✍️ روایت شده که پیامبر(ص) فرمودند:
سوگند به خدای یکتا که برخورداری از دنیا و آخرت به انسان مومن، ارزانی نشده مگر بر پایه #حسن_ظن او به خداوند.
📚 منبع: كافى، ج 2، ص 58.
حدیث قدسی:
من نزدگمان بنده مومن خویش هستم و مطابق گمان بنده ام با او رفتار می کنم.
💠اللّٰهمَّ عَجِّلْ لِوَلِیِّكَ ٱلْفَرَجَ
🔆آیت الله حائری شیرازی
♦️آن روزی که به ما موشک میزنند، خطرناک نیست بلکه ...
در جمع ما هستند کسانی که قبل از انقلاب، گرفتار زندان و شکنجه و اینها بودند و این حرف بنده را خوب متوجه میشوند. بازجو وقتی شلاق به دست میگرفت و میزد، موقع حساس و خطرناکی نبود، اما وقتی دستور میداد چلو کباب برای آقا بیاورید خطرناک بود! وقتی میگفت تلفن در اختیارش بگذارید تا به هرکه میخواهد تلفن کند، آنوقت خطرناک بود. وقتی میگفت نامهای بنویس به خانوادهات، آنوقت خطرناک بود. وقتی نمازخوانهایشان را میآوردند -اگر نمازخوانی داشتند- که بیاید با این زندانی که نمازخوان هست صحبت کند، خطرناک بود.
ساعت خطرناک، آن زمانی بود که این فرد با خودش میگفت: «اینها آنطور هم بدذات نیستند که ما فکر میکنیم». گفتنِ این حرف همان، و #سقوط کردن همان!
یک ذره حسنظن(به دشمنان اسلام و اهل جور و ستم)، انسان را ساقط میکرد. افرادی بودند که باآبرو به زندان رفتند، اما بیآبرو از زندان بیرون آمدند! اصلاً عوض شدند. مشیشان تغییر پیدا کرد، اصلاً آخرش ساواکی شدند. فردی بود، مبارزه کرده بود، زندان افتاد، بعد ساواکی شد؛ چون یک ذره به آنها #حسن_ظن پیدا کرد؛ یک ذره فکر کرد که در آنها رحم و انسانیتی هست.
آن روزی که به این مملکت، #موشک میزنند، خطرناک نیست. آن روزی که برای #صلح میآیند باید دست به دعا برداشت و استغاثه کرد و خود را به خدا سپرد!
♦️حسن ظن به اصلاح طلبان و جریان غربزده، از مهمترین مصادیق خطر مورد اشاره آیت الله حائری میباشند.
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️روایات اسلامي، چگونه لزوم تعادل ميان «خوف» و «رجاء» را تبیین نموده؟
🔹#رجاء در واقع عامل حركت به سوى #سعادت و به منزله موتور محرّك دستگاه هاى عظيم توليدى است، و #خوف عامل #بازدارنده در برابر #طغيان ها و حركات بى رويه است. همان گونه كه وسيله نقليه فاقد موتور، از حركت باز مى ماند، و فاقد ترمز در برابر پرتگاه ها و جاده هاى خطرناك ايمنى ندارد، اين دو در وجود هر انسانى بايد به صورت #متعادل باشد تا هم به سوى #طاعات حركت كند و هم از #معاصى خوددارى نمايد.
🔹اهمّيّت اين دو به اندازه اى است كه در حديثى از #امام_صادق (عليه السلام) مى خوانيم: در #وصايای_لقمان مطالب شگفت انگيزى بود، از جمله اينكه به فرزندش چنين گفت: از #خداوند آن گونه #خائف باش كه اگر تمام نيكى هاى جنّ و انس را به جا آورده باشى، از #عذاب او [به علت پاره اى از لغزش ها] ترسان باشى، و #رجاء تو نسبت به خداوند بايد آن گونه باشد كه اگر معاصى جنّ و انس را انجام داده باشى #اميد به رحمت او داشته باشى.
🔹هنگامى كه #امام_صادق (عليه السلام) اين حديث را از لقمان نقل كرد فرمود: پدرم چنين مى گفت: «إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ عَبْدٍ مُؤْمِنٍ إِلَّا [وَ] فِی قَلْبِهِ نُورَانِ نُورُ خِيفَةٍ وَ نُورُ رَجَاءٍ لَوْ وُزِنَ هَذَا لَمْ يَزِدْ عَلَى هَذَا وَ لَوْ وُزِنَ هَذَا لَمْ يَزِدْ عَلَى هَذَا» [۱] (هيچ بنده #مؤمنى نيست مگر اينكه كه در قلبش دو نور است؛ #نور_خوف و #نور_رجاء اگر اين يكى را وزن كنند ذره اى از آن يكى افزون تر نيست، و اگر آن ديگر را وزن كنند ذره اى از اين زيادتر نخواهد بود).
🔹همچنین #امام_علی (عليه السلام) در بخشی از نامه ۲۷ نهج البلاغه مى فرمايد: «وَ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ يَشْتَدَّ خَوْفُكُمْ مِنَ اللهِ، وَ أَنْ يَحْسُنَ ظَنُّكُمْ بِهِ فَاجْمَعُوا بَيْنَهُمَا، فَإِنَّ الْعَبْدَ إِنَّمَا يَكُونُ حُسْنُ ظَنِّهِ بِرَبِّهِ عَلَى قَدْرِ خَوْفِهِ مِنْ رَبِّهِ، وَ إِنَّ أَحْسَنَ النَّاسِ ظَنّاً بِاللهِ أَشَدُّهُمْ خَوْفاً للهِ» (اگر مى توانيد #خوف تان از #خداوند شديد باشد، و در عين حال [بسيار] به خدا #حُسن_ظنّ داشته باشيد [چنين كنيد و] ميان اين دو جمع نماييد؛ زيرا #حُسنظنِّبنده [خاص خدا] به پروردگار خويش به اندازه #خوفش از اوست، و آنها كه بيش از همه به خدا حُسن ظنّ دارند كسانى هستند كه بيش از همه از [عذاب او] ترسانند [و ميان #خوف و #رجاء آنها #تعادل_كامل برقرار است]).
🔹ابن ابى الحديد بعد از آنكه در شرح عبارت #امام_علی (عليه السلام) مى گويد: امام (عليه السلام) به محمد بن ابى بكر دستور مى دهد كه «حُسن ظنّ» به خدا و «خوف» از او را در خود جمع كند، و اين #مقام_والايى است كه جز صالحانِ آماده به آن نمى رسند. حديثى را از #امام_سجاد (عليه السلام) نقل مى كند كه فرمود: «لَوْ أنْزَلَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ كِتاباً أنَّهُ مُعَذِّبٌ رَجُلاً واحِداً لَرَجَوْتُ اَنْ اَكُونَهُ اَوْ اَنَّهُ راحِمٌ رَجُلاً واحِداً لَرَجَوْتُ اَنْ أَكُونَهُ». [۲]
🔹[ترجمه فرمایش حضرت:] (اگر خداوند متعال آيه اى نازل كند كه يك نفر را در عالم #عذاب مى كند، از آن #بيم دارم كه آن يك نفر من باشم، و اگر بگويد يك نفر را در همه عالم مورد #رحمت قرار مى دهد، #اميد دارم آن يك نفر من باشم). اين تعبيرات به خوبى نشان مى دهد كه به هم خوردن تعادل #خوف و #رجاء يا سبب غرور و دور ماندن از خدا مى شود، يا يأس از رحمت او را به دنبال دارد كه آن هم مانعى بر سر راه #اطاعت و بندگى است.
پی نوشتها؛
[۱] الكافی، دار الكتب الإسلامية، چ ۴، ج ۲، ص ۶۷
[۲] شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، مكتبة آية الله المرعشی النجفی، چ ۱، ج ۱۵، ص ۱۶۷
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۱، ج ۹، ص ۳۶۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#خوف #رجاء