🔷چرا جایگاه محمد بن سلمان متزلزل است؟
🔻در نگاه اول دولت سلطنتی #عربستان_سعودی دارای اپوزیسیون منسجمی نیست، اما احتمال برچیده شدن تمام برنامه هایی که محمدبن سلمان برای آینده ی سیاسی خود ترسیم کرده وجود دارد. با توجه به تیراندازی چند شب گذشته در کاخ پادشاهی ریاض، فرض کودتای نظامی می رفت. اما این احتمال به دلیل آنکه محمد بن سلمان، سران نظامی امروز عربستان را شخصاً دستچین کرده است ضعیف بود. به نظر می رسد این اتفاقات پرده از یک نزاع خانوادگی کلان و یک تراژدی انتقام جویانه میان فرزندان عبدالعزیز بر می دارد. در این یادداشت تحلیلی و به بهانه اتفاقات پیش آمده در کاخ سلطنتی آل سعود در ریاض به تشریح چهار دلیل اصلی برای اثبات جایگاه سیاسی متزلزل محمد بن سلمان می پردازیم:
1️⃣خانوادگی: محمد بن سلمان سنت شکنی بزرگی کرد. وقتی ولایتعهدی خاندان آل سعود از فرزندان مستقیم عبدالعزیز به نوادگان او رسید، انتظار جنگ قدرتی عظیم در خاندان ال سعود را می توان داشت. مسئله، کوچ «صفت شاهزادگی» از افراد پا به سن گذاشته به جوانانی است که این بار با فضای بین المللی بیشتر آشنا بوده و عمدتاً حاضر به انجام ریسک های بزرگی هستند. زخم خوردن شاهزادگان نامدار آل سعود از محمد بن سلمان و رفتار تحقیر آمیز او نسبت به هم تباران خود، باعث شده است که شاه آینده عربستان سعودی از گزند مشکلات قدرت در امان نباشد، این مسئله در کنار استناد چند هفته پیش مجله تایم بر اهمیت این محور افزوده است.[هنوز برخی ارتشیون عربستان سعودی نسبت به شاهزادگان ِ مخالف محمد بن سلمان تعهد قلبی دارند (مجله تایم)].
2️⃣ملی: شکاف عجیب اجتماعی بین عموم عربستانی ها و شاهزادگان سعودی روز به روز در حال افزایش است، اگر چه #ملک_عبدالله با تخصیص برخی طرح ها سعی بر پر کردن نسبی این شکاف را داشت؛ اما نوع برخورد حکومت با #اقلیت_شیعه کشور در عوامیه و نیز زندانی کردن برخی مخالفان (عقیدتی، سیاسی و قبیله ای) شاهد این شکاف است. اقتصاد ورشکسته نفتی عربستان سعودی به اذعان تحلیل های بانک جهانی باعث آن شده است که محمد بن سلمان در تور آمریکا گردی خود سعی بر انتقال تکنولوژی های حوزه فناوری اطلاعات کند. اما سطحی نگری محمد بن سلمان باعث شده تا فراموش کند که، اصولاً آمریکایی ها حتی به متحدان درجه دومی چون عربستان سعودی روی خوشی در پایان مأموریتشان نشان نخواهند داد. مستشاران و خودکامگانی چون صدام حسین، حسنی مبارک و امثالهم از این قبیل بودند.
3️⃣منطقه ای: با قطع شدن ارتباط محمد بن سلمان با #هیأت_کبار_علمای_عربستان، برخی کشورهای همسو با تفکر وهابیت به سست شدن نظری و مالی نزدیکتر می شوند. کاهش رویکرد وهابیت در محمد بن سلمان (حداقل در ظاهر) باعث جدایی امر دینی از امر سیاست در عربستان شده است. لذا کشورهایی که از خوراک ِ افراطی گرایی عربستان تغذیه می کنند به شکل دومینویی دچار ریزش های مالی انسانی شده و خواهند شد. تمرکز محمد بن سلمان در اوضاع سوریه و هزینه تراشی های آمریکا برای محمد بن سلمان، ارتباط تخاصم گونه نسبت به ایران، ترکیه و قطر، اختلاف با نزدیک ترین متحد عربی خود (امارات) به بهانه جاسوسی از یکدیگر، بی اعتمادی کشورهای عضو ائتلاف عربی در جنگ یمن و بالا رفتن هزینه های این لشکرکشی، با توجه به مقاومت جانانه انصارالله و دفاع موشکی و نا امن کردن حریم هوایی عربستان، خود گواه تزلزل جایگاه بن سلمان در منطقه است.
4️⃣بین المللی: عمده دغدغه بن سلمان در این محور، مسئله حمایت آمریکایی ها است. رویکرد دموکرات ها و شخص باراک اوباما در زمان ریاست جمهوری، حمایت کامل از محمد بن نایف بود. اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ و قدرت گرفتن جمهوری خواهان در کنگره اوضاع به سمت دیگری گردش کرد. حتی ریاست وقت سازمان سیا در نخستین ماه های ریاست جمهوری ترامپ به بهانه تقدیر از رفتارهای ضد تروریستی ِ بن نایف با وی دیدار کرده و حمایت آمریکا از پادشاهی آینده ی او را تلویحاً اعلام کرد. اما محمد بن سلمان به دلیل نقطه مشترک فکری با ترامپ و راهبرد ایران هراسی در منطقه از محمد بن نایف سبقت گرفت. گرایش محمد بن سلمان در خصوص سند 2030 یونسکو و شوهای خارج از قد و قواره ی افراط گرایان عربستانی به جهان، نشان دهنده ترس محمد بن سلمان از تخریب وجهه او به نام افراطی گرایی در جهان و پشتیبانی از داعش و جنگ است. محمد بن سلمان عمده هزینه های مادی و غیر مادی خود را در داخل و خارج از کشورش به دو رویکرد ایران هراسی (برای جذب مخالفان نظام جمهوری اسلامی در منطقه) و غربی گرایی فرهنگی (برای تغییر نگرش عموم مردم جهان) تخصیص داده و در صورت شکست احتمالی این دو رویکرد، دستان محمد بن سلمان از هر برگه ی بازی خالی خواهد ماند.
🔵عضویت در کانال انقلاب اسلامی 👇
@EnghelabeMa