eitaa logo
تفسیر تسنیم
5.3هزار دنبال‌کننده
136 عکس
17 ویدیو
8 فایل
۱. صوت و خلاصه تفسیر تسنیم آیت الله جوادی آملی (از ابتدای سوره مبارکه حمد) ۲. مرور سریع آیات تمدن ساز و نظام ساز قرآن کریم پیشنهادات و انتقادات: @j_akbari
مشاهده در ایتا
دانلود
💠 #آیات_تمدن_ساز 🚸تفاوت انسان با حیوانات، نزد خدا تنها به میزان #ایمان او بستگی دارد... آنچه به عنوان #حیوان_ناطق از انسان یاد میشود توجهی به ماهیت وجود انسان ندارد. لذا جامعه مد نظر خداوند #جامعه_ایمانی است؛ جامعه ای که انسانها با مومن شدن، به انسانیت کامل رسیده و خلیفه خداوند شوند. 🔷 آیات تمدن ساز @tafsire_tasnim1
✅خلاصه تفسیر سوره 📆 ۷ ♦️مفسر: علامه جوادی آملی ♦️موضوع: الذین یؤمنون بالغیب 1⃣ ، عقیده ایست که در آن شک و تردید نباشد و صاحب این عقیده استوار که به عقیده خود از شر تردید، امان داده است، نامیده میشود. لذا اگر عقیده در شک و تردید باشد یا کافر است یا منافق. 2⃣موجود از نظر قرآن دو قسم است: یا مشهود و محسوس یا غایب از حواس. 📌طبق انتهای سوره بقره، شامل ۵ چیز است: خداوند، رسالت او که به پیامبران داده شده، فرشتگان او، کتابهای او و قیامت او. 3⃣مادّیّون گویند چیزی که قابل حس کردن نیست اصلا موجود نیست پس خدا و فرشته و قیامت و رسالت و کتب الهی همه وهم و اند. 💎در آیاتی دیدگاه مادیون در زمان پیامبران بیان شده است: ۱. در آیه ۵۵ بقره بنی اسراییل به موسی گفتند: «ما به تو ایمان نخواهیم آورد مگر اینکه خدا را آشکارا ببینیم!» یعنی ما به عالم محسوس ایمان داریم نه به غیب. ۲. در آیه ۱۵۳ نساء خداوند گوید: «اهل کتاب(یهودیان و مسیحیان) از تو میخواهند که برایشان از آسمان، کتابی محسوس و مادی (دارای ورق) نازل کنی (نه کتابی که بر قلبت نازل شده باشد). همانا اینها از موسی چیزی بزرگتر از این خواستند. پس گفتند میخواهیم خدا را آشکارا ببینیم!» یعنی اینها جز به عالم محسوس و موجودات حس شدنی ایمان نمی آورند. اگر از تو کتاب و رسالتت را که غیبی است نپذیرفتند از موسی خداوند را که غیب بود نپذیرفتند و گفتند تا خدا را به چشم نبینیم ایمان نمی آوریم. ۳. در آیه ۷ انعام خداوند گوید حتی اگر تقاضای گروهی که در بالا گفتند برای ما کتاب مادی نازل کن را بپذیریم و کتابی با صفحات مادی و قابل لمس نازل کنیم باز هم این کافران نمیپذیرند! ۴. و در آخر در آیه ۲۱ و ۲۲ فرقان گوید روزی این کافران هنگام مرگ، ملائکه را خواهند دید اما آن روز دیگر دیر بوده و به ایشان بسیار سخت خواهد گذشت. 4⃣ریشه ایمان یا کفر به غیب در است. کافران به غیب گویند معیار شناخت همه چیز، تنها و تنها است. اگر چیزی با حواس ۵ گانه درک شد وجود دارد وگرنه موجود نیست. اما مومنان علاوه بر حس،آنچه را که نیز موجود بداند به آن ایمان دارند که همان غیب است مانند وجود خدا یا قیامت. لذا موجدات را یا محسوس میدانند یا معقول. 5⃣قرآن ابتدا ذهن عوام مردم را از حس به سمت عقل میکشاند و آنگاه مرحله سوم شناخت را با عقلا و موحدان در میان میگذارد که معیار است که گاهی عقل نیز آنرا نمیفهمد. اگر وحی پذیرفته شد خودبخود حس و عقل هم پذیرفته شده است. 6⃣غیب یا مطلق است یا نسبی. ۱. غیب مطلق: منظور غیبیست که برای همه و در همه جا و همه زمانها نامحسوس است مانند خداوند. ۲. غیب نسبی: غیبی که برای برخی ها یا در برخی زمانها محسوس میشود مانند فرشتگان و قیامت که برخی همین حالا هم این دو را میبینند و بقیه مردم در هنگام مرگ و پس از آن، این دو را خواهند دید. 7⃣ منظور از ایمان به رسولان، پیامبران است وگرنه جسمشان که محسوس است و نیاز به ایمان ندارد. لذا قرآن گوید مومنان به رسالت تمام پیامبران ایمان دارند نه به رسالت خاتم انبیا، زیرا رسالت از سوی خداست. 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117 🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰 📣 تفسیر تسنیم 🎁 @tafsire_tasnim1
تفسیر تسنیم
🔵 ایمان، عامل بارش و جوشش نعمتهای الهی از آسمان و زمین است! توضیح: در پست بعد... ✅ @tafsire_tasnim
❗️آیه ۶۶ مائده نکاتی جالب دارد: 1⃣ خدا در کنار تذکر به اعراب که بدانند قرآن فقط برای آنان نیست (انعام، ۹۰) برای کاهش و خودپرستی یهودیان نیز به آنها گوید کتاب اعراب نیست که یهودیان خود را بالاتر از اعراب و کتابشان بدانند بلکه از سوی خدا برای تمام جهان نازل شده است. (تفسیر نمونه) پس مراقب تعصبات ایرانی-عربی خود باشیم که مانند یهودیان نشویم و قرآن و معصومین را به بهانه عربی بودن طرد نکنیم! 2⃣ ایمان به جمیع کتب الهی، سبب و نعمت های الهی از آسمان و زمین است. خداوند اینرا به یهودیان و مسیحیان وعده داده بود اما چون اکثرا نبودند ایمانشان نیز حقیقی نبود تا لایق نعمتها شوند. 3⃣ غالب یهودیان، یا هستند و امت میانه رو اندکی دارند. اما قرآن به همان اندک نیز احترام گذاشته و قول رستگاری داده است(مائده، ۶۹) (تفسیر المیزان) 4⃣ بین اقتصاد(میانه روی)، ایمان و فراوانی نعمتها ارتباط مستقیم وجود دارد. البته باید متذکر شد که اولا (میانه روی) با (Economy) به معنای «تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود» فرق دارد زیرا طبق آیه، اگر باشد محدود نیست و در مورد نیازها نیز خداوند گوید باید با کمک گرفتن از ، نیازهای طبیعت خود را کنترل نمود تا نامحدود نگردد! ثانیا همان تعریف فعلی اقتصاد غربی نیز به وقوع نپیوست چون منابع محدود جهان بطور عادلانه به همچون فقر اختصاص نیافت بطوریکه تنها ۱ درصد مردم جهان مالک بیش از ۹۹ درصد امکانات و دارایی جهانند. 🔰 قرآن پاسخ میدهد. ✅ @tafsire_tasnim1
✅خلاصه تفسیر سوره 📆 جلسه: ۲۱ 🔖 ۶_۷ ♦️مفسر: علامه جوادی آملی 💠 آیه۶ بقره: «ان الذین کفروا سواء علیهم اانذرتهم ام لم تنذرهم لا یؤمنون ختم الله علی قلوبهم و علی سمعهم و علی ابصارهم غشٰوة و لهم عذاب عظیم» (همانا آنهایی که کافر شدند چه انذارشان دهی و چه ندهی برایشان مساویست و ایمان نمی آورند چون خداوند بر قلوب، گوشها و چشمهایشان مهر زده است و لذا برایشان عذاب بزرگ است.) 📚📚📚📚📚📚 ⁉️چرا قرآن تنها برای متقین هدایت است؟ آیه گوید کافران (غیر متقین) بواسطه کفر و گناهان، چشم و گوش و قلبشان مهر خورده و دیگر هر چه بگویی نمیشنوند و اثری در آنها ندارد. حتی خود کافران نیز این عدم تاثیر را گاهی به پیامبران زمانشان گفته اند «قالوا سواء علینا اوعظت ام لم تکن من الواعظین/ شعراء_۱۳۶» 🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬 🔰همانطور که ۳ شأن دارد شامل ایمان اعتقادی (ایمان به وحی و قیامت)، ایمان عملی(نماز) و ایمان مالی(زکات)، نیز به همین نسبت دارای سه شأن کفر اعتقادی، کفر عملی و کفر مالیست. 🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂 ✅کفر (یعنی پوشاندن) در عمل دو نوع است: 1⃣ناشی از = در اینجا شخص عمداً با ایمان به خدا عناد و دشمنی دارد. این کفر مضادّ ایمان بوده و علاج پذیر نیست. 2⃣ کفر ناشی از = شخص نمیداند که ایمان چیست و آنرا درک نکرده لذا از روی جهل آنرا انکار میکند. این شخص قابل هدایت است. 🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒 🎯هسته مرکزی هدایت و تبلیغ دین خدا، و ترساندن از جهنم و عذاب خداست، نه و بشارت به بهشت! آیه ۶ بقره نیز بجای توجیه علت عدم هدایت پذیری غیر متقین، از عدم انذار پذیری آنها صحبت میکند و علتش همانست که ذکر شد. حضرت علی فرمود مردم به سه جهت عبادت میکنند: عده ای از روی ترس از ، عده ای بخاطر رسیدن به و عده سوم برای رسیدن به رضایت و . عده سوم یا احرار که بسیار اندکند. حال از میان دو مورد ابتدایی علت اینکه هسته مرکزی تبلیغ، انذار است این است که مردم غالباً با (مورد اول) مومن میشوند وگرنه شهوات شیرین دنیا باعث میشود که بگویند چرا باید خوشی های نقد (شهوات دنیا) را بخاطر خوشی های نسیه (نعمات بهشتی) کنار بگذاریم؟! 1⃣هدف ، (انذار) است: «هذا کتاب انزلناه ... لِتُنذر ام القریٰ و من حولها/ انعام_۹۲» 2⃣ هدف (انذار) است: «الم یأتکم رسلٌ منکم...ینذِرونکم لقاء یومکم هذا / انعام_۱۳۰» لذا به پیامبر گوید برخیز و انذار بده! «قم فانذر/ مدثر_۲» 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117 📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚 برای سلامتی دعا کنید👇 http://eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره 📆 جلسه: 55 🔖 آیه: ۲۳ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅آیه ۲۳ سوره بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین» (و اگر نسبت به آنچه که بر بنده مان نازل کردیم در تردیدید پس سوره ای مانند آن بیاورید و شاهدانتان غیر از خدا را نیز دعوت کنید اگر راست می گویید.) 🚸🚸🚸🚸🚸 🔰سوره بقره ابتدا گروه های سه گانه مومنان، کافران و منافقان را بررسی کرد. سپس به پرداخت. ابتدا اصل توحید را شکافت و اکنون اصل و را مطرح می کند. ❎آغاز آیه بصورت شرط بیان شده است. شرط گاهی نشان از مردد بودن می دهد و گاهی نشان از مردد بودن . فرق شک و ریب این است که ، شکّ همراه با تهمت است یعنی اگر کسی به چیزی شک داشت و آنرا قبول نیز نداشت در حقیقت در ریب است نه در شک. آیه گوید اگر به پیامبر شک داشته و تهمت می زنید که قران را از نزد خدا نیاورده و حرف خودش است پس شبیه آن را بیاورید. 🚸🚸🚸🚸 ‼️در اینجا سه مطلب آورده شده است. ♦️اول اینکه اصول دین یعنی توحید، معاد و نبوت(وحی) قابل تردید نیست. در مورد آیه ۱۰ ابراهیم گوید: «أفی الله شکٌ فاطر السماوات و الارض». عدم شک در را در آیات ۹ آل عمران «إنک جامع الناس لیومٍ لا ریب فیه»، ۲۵ آل عمران، ۸۷ نساء و ۲۱ کهف ذکر شده و شک در و نیز در آیه ۲ بقره نفی شده است «ذلک الکتاب لا ریب فیه» ♦️مطلب دوم اینکه با وجود عدم امکان شک در اصول دین اما عده ای همیشه وجود دارند که به اینها شک می کنند. شک این افراد در را آیات ۶۲ هود و ۹ ابراهیم نشان داده، شک در در آیات ۳۲ جاثیه و ۲۱ سبأ و شک در و نبوت نیز بواسطه آیات ۸ ص و ۳۴ غافر تذکر داده شده است. اما مطلب سوم جمع کننده دو مطلب قبل است با این توضیح که آن کسانی که در اصول دین شک می کنند بخاطر این نیست که این اصول بحث های نظری و پیچیده دارد بلکه به این خاطر است که تردید کنندگان در اینها، کورند و را نمی بینند. آیه ۶۶ نحل این قضیه را اینطور روشن می کند که اینها کورند «بل هم فی شکٍ منها بل هم عمون» مانند تاریکی شب که قابل انکار نیست اما شخص کور در آن شک می کند. ❗️قران کسی را کور می داند که و درونیش را از دست داده و این چراغ درونیش خاموش شده است. «فإنّها لا تعمی الابصار و لکن تعمی القلوب التی فی الصدور/حج_۴۶» لذا کور بودن در قرآن، به معنای کور بودن چشم ظاهر نیست. اگر شخص عقل داشت می فهمد که که کلام الهی و کلام بشری کدامست و فرقشان چیست و اگر عقل نداشت کور است. ❎شکها دو دسته اند: 1⃣ برخی قابل درمانند. آنهایی که پس از شک و دیدن حقیقت آنرا می پذیرند پس درمانش با و مطالعه است. 2⃣ برخی غیر قابل درمانند. گروهی حتی پس از دیدن حقیقت نیز آنرا نمی پذیرند. قران در مورد اینها گوید «فی ریبهم بتردّدون» یعنی در شکشان مدام دارند اما همیشه به در بسته می خورند. اینها عمری را در شک خواهند گذرانید و قابل هدایت نیز نیستند. راه درمان این افراد جز این نیست که را در قیامت بشکافند «الّا أن تقطّع قلوبهم» 🔰کافران در قیامت خودشان حق را خواهند دید اگرچه ایمان نیاورند. توضیح اینکه امری اختیاری است و لذا بین ایمان و نفس، فاصله انداخته است و تنها با اراده است که انسان، ایمان یا هوای نفس را انتخاب می کند. اما اختیاری نیست بلکه با حاصل شدن مقدمات، خود بخود علم حاصل می شود و دیگر نفس نمی تواند بگوید که من نمی خواهم بفهمم. پس مرددان در قیامت، اگرچه علم پیدا می کنند اما دیگر نمی توانند ایمان بیاورند زیرا نیاز به اراده دارد و دیگر اراده از آنها گرفته شده و زمان گذشته است. 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره 📆 جلسه: 70 🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅ آیه ۲۳ و ۲۴ سوره بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین-فان تفعلوا و لن تفعلوا فاتّقوا النار التی وقودها النّاس و الحجارة اعدّت للکافرین» 🔰آتش قیامت امری است که در حال حاضر هست.(اعدّت للکافرین) بر اساس این آیه است و گوییم که ظاهر آیات اگر قرینه ای مخالف نداشت، حجت است. ♦️برای آتش گرفتن، سه چیز لازم است که هر سه، خود است: ۱. آنچه باید آتش بگیرد و بسوزد(وقود) ۲. هیزم و آنچه آتش را زنده میکند(حطب) ۳. چیزی که از ترکیب این دو بوجود می آید و مشتعل است(مسجور) این آتش، نه تنها جسم را که را هم میسوزاند چون انسان هم جسم دارد هم روح(التی تطلع علی الافئده) 🔰جهنم فقط برای کافر نیست بلکه برای نیز آماده است. آنکه نمیسوزد، است زیرا گفتیم که خداوند در ابتدای بقره مردم را به سه بخش کافر، منافق و مومن تقسیم کرده است اما در برابر دعوت الهی مردم دو دسته اند که یا مومنند یا غیر مومن که شامل کفار و منافقین میشود لذا غیر مومن در آتش میسوزد اگرچه مسلمان گنهکار باشد، اما کافرین در پایینترین مراتب جهنم قرار دارند. در این جا ملائکه نیز معصومند. ♦️قرآن گوید به ظالمان (میل قلبی کم) پیدا نکنید. همین مقدار که به او میل داشته باشید و علاقه داشته باشید که ظالم باشد و باقی بماند، همین سبب لمس آتش است. پس عذاب قیامت مخصوص کافر نیست. 🔰آیه گوید در این آتش جز انسان اشقی کسی نمیرود. (لا یصلاها الا الاشقی) نار، درجات مختلف دارد که آیات مختلف در مورد برخی درجات صحبت میکنند و همه درجات را شامل نمیشود. ♦️وزن و میزان در قیامت یکیست و آن، است. اگر عمل، حقیقت داشت وزن خواهد داشت وگرنه بی وزن است. اساس کار، است. بحث بر سر تطابق درون و برون است. اگر کسی ظاهرش روشنتر و قویتر از درون بود و به بیرون خود بیشتر توجه کرد او سبک شده و او را به آتش میسپارند! (فامّه هاویه) 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره 📆 جلسه: 77 🔖 آیه: ۲۶ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅آیه ۲۶ بقره: «انّ الله لا یستحی أن یضرب مثلاً مّا بعوضةً فما فوقها فامّا الذین آمنوا فیعلمون انّه الحقّ من ربّهم و امّا الذین کفروا فیقولون ماذا أراد الله بهذا مثلاً یضلّ به کثیراً و یهدی به کثیراً و ما یضلّ به الّا الفاسقین» ♦️این اشکال بر قران وارد نیست که چرا ذکر می کند زیرا اشکال کننده یا است که به خود چنین اجازه ای نمی دهد که بر قران اشکال بگیرد. اگر است که در کتابهای خودشان اعم از انجیل و تورات فعلی نیز مثل فراوان است چنانکه آیه فتح نیز این را اثبات می کند و اگر هم کافر باشد که کتابهای خودشان که حتی در مکه و قبل از پیامبر هم داشتند نیز مثل فراوان دارد و بطور کل، کلام فصحا همراه مثل است تا روشن شود. 🔰برای خداوند بزرگ و کوچک و سخت و آسان معنا ندارد که بعضی بخواهند بگویند چرا خدا به پشه که حیوان ریزی است مثال زده است. خداوند حتی را که یک امر عدمی و ناشی از عدم وجود نور است را به خود نسبت می دهد و گوید «ثم قبضناه الینا قبضاً یسیراً/فرقان_۴۶» یعنی این سایه را ما به آسانی به سوی خود آورده و کم می کنیم. در مقابل، خداوند را که مهمترین امر است و بساط همه چیز عالم را برمی چیند را نیز به خود نسبت داده و گوید برای ما آسان است.«ذلک حشرٌ علینا یسیر/ق_۴۴» ♦️علتش این است که خداوند با کار می کند نه با حرکت؛ لذا همه چیز به صرف اراده خداوند تغییر می کنند و خداوند حرکتی نمی کند و لذا خستگی برای خدا معنا ندارد. ✅«فامّا الذین آمنوا فیعلمون انّه الحقّ من ربّهم» خداوند را با صحیح همراه می داند و برعکس. اگر جایی علم بود و ایمان نبود این علم صحیح نیست و نابود کننده است. این آیه ایمان را همیشه با علم همراه می داند و در سوره سبا آیه ۶ گوید آنکه عالم است می فهمد آنچه تو آورده ای حق است. لذا علمی که نتواند را از تشخیص دهد علم نیست. 🔰علمی که تنها تا گور با انسان بیاید و بعد او را رها کند که علم نیست. در آیه ۸۳ سوره مومن گوید وقتی انبیا دین را آوردند مردم به همان خود مثل دامداری خوشحال بودند و خود را عالم می دانستند اما آن که بفهمد چه کسی عالم را آفرید و چه کسی باید او را اداره کند را نداشتند و لذا علم صحیح باید با ایمان ترکیب باشد و ایمان را بفهمد. علم باید در آن دنیا نیز بکار بیاید نه اینکه فقط برای این دنیا باشد. علومی مانند دامداری و غیره که بدرد آن جهان نمی خورد همچنان که پزشکی برای آن جهان نیست زیرا در آنجا که انسان بیمار نمی شود. مهندسی راه و ساختمان هم نیست زیرا صراط مستقیم در اختیار انسانهاست. 🔰حال اگر کسی با فراهم کردن این علوم مادی در این دنیا عمل صالحی برای امت اسلامی کرد این عمل صالح برای آن دنیا باقی گذاشته است و لا غیر. علوم صناعی نیز مانند سخنرانی و درس دادن و کتاب نوشتن نیز بدرد نمی خورد. غیر از ، از علوم تنها آن قسمت می ماند که مربوط به معرفت خداوند و اسماء حسنی و فرشتگان و وحی و پیامبران باشد و لا غیر 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره 📆 جلسه: 77 🔖 آیه: ۲۶ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅بخش دوم👇👇 💠علوم مادی تنها بدرد این دنیا می خورد و تمام دانسته ها را از انسان میگیرد و او دوباره جاهل می شود اما اگر دانست در آنجا روشنتر می شود. خداوند علمی را می ستاید که با همراه باشد. اما علم دنیایی را که با ایمان همراه نباشد مذمت می کند و گوید هر بار که انبیا آمدند عده ای از دانشمندان مادی در برابر اینها ایستادند «فلمّا جائتهم رسلهم بالبیّنات فرحوا بما عندهم مّن العلم و حاق بهم ما کانوا به یستهزئون/غافر_۸۳» 🔰«یضلّ به کثیراً و یهدی به کثیراً» آیه گوید مومنین نیز کثیرند اما این کثرت، است نه نسبی؛ یعنی مومنین فی نفسه کثیرند اما اگر با کفار بسنجید اینها کمند. اضلال خداوند، نیست بلکه است که به صورت رها کردن انسان متجلی می شود. بدین صورت هم مالکیت مطلقه خدا محفوظ است و هم به اختیار انسان آسیب نمی رسد. نه انسان مجبور است و نه خداوند کار را به انسان تفویض کرده است. این نه است نه یعنی هم خدا هدایت می کند و رها نکرده ولی اگر انسان بخواهد می تواند از هدایت خدا محروم شود. 🔰تفویض هم از لحاظ محال است هم از لحاظ یعنی اولاً فقر برای انسان همانند حیوان ناطق بودن برای اوست یعنی جزو ذات و ماهیت انسانست و از او جداشدنی نیست لذا خداوند نمی تواند یک موجود فقیر را به حال خود بگذارد و ثانیاً تدبیر خداوند اجازه نمی دهد که انسان را رها کند و ببیند که چه خواهد کرد. حال اگر در انسان دخالت نداشت چگونه به او امر و نهی می کند. وقتی مالک او نبود امکان امر و نهی نیست. ♦️جبر هم نیست به این معنا که حقیقی همه کارها خدا باشد و انسان تنها وسیله انجام کار باشد نه مصدر کار. این هم با تکلیف مطابق نبود و خدا در این صورت نمی توانست دیگر امر و نهی کند و پاداش و کیفر قرار دهد که نشان از انسان است. خدا گوید ما عقل و وحی را فرستادیم که انسان در قیامت در برابر ما احتجاج نکند.(نساء-۱۶۵) که اگر جبر بود دیگر اینها معنا نداشت. 🔰پس طبق آیه مورد بحث ما، خداوند این است که: تنها کسی را رها کند که خودش قبلاً خودش را از خدا رها کرده باشد که در آیه ۵ صف بیان شده است. هرگز اضلال ابتدایی از سوی خدا انجام نمی شود. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره 📆 جلسه: 83 🔖 آیه: ۲۷ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅آیه ۲۷ بقره: «الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما امر الله به ان یوصل و یفسدون فی الارض اولئک هم الخاسرون» 🔰موضوعات جلسه: 1⃣ بحث این جلسه در مورد است که یکی دیگر از موارد قطع چیزیست که خدا امر به وصلش کرده. 2⃣انواع و سطوح افساد فی الارض 3⃣، عمل مفسدانه است چون غالبا برای ظلم کردن است. 4⃣کم کردن، عمل مفسدانه است چه در خرید و فروش باشد چه هر چیز دیگر...مثلا سخن گفتن 5⃣مصادیق قرآنی فساد فی الارض 6⃣اساس کفر، اعتقاد است و مهمترین فساد. 7⃣تذکر این مساله از سوی قرآن که «تمام جنبندگانی که اهل و ذخیره نیستند را خدا روزیش را تامین میکند» باعث شد مهاجرین به سمت مدینه حرکت کنند. (اقتصاد اسلامی) 8⃣انسانی که اهل پس انداز است با این خیال که و عاقبت اندیش است خودش را به زحمت می اندازد و انسانی که اهل پس انداز نیست خود را برای مال به زحمت نمیندازد. درحالیکه روزی هر دو به دست خداست. جا انداختن ، سخت است! (حذف بانک ربوی) 9⃣فضیلت علی، سبقت در ایمان آوردن به اسلام نبود بلکه پا گذاشتن روی جامعه بود. 0⃣1⃣اگرچه ممکن است زندگی مومن بخاطر پس انداز نکردن ساده باشد اما ممکن نیست خدا آبروی مومن را بریزد. لذا مومن بجای سختی کشیدن برای پس انداز کردن، به فکر چیزهای مهمترند و اهل و هستند. 1⃣1⃣طبق قرآن مردم سه گروهند. انسان هم باید اهل باشد و هم اهل وگرنه مورد قبول نیستند. 2⃣1⃣به گفته قرآن، اگر مومنان جلوی کفر را نگیرند می شود! 3⃣1⃣مفسد، خاسر است. کسیست که سرمایه اش را از دست بدهد. سرمایه انسان، فطرت پاک اوست. خاسر، خود و اهلش را وارد بیراهه و خسران میکند. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره 📆 جلسه: 103 🔖 آیه: ۳۵ و ۳۶ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅ آیه ۳۵ بقره: «وقلنا یا آدم اسکن انت وزوجک الجنة وکلا منها رغدا حیث شئتما ولا تقربا هذه الشجرة فتکونا من الظالمین» و گفتیم: «ای آدم! تو با همسرت در بهشت سکونت کن؛ و از (نعمتهای) آن، از هر جا می‌خواهید، بهره ببرید؛ (اما) نزدیک این درخت نشوید؛ که از ستمگران خواهید شد. ✅ آیه ۳۶ بقره: «فازلهما الشیطان عنها فاخرجهما مما کانا فیه وقلنا اهبطوا بعضکم لبعض عدو ولکم فی الارض مستقر ومتاع الی حین» پس شیطان موجب لغزش آنها از بهشت شد؛ و آنان را از آنچه در آن بودند، بیرون کرد. و (در این هنگام) به آنها گفتیم: «همگی (به زمین) فرود آیید! در حالی که بعضی دشمن دیگری خواهید بود. و برای شما در زمین، تا مدت معینی قرارگاه و وسیله بهره برداری خواهد بود.» 🔴جنتی که خداوند به آدم و حوا گفت در آنجا از نعمتها بهره برید چیست؟ 1⃣این بهشت، بود. لذا اولاً این جنة، جنت زمینی نبود چون انسان در آن جنت نه رنج بیرونی داشته مانند گرسنگی و سرما و نه رنج درونی مانند غم و ترس و غیره. قران گوید در آن بهشت اصلا گرسنه و تشنه نمی شوید. در دنیا هر با همراه است یعنی مثلا اگر رنج گرسنگی نباشد از غذا لذت نمی برد اما در بهشت بدون وجود رنج گرسنگی، لذت خوراکی را دارد. 2⃣ثانیاً این بهشت، در قیامت نیست زیرا از آن بهشت خروجی وجود ندارد زیرا اصلا وسوسه ای از شیطان در آنجا وجود ندارد که باعث خروج انسانها باشد در حالیکه در آن بهشت مورد بحث آیه، شیطان آدم را وسوسه کرد. لذا آن بهشت نه تمام ویژگی های «بهشت خلد» را دارد و نه «باغ زمینی» بوده است پس بهشت برزخی بوده است. خداوند گوید در این بهشت شما همه جور نعمت دارید لذا نگویید که از فلان نعمتها محروم شده و مجبور شدیم که به این نزدیک شویم. 1⃣خداوند در این آیات، را اصل و را فرع بر او می داند لذا گوید ای آدم در این بهشت ساکن شو به همراه همسرت. در زمان خروج نیز باز هم به آدم گوید تو و همسرت خارج شو. دلیلش این است که آدم را می داند نه اینکه چون «مرد» بوده او را اصل دانسته است. هرکس خلوص و ایمانش بیشتر باشد فضیلتش بیشتر است. چنانکه صدیقه زهرا از آدم ابوالبشر نیز بالاتر است. 2⃣بدن ابزار است و اصل؛ لذا مرد و زن بودن در دین اهمیتی ندارد و کمالات مشروط به مرد یا زن بودن نیست بلکه مشروط به است که ایمان هم مربوط به روح است که به زن و مرد قابل تقسیم نیست. زن نمی تواند شود زیرا کاری اجرایی» است اما می تواند شود زیرا کاری اجرایی نیست و تماس مستمر با مردم ندارد که اسلام آنرا برای زن نادرست بداند. در برزخ نیز چون جسم هست لذا باز هم زن و مرد وجود دارد. 3⃣پس وسوسه، اول برای آدم (ع) بود و سپس برای حوا (س). شیطنت انسان را از دور می کند. شیطان هم در پای انسان را از پایین می کشد تا به دنیا نزول کند و هم در افرادی را که خود را بالا برده و در بهشت برزخی می بینند یعنی خود را بدون گناه می بینند می لغزاند تا بیفتند و از آن حالت دور شوند! نمی گذارد این در انسان ادامه پیدا کند. اما نمی تواند او را از بالا به سمت دنیا هل دهد زیرا در عالم بالا که آخرت باشد قدرت دخول ندارد. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره 📆 جلسه: 117 🔖 آیات: ۴۰ و ۴۱ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅ آیه ۴۰ بقره: «یا بنی اسرائیل اذکروا نعمتی التی انعمت علیکم واوفوا بعهدی اوف بعهدکم وایای فارهبون» ای فرزندان اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید! و به پیمانی که با من بسته‌اید وفا کنید، تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. (و در راه انجام وظیفه، و عمل به پیمانها) تنها از من بترسید! ✅ آیه ۴۱ بقره: «وآمنوا بما انزلت مصدقا لما معکم ولا تکونوا اول کافر به ولا تشتروا بآیاتی ثمنا قلیلا وایای فاتقون» و به آنچه نازل کرده‌ام [قرآن‌] ایمان بیاورید! که نشانه‌های آن، با آنچه در کتابهای شماست، مطابقت دارد؛ و نخستین کافر به آن نباشید! و آیات مرا به بهای ناچیزی نفروشید! و تنها از من بترسید! 1⃣از معصوم پرسیدند چرا خدا دعای ما را اجابت نمیکند؟ فرمود چون شما به وفا نکردید او نیز به عهدش وفا نمیکند یعنی چون از ته دل دعا نکردید و به دیگران نیز در کنار خدا امید داشتید او نیز دعایتان را اجابت نکرد. 2⃣قرآن به مومنین گوید شما زودتر از اهل کتاب بیاورید (ولا تکونوا اول کافرٍ به) چون شما دو بینه و دلیل دارید (قرآن و تورات و انجیل) اما آنها تنها یک بینه دارند (تورات و انجیل) اگر آنها زودتر کافر شوند سنت را پایه گذاری کرده و بقیه هم پیروی میکنند. 3⃣گفتیم که اینها، دو عهد نیستند بلکه است مانند بیع و خرید و فروش که در آن هر طرف یک تعهد و عهد دارد و تنها درصورتی که طرف مقابل به عهدش وفا کند این طرف نیز مکلف به خواهد شد (اوفوا بالعقود/بالعهود) 4⃣از نگاه قرآن، دنیا است یعنی بازاری است که در آن، انسان در هر لحظه، کالایی را میبازد و باید در برابرش کالای بهتری بگیرد و این سرمایه اصلی که در هر لحظه از انسان کم میشود وی است. قرآن به انسان گوید آیا به شما بگویم که چگونه تجارت کنید که نجات یابید؟ (هل ادلّکم علی تجارة تنجیکم) یعنی قرآن را در دنیا مفروض گرفته و تنها روش تجارت را به انسان واگذارده است. کسی نمیتواند بگوید من نمیخواهم معامله کنم چون ذات دنیا، تجارت است. 5⃣انسان هر لحظه سرمایه میدهد و چیزی کسب میکند. مهم این است که خریدار این سرمایه‌ی عمر، «خدا» است یا «هوس»! اگر بد تجارت کرد تجارتش سود نمیدهد (فما ربحت تجارتهم). باختن سرمایه در اصل، همان است. 6⃣در یهود و مسیحیت، (تحریف تورات و انجیل) در کنار (غلط رفتار کردن دانشمندان به عنوان الگوی اهل کتاب) ممکن بود اما در اسلام، «تحریف علمی» قرآن ممکن نیست. قرآن نیز مکرر در مکرر روی عمل و رفتار دانشمندان اهل کتاب تاکید میکند زیرا عملشان غالبا میان مردم تبدیل به میشود اما عمل دیگر مردم، سنت نمیشود. 7⃣از نگاه قرآن، چیزی که گذراست قلیل است و چیزی که دائمیست بزرگ و زیاد است. پس را بطور کلی، قلیل میداند. 8⃣حقیقت دنیا، است. اینطور نیست که کسی چیزی بدهد و دنیا را بدست بیاورد بلکه انسان، خود را میدهد و دنیا میگیرد. این خرید و فروش اعتباری نیست که پول بدهد و فرشی بگیرد! یعنی چیزی که جدای از خداست بدهد (پول و کار) و چیزی که جدای از خداست بگیرد (فرش). بلکه خود را میدهد و جهنم (حقیقت دنیا) میگیرد پس آتش از درون انسان میجوشد زیرا خودش را فروخته و گوشه ای از وجودش را با حقیقت دنیا یعنی جهنم جایگزین کرد. دنیا نیز، آسمان و زمین نیست زیرا اینها «آیات خدا» هستند بلکه «من»، مقام، مال و غیره که انسان به آن مغرور میشود، همان دنیا است. 9⃣پیامبر خودش را به خدا فروخت و در برابرش، رضوان و توکل گرفت. پس این تجارت مثل تجارت دنیوی نیست که از باشد بلکه حقیقت است. 0⃣1⃣بدترین ظلم را به انسانها، احبار و رهبان اهل کتاب کردند که حقیقت کتب الهی تورات و انجیل را بخاطر حفظ مال و دنیوی نگفتند پس قرآن گوید اینها مورد لعنت تمام انسانها هستند. 1⃣1⃣اینطور نیست که اگر انسان ایمان نیاورد تنها چیزی بدست نیاورده باشد بلکه خود را در برابر کفر داده است و صفحه وجود خود را با کفر پر میکند. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
🔴عامل اصلی فراموش شده در و وضعیت معیشت ✅طبق آیه ۹۶ سوره مبارکه اعراف، اگر یک ملت در شهر یا کشور به خدا بیاورند و بر اساس ایمان با هم روابط اقتصادی داشته باشند درهای آسمان و زمین باز شده و بسیار افزایش میافت. 🔺اما عدم ایمان سبب شده انسانها حتی به مقدار تلاششان هم به مادیات دست نیابند. 💎لذا رشد اقتصادی به عاملی مهمتر از تعادل عرضه و تقاضا بستگی دارد و آن ایمان اکثریت جامعه است. 🆔 @tafsire_tasnim1
📇 عناوین خلاصه تفسیر سوره مبارکه 📆 جلسه: 152 🔖 آیات: ۶۲ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی 1⃣ خلاصه جلسه: معیار نجات از نگاه قرآن، نامهایی چون مومن و منافق و غیره نیست بلکه هر کس که به «خدا و قیامت» داشته و کند عملش پیش خدا محفوظ بوده و از ترس و ناراحتی هم در امان است. 2⃣این آیه نمیگوید که دین، آزاد است و همه مثل همند و نجات میابند. اگرچه عقیده، تحمیلی نیست اما با هر عقیده ای در قیامت نمیتوان نجات یافت. آیات گوناگون داریم که غیر از مورد قبول نیست یا گوید با غیر مسلمانان بجنگید تا یا مسلمان شوند یا جزیه دهند. 3⃣طبق آیع هر کس بخواهد اهل نجات باشد باید باشد تا دینش قبول باشد اما نام مسلمان و یهودی و ... مهم نیست بلکه تنها عامل نجاتبخش، داشتن «اعتقاد صحیح به اصول اسلامی» و «عمل صالح به دستورات اسلامی» است. 4⃣عملی که مطابق وحی نبوده و عاملش، نداشته باشد، عمل صالح نبوده و پذیرفته نیست. کسی هم که وحی را بپذیرد الزاماً باید ایمان به آورنده وحی(پیامبر) را پذیرفته باشد. پس اعتقاد به خدا( )، قیامت( ) و آورنده وحی( ) در کنار عمل صالح، برای نجات ضروری است. (من آمن بالله و الیوم الآخر و عمل صالحاً)شبیه این ماده در آیه ۶۹ سوره مائده هم آمده است. 5⃣این آیه به اصول اساسی دین و عمل صالح اشاره دارد. عمل صالح هم نیاز به ایمان به آورنده وحی دارد و پیامبر، فطرت را در کنار کتاب الهی دو میزان قرار داده است. مومن واقعی کسی است که هم در کنار داشته باشد وگرنه اسلام یا ایمان ظاهری نجات بخش نیست. 6⃣چرا نامی از مشرکین و مجوس در آیه نیاورده؟ مشرکین که با ایمان سازگاری ندارد. مجوس هم نیامده چون صابئین ترکیبی از مجوس و غیر مجوسند. 7⃣چرا از نجات یهود و ... سخن گفته است؟ ♦️نگاه اول اینکه، همه باید شوند اما نه مسلمان ظاهری بلکه مسلمان واقعی یعنی کسی که معتقد به توحید، معاد و نبوت پیامبر آخر بوده و عمل صالح طبق دستورات اسلام بکند. ♦️نگاه دوم به این آیه اینست که منظور آیه این است که یهودیان واقعی، مسیحیان واقعی و صابئین واقعی که قبل از آمدن اسلام میزیسته اند همانند مسلمانان واقعی کنونی، اهل نجاتند. 8⃣نگاه دوم صحیح نیست چون قرآن، کتاب و نشان دهنده راه آیندگان است و نمیخواهد بگوید که یهودیان و مسیحیان گذشته خیالشان راحت باشد. این کتاب، کتاب دعوت است. مسلمانان و یهودیان و مسیحیان و مجوس را دعوت میگند به ایمان حقیقی. 9⃣ ، کسانیند که به خدا و معاد معتقدند اما معتقد به هستند لذا گویند بعد از مرگ در همین دنیا پاداش و کیفر میبینند بطوریکه پس از مرگ، روح به بدن دیگری وارد میشود. البته تناسخ باطل است اما اینها هم خطوط کلی را قبول دارند. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه متنی تفسیر سوره مبارکه 📆 جلسه: 154 🔖 آیات: ۶۲ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی 1⃣ معیار سعادت، به مبدأ و معاد و انجام مطابق وحی معرفی شد.گاهی به مبدأ و معاد با هم تذکر داده میشود و گاهی تنها به مبدأ. مثلا در «لا اله الا انا فاعبدون» لا اله مبدا را گوید، اما مبدأ هم همان معاد است. عبادت هم باید طبق وحی باشد پس به وحی و نبوت(آورنده وحی) هم اشاره شده است. 2⃣بهشت و جهنم، بخشی از همین جهان مادی نیست که بگوییم این قسمتش زمین و آن قسمتش بهشت است، بلکه بهشت و جهنم، همین الان آماده است و باطن دنیاست چنانکه اگر کسی دروغ بگوید باطنش در آتش میسوزد و عرفا این آتش را میبینند. 3⃣قرآن را تعریف نمیکند بلکه مصادیق آنرا میگوید. مثلا ترک نهی شده ها را عمل صالح میداند. بعضی گناهان را سیئه(عمل بد) میداند و با شناخت آنها میتوان عمل صالح را شناخت چون عمل صالح در برابر سیئه است(توبه/۱۱۰) صالح، گاهی در برابر «سیئه» آمده و گاهی در برابر چیزی که «زوال پذیر» است. 4⃣منافقان، خود را مصلح دانسته و اعمالشان را صالح میدانند اما آیه ۱۰۰ سوره مومنون گوید اینها هنگام مرگ میفهمند که صالح نبوده لذا آرزوی بازگشت به دنیا میکنند تا کار صالح انجام دهد. و خدا میفرماید که او فقط حرفی در حال احتضار میزند و اگر هم او را برگردانیم عمل صالح انجام نخواهد داد پس برنمیگردانیم. 5⃣ایمان به تنهایی سودمند نیست لذا غالبا خداوند عمل صالح را در کنار ایمان آورده است. جزو مظهرات و نشان دهنده ایمان است لذا جزیی از ایمان است. در همین زمینه اجزای دیگری از ایمان هم گاهی در قرآن آمده مثلا میگوید مومنان و کسانی که قلبشان خاضع است درحالیکه خضوع قلب جزیی از ایمان است نه مستقل از آن. 6⃣گاهی قرآن جزییات عمل صالح را در کنار آن میگوید مثلا در آیه ۲۸۷ بقره گوید «کسانی که مومنند و نماز را برپا داشته و زکات میدهند» یعنی اقامه نماز و پرداخت زکات جزیی از ایمان است اما با واو و جدا آمده است. 7⃣قرآن در سوره عصر گوید صرفا افرادی از خسران در امانند که اولا مومن باشند، ثانیا اعمال صالح را انجام دهند،ثالثا باشند و رابعا . در مورد سوم، انسان باید ابتدا فرق توصیه به حق را با «پارتی بازی» بفهمد و در هر مورد تشخیص دهد. وقتی که تشخیص داد حالا برایش دشوار است که توصیه کند تا شخصی به حقش برسد زیرا باید از آبرویش خرج کند. هر دو این کارها جزو است و از مو باریکتر و از شمشیر تیزتر. 8⃣چهار موردی که در سوره عصر بود به دو اصل ایمان و عمل صالح برمیگردد چنانکه اگر شخص مومن بود باید دیگران را توصیه به حق(تواصوا بالحق) کند تا مومن شوند و اگر عمل صالح انجام میداد دیگران را توصیه به صبر کند تا آنها هم عمل صالح انجام دهند. 9⃣تنها کسی نجات میابد که مومن شود و تلاش کند دیگران را مومن کند، خودش عمل صالح انجام دهد و دیگران را دعوت به عمل صالح کند. پس کسی که مومن بود و عمل کننده به صالحات بود اما منزوی شد و کسی را دعوت نکرد از در امان نیست. 0⃣1⃣خدا «صالح» را گاهی در برابر سیئه قرار میدهد و گاهی در برابر چیزی قرار میدهد که است. گوید «المال و البنون زینة الحیاة الدنیا و الباقیات الصالحات خیر». پیامبر هر شب با صدای بلند در بین نمازگذاران میگفت«انسان باید هر لحظه بارش برای کوچ به جهان آخرت آماده باشد» 1⃣1⃣طبق خطبه ۷۶ نهج البلاغه انسان باید دامن کسی را که به مقصد رسیده را بگیرد تا به مقصد برسد نه اینکه «خودرو» باشد. انسان، رقیب و مراقبه میخواهد. یعنی کسی که هر لحظه رقبه و گردن میکشد تا ببیند دارد چه میکند تا جلوی بیراهه رفتنش را بگیرد. مراقبه این نیست که هر روز یکبار به اعمال خود فکر کند بلکه باید هر لحظه مراقب باشد. 2⃣1⃣امیرالمومنین میفرماید انسان باید شکارچی خوبی باشد و با غرض و هدف، تیراندازی کند و بی هدف حرکت نکند. باید با هوای خودش مخابره و مبارزه کند. کسی که مرگ را «نابودی» میداند گوید برای چه باید توشه تهیه کنم؟ اما کسی که آنرا «سفر» میداند هر لحظه در حال جمع آوری زاد و توشه است و توشه طبق قرآن فقط است.گوید انسان باید بر هوای خود برتری یابد. و کبریایی خود را نسبت به هوس نشان بدهد و به هوس بگویید که من از تو بزرگتر هستم. 3⃣1⃣سپس گوید باید سریع آماده شوید زیرا ندای و سفر به آخرت که بیاید وقتی ندارید که آماده شوید! در دنیا زاد تقوا، فراوان است پس بگیرید. صراط مستقیم در دنیا، همین است. نگاه مرگ به شما نزدیک است و عزرائیل حداقل، هنگام نمازهای پنجگانه به شما سر می‌زند. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190