف و زياده ‏روي را #حرام و ناروا مي‏داند و اين بدان جهت است كه مسلمان به تناسب امكانات و توانايي و كارآيي خود، در برابر جامعه مسؤوليت دارد. در اين صورت فرد اسراف كار قهرا از اجراي مسؤوليت و تعهدات اجتماعي خود بازمي‏ماند و از اين رهگذر بر پيكر جامعه ضربه مي‏زند. 🔷قرآن مجيد اين حقيقت را در ضمن مباحث اجتماعي در قالب هايي زيبا بيان مي‏كند و با هشدار به پيروان خود مي‏فرمايد: «وَ أَنْفِقُوا في‏ سَبيلِ اللَّهِ وَ لا تُلْقُوا بِأَيْديكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ»[بقره،۱۹۵] يعني در راه خدا انفاق كنيد و با دست هاي خود، خود را به هلاكت و نابودي نيفكنيد. از اين آيه شريفه چنين استفاده مي‏شود كه اگر مال در راه خدا و به سود جامعه و رفع نيازمندي هاي مردم مصرف نشود، سرنوشت آن جامعه و ملت ‏به هلاكت و سقوط مي‏انجامد. 🔷صرف‏نظر از اهميت‏ خودداری از اسراف ‌و تبذير در دين، از نظر موقعيت‏ خاص كشور اسلامي كه در محاصره حكومت هاي سلطه‌‏گر قرار گرفته، اگر ما بتوانيم #تجملات‌زندگي را حذف كنيم و رعايت اقتصاد و #ميانه‌روی را در همه حال مدنظر و برنامه عمل قرار دهيم، به استقلال كشور كمك كرده‏‌ايم و به پيروزي نهايي نزديكتر شده‏‌ايم. در نتيجه اين شعار را در اقصي نقاط عالم و دنياي اسلام و بالاخص ايران اسلامي اعلام كرده‌‏ايم كه ما از تنگناهاي اقتصادي نمي‏‌هراسيم و قدرت آن را داريم كه روي پاي خود بايستيم و به هيچ قدرتي جز خداوند متعال متكي نيستيم.   💠مفهوم اسراف 🔷راغب اصفهاني مي‏گويد: «السرف تجاوز الحد في كل فعل يفعله الانسان‏»[مفردات راغب، ص‏۲۳، ماده سرف] #اسراف به معني تجاوز از حد و معيار در هر كاري است كه از انسان سر بزند، گرچه استعمال آن در موارد زياده‌‏روي در انفاق مال بيشتر است و گاهي به خروج از اعتدال در مقدار خرج مال و زماني هم به چگونگي بذل مال و مورد آن اطلاق مي‏شود. 🔷اما بنا به مفهوم سخن راغب و روح معني «كل فعل‏» و بر پايه شواهد فراوان در قرآن و حديث، #اسراف به هر گونه تجاوزكاري و زياده‌‏روي گفته مي‏شود و در هر حال #اسراف عملي است ممنوع و محكوم، و مورد خشم و انزجار خداوند متعال است و از آن به شدت منع شده است. خداوند در قرآن مي‏فرمايد: «كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفين‏‏»[اعراف،۳۱] بخوريد و بياشاميد و #اسراف‌نكنيد كه خداوند مسرفان را دوست ندارد. نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاه، ش ۵۵ منبع: وبسایت‌مرکزمطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨ ✨ ⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش چهارم) 💠تمامي آيات مربوط به اسراف را مي‏توان به طور كلی به دو بخش تقسيم كرد: ۱- اسراف در مال. ۲- اسراف در غيرمال. 1⃣اسراف در مال 🔴آيات مربوط به زياده‌‏روي در صرف مال شامل دو بخش است: 🔷الف) #اسراف‌درمصرف‌شخصی: مي‏فرمايد: «كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ... ؛[انعام،۱۴۱] از ميوه آن به هنگامي كه به ثمر مي‏نشيند بخوريد و حق آن را به هنگام درو بپردازيد، #اسراف نكنيد كه خداوند مسرفين را دوست نمي‏دارد». بنابراين اسرافی كه در بعد اقتصادي بيشتر مورد توجه است و موجب تضعيف بنيه مالي محرومان و لذت‏‌طلبی #مسرفان مي‏شود و از بلاهاي بزرگ اجتماعي است و فقر و محروميت ‏بيشتر به دنبال دارد، همين نوع اسراف است كه هر مسلمان با توجه به وظيفه و تعهد و مسؤوليتي كه در برابر خداوند و اجتماع دارد لازم است، در مخارج زندگی خويش #رعايت‌اعتدال را بكند و جدا از #اسراف پرهيز نمايد. 🔷ب) #اسراف‌به‌خاطرديگران: وقتی انفاق از حد تعادل خارج شود، نسبت‏ به انفاق شونده و انفاق‏‌ كننده هر دو عوارض سوء و زيانبار خواهد داشت. به اين جهت است كه قرآن مجيد وقتي ويژگیهاي مؤمنان و بندگان واقعي را برمي‏شمارد، يكي از آن ويژگي ها را اين‏گونه معرفي مي‏فرمايد: «وَالَّذِينَ إِذَا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا؛[فرقان،۶۷] كساني هستند كه هرگاه انفاق كنند، نه #اسراف مي‏كنند و نه سخت گيري، بلكه در ميان اين دو اعتدالي دارند». 🔶و نيز قرآن، خطاب به حضرت پيامبر(ص) مي‏فرمايد: «وَلا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا؛ [اسراء،۲۹] و دستت را بخیلانه بسته مدار [که از انفاق در راه خدا باز مانی] و بطور کامل هم [در انفاق] دست و دل باز مباش [که چیزی برای معاش خودت باقی نماند] که در نهایت [نزد شایستگان] نکوهیده [و در زندگی خود] درمانده گردی». و در همين رابطه امام علي(ع) مي‏فرمايند: «ما عال امرء اقتصد؛ [۱] كسی كه #ميانه‌روی پيشه سازد تنگدست نگردد». 🔶و حضرت رسول(ص) مي‏فرمايند: «من اقتصد اغناه الله، و من بذر افقره الله‏؛[۲] هر كس در دخل و خرج #ميانه‌‏روی كند، خدا بی‌نيازش مي‏كند و هر كس #اسراف و تبذير نمايد خداوند فقيرش گرداند». #زيربنای‌آفرينش بر #تعادل گذاشته شده است: «وَكُلُّ شَيْءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدَارٍ؛[رعد،۸] و هر چيزي نزد او مقدار معينی دارد». و در مورد ديگر مي‏فرمايد: «إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ؛[قمر،۴۹] ما هر چيزی را به اندازه آفريديم. 🔴 #حساب‌هرچيزي در پيشگاه خداوند متعال براساس حكمت ‏بالغه او و مصلحت و عدالت، و از روي اندازه و بدور از افراط و تفريط است، و اساس حكومت را هم عدالت تشكيل مي‏دهد، و اقامه عدل از اهداف مهم بعثت انبيای عظام الهی بوده است؛ تا آنجا كه معيار مالكيت مشروع را عدم زيان و اضرار و ستم به فرد و اجتماع، و ضابطه انفاق و احسان را كرامت و سخاوت، بدور از بخل و امساك و نيز بدور از اسراف و زياده‌‏روي قرار داده است؛ و بالاخره تحكيم بنيان اقتصادی جامعه و ميانه‏‌روی مطلوب، مورد تاكيد شارع مقدس اسلام است. پی‌نوشت‌ها [۱]نهج‌‏البلاغه فيض، حكمت ۳۴/۱۱۵۳ [۲]نهج الفصاحه، ص‏۶۰۱ نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاه، ش ۵۵ منبع: وبسایت‌مرکزمطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨ ✨ ⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش سیزدهم) 💠درسی از رسول خدا(ص) 🔷در كتاب تحف ‏العقول آمده است: «جاء الرجل بلبن و عسل لشربه فقال(ص): شرابان يكتفي باحدهما عن صاحبه لا اشربه و لا احرمه و لكني اتواضع لله، فانه من تواضع لله رفعه الله و من تكبر وضعه الله و من اقتصد في معيشته رزقه الله و من بذر حرمه الله و من اكثر ذكر الله آجره الله‏؛ [۱] 🔶مردی شير و عسل برای پيامبر(ص) آورد تا بنوشد، فرمود: دو نوشيدنی كه يكی از ديگری كفايت مي‏كند، من آن را نخورم، و حرام هم نمي‏كنم، ولی برای خدا تواضع مي‏كنم؛ زيرا هر كه برای خدا تواضع كند، خدايش بالا برد و هر كه تكبر كند خداوند او را خوار سازد، و هر كه در زندگی #ميانه_روی كند، خدايش #روزی دهد، و هر كه #زياده_روی كند، خداوند او را بی نصيب گرداند، و هر كه خدا را بسيار ياد كند خدايش جزا دهد». 🔷نكاتی كه در اين حديث‏ شريف است، مستلزم بحثی مفصل و هر كدام راه گشای سعادت دنيا و آخرت است، اما مناسب با اين مقال آن است كه پيامبر اکرم (ص) مي‏فرمايند: «#رعايت_اقتصاد و #ميانه_روی در معيشت‏، باعث #ازدياد_روزی و نزول بركات الهی است، و فردی كه رعايت #اعتدال مي‏كند، دچار فقر و تنگدستی نمي‏شود، و برعكس كسی كه طريق #اسراف و #تبذير پيش گيرد، دچار محروميت مي‏شود و خداوند چنين بنده ‏ای را به #سختی_معيشت مبتلا مي‏سازد. 🔷امام صادق (ع) میفرمایند: «چهار دسته هستند كه دعايشان مستجاب نمي‏شود: 🔶اول كسی كه در خانه می نشيند و مي‏گويد: خدايا به من روزی بده! و در طلب روزی تلاش نمي‏كند، در جواب او گفته مي‏شود: «الم آمرك بالطلب؟» آيا تو را به طلب روزی دستور ندادم؟؛ 🔶دوم كسی كه از همسر خود ناراحت است و او را نفرين مي‏كند، مي‏فرمايند: «الم اجعل امرها عليك‏» آيا امر او را به دست تو قرار ندادم؟؛ 🔶سوم كسی كه #مالی داشته و آن را #ضايع كرده است، مي‏گويد: «اللهم ارزقنی» خدايا به من روزی بده! مي‏فرمايند: «الم آمرك بالاقتصاد؟» آيا تو را به #اقتصاد و #ميانه‌روی و اعتدال در خرج امر نكرديم، و «الم آمرك بالاصلاح؟» آيا به تو دستور اصلاح در مال را نداديم؟ 🔶چهارم كسانی كه از مال خود بدون شاهد به ديگران وام دهند و بعد وام ‏گيرنده منكر شود، خداوند مي‏فرمايد: «الم آمرك بالشهادة؟» آيا به تو دستور نداديم شاهد بگيری؟ [۲] 🔴ملاحظه مي‏فرماييد كه با وجود #اسراف و شاهد نگرفتن در پرداخت وام، دعا فايده ‏ای ندارد. #ادامه‌دارد‌... پی‌نوشت‌ها [۱] تحف ‏العقول، موعظه ۸۲ از مواعظ النبی (ص) [۲] اصول كافی، ج‏۲، كتاب دعا، ص‏۲۷۵ نویسنده: محمدرضا عطايی - مجله مشكاه، ش ۵۵ منبع: وبسایت‌مرکزمطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات #اسراف @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد