📌شرح اجمالی از #حکمت_پنجم #نهج_البلاغه امام در اين بخش از كلمات قصار اشاره به سه نكتۀ مهم مى‌كند نخست مى‌فرمايد: «علم و دانش ميراث گرانبهايى است»؛ (الْعِلْمُ‌ وِرَاثَةٌ‌ كَرِيمَةٌ‌) . اشاره به اين‌كه گرانبهاترين ميراثى كه انسان از خود به يادگار مى‌گذارد علم و دانش است و به ارث گذاشتن مواهب مادى افتخارى است. اين سخن شبيه روايتى است كه از رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل شده كه مى‌فرمايد: «إِنَّ‌ الْعُلَمَاءَ‌ وَرَثَةُ‌ الْأَنْبِيَاءِ‌ إِنَّ‌ الْأَنْبِيَاءَ‌ لَمْ‌ يُوَرِّثُوا دِينَاراً وَلَا دِرْهَماً وَ لَكِنْ‌ وَرَّثُوا الْعِلْمَ‌ فَمَنْ‌ أَخَذَ مِنْهُ‌ أَخَذَ بِحَظٍّ وَافِرٍ؛ دانشمندان وارثان انبيا هستند چرا كه انبيا دينار و درهمى از خود به يادگار نگذاشتند، بلكه علم و دانش به ارث گذاشتند پس هر كس از آن بهره‌اى بگيرد بهرۀ فراوانى برده است». نيز شبيه آن چيزى است كه در حكمت 147 خواهد آمد. بعضى از شارحان ارث را در اينجا طور ديگرى تفسير كرده‌اند و گفته‌اند: ارث درآمدى است كه بى زحمت حاصل مى‌آيد دانشى را نيز كه انسان از استاد فرا مى‌گيرد شبيه ارث است؛ ولى تفسير اول مناسب‌تر به نظر مى‌رسد./پیام#امام_امیرالمومنین، #آیت_الله_مکارم_شیرازی ━💠🍃🖤🍃💠━ @thaqalayn110

📌شرح اجمالی از #حکمت_پنجم #نهج_البلاغه. در دومین جمله مى فرماید: «آداب (انسانى)، لباس زیبا و کهنگى ناپذیر است»; (وَالاْدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ). منظور از «آداب» فضایل اخلاقى مخصوصاً چیزهایى است که مربوط به روابط اجتماعى است مانند: تواضع، امانت، صداقت، محبت، خوشرفتارى، فصاحت و بلاغت در بیان. «حُلَل» جمع «حُلَّه» به معناى لباس زینتى است. «مُجَدَّدَة» به معناى چیزى است که پیوسته تجدید و نو مى شود و هرگز کهنه نخواهد شد. بر این پایه، مفهوم کلام امام(علیه السلام) چنین است که این صفات برجسته انسانى همچون لباس هاى زیبایى است که آدمى در تن مى کند و هرگز فرسوده نمى شود بر خلاف لباس هاى ظاهرى که هم کهنه مى شود و هم ممکن است دست سارقان به آن دراز شود و هم جنبه ظاهرى دارد و در اعماق وجود انسان تأثیر گذار است. در روایات اسلامى براى «أدب» تفسیرهاى گوناگونى ذکر شده که در واقع هر کدام اشاره به مصداقى از آن است: در حدیثى از امام امیر مؤمنان(علیه السلام) مى خوانیم: «کَفاکَ أدَباً لِنَفْسِکَ اجْتِنابُ ما تَکْرَهُهُ مِنْ غَیْرِک; براى این که ادب داشته باشى همین بس که از آنچه براى دیگران نمى پسندى دورى کنى». در حدیث دیگرى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم که فرمود: «أدّبْنى أبى(علیه السلام)بِثَلاث...; پدرم من را به سه چیز ادب کرد» فرمود: «مَنْ یَصْحَب صاحِبَ السُوء لا یَسْلَم ومَن لا یُقَیَّد اَلفاظَه یَنْدَم، ومَن یَدْخُل مَداخل السُّوء یُتَّهَم; فرزندم کسى که با رفیق بد همنشین شود از آفات در امان نخواهد بود و کسى که سخنان خود را مهار نکند پشیمان مى شود و کسى که در محل هاى آلوده وارد گردد متهم و بدنام خواهد شد». امام صادق(علیه السلام) به یکى از دوستان خود سفارش کرد که پیام او را به همه شیعیان و علاقه مندانش برساند و فرمود: من شما را به تقواى الهى و ورع و تلاش براى خدا و راستگویى و اداى امانت... و خوشرفتارى با سایر مسلمانان دعوت مى کنم و هرگاه کسى از شما در دینش ورع داشته باشد، راست بگوید، اداى امانت کند و با مردم خوش اخلاق باشد مى گویند: «هذا جَعْفَرىٌّ فَیَسُرُّنی...» و نیز مى گویند: «هذا أَدَبُ جَعْفَر; این جعفرى است و این سبب سرور و خوشحالى من مى شود کار اینها ادب جعفر بن محمد است». در حدیث کوتاه دیگرى از امیر مؤمنان على(علیه السلام) مى خوانیم: «الاْدَبُ یُغْنی عَنِ الْحَسَبِ; ادب انسان را از شرافت خانوادگى و فامیلى بى نیاز مى کند». همان گونه که در بالا گفتیم، ادب و آداب مفهوم وسیعى دارد که همه فضایل اخلاقى مخصوصا آنچه را مربوط به اخلاق اجتماعى است در بر مى گیرد که بزرگترین افتخار آدمى و مایه آبرومندى او در اجتماع است. ━💠🍃🖤🍃💠━ @thaqalayn110

📌شرح اجمالی از #حکمت_پنجم #نهج_البلاغه پس امام در سومين جمله مى‌فرمايد: «فكر آئينۀ صافى است»؛ (وَ الْفِكْرُ مِرْآةٌ‌ صَافِيَةٌ‌) . منظور از فكر همان انديشيدن پيرامون مسائل مختلفى است كه بر انسان وارد مى‌شود و به تعبير فلاسفه حركتى ذهنى است به سوى مقدمات و از مقدمات به سوى نتيجه‌ها. هرگاه اين انديشه از هوا و هوس و حجاب‌هاى معرفت دور بماند، آئينۀ شفافى خواهد بود كه چهرۀ حقايق را به انسان نشان مى‌دهد و راه صحيح را در پرتو آن مى‌يابد، دوست را از دشمن و صواب را از خطا و حق را از باطل خواهد شناخت. به همين دليل برترين عبادت در روايات اسلامى تفكر شمرده شده است: در حديثى كه در امالى شيخ طوسى آمده است مى‌خوانيم: «لَا عِبَادَةَ‌ كَالتَّفَكُّرِ فِي صَنْعَةِ‌ اللَّهِ‌ عَزَّ وَ جَل؛ هيچ عبادتى برتر از انديشيدن در مخلوقات خداوند متعال نيست». در حديثى از امام صادق عليه السلام آمده است: «تَفَكُّرُ سَاعَةٍ‌ خَيْرٌ مِنْ‌ عِبَادَةِ‌ سَنَة؛ يك ساعت انديشيدن بهتر است از عبادت يك سال». در حديثى از امام صادق عليه السلام مى‌خوانيم: «كَانَ‌ أَكْثَرُ عِبَادَةِ‌ أَبِي ذَرٍّ رَحْمَةُ‌ اللَّهِ‌ عَلَيْهِ‌ التَّفَكُّرَ وَ الْاِعْتِبَارَ؛ بيشترين عبادت ابوذر انديشيدن و عبرت گرفتن بود». در واقع همۀ اينها برگرفته از قرآن مجيد است كه مى‌فرمايد: ««قُلْ‌ إِنَّمٰا أَعِظُكُمْ‌ بِوٰاحِدَةٍ‌ أَنْ‌ تَقُومُوا لِلّٰهِ‌ مَثْنىٰ‌ وَ فُرٰادىٰ‌ ثُمَّ‌ تَتَفَكَّرُوا»؛ من فقط شما را به يك چيز اندرز مى‌دهم و دعوت مى‌كنم و آن اين‌كه دسته‌جمعى يا به صورت فردى براى خدا برخيزيد و فكر خود را به كار گيريد». دليل آن هم روشن است، زيرا ريشۀ تمام نيكى‌ها و پيشرفت‌ها و موفقيت‌ها در تفكر و انديشۀ صحيح است. *** [گفتار حكيمانه] 6 و قال عليه السلام صَدْرُ الْعَاقِلِ‌ صُنْدُوقُ‌ سِرِّهِ‌، وَ الْبَشَاشَةُ‌ حِبَالَةُ‌ الْمَوَدَّةِ‌، وَ الْاِحْتِمَالُ‌ قَبْرُ الْعُيُوبِ‌ . امام عليه السلام فرمود: سينۀ عاقل گنجينۀ اسرار اوست، خوشرويى و بشاشت، دام محبت است و تحمل ناراحتى‌ها گور عيب‌هاست. مرحوم سيّد رضى به دنبال اين سه جملۀ حكمت‌آميز اضافه مى‌كند كه در روايت ديگرى از امام تعبير ديگرى در اين باره ديده مى‌شود كه فرمود: «مسالمت‌جويى وسيلۀ پوشاندن عيب‌هاست و آن‌كس كه از خود راضى باشد افراد خشمگين بر او بسيار خواهند بود»؛ (وَ رُوِيَ‌ أَنَّهُ‌ قَالَ‌ فِي الْعِبَارَةِ‌ عَنْ‌ هَذَا الْمَعْنَى أَيْضاً: الْمَسْأَلَةُ‌ خِبَاءُ‌ الْعُيُوبِ‌، وَ مَنْ‌ رَضِيَ‌ عَنْ‌ نَفْسِهِ‌ كَثُرَ السَّاخِطُ عَلَيْهِ‌) ━💠🍃🖤🍃💠━ @thaqalayn110