مجله طب اسلامی
حکمتی است که آب بینی خشک نشود و محافظت رطوبت بینی است. ممکن است در اثر بیماری سرما خوردگی و آنفولان
#جلسه_سیزدهم
#آیت_الله_تبریزیان #آناتومی_اسلامی
✅ ترکیب بینی
بینی جزء دستگاه تنفسی است، دم و بازدم از راه بینی وارد و خارج می شود، اولین جز این دستگاه تنفسی سوراخ بینی است که هوا وارد می شود و اگر انسان را هنگام نفس کشیدن ببینیم خواهیم دید هوا را از دو سوراخ بینی وارد بدن می کند به همین جهت روایت داریم که میفرماید:
قَالَ امیرالمومنین علی علیهالسّالم: اعْجَبُوا لِهَذَا الْإِنْسَانِ یَنْظُرُ بِشَحْمٍ وَ یَتَكَلَّمُ بِلَحْمٍ وَ یَسْمَعُ بِعَظْمٍ وَ یَتَنَفَّسُ مِنْ خَرْم.
از این انسان در شگفت شوید، به قطعه اى پیه میبیند و به پاره گوشتى سخن مى گوید و به تكه استخوانى مى شنودو از شكافى نفس می کشد.
از دو سوراخ بینی نفس می کشد، یعنی دهلیزی است که از دو سوراخ بینی شروع می شود و به گلو (حلقوم)منتهی می شود.
دهلیز به دو قسمت تقسیم شده، سوراخ راست بینی و قسمت چپ بینی، چیزی که میان این دو قراردارد «خَیشُوم» گویند. در اصطلاح امروزی پستوم گویند. به این دو سوراخ «مِنخَر» گویند.
در روایت داریم:
در سوراخ بینی موی دماغ وجود دارد، غده مخاطی (غدا مخاطی هوا را مرطوب میکند). بینی دارای رگهای زیادی است تا جایی که ورمی تشكیل داده، بینی مرکز خون است.و اعلم ان الرأس و االذنین و العینین و المنخرین و الفم و االنف من الدم.
بدان که سر و دو گوش و دو چشم و سوراخ دو بینی ودهان و بینی از خون است.
ترکیب اصلی بینی
ترکیب اصلی بینی از خون است یا اینكه محل تمرکز خون است و فعالیت خون در آنهاست. بینی سر ریز خون است. در بینی رگهای زیادی وجود دارد و پوسته نازکی روی آنها قرار دارد و با کمترین چیز، خون ریزی میکند به همین جهت در روایات آمده « أَنَّ اَلنَّبِیَّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ قَالَ فِیهِ: عَمَّارٌ جِلْدَةُ مَا بَیْنَ اَلْعَیْنِ وَ اَلْأَنْفِ وَ مَتَى تنكى ]تُنْكَأِ[ اَلْجِلْدَةُ تُدْمَ اَلْأَنْفُ.
پیامبر در تعریف عمار میفرماید: خیلی عزیز است مانند پوست روی بینی که هر وقت پوست ضربه ای ببیند دماغ خون ریزی میکند.
رگهای متورم در بینی، چه کارایی دارند:
باعث باز و بسته شدن بینی میشوند.
گاهی بینی راست بسته می شود و بینی چپ باز میشود و گاهی بالعكس و نظمی در این کار وجود دارد تا جلوی خشک شدن بینی را بگیرد.
» عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السالم قَالَ: سَعَةُ الْجَنْبِ وَ الشَّعْرُ الَّذِی یَكُونُ فِی الْأَنْفِ أَمَانٌ مِنَ الْجُذَامِ.
یقه که گشاد باشد و موی بینی امان و ایمنی از جذام است.»
جذام نمونه بارز برای بیماریهای دیگر میكروبی ست.
درآب ریزش بینی فوائد زیادی وجود دارد.
« جَعَلَ الْأَنْفَ بَارِداً سَائِلًا لِئَلَّا یَدَعَ فِی الرَّأْسِ دَاءً إِلَّا أَخْرَجَهُ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ أثقل ]لَثَقُلَ[ الدِّمَاغُ وَ تَدَوَّدَ.
بینی سرد قرار داده شده چون مرطوب است و ترشحات دارد هوا وقتی وارد میشود این رطوبات بخار میشود وقتی بخار شد بینی رگهای خونی را سرد میکند تا اینكه بیماری در سر نگذارد مگر اینكه آن را خارج کند یكی از وظایف بینی خروج بیماریهای سر است، اگراین سردی بینی نباشد مغز سنگین میشود و انگل درمغز به وجود میآید.
«قَالَ فِی ذِکْرِ الْأَنْفِ لَوْ لَا بَرْدُ مَاءِ الْأَنْفِ وَ إِمْسَاکُهُ الدِّمَاغَ لَسَالَ الدِّمَاغُ مِنْ حَرَارَتِه.
اگر سردی بینی نبود و نگه داشتن مغز به وسیله سردی بینی نباشد مغز آب می شود و از سر خارج می شود.
علت سرد شدن بینی
بینی وقتی سرد میشود مغز را به حالت خود نگه میدارد مثل کَره، در روایت درایم که مغزکره خون است، تا وقتی کره سرد است سفت است و وقتی گرم می شود شل می شود.
یكی از علل زیاد بودن مویرگ در بینی
مویرگهای زیادی که بینی وجود دارد به خاطر بخار شدن مایعات بینی، گرمی خون داخل آنها از دست میرود و خنک می شود و هوایی که داخل ششها وارد می شود گرم می شود(گرمی خون از هوا گرفته می شود و سردی خون از هوا، در حقیقت تبادل صورت می گیرد. و خون که خشک می شود مغز را هم خشک میکند.)
هوایی که وارد ششها میشود باید مرطوب باشد، گرم باشد، صاف هم باشد که اگر سرد باشد آسیب میزند. این سه تا کار در بینی صورت میگیرد.
خود بینی هم وقتی سرد میشود به خاطر نزدیک بودن به مغز، مغز را هم سرد می کند.
سینوس
در انتهای بینی دهلیزهایی است استخوانی که به آن سینوس گفته میشود، که لایه مخاطی دارد و با عبور هوا بخار می شود و باعث می شود سینوسها سرد شوند و باعث سرد شدن مغز می شود.
قسمت بالای بینی
در قسمت بالای بینی سلولهای حسی وجود دارد که بوها را حس میکند (مخاط بویایی در این قسمت، برای حس کردن بوهاست) وقتی هوا در بینی بالا میرود موادی که در هوا هست با مخاط ذوب می شود و یک واکنش شیمیایی به وجود می آید و سلولها پیغام هایی به رشته های عصبی میدهد تا در مغز تفسیر شود و بفهمد.
@tebeslame
مجله طب اسلامی
#جلسه_سیزدهم #آیت_الله_تبریزیان #آناتومی_اسلامی ✅ ترکیب بینی بینی جزء دستگاه تنفسی است، دم و باز
ادامه ...
#جلسه_سیزدهم
#آیت_الله_تبریزیان #آناتومی_اسلامی
روایت طبیب هندی:« وَ جُعِلَ ثَقْبُ الْأَنْفِ فِی أَسْفَلِهِ، لِیَنْزِلَ مِنْهَا الْأَدْوَاءُ الْمُنْحَدِرَةُ مِنَ الدِّمَاغِ وَ یَصْعَدَ فِیهَا الرَّوَائِحُ إِلَى الْمَشَامِّ وَ لَوْ کَانَ فِی أَعْلَاهُ لَمَا نَزَلَ دَاءٌ وَ لَا وَجَدَ رَائِحَة.
چرا سوراخ بینی به طرف پائین است؟ طبیب هندی گفت: نمیدانم، امام فرمودند: دو سوراخ بینی به طرف پائین قرار داده شده تا بیماری خارج شود (بیماریهایی که در مغز است و از مغز سرازیر میشود خارج می شود)تا اینكه بوها بالابرود (اگر دو سوراخ بالا باشد انسان بوها را حس نمی کند) و بیماری ها خارج نمی شد.»
وظایف بینی در روایات
یكی از وظایف بینی خارج شدن بیماریهای سر است.
زکام فضولات مغز هست که اگر این رطوبات در مغز بماند مشكلات فلج، کوری، فراموش کاری و... به وجود می آید.
بو بالا میرود تا حس شود، وقتی واکنش شیمیایی در مخاط صورت بگیرد و پیغام به سلولها برسد و از سلولها به عصب میرود و از آنجا به قلب.
«أَنَّ مَنْزِلَةَ الْقَلْبِ مِنَ الْجَسَدِ، مَنْزِلَةَ الْإِمَامِ مِنَ النَّاسِ، الْوَاجِبُ الطَّاعَةُ عَلَیْهِمْ، أَ لَا تَرَى أَنَّ جَمِیعَ جَوَارِحِ الْجَسَدِ، شُرَطٌ لِلْقَلْبِ وَ تَرَاجِمَةٌ لَهُ مُؤَدِّیَةٌ عَنْه وَ إِذَا هَمَّ الْقَلْبُ بِالشَّمِّ، اسْتَنْشَقَ بِأَنْفِه.
منزلت قلب در بدن حكم امام را دارد که واجب است که همه اطاعت کنند، آیا نمی بینی که تمام جوارح و حواس انسان در خدمت قلب است. هر وقت قلب اراده کند چیزی را بو کند هوا را با بینی میکشد و بو را به قلب میرساند.»
7 یكی دیگر از وظایف بینی زیبا کردن صدا است، بینی مانند نی عمل میکند.
« الْكَلَامُ لَا یَحْسُنُ إِلَّا بِتَرْجِیعِهِ فِی الْأَنْفِ لِأَنَّ الْأَنْفَ یُزَیِّنُ الْكَلَامَ کَمَا یُزَیِّنُ النَّافِخُ الْمِزْمَارَ.
کلام زیبا نمی شود مگر این كه در بینی ببپیچد چون کلام را زیبا می کند همان گونه که فوت کردن در نی صدا را زیبا می کند.»
» وَ کَذَلِكَ الْمَنْخِرَانِ هُمَا ثَقْبَا الْأَنْفِ وَ الْأَنْفُ یُدْخِلُ عَلَى الْمَلِكِ مِمَّا یُحِبُّ مِنَ الرَّوَائِحِ الطَّیِّبَةِ فَإِذَا جَاءَ رِیحٌ یَسُوءُ أَوْحَى الْمَلِكُ إِلَى الْیَدَیْنِ فَحَجَبَتْ بَیْنَ الْمَلِكِ وَ بَیْنَ تِلْكَ الرَّوَائِح.
همان گونه دو سوراخ بینی، بوهایی بر ملک )قلب( وارد می کنند، دو سوراخ بینی همیشه دوست دارد بوهای خوش استشمام کند و به قلب برساند. اگر یک بوی بدی بود قلب از او ناراحت می شود و پیغام میدهد به دست که بینی را ببیند و حجاب قرار میدهند بین بوی بد و قلب.»
مستفاد از روایات این است که بسته شدن بینی از خیاشیم صورت میگیرد. رگهای خون ورم میکند و راه تنفس را میبندد. در روایت داریم: »عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السالم قَالَ: کَثْرَةُ الْعُطَاسِ یَأْمَنُ صَاحِبَهَا مِنْ شِدَّةِ الْخَیَاشِیمِ.
10 زیاد عطسه کردن ایمن میکند صاحبش را از بسته شدن دو بینی.« ان الخضاب یلین الخیاشیم. حنا بستن خیاشیم (بینی) را نرم می کند.»کسانی که مبتلا به خون دماغ میشود حنا بر سر بگذارند تا خیاشیم (بینی) نرم شوند.
در استخوانهای صورت و پیشانی دهلیزهایی وجود دارد که سینوس گویند، اگر ملتهب شوند سینوزیت گفته میشود. منفذ سینوسها تنگ است و با التهاب بسته میشوند.داخل سینوسها یک لایه مخاطی برای مرطوب کردن هوا وجود دارد که این لایه مخاطی اگر ملتهب شود و ورم کند منافذ سینوسها را میبندد و تنفس سخت میشود.
وظایف بینی:
1-نفس کشیدن: ورود و خروج طبیعی تنفس بینی است.
2-بویایی
3-گرم کننده هوا
4-مرطوب کردن هوا
5-صاف کردن هوا
6-سرد کردن مغز
7-تنظیم صدا
8-مخرج بیماریهای سر و رطوبت سر
9-رساندن دارو به مغز
بینی سر ریز خون است:
هر وقت خون انسان زیاد شود و بخواهد آسیب بزند بینی زودتر خون ریزی می کند.
از فوائد خونریزی:
-خارج شدن عطسه
2 -زیبا کننده انسان
روایت درباره عطسه: «عَنْ رَجُلٍ مِنَ الْعَامَّةِ قَالَ: کُنْتُ أُجَالِسُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السالم فَلَا وَ اللَّهِ مَا رَأَیْتُ مَجْلِساً أُنِیلُ مِنْ مَجَالِسِهِ قَالَ فَقَالَ لِی ذَاتَ یَوْمٍ مِنْ أَیْنَ تَخْرُجُ الْعَطْسَةُ فَقُلْتُ مِنَ الْأَنْفِ فَقَالَ لِی أَصَبْتَ الْخَطَأَ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مِنْ أَیْنَ تَخْرُجُ فَقَالَ مِنْ جَمِیعِ الْبَدَنِ کَمَا أَنَّ النُّطْفَةَ تَخْرُجُ مِنْ جَمِیعِ الْبَدَنِ وَ مَخْرَجُهَا مِنَ الْإِحْلِیلِ ثُمَّ أَ مَا رَأَیْتَ الْإِنْسَانَ إِذَا عَطَسَ نَفَضَ جَمِیعَ أَعْضَائِهِ وَ صَاحِبُ الْعَطْسَةِ یَأْمَنُ الْمَوْتَ سَبْعَةَ أَیَّامٍ.
همنشین امام علیه السّلام بودم یک روزی امام علیه السّلام سؤال کرد عطسه از کجا خارج میشود؟
@tebeslame
مجله طب اسلامی
ادامه ... #جلسه_سیزدهم #آیت_الله_تبریزیان #آناتومی_اسلامی روایت طبیب هندی:« وَ جُعِلَ ثَقْبُ الْ
ادامه...
#جلسه_سیزدهم
#آیت_الله_تبریزیان #آناتومی_اسلامی
گفتم عطسه از بینی خارج میشود امام فرمود: به اشتباه رسیدی. گفتم فدایت شوم پس از کجا خارج می شود؟ فرمود: از تمامی بدن خارج میشود همچنان که نطفه از تمامی بدن خارج می شود ولی مخرج نهایی آلت مرد است، آیا نمی بینی انسان وقتی عطسه میزند تمام بدن را تكان می دهد، کسی که عطسه می زند به مدت 7 روز از مرگ ایمن می شود.
روایت دیگر: «ریحاً تَدورُ فی بَدَنِهِ ، فَتَخرُجُ مِن خَیاشیمِهِ.
11 عطسه ریح است که در بدن میچرخد و از بینی خارج می شود.»
درمان به وسیله بینی:
به معنی ریختن دارو به داخل بینی خواه دارو مایع باشد یا پودر باشد. در روایات به این کار سعوط گویند و یک راه درمان است. حتی میتواند کل بیماریها را درمان کند.
دارو چهار چیز است:
«الدواء أربعة، السعوط و الحجامة و النوره و التنقیه؛ دارو چهار چیز است: سعوط، حجامت، نوره و تنقیه»
« السعوط و شفاء للبدن و سائر اوجاع الرأس؛ سعوط باعث سالمتی سر است و شفاء برای بدن است.»
روایت ابن عباس: «خیرما تداویتم به السعوط؛ بهترین چیزی که با آن درمان می کنید سعوط است.»
پیامبر به خاطر سر درد روغن کنجد در بینی می ریختند.
امام کاظم علیه السلام و امام رضا علیه السلام «کان یستعطان باالشریفا و الزنبق الشدیدالحر.
شریفه در بینی میریختند و زنبق که خیلی گرم باشد برای تقویت جنسی و هم بستر شدن.»
روایتی داریم که توصیه میکند روغن بنفشه در بینی بریزید.
« عَنْ سَعْدٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی اهلل علیه وآله: إِنَّ هَذِهِ الْحَبَّةَ السَّوْدَاءَ فِیهَا شِفَاءٌ مِنْ کُلِّ دَاءٍ إِلَّا السَّامَ قُلْتُ وَ مَا السَّامُ فَقَالَ الْمَوْتُ قُلْتُ وَ مَا الْحَبَّةُ السَّوْدَاءُ قَالَ الشُّونِیزُ قُلْتُ وَ کَیْفَ أَصْنَعُ قَالَ تَأْخُذُ إِحْدَى وَ عِشْرِینَ حَبَّةً فَتَجْعَلُهَا فِی خِرْقَةٍ فَتَنْقَعُهَا فِی الْمَاءِ لَیْلَةً فَإِذَا أَصْبَحْتَ قَطَرْتَ فِی الْمَنْخِرِ الْأَیْمَنِ قَطْرَةً وَ فِی الْأَیْسَرِ قَطْرَةً فَإِذَا کَانَ الْیَوْمُ الثَّانِی قَطَرْتَ فِی الْأَیْمَنِ قَطْرَتَیْنِ وَ فِی الْأَیْسَرِ قَطْرَةً فَإِذَا کَانَ الْیَوْمُ الثَّالِثُ قَطَرْتَ فِی الْأَیْمَنِ قَطْرَةً وَ فِی الْأَیْسَرِ قَطْرَتَیْنِ تُخَالِفُ بَیْنَهُمَا ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ.
در این سیاهدانه درمانی است از هر بیماری مگر مرگ، عرض کردم سام چیست؟ فرمود: یعنی مرگ، عرض کردم سیاهدانه چیست؟ فرمود: شونیز، عرض کردم چگونه مصرف کنم؟ فرمودند:
21 سیاهدانه بگیر و آن را در پارچه قرار بده و در آب قرار بده یک شب بماند، وقتی صبح شد آب را بگیر. یک قطره در بینی راست و یک قطره در بینی چپ، صبح روز دوم هم باز خیسانده شود، در بینی راست دو قطره و در بینی چپ یک قطره، روز سوم در بینی راست یک قطره و در بینی 12 چپ دو قطره.»
راه درمان دیگر:
1-رقیه خوانی: «زراره قال: فی المنخره الیمنی أربعا والیسری ثالثا.
2 -چهار مرتبه در بینی راست فوت میشود و در بینی چپ سه مرتبه»
فوت کردن در بینی یک درمان است برای چشم زخم و بیماریهای که از چشم زخم به وجود می آید.
3-ریختن روغن مرزنجوش در بینی برای عطسه.
کسی که زیاد عطسه میکند و از حد معمول تجاوز میکند، روغن مرزنجوش در بینی بریزد و یكی از راههای درمان ریختن جامع و قطره مرزنجوش در بینی است که برای تمامی فلجها، سكته مغزی، فلج، کودکان ام اس و ای ال اس و انواع دیسروفی مفید است.
برای التهاب سینوسها و سینوزیت هم مفید است. ریختن سعوط (کندش و سیاهدانه) دربینی ریخته
شود درمان سرماخوردگی.
4-آب قسط در بینی ریخته شود برای گلو درد مفید است.
@tebeslame
مجله طب اسلامی
#خلاصه_نویسی_جلسات_مزاج_شناسی #استاد_رسول_باقری_اصفهانی #جلسه_دوازدهم 💠 عوامل درمانی و تعدیل کننده
#خلاصه_نویسی_جلسات_مزاج_شناسی
#استاد_رسول_باقری_اصفهانی
#جلسه_سیزدهم
💠 بررسی مزاج سودا
خشکی بدن انسان از ناحیه خاک است. مسکن خشکی در مزاج سودا قرار داده شدهاست. میزان خشکی بدن انسان با مزاج سودا ارتباط دارد. برای بررسی سودا باید خشکی بدن را بررسی کرد.
بعد از هضم غذا در معده، کبد عصاره غذا را دریافت میکند و فضولات را در جایش انتقال میدهد مواد سوداوی و صفراوی را در سرریزها و کیسه های شان انتقال میدهد.
عوامل غلبه سودا (سرد و خشک)
1⃣ نگاه کردن به زن زشت یا بداخلاق
نگاه کردن به زن زیبا موجب قطع بلغم میشود اما نگاه کردن به زن زشت و بداخلاق سبب غلبه مزاج سودا میشود.
البته اینموضوع اختصاص به زن ندارد و مرد نیز شامل میشود زشتی نیز میتواند طبیعی و غیرطبیعی باشد.
2⃣ خوردن چغندر و ساقه چغندر: برگ چغندر معدل تمام مزاجها و معدل تمام مزاجها است، اما خود چغندر یا لبو سبب غلبه سودا میشود. برگ چغندر هیچ ضرری ندارد و سبب خواب رفتن مریض میشود. فرآوردههای چغندر مثل: شکر سفید، نبات و انواع شیرینیهایی که در آن از شکر سفید استفاده شدهاند. اما کسانی که ازدواج فامیلی دارند بخاطر پیشگیری از مشکلات ژنتیکی برگ چغندر استفاده کنند.
3⃣ مداومت در خوردن گوشت بز ماده و گوشت گاو
4⃣ قرار گرفتن در فصل غلبه سودا (پاییز) که طبع سرد و خشک دارد
5⃣ قرار گرفتن در سنین سودا از ۳۵_۶۰:
مدیریت بدن به دست سودا است. اگر سودای انسان خالص باشد انسان کارهای حکیمانه انجام میدهد، عاقبت کار را می سنجد
علائم تشخیص غلبه سودا
1⃣ خشکی: لبها و کف پاها رودهها و پوست و غیره
2⃣ تیرگی پوست: تاری، قهوهای، تیرگی، کک و مک و لکههای قهوهای و سیاه و کدر بودن پوست
3⃣ وسواس یا فکری است یا عملی مثلاً در نجاست و پاکی.
4⃣ ترس و اضطراب
5⃣ قساوت قلب: اگر یبوست و خشکی غلبه پیدا کند قلب انسان قساوت پیدا میکند.
6⃣ موهای زائد بدن: در زنان و مردان خیلی زیاد میشود.
7⃣ افسردگی و حزن
8⃣ گوشهگیری و غیره
✍ علی محمدی
📚 منبع: بیانات حجتالاسلام باقری اصفهانی بر اساس کتاب درسنامه مزاج شناسی.
#دانشگاه_شافیه
@tebeslame