🔻وقتی نهی‌ازمنکَر، اصلِ منکَر است
🔹️گاهی امر به معروف و نهی از منکر نتیجه‌ی عکس می‌دهد. مثلا فرد از اصل دین زده می‌شود و با اصل شریعت سر ستیز پیدا می‌کند. این نمونه را می‌توان در ادبیات فقهی، از مصادیق «وهن دین/ وهن شریعت» شمرد. در این صورت است که نهی از منکر نه تنها واجب نیست بلکه حرام است.
امام خمینی، پیرامون شرایط امر به معروف و نهی از منکر نوشته است که اگر امر و نهی موجب وهن مذهب شود (ولو نزد افراد دیگری غیر از شخص مورد نظر)، جایز نیست. مگر اینکه مورد، از مهمات باشد.
آیت الله فاضل لنکرانی در شرح خود بر این کلام، از بی‌حجابی به‌عنوان یکی از مصادیق امور غیرمهم یاد می‌کند. در نتیجه نهی از آن را در صورت وهن مذهب و ایجاد شبهه و تزلزل در دین‌داری، جایز نمی‌داند. حتی اگر صرفا «احتمال» این داده شود که شخص مثلا لجبازی کند و بدتر کند (تاثیر الخلاف)، امر به معروف و نهی از منکر، واجب نیست.
این فرض‌ها، در جامعه امروز ما به تجربه فراوان است. بسیاری از مردم، تحت فشارهای مالی و اجتماعی و رسانه‌ای و تهاجم فرهنگی و دیدن برخی ناکارآمدی‌های حاکمیّتی و ... هستند و آستانه تحمل پایینی دارند و طاقت ارشادات سخت را ندارند. بسیاری، به شدت این پتانسیل را دارند تا به محض برخورد آمرانه و ناهیانه‌ی دین‌داران، از اصل دین برگردند و ضد همه‌چیز شوند. وجهه‌ی برون‌دینی و برون‌مرزی کنش‌هایی مانند گشت ارشاد نیز بر همگان روشن است؛ به ویژه پس از اعمال رفتارهای غیر شرعی و غیر انسانی در کنش یادشده.
این نظر امام خمینی و مرحوم فاضل لنکرانی، به این معناست که امر به معروف و نهی از منکر (در فرض یادشده) حتی با وجود شرایط اولیه و حتی با رعایت موازین شرعی و عقلی در فرآیند امر و نهی، ساقط و حتی گاهی خود منکری بزرگتر و خلاف شرع است.
📚تفصیل الشریعه، ص ۵۰ و ۶۳.
#فقهی
✍مصطفی قناعتگر
@tavanerejal
هدایت شده از تاوان | پژوهش‌های حدیثی
🔻وقتی نهی‌ازمنکَر، اصلِ منکَر است
🔹️گاهی امر به معروف و نهی از منکر نتیجه‌ی عکس می‌دهد. مثلا فرد از اصل دین زده می‌شود و با اصل شریعت سر ستیز پیدا می‌کند. این نمونه را می‌توان در ادبیات فقهی، از مصادیق «وهن دین/ وهن شریعت» شمرد. در این صورت است که نهی از منکر نه تنها واجب نیست بلکه حرام است.
امام خمینی، پیرامون شرایط امر به معروف و نهی از منکر نوشته است که اگر امر و نهی موجب وهن مذهب شود (ولو نزد افراد دیگری غیر از شخص مورد نظر)، جایز نیست. مگر اینکه مورد، از مهمات باشد.
آیت الله فاضل لنکرانی در شرح خود بر این کلام، از بی‌حجابی به‌عنوان یکی از مصادیق امور غیرمهم یاد می‌کند. در نتیجه نهی از آن را در صورت وهن مذهب و ایجاد شبهه و تزلزل در دین‌داری، جایز نمی‌داند. حتی اگر صرفا «احتمال» این داده شود که شخص مثلا لجبازی کند و بدتر کند (تاثیر الخلاف)، امر به معروف و نهی از منکر، واجب نیست.
این فرض‌ها، در جامعه امروز ما به تجربه فراوان است. بسیاری از مردم، تحت فشارهای مالی و اجتماعی و رسانه‌ای و تهاجم فرهنگی و دیدن برخی ناکارآمدی‌های حاکمیّتی و ... هستند و آستانه تحمل پایینی دارند و طاقت ارشادات سخت را ندارند. بسیاری، به شدت این پتانسیل را دارند تا به محض برخورد آمرانه و ناهیانه‌ی دین‌داران، از اصل دین برگردند و ضد همه‌چیز شوند. وجهه‌ی برون‌دینی و برون‌مرزی کنش‌هایی مانند گشت ارشاد نیز بر همگان روشن است؛ به ویژه پس از اعمال رفتارهای غیر شرعی و غیر انسانی در کنش یادشده.
این نظر امام خمینی و مرحوم فاضل لنکرانی، به این معناست که امر به معروف و نهی از منکر (در فرض یادشده) حتی با وجود شرایط اولیه و حتی با رعایت موازین شرعی و عقلی در فرآیند امر و نهی، ساقط و حتی گاهی خود منکری بزرگتر و خلاف شرع است.
📚تفصیل الشریعه، ص ۵۰ و ۶۳.
#فقهی
✍مصطفی قناعتگر
@tavanerejal