"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كانَ خِطْأً كَبِيراً «31»
جلد 5 - صفحه 51
فرزندان خود را از بيم تنگدستى نكشيد. اين ما هستيم كه آنان و شما را روزى مى‌دهيم. يقيناً كشتن آنان گناهى است بزرگ!
نکته ها
«إِمْلاقٍ» به معناى فقر و تنگدستى است. شايد ريشه‌ى آن «مَلَق» باشد، چون فقير اهل تملّق مى‌شود.
اين آيه، سيماى نابسامان اقتصاد دوران جاهليّت را نشان مى‌دهد. امروز هم كه دنيا به خاطر نگرانى از افزايش جمعيّت و كمبودهاى اقتصادى، سقط جنين را مجاز مى‌داند، گرفتار نوعى جاهليّت شده است.
خداوند در آيه 151 سوره‌ى انعام، كشتن فرزندان را به خاطر فقر مى‌داند، «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ مِنْ إِمْلاقٍ» ولى در اين آيه، كشتن را به خاطر ترس از فقر مى‌شمرد، «خَشْيَةَ إِمْلاقٍ» در آنجا در مورد فقر مى‌فرمايد: «نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَ إِيَّاهُمْ» ما زندگى شما و فرزندانتان را تأمين مى‌كنيم، در اينجا در مورد ترس از فقر مى‌فرمايد: «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ» رزق بچه‌هايتان و خودتان با ماست. چون هيجانِ ترس بيشتر است، خداوند اوّل اولاد را بيمه مى‌كند، سپس خود انسان را، تا هيجان كاهش يابد. «1» شايد سرّ اين تفاوت در اين باشد كه چون گرسنگى الآن است و ترس از فقر براى آينده، لذا در صورت اوّل مى‌فرمايد: ما هم اكنون خود شما و فرزندانتان را رزق مى‌دهيم، ولى در مورد ترس از آينده مى‌فرمايد: نگران نباشيد ما فرزندانتان و خودتان را روزى مى‌دهيم.
پیام ها
1- كودك، حقّ حيات دارد و والدين نبايد اين حق را از او بگيرند. «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ»
2- فقر و تهيدستى حتّى در قوى‌ترين عواطف انسانى تأثيرگذار است. «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ»
3- ترس از ضرر وزيان وفقر، مجوّز گناه و ناديده گرفتن حقوق ديگران نيست. «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ»
«1». تفاسير فى ظلال‌القرآن و فرقان.
جلد 5 - صفحه 52
4- اگر امنيّت روانى وايمان نباشد، نه فقط فقر كه ترس از فقر نيز سبب آدم‌كشى مى‌شود. لا تَقْتُلُوا ... خَشْيَةَ إِمْلاقٍ
5- توجّه به ضمانت الهى، مانع گناه است. لا تَقْتُلُوا ... نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ
6- ايمان و توكّل را از ياد نبريد. «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ»
7- خداوند از پدر ومادر مهربان‌تر است، به او سوءظنّ نبريد. «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ»
8- رزق به دست خداست و زيادى نفرات و جمعيّت بى‌اثر است، پس فرزند عامل فقر نيست. «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ»
9- گاهى رزق وروزى ما در سايه‌ى روزى فرزندان است. «نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ»
10- فرزندكشى و سقط جنين، گناه و جنايت است، چه پسر باشد، چه دختر. لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ ... خِطْأً كَبِيراً
11- گناهان يكسان نيستند، گناهان صغيره و كبيره داريم. «خِطْأً كَبِيراً»"
#تفسیر_سوره_اسرا_آیه_۳۱_جز۱۵
#سوره_مبارکه_اسرا
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنى إِنَّهُ كانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِيلًا «32»
به زنا نزديك نشويد، كه كار زشت و راه بدى است.
نکته ها
رابطه‌ى نامشروع جنسى (زنا)، مفاسد و زيان‌هاى فردى، اجتماعى و خانوادگى فراوانى را بدنبال دارد و لذا در اسلام حرام شده است و در قرآن كريم، در كنار شرك، قتل «1» و سرقت «2» آمده است. گوشه‌اى از مفاسد زنا از اين قرار است:
1- سرچشمه‌ى بسيارى از درگيرى‌ها، خودكشى‌ها، فرار از خانه‌ها، فرزندان نامشروع، بيمارى‌هاى مقاربتى و دلهره براى خانواده‌هاى آبرومند است.
«1». «الذين لايدعون مع اللّه الهاً آخر و لايقتلون النفس التى حرّم اللّه الا بالحق و لايزنون» فرقان، 68.
«2». «... اذ جاءك المؤمنات يبايعنك على ان لايشركن باللّه و لايسرقن و لايزنين ...» ممتحنه، 12.
جلد 5 - صفحه 53
2- زناكاران چون براى شهوترانى سراغ يكديگر مى‌روند، ميانشان انس و الفت عميق و آرامش نيست.
3- زناكار، طرف مقابل را شريك زندگى نمى‌داند، وسيله‌ى اطفاى شهوت مى‌داند.
4- زنا، سبب كاهش تشكيل خانواده از طريق ازدواج و موجب به وجود نيامدن ارتباطهاى فاميلى و قطع صله‌ى‌رحم است. چون باز شدن راه زنا، بى‌رغبتى به ازدواج را در پى دارد.
5- در زنا، احساس تعهّد و تكليف نسبت به بقاى نسل و تربيت كودك نيست و احساس پدرى و مادرى از ميان مى‌رود.
6- زنا، نظام ارث‌برى را بر هم مى‌زند و وارث واقعى معلوم نمى‌شود.
7- سبب از بين رفتن شخصيّت و هويّت انسانى مى‌شود و موجب مرگ‌هاى زودرس مى‌گردد. «يذهب بالبهاء و يعجل الفناء» «1»
8- چون ارتكاب زنا، بدون زحمت و خرج نيست، زناكار براى ارضاى هوس خود، به سراغ گناهان زيادى مى‌رود. مثلًا گاهى براى كاميابى خود، به تهمت، ارعاب و دزدى دست مى‌زند و حتّى مرتكب قتل مى‌شود.
9- در جامعه، فرزندان نامشروع و بى‌هويّت پديد مى‌آيد، كه زمينه‌ى بسيارى از مفاسد و جرائم است و مصداق روشنى براى فحشا است.
اسلام براى پيشگيرى از زنا، برنامه‌هايى ارائه داده است، از قبيل:
1- ممنوعيّت اختلاط زن و مرد در بعضى مكان‌ها.
2- ممنوعيّت خلوت مرد با زن نامحرم.
3- حرمت زينت زن براى نامحرمان.
4- حرمت نظر به نامحرم و دست دادن با نامحرم و پرهيز از فكر زنا و تماشاى عكس‌هاى تحريك كننده.
5- مجازات شديد براى زناكار.
«1». بحار، ج 77، ص 58.
جلد 5 - صفحه 54
6- توصيه به ازدواج و پايين‌گرفتن مهريّه.
7- نكوهش از ازدواج دير هنگام.
8- عبادت شمردن همسردارى و تلاش براى خانواده.
پیام ها
1- جاذبه بعضى گناهان به حدّى است كه نزديك شدن به آن هم خطر دارد. «لا تَقْرَبُوا»
2- نه فقط زنا، بلكه از مقدّمات زنا هم بايد پرهيز كرد. (گاهى يك نگاه، تلفن، نامه و تماس، زمينه‌ى ارتباطهاى نامشروع مى‌شود.) «لا تَقْرَبُوا»
3- زنا، در طول تاريخ عملى زشت و ناپسند، و در اديان ديگر نيز حرام بوده است. «كانَ فاحِشَةً»
4- در نهى از منكر، زشتى گناه را بيان كنيم. لا تَقْرَبُوا ... ساءَ سَبِيلًا
5- زنا هم گناه است، هم راهى براى گناهان ديگر و هم سبب بدعاقبتى است. «ساءَ سَبِيلًا»"
#تفسیر_سوره_اسرا_آیه_۳۲_جز۱۵
#سوره_مبارکه_اسرا
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً «33»
وكسى را كه خداوند، (قتل او را) حرام كرده است نكشيد، مگر به حقّ. وهر كس مظلوم كشته شود، قطعاً براى ولىّ او تسلّط (و اختيار ديه يا قصاص) قرار داده‌ايم، پس نبايد در كشتن (و قصاص) زياده‌روى كند، چرا كه آن (ستمديده به طور عادلانه) يارى و حمايت شده است.
نکته ها
«فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ» يعنى در قصاص بيش از قاتل رانكشيد و يا او را مثله نكنيد، چنانكه
جلد 5 - صفحه 55
در جاهليّت چنين رسمى وجود داشته است.
قتل نفس و آدم‌كشى از گناهان كبيره است. هر كس در غير مورد قصاص يا فساد، كسى را بكشد، گويا همه‌ى مردم را كشته است، «مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعاً» «1» و كيفر چنين قتلى دوزخ ابدى است. «مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِيها» «2» اين كيفر، براى كسى كه اسلحه بكشد و تهديد به قتل كند و به عنوان مفسد و محارب شناخته شود، نيز ثابت است. «3»
در روايات يكى از مصاديق «ولى»، حضرت مهدى عليه السلام شمرده شده كه انتقام جدّ عزيزش امام حسين عليه السلام را خواهد گرفت. «4» «فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً»
حمايت خداوند از مظلوم و سپردن حقّ قصاص به ولىّ دم، هم عامل بازدارنده از آدم‌كشى است و هم بازدارنده از اسراف در قصاص. «جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً»
پیام ها
1- هر انسانى حقّ حيات دارد، حتّى غير مسلمانى كه با مسلمانان سر جنگ نداشته باشد، مصونيّت جانى و مالى دارد. لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ ...
2- قانون الهى، محور ارزشها و حرمت‌هاست. «حَرَّمَ اللَّهُ»
3- خودكشى حرام است. «لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ»
4- از نظر اسلام، كشتن افراد، در مواردِ حق (همچون قصاص، دفاع، ارتداد، لواط يا زناى محصنه) جايز است. «إِلَّا بِالْحَقِّ»
5- مظلوم، هر كه باشد بايد مورد حمايت قرار گيرد. مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً ... مَنْصُوراً
6- قرار دادن حقّ قصاص، براى حمايت از مظلوم است. «جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً»
7- اولياى مقتول داراى حقّ قصاص و كشتن قاتل هستند. «جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً»
8- در قصاص بايد خشم و غضب مهار شود و عدالت مراعات گردد. «فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ» اسلام حتّى براى متجاوزان به جان انسان‌ها، عدالت را شرط دانسته است. اولياى مقتول، حقّ ندارند به عنوان قصاص، بيش از يك نفر را بكشند و از قانون قصاص سوء استفاده كنند.
«1». مائده، 32.
«2». نساء، 93.
«3». مائده، 33.
«4». تفسير نورالثقلين.
جلد 5 - صفحه 56
9- قاتل را مُثله نكنيد و در نوع و كيفيّت قصاص، ناجوانمردى نكنيد. «فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ»
10- از سنّت‌هاى الهى، حمايت از مظلوم است. «إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً»"
#تفسیر_سوره_اسرا_آیه_۳۳_جز۱۵
#سوره_مبارکه_اسرا
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام