⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_تاریخی
✅ عوامل گرایش به تشیع در ایران
🌸 با اینکه اسلام در عصر خلافت خلیفه دوّم عمر، وارد ایران گردید، اما اکثریّت قریب به اتّفاق مردم ایران، شیعه هستند.
🌸 تاریخ تشیّع در ایران نشان میدهد که ایرانیان از قرن اوّل تا حدود قرن هفتم، به تدریج مرحله به مرحله، به تشیّع گرویدهاند، و این گرایش، در هر مرحله عمیق و چشمگیر بوده است.
🌸 پیامبر (صلیاللّهعلیهوآلهوسلّم) در پرتو علم غیب از این واقعه خبر داد و فرمود: «اَسْعَدُ الْعَجَمِ بِالاسْلامِ اَهْلُ فارْسٍ؛ سعادتمندترین انسانهای غیر عرب در رابطه با (پذیرش) اسلام، ایرانیان هستند» و نیز فرمود: «اَعْظَمُ النّاسِ نَصِیباً فِی اِلاسْلامِ اَهُلُ فاْْْرْسٍ؛ در میان مسلمانان، بیشترین بهره از اسلام، نصیب مردم ایران شد».
🌸 ایرانیان چهره یک آئین کامل و نجاتبخش را در سیمای ملکوتی امام علی (علیهالسّلام) و اولاد پاک او میدیدند، و از مخالفان آنها ضدّ چنین آئینی را مشاهده میکردند.
🌸 به طور خلاصه میتوان عوامل یازدهگانه زیر را، ریشههای اصلی تحکیم و گسترش تشیّع در ایران دانست:
🔺عدالتخواهی ایرانیان و نقش جناب سلمان:
در مرحله اسلامگرائی ایرانیان در نیمه نخست قرن اوّل، نقش سلمان چشمگیر بود . زیرا وی مدائن (پایتخت سابق شاهان ساسانی ایران) را مرکز نشر وتبلیغ اسلام، و پایگاه تشیّع قرار داده بود.
🔺عملکرد امام علی (علیهالسّلام):
امامت پربار امام علی (علیهالسّلام) در کوفه که مرکز رفتوآمد ایرانیان بود، و عدالت و محبّتهای پرجذبه آن حضرت، و مبارزات او با تبعیضات نژادی، عامل مهم دیگری بود که ایرانیان را به سوی تشیّع علوی که همان اسلام ناب بود، جذب نماید.
🔺نهضت امام حسین (علیهالسّلام):
نهضت امام حسین (علیهالسّلام) و حادثه خونبار کربلا، جرقّه نوری بود که دلهای آماده را به سوی حق، و آئین خاندان رسالت، که همان تشیّع بود، سوق میداد. در این مرحله ایرانیان، از حکومتهای فاسد بنیامیّه، و عاملین تاسیس این حکومتها متنفّر شده و به سوی علویان و اهلبیت پیامبر (صلیاللّهعلیهوآلهوسلّم) متوجّه شدند.
🔺جنبش فرهنگی امام صادق (علیهالسّلام):
جنبش عظیم فرهنگی امام صادق (علیهالسّلام) و تشکیل حوزه علمیّه چهارهزار نفری که هر کدام از آنها مبلّغی ورزیده برای تشیّع بودند، مرحله دیگری برای پاشیدن بذر تشیّع در دلهای ایرانیان و... بود.
🔺مهاجرت شیعیان به قم:
قم پایگاهی نیرومند برای مهاجران شیعه از عراق به مرکز ایران شده بود، و همین نقش مؤثّری در تحکیم و گسترش تشیّع در ایران داشت.
🔺حرکت امام رضا (علیهالسّلام) به خراسان:
حرکت پربار حضرت رضا (علیهالسّلام) از مدینه به خراسان و نهضت فرهنگی او، با توجّه به تشیّع مامون (هفتمین خلیفه عبّاسی) و آزادی امام رضا (علیهالسّلام) برای بحث و مناظره با علمای بزرگ اهل تسنّن، مرحله دیگری برای جذب ایرانیان به تشیّع بود.
🔺حرکت امامزادگان به سوی ایران:
سرازیر شدن امامزادگان و بستگان خاندان رسالت، و شاگردان آنها به عشق دیدار امام رضا (علیهالسّلام) از حجاز به ایران، و پخش آنها در نقاط مختلف ایران، و تماس آنها با مردم، مرحله دیگری در تحکیم و گسترش تشیّع در ایران بود.
🔺وجود عالمان بزرگ شیعه:
وجود علمای بزرگ شیعه ایرانی، مانند: شیخ کُلَینی، شیخ طوسی، شیخ صدوق، شیخ مفید و... که هر کدام استوانهای نیرومند و متنفّذ برای اسلام و تشیّع بودند، نیز مرحلهای پربار برای گرایش ایرانیان به تشیّع و گسترش مذهب جعفری بود.
🔺حاکمان آلبویه:
فرمانروایی آلبویه (دیالمه) که شیعه بودند، در قرن ۴ و ۵ نیز نقش مهم سیاسی و عقیدتی در تحکیم مبانی تشیّع داشت.
🔺تشیّع سلطان خدابنده:
تشیّع سلطان خدابنده توسّط علاّمه حلّی در اوائل قرن هشتم، و رسمیّت یافتن مذهب جعفری در ایران، در همین عصر، گام وسیع و عمیقی در تثبیت و استواری و گسترش تشیّع در ایران بود.
🔺دولت صفویه:
ظهور دولت صفویّه در قرن دهم و یازدهم، و نقش پادشاهان صفوی، تحت راهنمائی و پوشش علمای بزرگ و برجستهای مانند: علاّمه مجلّسی، شیخ بهائی، میرداماد و... نیز نقطه عطفی در تاریخ تشیّع و گسترش و تحکیم آن در در ایران بود.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/مناظره_درباره_تشیع_ایرانیان
#ویکی_فقه #تاریخ_ایران #تاریخ_تشیع #مذاهب_اسلامی #تشیع_ایرانیان
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_فقهی
✅ پایهگذار قواعد فقهی
🌸 قواعد جمع قاعده به معنای اصل و اساس است. فقه در معنای لغوی یعنی فهم دقیق و عمیق و در اصطلاح به معنای مجموع احکام شرعی فرعی کلی یا وظایفی است که شارع یا عقل (در صورت نبود شرع) وضع میکند.
🌸 قواعد فقهی بسیاری وجود دارد که هریک قاعدهای ضابطهمند و جامع دارد و نیز دربردارنده مسائل فقهی بسیار است. فقیهان با بررسی و پژوهش در مسائل فقهی و فروع آن، قواعد فقهی را استخراج میکنند و هر مجموعه را به قاعده ای کلی ارجاع میدهند که حکم آن بر تمام یا اکثر مسائل جزئی متشابه جاری و ساری است.
🌸 تعاریف ارائه شده برای قواعد فقهی:
🔹الحکم الکلی الذی ینطبق علی جمیع جزئیاته لتعرف احکامها منه؛ حکم کلی که بر تمامی جزئیاتش منطبق است تا احکام شناخته شود.
🔹قضیة کلیة یتعرف منها احکام جزئیات موضوعها؛ قضیهای کلی که احکام موضوعات جزئی مربوطه از آن فهمیده میشود.
🔹اصول فقهیة کلیة فی نصوص موجزة دستوریة تتضمن احکاماً تشریعیة عامة فی الحوادث التی تدخل تحت موضوعها؛ اصول کلی فقهی که در متون موجز (کوتاه و رسا) قانونی آمده، احکام عام و کلی تشریعی درباره رخدادهایی را دربر دارد که موضوع هریک از احکام کلی است.
🔹 قضیة کلیة تنطبق علی جمع جزئیاتها أو أکثرها تعرف منها احکامها؛ قضیهای کلی که قابل انطباق بر تمامی یا اکثر جزئیاتش است و احکام آنها بدین وسیله معلوم میگردد و ...
🌸 قواعد فقهى، مقابل قواعد اصولی، و به معناى آن دسته از احکام کلی است كه در ابواب گوناگون فقه جريان داشته و منشأ استنباط احکام جزئی مىشود، مانند: قاعده «لا ضرر» كه هر جا، ضررى متوجه شخص شود، مطرح مىگردد؛ و در بسيارى از ابواب فقه، هم چون بیع ، اجاره ، طلاق و غيره به كار مىرود.
🌸 کتاب القواعد و الفوائد شهید اول از نخستین کتابهاست که قواعدنگاری را پایهریزی کرده و جایگاه والا و ارزشمند دارد.
🌸 قواعد فقهی برگرفته از قرآن کریم:
🔺لایکلف اللّه نفسا الا وسعها؛
🔺یرید اللّه بکم الیسر ولایرید بکم العسر؛
🔺ولا تلقوا بأیدیکم إلی التهلکه؛
🔺لا إکراه فی الدین، قد تبین الرشد من الغی؛
🔺ما یرید اللّه لیجعل علیکم من حرج؛
🔺ولا تزر وازره وزر اخری و ....
🌸 قواعد برگرفته از سنت:
🔺انما الأعمال بالنیات؛
🔺الخراج بالضمان؛
🔺لاضرر ولاضرار؛
🔺الغرم بالغنم؛ اصول و قواعد دیگری در تشریع فقهی وجود دارد، گرچه برخی آن را (قواعد) دانستهاند، بعضی عالمان آنها را جزء قواعد برنشمردهاند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/پایهگذار_قواعد_فقهی
#ویکی_فقه #فقه #قواعد_فقهی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث #اصولی
✅ شبهه موضوعی
🌸 در شبهه موضوعی، شک در موضوع حکم شرعی کلّی میباشد.
🌸 شبهه موضوعی در جایی است که شک یا در حکمی جزئی باشد، مانند شک در پاکی و نجاست این مایع و یا در موضوعی جزئی، مانند شک در کر بودن این آب، در مقابل آن شبهه حکمی قرار دارد.
🌸 شبهه موضوعی، مقابل شبهه حکمی، و به معنای شک در موضوع حکم شرعی کلی (مجعول) است. منشا شبهه موضوعی، اشتباه در امور خارجی میباشد، مانند آن که مکلف شک کند مایع موجود شراب است یا سرکه، در حالی که مفهوم شراب و سرکه را میداند و از حکم هر یک نیز آگاه است، اما در مصداق خارجی شک دارد، و یا آن که مکلف حکم کلی موضوع خمر را میداند، یعنی میداند شرب خمر حرام است، اما شک میکند که آیا خمرموجود در این ظرف تبدیل به سرکه شده است تا پاک شده باشد یا هنوز خمر است - تا نجس و حرام باشد.
🌸 تفاوت شبهه موضوعی و حکمی:
🔹در شبهات موضوعی، منشا شبهه امور خارجی است، ولی در شبهات حکمی، منشا شبهه، فقدان نص معتبر از جانب شارع یا اجمال آن و یا تعارض نصوص است؛
🔹 در شبهات حکمی، برای رفع شبهه، به شارع مقدس مراجعه میگردد، ولی در شبهات موضوعی، به اهل فن و خبرگان عرف مراجعه میشود؛
🔹 در شبهات حکمی، مکلف در حکم شرعی کلی شک دارد، ولی در شبهات موضوعی، شک او در حکم شرعی جزئی است.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/شبهه_موضوعی
#ویکی_فقه #اصول_فقه #اصول_عملیه #شک #شبهه_موضوعی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث #اصولی
✅ ادله اربعه
🌸 به چهار منبع استخراج احکام شرعی نزد شیعه ادله اربعه گفته میشود.
🌸 ادله اربعه عبارت است از: کتاب خدا، سنت معصوم (علیهالسلام)، عقل و اجماع، اما برخی از اهل سنت به جای عقل، از قیاس نام بردهاند.
🌸 مشهور اصولیون، ادله اربعه را به قید دلیل بودن و صاحب فصول، مطلق ادله اربعه را موضوع علم اصول دانستهاند.
🔹بدون شک، قرآن مجید اولین منبع احکام و مقررات اسلام است، البته آیات قرآن منحصر در احکام و مقررات عملی نیست، بلکه در قرآن صدها گونه مسئله طرح شده، ولی بخشی از آیات حدود پانصد آیه از مجموع آیات قرآن به احکام اختصاص یافته و به نام « آیات الاحکام » معروف شده است.
🔹سنت، به معنای گفتار، کردار و یا تأیید (تقریر) معصوم (علیهالسلام) است که در مورد حجیت آن از نظر کلی بحثی نیست و مخالفی وجود ندارد. اختلافی که در مورد سنت وجود دارد آن است که آیا تنها سنت نبوی (صلیاللهعلیهوآله) حجت است یا سنت روایت شده از ائمه (علیهمالسلام)هم حجت است. شیعه هر دو را حجت میداند، اما اهل سنت تنها سنت نبوی را حجت میداند.
🔹اجماع، به معنای اتفاق آرای علمای اسلام در یک مسئله است. از دیدگاه علمای شیعه، اجماع از آن نظر حجت است که کشف کننده قول معصوم (علیهالسلام) میباشد و اتفاق، به خودی خود اصالت ندارد؛ به خلاف نظر اهل سنت که اتفاق علما یا اهل حل و عقد در نظر آنها اصالت دارد.
🔹اما حجیت عقل، از نظر شیعه به خاطر قطعی و یقینی بودن احکام آن است و حجیت قطع ذاتی است.
🌸 بطور اجمال میتوان گفت که ادله احکام در نزد اخباریان منحصر به دو دلیل اول یعنی کتاب و سنت است.
🌸 البته حقیقت اجماع در منظر شیعۀ اماميه به سنت برمىگردد؛ زیرا حجیت اجماع نزد آنان از جهت کاشف بودن آن از قول معصوم (علیهالسلام) است. ازاینرو اجماعى که چنین کاشفيّتى ندارد مانند اجماع مدرکی حجت نخواهد بود.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/ادله_اربعه_
#ویکی_فقه #اصول_فقه #مباحث_حجت #ادله_استنباط_احکام
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_فلسفی
✅ وجود رابط
🌸 وجود رابط عبارتست از مفهومی غیر مستقل، که رابط محض بوده و همان روابط و نسبتهای میان محمولات و موضوعات میباشد. این اصطلاح در مقابل وجود رابطی فلسفی قرار دارد و در قضایای حملیه ایجاد میشود.
🌸 اصلیترین و سادهترین قضایای منطقی، قضایای حمیله موجبه است که دلالت بر ثبوت محمول برای موضوع دارد و هنگامی قضیه بصورت علم تصدیقی تام در میآید که علاوه بر تصور موضوع و محمول و نسبت بین آنها، مشتمل بر اذعان به ثبوت محمول برای موضوع و نوعی اتحاد میان آنها باشد.
🌸 در ذهن انسان، حکم در قضیه به صورت یک مفهوم انعکاس مییابد که تصور استقلالی آن محال است و علت آن هم این است که از خود هیچ استقلالی ندارد و قائم به دو مفهوم اسمی موضوع و محمول است.
🌸 این معنای رابطی یا نسبت هوهویت و اتحادی بین قضایا و غیر از نسبت حکمیه است. نسبت هوهویت که در همه قضایای بسیط و مرکب هست، عنوان نسبت اتحادیه را دارد و نسبت حکمیه امری است که در قضایای مشکوکه از آن یاد میشود.
🌸 وجود رابط، حقیقتی است که پیوند میان موضوع و محمول را برقرار میکند و وجودی جدای از آنها یعنی بیرون از آن دو ندارد.
🌸 این وجود، همانند وجود رابطی و وجود مستقل، دارای حقیقیتی خارجی است و مفاهیم منتزع از هر کدام آنها، از معقولات ثانی فلسفی است و به همین دلیل و اینکه اضافه از سنخ ماهیت و از معقولات اولی است، نمیتوان وجود رابط را از مقوله اضافه دانست.
🌸 وجود رابط در قضایای مختلف و بسته به نوع رابطه میان موضوع و محمول، بر سه قسم ضرورت ، امکان و امتناع است. بدین صورت که اگر رابط دارای قوت باشد از آن به عنوان ضرورت یاد میشود و اگر دارای ضعف باشد امکان نامیده میشود و اگر هرگز محقق نشود، امتناع نامیده میشود.
🌸 ملاصدرا معتقد است که هلیات بسیطه فاقد وجود رابطی است و وجود رابطی مختص به هلیات مرکبه است.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/وجود_رابط
#ویکی_فقه #فلسفه #تقسیمات_وجود #معقول_ثانی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_تاریخی
✅ اسماعیل بن جعفر صادق
🌸 اسْماعیل بْن جَعْفَر، فرزندارشد امام جعفر صادق (علیهالسّلام) که خلفای فاطمی و امامان اسماعیلی وی را جد خود و جانشین بر حق امام صادق (علیهالسّلام) میدانند و اعتقاد به امامت او سرآغاز جدایی شاخه اسماعیلیه از شیعیان امامی است.
🌸 مادر اسماعیل، فاطمه دختر حسین بن حسن بن علی بن ابی طالب (علیهالسّلام) بود. گفته شده است که امام صادق (علیهالسّلام) در زمان حیات فاطمه همسر دیگری اختیار نکرد و به همین سبب، حدود ۲۵ سال پیش از ولادت امام کاظم (علیهالسّلام)، آن حضرت بجز اسماعیل و برادرش عبدالله فرزند دیگری نداشته است.
🌸 برپایه آنچه که در بسیاری از منابع موجود، به طرق و اشکال مختلف روایت گردیده است؛ اسماعیل، موردعلاقه و محبت شدید پدر بوده است. وی در منطقهای بهنام عُرَیض در نزدیکی مدینه از دنیا رفت و در گورستان بقیع تشییع و مدفون گردید.
🌸 امام صادق (علیهالسّلام) پیش از دفن اسماعیل بارها پوشش وی را کنار زده، و به گونهای سعی نموده است تا مرگ اسماعیل را برای همگان آشکار سازد.
🌸 ظاهرا جمعی از شیعیان و پیروان امام صادق (علیهالسّلام) به امامت اسماعیل پس از ایشان اعتقاد داشتهاند و آشکار نمودن مرگ اسماعیل تنها برای زدودن این تصور از اذهان بوده است.
🌸 آگاهیهای ما درباره زندگی و فعالیتهای اسماعیل اندک است و تنها برخی روایات پراکنده که بیشتر توسط کشّی نقل شده است؛ درباره زندگی اسماعیل وجود دارد.
🌸 مهمترین مطلبی که از آن گزارشها به دست میآید، این است که اسماعیل با برخی از گروههای افراطی شیعی و غالیان که رفتار و اعتقادات آنها با منش و مشی امام صادق (علیهالسّلام) سازگار نبوده، ارتباط داشته، و امام (علیهالسّلام) نیز از این روابط، آگاه، اما ناخشنود بوده است.
🌸 شایان ذکر است که ارتباط خطابیه با اسماعیل و دعوت ایشان به امامت وی در بسیاری از منابع از جمله منابع اسماعیلی، امامی و غیرشیعی نقل شده است.
🌸 علمای امامیه همواره منکر وجود هرگونه نص بر امامت اسماعیل بودهاند. به اعتقاد ایشان از آنجا که هیچ نص معتبری درباره اسماعیل نقل نشده، و بهویژه آنکه وی در زمان حیات پدر از دنیا رفته، بدیهی است که قول به امامت او پذیرفته نیست. حتی موارد بسیاری وجود دارد که امام صادق (علیهالسّلام) صریحاً امامت اسماعیل را رد کرده است.
🌸 به گفته شیخ مفید پس از مرگ اسماعیل کسانی از اصحاب امام صادق (علیهالسّلام) که اعتقاد به امامت او داشتند، از اعتقاد خود دست کشیدند، مگر گروه اندکی که نه از یاران خاص امام (علیهالسّلام) و نه از راویان حدیث از امام (علیهالسّلام) بودند.
🌸 قابل توجه است که از اسماعیل همچون برادرش عبدالله افطح هیچ حدیثی نقل نشده است.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/اسماعیل_بن_جعفر_صادق
#ویکی_فقه #تاریخ_تشیع #فرزندان_امام_صادق #اسماعیلیه #فرق_شیعی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_عرفانی
✅ باده عرفانی
🌸 لفظ «باده» در تصوف و عرفان اسلامی، خاصه در اشعار عرفانی، معمولاً معنایی غیر از معنای حقیقی خود دارد.
🌸 صوفیه برای تمیز دو معنی حقیقی و مقصود عرفانی از یکدیگر، مایع مسکری را که شرع حرام کرده است؛ «باده یا شراب صوری» و باده خود را «معنوی» خواندهاند، که مراد از آن، به طور کلی، محبت ایشان به پروردگار است، محبتی که باعث حالات خاص قلبی میشود.
🌸 در قرنهای سوم و چهارم درباره مفهوم سکر و مفهوم متضاد آن، «صحو» (هوشیاری)، بحثهای مفصلی در میان مشایخ صوفیه درگرفت که با معانی مختلفی که صوفیه بعداً برای «شراب» و «باده» و «می» و «بادهگساری» و «میخانه» و «ساقی» و «خرابات» قائل شدند پیوند کامل داشت.
🌸 بر اساس این دو مفهوم (سکر و صحو)، دو مذهب صوفیانه پدید آمد که یکی منسوب به بایزید بسطامی (متوفی ۲۶۱) و پیروان او و دیگری منسوب به جنید بغدادی (متوفی ۳۹۲) و پیروان او بود.
🌸 بایزیدیان بر خلاف جنیدیان، که اهل صحو بودند، خود را اهل سکر میدانستند و سکر را برتر از صحو میشمردند. از نظر بایزید و پیروان او، سکر فنای مُحِبّ از خود و از صفات بشری است؛ صحو دوام این صفات است که خود حجابی میان انسان و پروردگار شمرده میشود.
🌸 از مضامین عارفانهای که از قرن پنجم به بعد نزد برخی از صوفیه مطرح شد موضوع محبت یا «عشق ازلی» است، یعنی محبتی که ارواح آدمیان پیش از ورود به این جهان پیدا کردهاند. صوفیه این محبت را محبت یا عشق ازلی خواندند و این بُعد تازه معنای عشق را به مفهوم عرفانی «شراب» و «باده» و «می» در کلام صوفیان افزود و ترکیبات جدیدی مانند «باده اَلَست» و «شراب ازل» و «می الست» وارد زبان شعر عرفانی شد.
🌸 یکی دیگر از ابعادی که در معنای عرفانی «باده» پدید آمد مضمون محبت یا عشق ذاتی افلاک و کواکب و عناصر و حتی همه ذرات عالم به مبدأ آفرینش است.
🌸 محبتی که صوفیه در آغاز از آن سخن میگفتند محبتی میان انسان و پروردگار بود. موضوع «محبت ازلی» هر چند بُعد تازه ای به مفهوم «محبت حقیقی» بخشید، باز به نسبت میان انسان و پروردگار باز میگشت. اما موضوع «محبت کیهانی»، یعنی محبت همه موجودات به مبدأ آفرینش نه تنها سابقه محبت را به آغاز آفرینش رساند، دایره عاشقان را نیز وسعت بخشید.
🌸 ظاهراً مهمترین عاملی که موضوع «عشق کیهانی» را در اشعار عرفانی بسیار رایج کرد و این خود قرینهای برای معنای عرفانی باده شد، شیوع مکتب عرفانی محییالدین ابن عربی (متوفی ۶۲۸) بود.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/باده_عرفانی
#ویکی_فقه #عرفان #عرفان_اسلامی #عشق #باده_عرفانی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث #اصولی
✅ اخباری
🌸 عنوان «اخباری» یا «اخباریان» بر گروهی از فقهای شیعه اطلاق میگردد که خط مشی عملی آنان در دستیابی به احکام شرعی، پیروی از اخبار و احادیث است، نه روشهای اجتهادی و اصولی. در مقابل آنان، فقهایی معتقد به خط مشی اجتهادی هستند که با عنوان «اصولی» شناخته میشوند.
🌸 با پایان یافتن عصر حضور امامان (علیهمالسّلام) و آغاز عصر غیبت صغری در سال ۲۶۰ (ه. ق)، در چگونگی دستیابی به احکام شرعی، دو نوع نگرش پدید آمد:
🔹نگرش اول در دستیابی به احکام شرعی؛ یک نگرش- که امتداد خط مشی عصر حضور بود و بیشتر یاران أئمّه بر آن بودند- بسنده کردن به احادیث و عدم تجاوز از آن در دستیابی به احکام شرعی بود. چهرههای برجسته این نگرش در این دوره عبارتند از: محمد بن یعقوب کلینی (م ۳۲۸ یا ۳۲۹ ه. ق)، علی بن بابویه قمی (م ۳۲۸ ه. ق) و محمد بن علی بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق (م ۳۸۱ ه. ق).
🔹نگرش دوم در دستیابی به احکام شرعی: نگرش دیگر، اجتهاد و استخراج و استنباط فروع از اصول یعنی قواعد عمومی و کلّی بود که از برجستگان این مکتب میتوان از شیخ مفید (م ۴۱۳ ه. ق)، سید مرتضی (م ۴۳۶ ه. ق) و شیخ طوسی (م ۴۶۰ ه. ق) را نام برد.
🌸 مکتب اهل حدیث در اوائل قرن یازدهم هجری بار دیگر به وسیله محمد امین استرآبادی (م ۱۰۳۳ یا ۱۰۳۶ ه. ق) در قالبی نو مطرح و احیا شد و در حقیقت، رواج و اطلاق عنوان «اخباری» بر گروهی از فقها با مفهوم و اصطلاح خاص و امروزی، از همین دوران و با ظهور استرآبادی آغاز شده است.
🌸 از بارزترین عالمان دینی پیرو مکتب استرآبادی میتوان از محمدتقی مجلسی (م ۱۰۷۰ ه. ق)، محمدباقر مجلسی، صاحب بحار الانوار (م ۱۱۱۱ ه. ق)، محمد بن مرتضی معروف به ملامحسن فیض کاشانی (م ۱۰۹۱ ه. ق)، محمد بن حسن حرّ عاملی، مؤلف وسائل الشیعة (م ۱۱۰۴ ه. ق)، سیدنعمتاللّه جزائری (م ۱۱۱۲ ه. ق) و شیخ یوسف بحرانی، صاحب حدائق (م ۱۱۸۶ ه. ق) نام برد.
🌸 عمدهترین محورهای اختلاف میان دو مکتب اخباری و اصولی عبارت است از:
🔺منابع استنباط در مکتب اخباری محدود به قرآن و سنّت است.
🔺در مکتب اخباری اشیاء یا حلال هستند یا حرام و یا مشتبه.
🔺اخباریان دستیابی به احکام شرعی را از راه ظن حرام می دانند.
🔺اجتهاد نزد اخباریان، حرام است.
🔺اخباریان تقلید را جایز نمی دانند.
🔺در مکتب اخباری تمامی احادیث کتب اربعه صحیح است.
🔺اخباریان احادیث را به دو قسم صحیح و ضعیف تقسیم می کنند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/اخباری
#ویکی_فقه #اصول_فقه #اخباریان #اصولیان
@wikifeqh_ir
⚡️برای علاقهمندان به #مباحث_کلامی
✅ معجزه
🌸 معجزه در لغت یعنی عاجزکننده و آن کاری فوق طاقت بشری است؛ حتی نوابغ در تمام زمانها از آوردن آن عاجز هستند. اساساً معجزه فراتر از نیروی بشر است و پیامبران به اراده و مشیت خدا، برای اثبات درستی ادعای رسالت خویش، انجام می دهند و دعوت به «مقابله به مثل» (تحدی) نیز مینمایند.
🌸 امام صادق (علیهالسلام) در تعریف معجزه میفرماید: "و المعجزه علامهٌ لله لا یعطیها إلا انبیاءهُ و رُسُلَهُ و حججه لیعرف به صدق الصادق من کذب الکاذب؛ «معجزه» نشانهای از خداوند است که آن را جز به پیامبران و فرستادگان و حجتهای خود نمیدهد، تا به وسیلهی آن، راستگویی (مدّعیان ارتباط با خدا) از دروغگویی (مدّعیان دروغین) شناخته شود".
🌸می توان چهار رکن اساسی برای معجزه بیان کرد:
🔺کاری خارقالعاده است که از حدود توانایی نوع بشر خارج بوده و هیچ کس ـ هر چند نابغه باشد ـ نمی تواند به اتکای نیروی انسانی، همانند آن را بیاورد؛
🔺این کار خارقالعاده، تنها با اذن و مشیت الهی صورت می گیرد؛
🔺همراه با ادعای پیامبری است؛ یعنی آورنده آن، به عنوان یک سند زنده، آن را برای اثبات رسالت انجام دهد؛
🔺همراه با «تحدی» است؛ یعنی فراخواندن به معارضه و مقابله به مثل؛ بنابراین، اگر یکی از موارد یاد شده در کار نباشد، نمی توان آن را معجزه نامید.
🌸 قرآن کریم از این واژه به «آیت»، یعنی نشانه و علامت، و نیز به «بینه» تعبیر کرده است و معجزههای زیادی را برای پیامبران نقل کرده است؛ مانند: زنده کردن مرده، علاج بیماران صعبالعلاج و علاج کور مادرزاد، سخن گفتن در گهواره، تبدیل عصا به اژدها، خبر دادن از نهان و آینده و....
🌸 معجزه دارای امتیازها و ویژگیهایی است که در سایر کارهای خارقالعاده وجود ندارد. این ویژگیها عبارت است از:
🔹سحر و جادو و مانند آن، اموری فراگرفتنی هستند و انجام آنها به آموزش و تمرین و ریاضت نیاز دارد، ولی معجزه، بدون آموزش و تمرین، آورده می شود؛
🔹ساحران و مرتاضان و مانند آنها، در هر شرایطی از زمان و مکان و با هر ابزاری، بر انجام کارهای خود توانایی ندارند و قدرت آنها به امور معینی محدود است؛ ولی معجزههای پیامبران، هیچ یک از این قیدها و شروط را ندارد؛ چرا که به نیروی لا یزال و نامحدود الهی وابسته است؛
🔹ساحر و جادوگر ادعای پیامبری ندارد؛ اما پیامبر همزمان با ارائهی معجزه، به پیامبری خویش تصریح می کند.
🔹سحر و جادو با نیروی قویتر و بالاتر از نوع خود، قابل معارضه و شکستپذیر است، ولی معجزه را نمیتوان شکست داد و با آن مقابله کرد.
🔹صاحبان سحر و جادو در بیشتر موارد به دنبال دنیا و منافع خود هستند ولی معجزه تنها از کسانی صادر میشود که جلوه گاه ویژگی های نیک و اخلاق پسندیده هستند و دارای هدف عالی تربیتی و انسانی میباشند.
🔹معجزه پیغمبران، بر خلاف سحر و جادو، همراه با تحدی است؛ یعنی دعوت به مقابله و معارضه و اعلان به مردم که اگر میتوانند، مانند آن را بیاورند.
🌸 عالمان مسلمان در مباحث کلامی، از معجزه برای اثبات نبوت خاصه بهره میبرند؛ یعنی پس از اثبات وجود خدا و ضرورت بعثت پیامبران و نبوت عامه، برای اثبات پیامبریِ افراد معینی، از معجزه مدد میگیرند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/معجزه
#ویکی_فقه #کلام #معجزه #نبوت #تحدی
@wikifeqh_ir
⚡️برای علاقهمندان به #مباحث_فرق_و_مذاهب
✅ اسماعیلیه
🌸 فرقه اسماعیلیه از فِرَق منشعب مذهب شیعه است. ظهور این فرقه، نتیجه اختلاف در امامت اسماعیل با برادرش حضرت امام موسی بن جعفر الکاظم (علیهالسلام) بوده است.
🌸 از موعود باوران غیر معتقد به حضرت مهدی (عجلاللهتعالیفرجهالشریف) «اسماعیلیه» هستند که به امامت شش امام اول شیعیان اثناعشری معتقد بودند؛ اما پس از امام صادق (علیهالسّلام) بزرگترین فرزند او اسماعیل، یا فرزند او محمد را به امامت پذیرفتند و از پذیرش امامت امام موسی کاظم (علیهالسّلام) خودداری کردند.
🌸 اسماعیل در زمان حیات پدر گرامشان از دنیا رفت؛ با این حال پس از شهادت امام صادق (علیهالسّلام) گروهی به امامت وی معتقد شدند.
🌸 در روایات آمده است که حضرت صادق (علیهالسّلام) در تشییع جنازه اسماعیل چندین بار دستور داد جنازه را بر زمین بگذارند و کفن از روی اسماعیل پس میزند و به صورتش نگاه میکرد تا مردم در وفات وی شک نکنند.
🌸 از این فرقه با نامهای «سبعیه»، «باطنیه»، «قرامطه» و «شش امامی» نیز تعبیر شده است.
🌸 اسماعیلیان در آغاز به دو گروه انشعاب یافتند: خالصه و مبارکیه، چون آنها در مورد سرنوشت امامت پس از اسماعیل اتفاق نظر ندارند.
🔹اسماعیلیه خالصه: این گروه را «واقفه» نیز گویند. اینان چون اسماعیل بن جعفر (علیه السلام) از دنیا رفت، گفتند او نمرده است؛ بلکه از انظار غایب شده است و او همان مهدی موعود (علیهالسلام) است و روزی بازخواهد گشت.
🔹اسماعیلیه مبارکیه: این گروه، خود به گروههایی دیگر انشعاب یافته است. اینان مرگ اسماعیل بن جعفر (علیهالسلام) را پذیرفتند و محمد بن اسماعیل- نوه امام صادق (علیهالسلام)- را جانشین پدر پنداشتند؛ امّا پس از مرگ محمّد بن اسماعیل، در امامت توقّف نکردند؛ بلکه- بر خلاف باورهای شیعه اثنی عشریه- سلسله امامان را تا امروز تداوم بخشیدند.
🌸 گزیدههایی از عقائد اسماعیلیه:
🔺اسماعیلیه قائلند عیسی پسر یوسف نجار بود و سخن قرآن که میگوید عیسی پدر نداشت بدینمعناست که او معلم نداشت.
🔺معنای قیامت، قیام قائم عصر است و آن عبارت از خروج هفتمین امام است.
🔺معاد برگشت هر چیز به اصل خودش از طبایع چهارگانه است. انسان مرکب از جسم و روح است. پس جسم تحلیل رفته و به اصل و طبیعت خود بر میگردد، اما روح انسان که همان نفس مدرکه باشد اگر با انجام عبادات صفا پیدا کرده ... به عالم روحانی که از آنجا جدا شده بر میگردد ... اما نفسهایی که در اثر عدم پیروی از امامان معصوم، از رشد بازماندهاند برای همیشه در شکل تناسخ باقی میمانند و از جسدها جدا نمیشوند.
🔺معنای غسل و باطن آن، تجدید پیمان با امام است، جماع، گفتگو کردن با کسی که آشنایی با باطنیه ندارد و زنا، آموختن دانش به اوست.
🌸 با بررسی عقائد و عملکرد اسماعیلیه به این نتیجه میرسیم که آنان نه تنها از اهل بیت پیامبر (علیهمالسّلام) فاصله گرفتند بلکه از اسلام خارج شدند و از روی مسامحه از فرقههای منسوب به تشیع شمرده میشوند.
🌸 دلایل زیادی بر فساد عقیده اسماعیلیه وجود دارد که به بعضی اشاره میشود:
🔺همه فرقههای اسلام چه شیعه و چه سنی ختم نبوت را، از مسائل ضروری و قطعی اسلام میدانند در حالیکه بعضی از اسماعیلیه قائلند محمد بن اسماعیل از پیامبران اولوالعزم است و شریعت اسلام را نسخ خواهد کرد!! این عقاید نزد شیعه و سنی کفر صریح و آشکار است.
🔺شیعه و سنی روایات زیادی از پیامبر محمد (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) نقل کردهاند مبنی بر اینکه او دوازده جانشین دارد. اعتقاد اسماعیلیه به هفت امام با تمام این روایات تنافی دارد.
🔺نام جانشینان دوازدهگانه پیامبر محمد (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در روایات اهل بیت (علیهمالسّلام) مشخص و معین است. عقیده اسماعیلیه به امامت اسماعیل یا فرزندش محمد بن اسماعیل، با تمام این روایات مخالفت دارد و ...
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/اسماعیلیه
#ویکی_فقه #فرق_و_مذاهب #فرق_انحرافی #فرزندان_امام_صادق #اسماعیلیه #ادیان_و_فرق
@wikifeqh_ir