َ#ولایت_فقیه
#جامعه_اسلامی
#اسلام_ناب #بصیرت
#مردمسالاری_دینی
✅ اسلام، از جمهوریت و مردمسالاری جدا نیست
🔶 ولیّ خدا، وظیفه مردم را انجام نمیدهد
جمهوریت و مسئولیت مردم در ادارۀ جامعه و اصلاح امور خودشان بسیار جدی است. گاهی از اوقات خودِ مردم هم دوست دارند که یک دیکتاتور مصلح بیاید و کارها را بدون رأی و نظر مردم سامان بدهد ولی اولیاء خدا این کار را نمیکنند. اتفاقاً ایرادی که خوارج به امیرالمؤمنین علی (ع) میگرفتند همین بود که تو چرا حرف ما را گوش میدهی؟ تو چرا اینقدر ما را آدم حساب میکنی؟ تو چرا اینقدر ما را مسئول میدانی؟ اواخر نزاع اینچنین شد که گفتند که ما یک خلیفهای میخواهیم که مثل دیگر خلفا فرد قاطعی باشد، تو فرد قاطعی نیستی یا علی (ع)!
🔶 ولایت، نگهبان جمهوریت است
آنوقت این اسلام و این ولایت را بعضیها در مقابل جمهوریت قرار میدهند. جمهوریتی که در اسلام هست، جمهوریتی که در ذات ولایت نهفته است، آن قدر عمیق است که بوی آن جمهوریت هم به مشام جهان غرب نخورده است. جمهوریت در نزد اولیاء خدا آن قدر مهم است که موجب مظلومیت ائمۀ هدی (ع) شده است. اینکه مردم در ادارۀ امور خودشان مسئولیت دارند، این ذات اسلامیّت است. با این نگاه ولایت را میتوان اینطور توضیح داد که ولایت، نگهبان جمهوریت است. ولایت شاخصی برای تحقق جمهوریت است.
🔶 جامعۀ ایدهآل ولایی چگونه است؟
خیلیها فکر میکنند جامعۀ ایدهآل ولایی جامعهای است که در آن ولایت ولیّ خدا حاکم شود و همه از ایشان اطاعت کنند. اگر فقط همین دو معیار را در تعریف ولایت در نظر بگیریم، قطعاً غلط است. جامعۀ ایدهآل ولایی صرفاً دارای این دو معیار نیست. جامعۀ ایدهآل از نگاه قرآن یک عنصر دیگر هم میخواهد. جامعۀ ولایی خوب جامعهای است که آنقدر بصیرت و قدرت تشخیص داده باشد که بدون امر ولیّ خدا هم بداند که چه کار باید بکند. بدون امر ولیّ خدا، ولیّ خدا را نصرت کند، دین خدا را نصرت کند و مسئولیت خود را بشناسد.
🔶 تعبیر قرآن در مورد قدرت تشخیص مؤمن
خداوند در قرآن کریم میفرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ (سوره حدید، آیه 25)». شاخص نهایی ارسال رسل و فرستادن کتاب و میزان، برپایی عدل توسط مردم است تا خدا ببیند و معلوم بشود که چه کسی خدا و پیامبران او را هنگامی کمک میکند که پیامبر و ولیّ خدا بالای سرش نیست تا او را کنترل کند و به او بگوید این کار را بکن یا آن کار را بکن. تعبیر کمک کردن «بالغیب» میتواند نشان از قدرت تشخیص بالا در زمان عدم حضور پیامبر (ص) و ولیّ خدا باشد. جامعۀ ولایی، جامعهای با قدرت تشخیص بالا
در سیرۀ اولیاء خدا این را میبینیم که بعضی از اوقات ولیّ خدا هست ولی دستور نمیدهد و ما باید تکلیف خود را تشخیص بدهیم. مثلاً در شب عاشورا امام حسین (ع) به اصحاب خود دستور ندادند که بمانید ولی آنها ماندند! حتی به آنها فرمودند که اگر میخواهید بروید، بروید ولی آنها ماندند. آنها از قدرت تشخیص خودشان استفاده کردند و امام حسین (ع) دستوری برای ماندن نداده بودند.
🔶 بعضیها الآن منتظرند که امام زمان (عج) بیاید و به آنها دستور بدهد که چهکار باید بکنند! تعبیر کمک کردن «بالغیب» برای زمانی است که پیامبر خدا (ص) بالای سر تو نیست و اگر دین خدا را نصرت کردی، هنر کردهای. پس جامعۀ ولایی، یک جامعۀ صرفاً مطیع نیست. جامعۀ ولایی، یک جامعۀ صرفاً با معرفت و با اعتقاد نیست. جامعۀ ولایی جامعهای است که دارای قدرت تشخیص برای اجرای مسئولیت است هرچند ولی خدا بالای سرش نباشد، یا باشد ولی دستور مستقیم ندهد.
🔸 #به_قلم_اساتید: حجت الاسلام علیرضا پناهیان
🆔 @tahlil_shjr
#مرزبندی_با_دشمن
#شهدای_مدافع_حرم
#فلسطین #رژیم_صهیونیستی
#داعش #اسلام_ناب
✅ مروری بر بیانات رهبر انقلاب در دیدار اعضای ستاد برگزاری کنگره بینالمللی شهدای مقاومت و مدافع حرم ۱۴۰۳/۰۳/۳۰
🔶 پدیده مدافعان حرم
📌یک پدیده شگفتانگیز و مهمی است
📌ابعاد گوناگونی دارد که لازم است به طور جامع و کامل بیان بشود
🔶 ابعاد و جنبههای حرکت دفاع از حرم
1️⃣جنبه نمادین علاقه به آرمانهای اهلبیت (ع)
❇️حرکت به سمت حرمهای اهلبیت و دفاع از حرمهای اهلبیت، در واقع دفاع از مزار و احترام به آن مزار است، لکن در واقع احترام به محتوا و مکتب آن پیکر مطهری است که آنجا قرار گرفته. بعضی از کسانی که رفتند در دفاع از حرم شرکت کردند، شیعه هم نبودند!
🔶 اهلبیت آرمانهای بلندی دارند که اینها هیچ وقت کهنه نخواهد شد و در صدر خواستههای همه وجدانهای پاک و انسانهای آزاده وجود دارد،
🔹مثل عدالت
🔸آزادی
🔹مبارزه با قدرتهای ظالم و ستمگر
🔸وجوب ایثار در راه حق و فداکاری
🔶 اگر بتوانیم جنبه دفاع از آرمانها را، با ابزار تبلیغات به گوش مردم دنیا برسانیم، هم از حرکت دفاع از حرم حمایت کردهایم، هم از آن آرمانها حمایت کردهایم. الان در آمریکا، مرکز مشکلات معنوی و اخلاقی، یک مشت جوان، دارند از زن و مرد غزّه اینجور فداکارانه دفاع میکنند. این وجدانها باید مخاطب قرار بگیرند.
👌یکی از چیزهایی که باید به اینها تخاطب کرد و منتقل کرد آرمانهای بلند اهلبیت (ع) است. این آرمانها آنچنان جاذبهای دارد که جوان را از خانه و زندگی و عشق و محبت پدرفرزندی و زن و شوهری و غیره میکَند میبرد برای دفاع.
♦️دشمنیِ کسانی که حرمها را تهدید کردند در واقع با همان آرمانها است
⛔️آن چیزی که متوکل عباسی را وادار میکرد که برود با قبر امام حسین آن کارها را بکند
✔️آن حقیقتی بود که در ورای این قبر و گنبد و مزار و ضریح وجود داشت.
⏪از آن «حقیقت» نگران بود چون آن حقیقت امثال متوکّل را میکوبد.
🔺همیشه تاریخ همینجور است، امروز هم همینجور است.
2️⃣جنبه «جهاننگری انقلاب»
⭕️الان تعداد پایگاههای آمریکایی در کشورهای دنیا یک تعداد بیشماری است
☝️در یک چنین شرایطی، هر نهضتی، هر حرکتی، هر انقلابی، اگر فقط متوجّه محیط درونی خودش باشد و از فعل و انفعالات خارجی غفلت کند، قطعاً ضربه خواهد خورد
🌟یکی از مظاهر عمده و مهم نگرش منطقهای و جهانی انقلاب
🛡حضور رزمندگان ما است در کشورهایی که در آنجاها دشمن نقشه کشیده بود؛
📍در درجه اوّل در عراق، در سوریه و تا حدودی هم در لبنان؛ نقشه کشیده بودند.
💢گروهی را به اسم اسلام و با پشتیبانیِ انگیزههای مذهبی در مشت آمریکا، زیر پنجه آمریکا شکل دادند.
⚠️داعشیها در میدان جنگ «اللّهاکبر» میگفتند، زخمیهایشان داخل بیمارستانهای اسرائیل بستری میشد و رؤسای رژیم صهیونیستی میرفتند عیادت اینها!
🔖میخواستند به وسیله داعش حکومتهایی تشکیل بدهند به نام اسلام، دو طرف ایران اسلامی را اسلام تکفیری را علم کنند
👈جمهوری اسلامی را در واقع با فشارهای گوناگونِ مذهبی و فکری و عقیدتی، علاوه بر اقتصادی و مانند اینها، از بین ببرند؛
❇️حرکت مدافعان حرم این را خنثی کرد
🌟یک گروه جوان و پیر، از کشورهای مختلف و با مرکزیّت جمهوری اسلامی
💪توانستند این نقشه مهم پرخرج حسابشده دستگاه استکبار و استعمار را بکلی خنثی کنند.
3️⃣دور کردن خطر بزرگ از سر منطقه و کشور
❌داعش و بقیه گروهها... اگر با همان تشکیلات تاکنون بودند، بدون تردید ما باید هر چند روز یک بار در کشورمان شاهد قضایایی مثل شاهچراغ شیراز و کرمان میبودیم؛ در عراق و سوریه هم همینجور بود، تا وقتی که حاکمیت دست خودشان بیفتد. این خطر را مجاهدین مبارز مدافع حرم از بین بردند.
4️⃣جنبه «قدرت بازآفرینی» انگیزههای اول انقلاب
💎حضور مدافعان حرم نشان داد که انقلاب اسلامی قدرت بازآفرینی و استمرار همان شور و حماسهی اوّل انقلاب را دارد.
♦️البتّه در شکلهای مختلفِ دیگرش هم مثل
🔸راهپیماییهای بیستودوّم بهمن
🔸همین تشییع اخیر
🔸تشییع شهید سلیمانی و امثال اینها دیده بودیم.
🔰مدافعان حرم و خانوادههایشان
🔷مایه افتخار و سرافرازی ایران اسلامیاند
🔷مایه نجات و کامیابی انقلاب اسلامی هستند
🙏جمهوری اسلامی قطعاً رهین منّت آنها است
🍀خداوند انشاءالله درجاتشان را عالی کند و روحشان را با پیغمبر محشور کند و آنها را از ما راضی کند، ما را هم به آنها ملحق کند.
🆔 @tahlil_shjr
#انتخابات
#انقلاب_اسلامی
#محرم #اسلام_ناب
✅ در جبهه انقلاب و اسلام شکست معنا ندارد
🔶 امشب، شب دوم ماه محرم است. امام حسین علیه السلام در کربلا به ظاهر کشته شد، اما شکست نخورد.
🔶 چنانچه امام امت می فرمودند: «سیدالشهدا هم شکست خورد در کربلا، اما شکست نبود این کشته شد و زنده کرد یک عالمی را. امیرالمؤمنین (ع) هم در جنگها، در جنگ صفین شکست خورد. لکن شکست نبود این، او در خدمت اسلام بود و برای خدا کار می کرد، کسی که برای خدا کار بکند، هیچ وقت شکست تویش نیست برد همیشه با آنهاست»
🔶 اگر برای خدا کار کنی شکست معنا ندارد. چه خیرهایی که در به ظاهر شکست ها وجود دارد و چه شرهایی در به ظاهر خیرها. کسی چه می دانست راز و رمز شهادت آیت الله رئیسی را؟ و چه کسی می داند راز این عدم توفیق را؟ اگر نیت خدایی باشد، نه تنها ناراحت نمیشویم بلکه خوشحال و مسرور می شویم از اینکه تکلیف خود را به بهترین نحو ممکن انجام دادیم.
🔶 مطمئن هستیم دکتر جلیلی این جانباز سرافراز و ایثارگر هم به مانند سال های گذشته ۱۴۰۰، ۹۲ برنامه های خود را در اختیار رئیس جمهور منتخب قرار خواهد داد چرا که ایشان هم برای خدا آمده بود. ما مثل برخی از برخی افراد در سال ۸۸، احساسی و هیجانی زودگذر نیستیم. ما نتیجه را می پذیریم. چون کشور را دوست داریم و به آن عشق می ورزیم. آسیب شناسی ها را هم می گذاریم برای بعد. ما سرباز ولایتیم.
🔸 #به_قلم_اساتید: آقای سعید میرزایی
🆔 @tahlil_shjr
#عدالت
#معنویت
#اسلام_ناب
#محرم
✅ آنچه که مهمتر از امام حسین است!
🔶 یک نگاهی وجود دارد که میگوید مذهبی بودن، مذهبینمایی، زیارت و عزاداری هدف است و اینکه چه کسی هستی و چه عقاید و اخلاقی داری، مهم نیست. زمان سیدالشهداء (ع) با حسین هستی یا با یزید؟ یا اصلا بیطرفی؟
🔶 اینها مهم نیست! مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصاد، خیلی اهمیتی ندارد. همین که در جمع حضور پیدا کنی و دَمِ یا حسین (ع) بگیری، همین خودش هدف است! این حرف، غلط است. خود امام حسین (ع) هم هدف نبوده است! امام حسین (ع)، خود، فدای هدف شده است.
🔶 آن چه چیزی هست که از حسین (ع) هم بزرگتر است و موجب می گردد که نه تنها با حسین (ع) بلکه با تمام فرزندان پیامبر آنطور برخورد بشود که همگی شهید و تکه تکه شوند؟ آن چیست که از حسین مهمتر است؟ آن، خود اسلام است. توحید و عدالت. و حسین (ع) هم دارد فدای آن میشود.
🔸 #منبع: برشی از جزوه حجتی برای تاریخ
🆔 @tahlil_shjr
#معنویت_و_اخلاق
#ولایت #انسان_شناسی
#اسلام_ناب #گفتمان_سازی
#انقلاب_اسلامی
✅ انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه
🔰قسمت اول
🔶 مسائل زمان خودمان را مسائل زمان همۀ انبیاء بدانیم
مسائل زمان خودمان را مسائل زمان همۀ انبیاء بدانیم، تا کتاب معرفت ما گستردهتر شود و نگاه عمیقتری به دین پیدا کنیم. اگر اینطوری نگاه بکنیم دایرۀ اسنادی که ما میتوانیم از آن برای فهمیدن این دین نازنین، لذت بردن از آن و اشتباه نکردنِ دربارۀ این دین استفاده بکنیم، بسیار گستردهتر میشود.
🔶 معنای تحجر چیست؟
با توجه به آیه شریفه قرآن کریم (ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ؛ سوره بقره، آیه 74) قلب مؤمنین معجزهدیده، قلب مؤمنین آبدیده در طوفان حوادث و قلب مؤمنین مشاهدهکنندۀ آیات خدا ممکن است مانند سنگ بشود. به این تحجّر میگوییم. این جالب است که مؤمنین بعد از اینکه این معجزات الهی را دیدند قسیالقلب و متحجر میشوند.
🔶 تحجر ممکن است تحجر فکری یا تحجر قلبی باشد. البته تحجر فکری هم وابسته به تحجر قلبی است. این که طرف یک حرف منطقی بزند و دیگری محکم میگوید نه نمیخواهم! نمیپذیرم! این تحجر فکری است، ببین قلبش چه خبر است؟! تحجر فکری ناشی از تحجر قلبی است.
🔶 اهمیت دور ماندن از تحجر
در آیه دیگری میفرماید: «فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ» کسی که خدا بخواهد او را هدایت کند «يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ» سینۀ او را گشاده میکند برای اسلام «وَمَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ» و کسی را بخواهد گمراه کند، یعنی از دستش ناراحت است، میخواهد گمراهش کند، یک چیزی از او دیده و میخواهد نابودش کند؛ «يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا»، خدا سینۀ او را تنگ و سخت قرار میدهد و مثل سنگ میکند. «كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ» انگار میخواهد از شدت فشار منفجر شود و به آسمان برود.
🔶 بعد میفرماید «كَذَلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ (انعام، 125)» این همان پلیدی است که خدا برای کسانی که ایمان نمیآورند، قرار میدهد. فکر نکنید ایمان نمیآورند، یعنی کلاً ایمان نمیآورند! نه، اینها زمانی ایمان آورده بودند و مثل ما هستند. اهمیت این بحث به چیست؟ در آیه بعد میفرماید: «وَهَذَا صِرَاطُ رَبِّكَ مُسْتَقِيمًا (انعام، 126)» این شرح صدر آن صراط مستقیم است.
🔶 دین یک جریان انعطافپذیر و سیال است
دین آن چیزی نیست که مجموعهای از دستورات را بدهند و بعد کورکورانه بروی و این دستورات را اجرا کنی. باید دقت کنی که هر لحظه باید از کدام دستور دینی، دست برداری و کدام دستور را نسبت به کدام دستور ترجیح بدهی؟ هر دفعه کدام بیدینی را سخت بگیری و کدام بیدینی را سخت نگیری؟ دین، انعطافپذیر است. دین یک جریان سیال است که اگر سیالیّتش را درک نکنی با خود دین دچار قساوت میشوی، مثل سنگ میشوی.
🔶 تحجر، عامل بیشتر دینگریزیها در جامعه
واقعاً برخی از برداشتها از دین غلط است و عامل بیشتر دینگریزیها و تنفرها از دین در جامعۀ ما همین تحجر است! آنقدر که متحجرین حال بقیۀ را از دین به هم میزنند، هیچکس حال بقیه را از دین به هم نمیزند. دین خدا زیباست، جذاب و دوستداشتنی است، عشق است، آسان است، اصلاً دین خیلی فوقالعاده است.
🔸 #به_قلم_اساتید: حجت الاسلام علیرضا پناهیان
🆔 @tahlil_shjr
شجر
#معنویت_و_اخلاق #ولایت #انسان_شناسی #اسلام_ناب #گفتمان_سازی #انقلاب_اسلامی ✅ انحطاط متحجّرانه؛ ا
#معنویت_و_اخلاق
#ولایت #انسان_شناسی
#اسلام_ناب #گفتمان_سازی
#انقلاب_اسلامی
✅ انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه
🔰قسمت دوم
🔶 تحجر، یکی از دلایل عاقبت به خیر نشدن
یکی از دلایل عاقبتبخیر نشدن آدمها، تحجر است. یکی از ریشههای تحجر این است که آدم به خاطر اینکه برحق است احساس تکبر، عُجب یا غرور بکند. مرحوم آیت الله شاهآبادی - استاد عرفان امام خمینی (ره)- مشکل جامعۀ مؤمنین را در غرور به حقانیت میدانستند. تعبیر غرور به حقانیت مربوط به زمانی است که مؤمنین غریب، ضعیف و مظلوم بودند و زیاد جای غرور نبوده است، ولی امروزه که آن غربت و ضعف برطرف شده، خیلی بیشتر باید نگران غرور به حقانیت بود.
🔶 غرور به حقانیت، عامل تحجر است
از نظر زمانی ما بیشتر در معرض غرور نسبت به حقانیت هستیم. غرور نسبت به حقانیت، تصلّب و تحجّر ایجاد میکند. و دیگه نمیتوان اطراف و اسرار پیچیدۀ همان حق را درک کرد؛ مخصوصاً وقتی که علم با دین آمیخته بشود. اهل علم به نوعی در معرض تکبر و تحجر هستند، اهل دین هم به نوعی دیگر در معرض تکبر هستند. عُجب یکی از وجوهِ تکبر است. عُجب آفت عبادت است و انسان طرفدار حق، عُجب پیدا میکند.
🔶 شادی همراه با تکبر و سرمستی، یکی از عوامل تحجر
قرآن کریم در سورۀ غافر (آیه 83) میفرماید: «فَلَمَّا جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَرِحُوا بِما عِنْدَهُمْ مِنَ الْعِلْمِ وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ». فرح در قرآن شادی محض نیست. فرح، شادی توأم با تکبر است، شادی توأم با بدمستی و نفهمی است، شادی توأم با بیدقتی است، الکی خوشبودن است. آیه میفرماید چون اینها یک علمی از انبیاء گذشته داشتند، یک فرحی در آنها ایجاد شده و نتوانستند حق را بپذیرند، دیگر حتی نتوانستند بفهمند این پیامبر، ادامۀ آن انبیاء گذشته است که قصههایش را بلد بودند.
🔶 داشتهها و بهرهها از حقیقت، میتواند باعث تحجر شود
تحجر یک مسئلۀ عامالبلوی است. بر اساس آیات قرآن وقتی معنای تحجر را توسعه بدهید، همان کسانی دعوت پیامبر اکرم را نپذیرفتند که در اطراف مکه منتظر آخرین پیامبر بودند و میدانستند آنجا ظهور میکند و علائمش چیست. ولی وقتی آخرین پیامبر آمد، اینها که باید اعوان و انصارش میشدند، بدترین دشمنانش شدند. این افراد یک چیزی داشتند، اگر چیزی نداشته باشند که مقاومت نمیکنند. در مقابل امام زمان(عج) هم عدهای با قرآن میآیند! یعنی هم رسول خدا (ص) با نوعی تحجر مواجه بودند و هم امام زمان (عج). امیرالمؤمنین (ع) و امام حسین (ع) نیز با نوعی تحجر مواجه بودند. تحجر مسئلۀ سادهای نیست.
🔶 ما با خطر تحجر مواجه هستیم. تحجر میتواند با داراییهایی که داریم، ایجاد شود؛ حتی دارایی عاطفی و معنوی خوب! دارایی عاطفی خوب مانند کسانی که در کربلا بودند و در موردشان گفتند که «قلوبهم معک و سیوفهم علیک»؛ دلشان با امام حسین (ع) است ولی شمشیرشان علیه ایشان است. ما باید از این عبرت بگیریم.
🔶 تحجر، مسألهای فراگیر و عمومی
ما باید مسئلۀ تحجر را یک مسئلۀ فراگیر و برای هرکسی بدانیم که با یک حقی آشنا میشود. ما باید با معنای توسعۀیافتۀ تحجر ارتباط برقرار کنیم. یکی از ایرادهای شناختی ما اساساً این است که فکر میکنیم تحجر حتماً برای قوم مخصوصی بوده که آدمهای عجیب و غریبی بودهاند. این مسأله، عامالبلوی است. چنانکه وقتی صحبت از کفر و بتپرستی میشود، ما هم در معرض این خطرها هستیم.
🔶 تأثیر تقوا بر دوری از تحجر
قرآن کریم روشی دارد که همه را به تقوا دعوت میکند ولی خود تقوا و رسیدن به آن مبهم است. طرح واقعاً فوقالعادهای است. مثلاً میفرماید روزه بگیرید، شاید به تقوا برسید. اگر شما اهل عبادت بشوی، لزوماً اهل تقوایی؟ نه! معلوم نیست. اگر در مسائل اجتماعی، عدالتخواه بشویم، تمام است؟ نه! صبر کن. «اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى (مائده، 8)» عدالت بورزید، این به تقوا نزدیکتر است. آن تقوا چیست؟ آن را به ما بگو! با انجام کلی عبادت، روزه و کار خوب، میفرماید انشاءالله که با تقوا بشوی! من اگر نمازخوان دیدم نمیتونم قاطعانه بگویم این حتماً با تقوا است. این رویکرد به تقوا یعنی چی؟ یعنی خدا عنصری را نگه داشته که تو هیچوقت مغرور نشوی. بعد میفرماید: «إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ (مائده، 27)» خدا از باتقواها قبول میکند. خب ما الآن این کار را انجام دادیم چی؟ میفرماید آن که معلوم نیست بر اساس تقوا بوده است یا نه. غرورت را میشکند، توی دلت، ترس میاندازد. این ترس تو را همیشه به بازنگری خودت وادار میکند و مانع تحجر میشود.
🔸 #به_قلم_اساتید: حجت الاسلام علیرضا پناهیان
🆔 @tahlil_shjr
شجر
#معنویت_و_اخلاق #ولایت #انسان_شناسی #اسلام_ناب #گفتمان_سازی #انقلاب_اسلامی ✅ انحطاط متحجّرانه؛ ا
#معنویت_و_اخلاق
#ولایت #انسان_شناسی
#اسلام_ناب #گفتمان_سازی
#انقلاب_اسلامی
✅ انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه
🔰قسمت سوم
🔶 ما متهم به تحجر هستیم ولی باید رفع اتهام کرد
ما در جبهۀ انقلاب و در جامعۀ دینداران، بیش از اینکه در معرض تحجر باشیم و بیش از آنکه به تحجر مبتلا باشیم، به تحجر متهم هستیم. لذا باید تحجر را شناخت و از مظاهر آن فاصله گرفت و از دینداران دربارۀ تحجر رفع اتهام کرد تا بسیاری از افراد دلشان با اسلام، انقلاب و با مذهبیگری مهربان شود. برای جامعۀ دینی ما زشت است که هنوز در جامعه، دینداران متهم به تحجر بشوند.
🔶 ضربهای که انقلاب از تحجر خورده، از دشمنان نخورده است
ما نهتنها میخواهیم از جامعۀ دینی رفع اتهام بکنیم که این جامعه دچار تحجر نیست بلکه میخواهیم خودمان هم علیه تحجر مدعی باشیم. ضربهای که دین از تحجر خورده، ضربهای که امام این انقلاب از تحجر خورده، از دشمنان انقلاب نخورده است. یکی از اهداف این بحث این است که خودمان هم حواسمان باشد طوری رفتار نکنیم که بوی تحجر به مشام دیگران برسد، ولی متأسفانه اینطوری رفتار میکنیم.
🔶 ضرورت انعطافپذیری انقلابیها
ما باید طوری رفتار کنیم که بگویند انقلابیها فوقالعاده انعطافپذیر هستند. و به خودشان فوقالعاده سختگیر هستند که مبادا دچار تحجر بشوند. من و شما نباید طوری رفتار بکنیم که بوی تحجر از ما به مشام برسد. قرآن اینطوری رفتار نمیکند! روایات اهلبیت (ع) اینطوری رفتار نمیکنند. ابدا! شما هرگز از امیرالمؤمنین علی (ع) بوی تحجر استشمام نمیکنید، مگر ایشان ارزشمدار نبودند؟! مگر ایشان بر اصولشان پایدار نبودند؟! مگر شما از ایشان سختگیرتر در دینداری میبینید؟!
🔶 تحجر، نابودکننده است
تحجر نباید شعار کسی از غیرانقلابیها علیه انقلابیها باشد، ما خودمان بیشتر علیه تحجر فریاد میزنیم. تحجر بسیار کم هم ضرر دارد و نابودکننده است. تحجر کم برای کلّ انقلاب، کشور، نظام و تاریخ پیروزمندانه و شکوهمندانۀ انقلاب هزینه تولید میکند.
🔶 سه هدف مهم در بحث از تحجر
در بحث از تحجر به دنبال این هستیم که اولاً خودمان به تحجر آلوده نباشیم چرا که کسانی که اهل دیانت هستند و معرفت دینی دارند، بیشتر در معرض تحجر هستند؛ ثانیاً اگر تحجر نداریم، رفتار و گفتاری که بوی تحجر بدهد هم نداشته باشیم؛ ثالثاً کسی هم نتواند ما را به تحجر متهم بکند.
🔶 نمونهای از دفاع متحجرانه در موضوع ولایت
چرا ما گاهی متحجرانه در مورد ولایت صحبت میکنیم؟ وقتی که کسی داد میزند که «ولایت را باید اطاعت کرد»، این کلام باعث سوءبرداشت از مفهوم و کارکرد ولایت میشود. آنقدری که ولایت میخواهد ما به قدرت تشخیص برسیم، آنقدر اصرار ندارد که ما اطاعتش بکنیم. چرا عدهای بد حرف میزنند؟ اصلاً ولایت مگر چقدر دستور داده که تو بخواهی اطاعت کنی؟ ولیّ خدا همان حسینی (ع) است که شب عاشورا هم دستور نداد و اصحاب خودشان تشخیص دادند که همراه ولایت بمانند.
🔶 نقش ولایت در رسیدن مردم به قدرت تشخیص
در کنار کلمۀ ولایت، باید بیشتر از «تشخیص» سخن گفت نه از «تکلیف» تا برداشت غلط ایجاد نشود. آیا ولایت، اطاعت از خودش را میخواهد یا رسیدن مردم به قدرت تشخیص را؟ ولایت، ایستاده است تا قدرت تشخیص مردم بالا برود. کلمات دیگری که در کنار ولایت به کار رفته را ببینید. امیرالمؤمنین (ع) میفرماید «لا یَحْمِلَ هذَا الْعَلَمَ اِلَّا اَهْلُ الْبَصَرِ وَ الْصَّبْرِ (نهج البلاغه، خطبه 173)». عَلَم ولایتمداری را کسی به دوش نمیتواند بکِشد، مگر کسی که اهل صبر و بصیرت باشد و قدرت روحی بالا داشته باشد. این یعنی چی؟ خب امیرالمؤمنین (ع) اگر میخواست اینطور میگفت که کسی نمیتواند این عَلَم ولایت را به دوش بکِشد، مگر کسی که مطیع امر ولایت باشد.
🔸 #به_قلم_اساتید: حجت الاسلام علیرضا پناهیان
🆔 @tahlil_shjr
#اسلام_ناب
#تاریخ_صدر_اسلام
#محرم #روشنگری
✅ کدام امام حسین (ع)؟
1⃣ امام حسین (ع) تاریخی: یک شخصیت برجسته و قهرمان که صاحب مرام و مروت است اما در صحنه تاریخی مظلوم واقع شده است. نگاه به این امام حسین (ع) نگاه در تاریخ ماندن است. این دیدگاه نمیخواهد امام حسین (ع) از دل تاریخ به روز و مسائل جاری حیات انسانی تسری یابد. محور باشد. تعیین کننده و تنظیم گر روابط سیاسی اجتماعی انسان باشد. در واقع اینجا کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا معنا ندارد. یک پدیده یا واقعه معلق در تاریخ است.
2⃣ امام حسین (ع) مناسکی: در این تفسیر و رویکرد غلبه بر احساسات و عواطف است. یک امام معصوم مورد ظلم واقع شده و باید هر سال طی مناسکی یاد او را صرفا گرامی نگاه داشت. غایت در اینجا همان انجام مناسک عزاداری است. مناسکی که در طول تاریخ بنا بر فرهنگ و آداب رسوم هر منطقه پیش رفته است. در اینجا نیز کل یوم عاشورا نیست. عاشورا تمام شده است. یکبار بوده، تکرار نمیشود. اینجا هم امام حسین (ع) تعیین کننده روابط در جامعه نیست. آدم خوب و مظلوم قصه است. باید احترامش حفظ شود. امام حسین (ع) را برای خود میخواهد. ارادت دارد.
3⃣ امام حسین (ع) هدفی: اینجا تفسیر متفاوت است. هدف امام حسین (ع) اهمیت دارد و غلبه بر احساس و مناسک پیدا میکند. اینجا دیگر کل یوم عاشوراست. اینجا امام حسین (ع) صرفا یک مظلوم محبوب کنج تاریخ نیست. اینجا امام ضدظلم، قیام کننده و معترض است. عدالت را طلب میکند. ضدحاکم طاغوت است. مقاوم است. کوتاه نمی آید حتی اگر کمتر از صد نفر باشد. تعیین کننده و تنظیم گر حیات اجتماعی جامعه بشری برای تمام عرصه هاست. عین عقلانیت است. در اوج عواطف، عقلانیت را ملاک و مبنا قرار میدهد. این نگاه به امام حسین (ع) حرکت آفرین است.
🔶 اشک و سنت های عزاداری بنا بود و هست که هدف قیام امام حسین (ع) برای تمام عصرها زنده نگاه دارند. غایت و هدف مطلق صرف عزاداری نیست. عزاداری مهم است. مناسک اهمیت دارند اما از لابه لای آن عزاداری و مناسک باید به هدف قیام رسید و گرنه مسعود رجوی هم در آن تفسیر غلط خودش را پیرو امام حسین (ع) می دانست و پیش از شروع عملیات متوسل می شد!
🔸 #به_قلم_اساتید: آقای دکتر علیرضا زادبر
🆔 @tahlil_shjr
شجر
#معنویت_و_اخلاق #ولایت #انسان_شناسی #اسلام_ناب #گفتمان_سازی #انقلاب_اسلامی ✅ انحطاط متحجّرانه؛ ا
#معنویت_و_اخلاق
#ولایت #انسان_شناسی
#اسلام_ناب #گفتمان_سازی
#انقلاب_اسلامی
✅ انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه
🔰قسمت چهارم
🔶 فضای دین، چه تأثیری بر دوری از تحجر دارد؟
فضای دین ما، فضایی است که به این سادگی کسی نمیتواند با اطمینان از حقانیت خودش و از حقانیت تشخیص خودش حرف بزند. این عدم اطمینان از خود در موضوع عاقبتبخیری هم مطرح است که مسألهای بسیار مهم است. از طرف دیگر قرآن کریم میفرماید «فَلا تُزَکُّوا أَنْفُسَکُمْ (نجم، 32)»؛ کسی خودش را پاک نداند، بعد میفرماید: خدا آگاهتر است به این که چه کسی با تقوا است «هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقى». همچنین خود توصیه به تقوا هم که بسیار پرتعداد است، توصیۀ مبهمی است. تقوا یک امر پیچیده و پنهان است. کسی نمیتواند خیالش از گذشته و آیندهاش راحت باشد. این فضای دین ماست. دین، آدم مغرور تربیت نمیکند. دین، آدمی که دیگران را به راحتی تخطئه بکند؛ تربیت نمیکند.
🔶 انعطافپذیری متفکرانه، نقطه مقابل تحجر
تحجر یک نوع ایستایی است. یک نوع تصلّب و سختگیری بیدلیل است. نوعی تکبر و غرور به دینداری و یک نوع خودحقپنداری مطلق است. نقطۀ مقابل تحجر، نوعی نرمی و انعطافپذیری است. مؤمن متحجر نیست، یعنی موضعش فرق میکند و انعطافپذیر است. البته انعطافپذیری انواع و اقسامی دارد. انعطافپذیری مؤمن، انعطافپذیری متفکرانه است. مؤمن، انعطافپذیری منافقانه و مُزوِرانه ندارد. اگر دیدید کسی انعطافپذیری نداشت و برای حق هم انعطافپذیری قائل نبود، او دچار تحجر است.
🔶 تحجر در میان روشنفکران چگونه است؟
تحجر در میان غیرمذهبیها هم وجود دارد. آدم لامذهب با آدم مذهبی فرقی نمیکند؛ کسی که متحجر است، متحجر است. در غیرمذهبیها تحجر چگونه است؟ مثلاً فرد معلومات اندکی را از یک اندیشمند غربی یاد گرفته و حاضر نیست از آن عبور کند. در حالی که آن اندیشمند غربی، خودش هم آنقدر نظر خویش را جدی نگرفته است. آن قدر متصلبانه و خشک به علم او استناد میکند و محکم آن را گرفته که حاضر نیست نقد آن اندیشه را بشنود. بعضیها با لیبرال دموکراسی غربی، چنین برخوردی دارند. تحجر در فضای روشنفکری هم هست. هر کسی نقدپذیر نباشد، ممکن است متحجر شود.
🔶 ضرورت تعلیم دانشآموزان برای دور شدن از تحجر
معلمهای ارجمند من دست شما را میبوسم، نگذارید این دانشآموزها متحجر شوند. خواهش میکنم! تمنا میکنم! گاهی پیش بچهها بگویید من اشتباه کردم! من نمیدانم! شاید اینطور باشد! گاهی از اوقات دانشآموزی را تشویق بکنید که اشتباه خودش را میپذیرد. گاهی از اوقات یک حرفی به دانشآموز بزنید و بعد این حرف را پس بگیرید و حرف دیگری بزنید. به قرآن کریم توجه بفرمایید. خدا هم در قرآن آیات ناسخ و منسوخ دارد و گویی حرفش را عوض کرده است. میخواهد تحجرشکنی بکند.
🔶 انعطافپذیری مؤمن، شبیه به خوشه گندم است
البته مؤمن نباید در همه چیز انعطافپذیر باشد و انعطافپذیری مؤمن یقیناً باید متفکرانه باشد. رسول خدا (ص) میفرماید: «مَثَلُ اَلْمُؤْمِنِ كَمَثَلِ اَلسُّنْبُلَةِ تَخِرُّ مَرَّةً وَ تَسْتَقِيمُ مَرَّةً (تحف العقول، جلد۱، ص۳۸)». مؤمن شبیه خوشۀ گندم است. خوشۀ گندم را دیدهاید چقدر نرم است؟ جریان باد که روی خوشۀ گندم میوزد، موج برمیدارد. باد که میآید، خوشهها به زمین نزدیک میشوند و دوباره بلند میشوند؛ خوشه گندم این قدر انعطافپذیر است. برای اینکه انعطافپذیری مؤمن روشن بشود، نقطه مقابل آن را توضیح میدهد و میفرماید «وَ مَثَلُ اَلْكَافِرِ مَثَلُ اَلْأَرْزَةِ لاَ يَزَالُ مُسْتَقِيماً لاَ يَشْعُو»، کافر مانند یک درخت خشکیدهای است که پابرجاست و هیچوقت انعطاف ندارد.
🔸 #به_قلم_اساتید: حجت الاسلام علیرضا پناهیان
🆔 @tahlil_shjr
#معنویت_و_اخلاق
#امام_حسین(ع)
#محرم #جهاد_تبیین
#اسلام_ناب #فلسطین
✅ از محرم و هیئت تا تبیین و ترویج
🔰 قسمت اول
🔶 دوباره محرم آمد و نوبت عاشورا و تاسوعا رسید، ماهی که از همان ابتدای آغازین روزهای پر التهابش تا آخرین روزش که به ماه صفر متصل میشود و ادامه عزاداریهای سیدالشهدا و خاندان و یاران شهیدشان پر است از درسها و عبرتها نه برای این برهه از زمان بلکه برای همه دورانها و برای همه مردمان این کره خاکی.
🔶 حالا قرنهاست از قیام امام حسین (ع) و یاران باوفایشان که در راه جلوگیری از فراموش شدن مکتب نجاتبخش اسلام از خون خود گذشته و پرچم حق علیه باطل به دست گرفته و وارد جاودانهترین کارزار بر ضد جهالت زمان شدند، میگذرد. اما امروز دامنه این قیام در جای جای دنیا طنینانداز شده و باید از این فرصت در جهت ترویج و تبلیغ حقایق این نهضت بهره برد.
🔶 لزوم نهادینه کردن اخلاق حسینی
نباید این فرصت ارزشمند آلوده به بدعت و خرافات شده و اصل موضوع قیام به فراموشی سپرده شود. نهادینه کردن اخلاق حسینی از ضروریات اساسی جامعه امروزی است در این راستا فرهنگ عاشورایی فرهنگی غنی و گسترده است که اگر بر طبق آن در جامعه رفتار شود ما جامعهای سالم و اصیل خواهیم داشت، فرهنگی که امام حسین (ع) بر آن استوار بودند شامل اداره کرد جامعهای با صداقت، عدالت، به دور از فریب و نیرنگ و امانتداری بود که لازم و ضروری است این ارکان مهم در جامعه امروزی ما جاری و ساری شود.
🔶 لزوم تبیین و ترویج در جامعه
این بایدها و این الزامات تنها در سایه تبیین و ترویج رخ میدهد تبیین و ترویجی به دور از بدعتها؛ جامعه ما امروز با توجه به هجمههای دشمنان نظام و اسلام نیازمند به ترویج و تبلیغ صحیح آموزههای دینی به ویژه واقعه عظیم کربلا است.
🔸 #به_قلم_اساتید: آقای علی رسولی
🆔 @tahlil_shjr
شجر
#معنویت_و_اخلاق #امام_حسین(ع) #محرم #جهاد_تبیین #اسلام_ناب #فلسطین ✅ از محرم و هیئت تا تبیین و ترو
#معنویت_و_اخلاق
#امام_حسین(ع)
#محرم #جهاد_تبیین
#اسلام_ناب #فلسطین
✅ از محرم و هیئت تا تبیین و ترویج
🔰 قسمت دوم
🔶 یکی از راههای تبیین و ترویج فرهنگ حسینی هیاتهای عزاداری سیدالشهدا هستند؛ هیاتهایی که دیر زمانی است این مسئولیت خطیر را بر عهده داشته و دارند. برای همین است که رهبر معظم انقلاب میفرمایند: «هیات سکولار نداریم. هیاتها نمیتوانند سکولار باشند؛ هیاتِ امام حسینِ سکولار ما نداریم! هرکس علاقهمند به امام حسین است، یعنی علاقهمند به اسلام سیاسی است، اسلام مجاهد است، اسلام مقاتله است، اسلام خون دادن است، اسلام جان دادن است؛ معنای اعتقاد به امام حسین (ع) این است. اینکه آدم در یک مجلس روضه یا هیات عزاداری مراقب باشد که مبادا وارد مباحث اسلام سیاسی بشود، این غلط است. البتّه معنای این حرف این نیست که هر حادثهی سیاسی در کشور اتّفاق میافتد، ما باید حتماً در مجلس روضه آن را با یک گرایش خاصّی - حالا یا این طرف، یا آن طرف - بیان کنیم و احیاناً با یک چیزهایی هم همراه باشد؛ نه، امّا فکر انقلاب، فکر اسلام، خطّ مبارکی که امام (ره) در این مملکت ترسیم کردند و باقی گذاشتند، اینها بایستی در مجموعهها و مانند اینها حضور داشته باشد.»
🔶 کارکردهای هیات عزادار حسینی
رهبر معظم انقلاب به خوبی تبیین و ترویج فرهنگ حسینی را از کارکردهای هیاتهای مذهبی عنوان میکنند. هیاتهایی که میتوانند فلسفه قیام و تشنهکامیهای خاندان رسول خدا از سیدالشهدا تا نوزاد ۶ ماهه را به دور از هر بدعتی به گونهای تعریف کرده و عزاداری کنند که عاشورا و تاسوعا به نقطه ثقل زمین مبدل شود، قیامی که ۱۴۰۰ سال است اسلام و آموزههای آن را از هرگونه تحریف و تغییر حفاظت کرده است. چنانچه امام (ره) هم معتقد بودند که عاشورا و تاسوعا است که اسلام را زنده نگه داشته است.
🔶 هیاتهای مذهبی از عاشورا تا دفاع از حرم
هیاتهای مذهبی بر محور عشق به ائمه اطهار (ع) در طول تاریخ به خصوص در طول تاریخ تشیع در ایران، عامل اصلی گسترش فرهنگ اسلامی در بین مردم و نهادینه کردن آن بوده اند، در طول دورانِ شکلگیری و پیروزی انقلاب اسلامی هیاتهای مذهبی علاوه بر حفظ کارکردهای سنتی، کارکردهای جدید سیاسی و نظامی، فرهنگی و هنری، اجتماعی و اقتصادی را نیز برعهده داشتند.
بررسی دقیق زیارت عاشورا علاوه بر ابراز ارادت به عاشوراییان و کربلائیان، درس بزرگی که به انسان عزادار و هیات عزا محور میدهد این است که باید با دشمنان امام حسین (ع) دشمن باشیم و در برابرشان بایستیم. یزیدیان و شامیان ظالم و ستمگر و جنایت کار امروز صهیونیستها، آمریکا و سیاستگذاران غربی هستند. هیات باید روح حماسه و تحقق ارزشها و آرمانها را در میدان محقق کند.
🔶 تبیین فلسفه قیام کربلا
فلسفه اصلی قیام خونین کربلا این است که زندگی با ظالم، جز خواری چیزی را به همراه ندارد و مرگ در راه خدا جز سعادت و شهادت ندارد لذا هیات باید به فرموده رهبر معظم انقلاب جهاد تبیین را عملی کند. فرهنگ عاشورا میگوید بایستی در برابر ظلم و ستم و تجاوز و تعدی یزیدیان ایستاد. این فرهنگ سازنده پیروزی رزمندگان در جنگ تحمیلی، دوران سخت خرابکاری منافقان و دفاع از حرم بوده است و حالا هم با دفاع از مردم مظلوم غزه و فلسطین باید راه نجاتبخش کربلا ادامه یابد.
🔸 #به_قلم_اساتید: آقای علی رسولی
🆔 @tahlil_shjr
شجر
#معنویت_و_اخلاق #ولایت #انسان_شناسی #اسلام_ناب #گفتمان_سازی #انقلاب_اسلامی ✅ انحطاط متحجّرانه؛ ا
#معنویت_و_اخلاق
#ولایت #انسان_شناسی
#اسلام_ناب #گفتمان_سازی
#انقلاب_اسلامی
✅ انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه
🔰قسمت پنجم
🔶 آشنایی بیشتر با تحجر و تأثیرگذاری خوارج
خوارج، متحجرینی بودند که جلوی امیرالمؤمنین علی (ع) ایستادند. امیرالمؤمنین علی (ع) شخصیت کمی نیست بلکه در عالم خلقت، تک است. جانِ رسول خدا (ص) است و زندگی او صرف موضوعات فرعی نمیشود. وقتی خوارج سر راه ایشان سد ایجاد کردند، یعنی خوارج اصلیترین مشکل حیات بشری هستند. امیرالمؤمنین(ع) درگیر موضوع فرعی نمیشود.
🔶 اشتباه ذهنی، مهمترین عامل تحجر در میان خوارج
حضرت علی (ع) در مورد خوارج فرمودند که اینها اشتباه کردند. این اشتباه یعنی اشتباه ذهنی. حتی خیلی از معنویات خوارج سر جایش بود، در جهاد کم نمیگذاشتند، آدمهای تنبل و تنپروری نبودند. پس چه ایرادی داشتند؟ حتی عبارت مقدسنما هم برای خوارج مناسب نیست، چون مقدسنماها کسانی هستند که به سجاده چسبیدهاند و از جهاد فرار میکنند، ولی خوارج مجاهدان صف اول بودند. ایراد خوارج، یک ایرادِ ذهنی بود و به تحجر شناختی دچار شده بودند.
🔶 در اوج قدرتمندی گفتمان انقلاب اسلامی هم باید از تحجر صحبت کرد
مسأله خوارج، یک مسأله اصلی است؛ کسانی که تحجر ویژگیِ محوری آنهاست. چرا نباید انقلاب اسلامی هم دچار چنین مشکلی باشد؟ ما در اوج قدرتمندی گفتمان انقلاب اسلامی، باید از تحجر صحبت کنیم. الآن گفتمان انقلاب اسلامی، واقعاً گفتمان قدرتمندی است. در همین انتخابات اخیر نیز قدرت این گفتمان نشان داده شد. گفتمان انقلاب اسلامی با رهبری مقام معظم رهبری توانست انتخاباتی را با حضور نزدیک پنجاه درصد از واجدین شرایط پشت سر بگذارد. این یک پیروزی برای انقلاب است. به علاوه هر دو بزرگواری که در نهایت به مرحله دوم انتخابات رفتند، هیچکدام خارج از گفتمان انقلاب اسلامی نبودند.
🔶 آشنایی با مفاهیم قرآنی مرتبط با تحجر؛ تناسب مفهوم عبد با انعطافپذیری
اهمیت ماجرای تحجر بسیار زیاد است. اگر تحجر مهم است، آیات قرآن باید مشحون از پرداختن به آن باشد. مفهومی در قرآن کریم هست که اگر دقت بکنید از معنای لغوی گرفته تا معانی عمیقِ معنوی و عرفانیاش دقیقاً نقطۀ مقابل تحجر است و میخواهد هر نوع تحجر را سلب کند. این مفهوم از ابتدا تا آخر قرآن در کلیدیترین و حساسترین جاهای قرآن به کار رفته و آن مفهوم «عبد» است. عبد به معنای انسان خوب نیست. عبد یعنی انسان صد در صد منعطف در برابر خدا. در مفهوم عبد، مهمترین چیزی که خواسته شده، اطاعت نیست؛ انعطاف است. کلمۀ عبد به آن انعطاف اشاره دارد. عبد، به معنای انسان با اخلاق نیست. عبد یعنی انسانی که هر اخلاقی دارد، در نهایتِ انعطاف در مقابل امر مولا است.
🔶 تناسب مفهوم امتحان با انعطافپذیری
مفهوم دیگری در قرآن که در مقابل تحجر قرار دارد، امتحان است. میفرماید «الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیاةَ لِیبْلُوَکُمْ (سوره ملک، آیه 2)». مفهوم امتحان و ابتلا چیزی جز این نیست که خدا از ما انعطاف میخواهد و کسانی که این انعطاف را نداشته باشند، دچار تحجر میشوند. امتحان یعنی خدا میخواهد ببیند شما دقیقاً چکاره هستی؟ مثلاً در یکی صفت سخاوت خیلی بالاست، خدا امتحانش میکند و در یک مخمصهای او را قرار میدهد که اتفاقاً باید جلوی سخاوت خودش بایستد. بعد دیگری را نگاه میکند که خساستش خیلی بالاست، یک امتحانی از او میگیرد که این فرد باید در آنجا سخاوت خرج کند. بعد آن دیگری را نگاه میکند که چه آدم منظمی است. امتحانی از او میگیرد که به خاطر وظایفش باید پا روی نظم خودش بگذارد. عبد باید در امتحانات، انعطاف نشان بدهد.
🔶 تناسب مفهوم زمان با انعطافپذیری
مفهوم دیگری که ذیل مفهوم امتحان مطرح شده و برای انعطافپذیری باید به آن توجه کرد، مفهوم زمان است. دینداری در بستر زمان معنا دارد. کسی که متحجر است؛ یکی از بدبختیهایش این است که زمان را نمیشناسد، زمانه را درک نمیکند و متناسب با زمان عمل نمیکند.
🔶 تحجر از منظر انسانشناسی
اگر از منظر وجود انسان به موضوع تحجر بپردازیم، انسان موجودی است که اگر همینطوری رهایش کنند به سمت تحجر میرود. انسان خاصیتی دارد که تغییر را دوست ندارد، انعطافپذیری را دوست ندارد. حتی میگویند کلمۀ انسان از اُنس گرفته شده است. اُنس یعنی انسان به یک چیزی خو و عادت میکند، بعد دیگر رهایش نمیکند. انسان دو ویژگی دارد، هم انس پیدا میکند و هم عادت میکند و دوست ندارد انس و عادت خودش را کنار بگذارد.
🔸 #به_قلم_اساتید: حجت الاسلام علیرضا پناهیان
🆔 @tahlil_shjr