"تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ إِنَّهُ كانَ بِعِبادِهِ خَبِيراً بَصِيراً «30»
همانا پروردگارت براى هر كس بخواهد، روزى را گشاده يا تنگ مى‌سازد، همانا او نسبت به بندگانش آگاه و بيناست.
نکته ها
در قرآن بطور گسترده درباره‌ى رزق و روزى، بحث شده است. برخى از نكاتِ آن آيات عبارت است از:
الف: رزق هر جنبنده‌اى بر عهده خداست. «ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُها» «2»
ب: سرچشمه‌ى روزى، در آسمان است. «وَ فِي السَّماءِ رِزْقُكُمْ» «3»
«2». هود، 6.
«3». ذاريات، 22.
جلد 5 - صفحه 50
ج: اگر همه‌ى مردم رزق گسترده داشته باشند، فساد گسترش مى‌يابد. «وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ» «1»
د: مردم بايد تلاش كنند و به دنبال رزق بروند. «فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْقَ» «2»
ه: تقوا از عوامل گشايش و موجب توسعه در رزق است. «وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ» «3»
حضرت على عليه السلام مى‌فرمايد: «قدّر الأرزاق فكثرها و قللها و قسمها على الضيق و السعة فعدل فيها ليبتلى من اراد بميسورها و معسورها و ليختبر بذلك الشكر و الصبر من غنيها و فقيرها» «4» خداوند، روزى مردم را با كم و زياد كردن، تقدير كرد تا هر كه را بخواهد در تنگناها و گشايش‌ها بيازمايد و غنى و فقير را با شكر و صبرى كه از خود بروز مى‌دهد، امتحان و گزينش كند.
پیام ها
1- كمى و زيادى رزق به دست خداست. «يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ»
2- وسعت يا تنگى رزق، از شئون ربوبيّت خدا وبراى رشد و تربيت انسان‌هاست. إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ ... وَ يَقْدِرُ
3- خواست خداوند بر اساس بصيرت و آگاهى اوست. لِمَنْ يَشاءُ ... خَبِيراً بَصِيراً
4- از ترس فقرِ خود، بخل نورزيد و براى نفى فقر ديگران تمام اموال خود را يكجا نبخشيد، كه روزى بدست خداست و فقر برخى حكيمانه است. لا تَجْعَلْ يَدَكَ ... إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ
«1». شورى، 27.
«2». عنكبوت، 17.
«3». طلاق، 2.
«4». نهج‌البلاغه، خطبه 91."
#تفسیر_سوره_اسرا_آیه_۳۰_جز۱۵
#سوره_مبارکه_اسرا
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كانَ خِطْأً كَبِيراً «31»
جلد 5 - صفحه 51
فرزندان خود را از بيم تنگدستى نكشيد. اين ما هستيم كه آنان و شما را روزى مى‌دهيم. يقيناً كشتن آنان گناهى است بزرگ!
نکته ها
«إِمْلاقٍ» به معناى فقر و تنگدستى است. شايد ريشه‌ى آن «مَلَق» باشد، چون فقير اهل تملّق مى‌شود.
اين آيه، سيماى نابسامان اقتصاد دوران جاهليّت را نشان مى‌دهد. امروز هم كه دنيا به خاطر نگرانى از افزايش جمعيّت و كمبودهاى اقتصادى، سقط جنين را مجاز مى‌داند، گرفتار نوعى جاهليّت شده است.
خداوند در آيه 151 سوره‌ى انعام، كشتن فرزندان را به خاطر فقر مى‌داند، «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ مِنْ إِمْلاقٍ» ولى در اين آيه، كشتن را به خاطر ترس از فقر مى‌شمرد، «خَشْيَةَ إِمْلاقٍ» در آنجا در مورد فقر مى‌فرمايد: «نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَ إِيَّاهُمْ» ما زندگى شما و فرزندانتان را تأمين مى‌كنيم، در اينجا در مورد ترس از فقر مى‌فرمايد: «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ» رزق بچه‌هايتان و خودتان با ماست. چون هيجانِ ترس بيشتر است، خداوند اوّل اولاد را بيمه مى‌كند، سپس خود انسان را، تا هيجان كاهش يابد. «1» شايد سرّ اين تفاوت در اين باشد كه چون گرسنگى الآن است و ترس از فقر براى آينده، لذا در صورت اوّل مى‌فرمايد: ما هم اكنون خود شما و فرزندانتان را رزق مى‌دهيم، ولى در مورد ترس از آينده مى‌فرمايد: نگران نباشيد ما فرزندانتان و خودتان را روزى مى‌دهيم.
پیام ها
1- كودك، حقّ حيات دارد و والدين نبايد اين حق را از او بگيرند. «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ»
2- فقر و تهيدستى حتّى در قوى‌ترين عواطف انسانى تأثيرگذار است. «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ»
3- ترس از ضرر وزيان وفقر، مجوّز گناه و ناديده گرفتن حقوق ديگران نيست. «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ»
«1». تفاسير فى ظلال‌القرآن و فرقان.
جلد 5 - صفحه 52
4- اگر امنيّت روانى وايمان نباشد، نه فقط فقر كه ترس از فقر نيز سبب آدم‌كشى مى‌شود. لا تَقْتُلُوا ... خَشْيَةَ إِمْلاقٍ
5- توجّه به ضمانت الهى، مانع گناه است. لا تَقْتُلُوا ... نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ
6- ايمان و توكّل را از ياد نبريد. «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ»
7- خداوند از پدر ومادر مهربان‌تر است، به او سوءظنّ نبريد. «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ»
8- رزق به دست خداست و زيادى نفرات و جمعيّت بى‌اثر است، پس فرزند عامل فقر نيست. «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ»
9- گاهى رزق وروزى ما در سايه‌ى روزى فرزندان است. «نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ»
10- فرزندكشى و سقط جنين، گناه و جنايت است، چه پسر باشد، چه دختر. لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ ... خِطْأً كَبِيراً
11- گناهان يكسان نيستند، گناهان صغيره و كبيره داريم. «خِطْأً كَبِيراً»"
#تفسیر_سوره_اسرا_آیه_۳۱_جز۱۵
#سوره_مبارکه_اسرا
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنى إِنَّهُ كانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِيلًا «32»
به زنا نزديك نشويد، كه كار زشت و راه بدى است.
نکته ها
رابطه‌ى نامشروع جنسى (زنا)، مفاسد و زيان‌هاى فردى، اجتماعى و خانوادگى فراوانى را بدنبال دارد و لذا در اسلام حرام شده است و در قرآن كريم، در كنار شرك، قتل «1» و سرقت «2» آمده است. گوشه‌اى از مفاسد زنا از اين قرار است:
1- سرچشمه‌ى بسيارى از درگيرى‌ها، خودكشى‌ها، فرار از خانه‌ها، فرزندان نامشروع، بيمارى‌هاى مقاربتى و دلهره براى خانواده‌هاى آبرومند است.
«1». «الذين لايدعون مع اللّه الهاً آخر و لايقتلون النفس التى حرّم اللّه الا بالحق و لايزنون» فرقان، 68.
«2». «... اذ جاءك المؤمنات يبايعنك على ان لايشركن باللّه و لايسرقن و لايزنين ...» ممتحنه، 12.
جلد 5 - صفحه 53
2- زناكاران چون براى شهوترانى سراغ يكديگر مى‌روند، ميانشان انس و الفت عميق و آرامش نيست.
3- زناكار، طرف مقابل را شريك زندگى نمى‌داند، وسيله‌ى اطفاى شهوت مى‌داند.
4- زنا، سبب كاهش تشكيل خانواده از طريق ازدواج و موجب به وجود نيامدن ارتباطهاى فاميلى و قطع صله‌ى‌رحم است. چون باز شدن راه زنا، بى‌رغبتى به ازدواج را در پى دارد.
5- در زنا، احساس تعهّد و تكليف نسبت به بقاى نسل و تربيت كودك نيست و احساس پدرى و مادرى از ميان مى‌رود.
6- زنا، نظام ارث‌برى را بر هم مى‌زند و وارث واقعى معلوم نمى‌شود.
7- سبب از بين رفتن شخصيّت و هويّت انسانى مى‌شود و موجب مرگ‌هاى زودرس مى‌گردد. «يذهب بالبهاء و يعجل الفناء» «1»
8- چون ارتكاب زنا، بدون زحمت و خرج نيست، زناكار براى ارضاى هوس خود، به سراغ گناهان زيادى مى‌رود. مثلًا گاهى براى كاميابى خود، به تهمت، ارعاب و دزدى دست مى‌زند و حتّى مرتكب قتل مى‌شود.
9- در جامعه، فرزندان نامشروع و بى‌هويّت پديد مى‌آيد، كه زمينه‌ى بسيارى از مفاسد و جرائم است و مصداق روشنى براى فحشا است.
اسلام براى پيشگيرى از زنا، برنامه‌هايى ارائه داده است، از قبيل:
1- ممنوعيّت اختلاط زن و مرد در بعضى مكان‌ها.
2- ممنوعيّت خلوت مرد با زن نامحرم.
3- حرمت زينت زن براى نامحرمان.
4- حرمت نظر به نامحرم و دست دادن با نامحرم و پرهيز از فكر زنا و تماشاى عكس‌هاى تحريك كننده.
5- مجازات شديد براى زناكار.
«1». بحار، ج 77، ص 58.
جلد 5 - صفحه 54
6- توصيه به ازدواج و پايين‌گرفتن مهريّه.
7- نكوهش از ازدواج دير هنگام.
8- عبادت شمردن همسردارى و تلاش براى خانواده.
پیام ها
1- جاذبه بعضى گناهان به حدّى است كه نزديك شدن به آن هم خطر دارد. «لا تَقْرَبُوا»
2- نه فقط زنا، بلكه از مقدّمات زنا هم بايد پرهيز كرد. (گاهى يك نگاه، تلفن، نامه و تماس، زمينه‌ى ارتباطهاى نامشروع مى‌شود.) «لا تَقْرَبُوا»
3- زنا، در طول تاريخ عملى زشت و ناپسند، و در اديان ديگر نيز حرام بوده است. «كانَ فاحِشَةً»
4- در نهى از منكر، زشتى گناه را بيان كنيم. لا تَقْرَبُوا ... ساءَ سَبِيلًا
5- زنا هم گناه است، هم راهى براى گناهان ديگر و هم سبب بدعاقبتى است. «ساءَ سَبِيلًا»"
#تفسیر_سوره_اسرا_آیه_۳۲_جز۱۵
#سوره_مبارکه_اسرا
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام