✡ فرانسیس بیکن و انجمن سلطنتی (١)
1⃣ لرد بورلی، وزیر مقتدر الیزابت و بنیانگذار خاندان سیسیل، خواهر زنی داشت که با فردی بهنام نیکلاس بیکن ازدواج کرد. این نیکلاس بیکن که به خانوادهای فقیر تعلق داشت، در دستگاه هنری هشتم برکشیده شد و در مشاغل مهم قضایی منصوب گردید. با صعود الیزابت، بیکن، در سمت لرد مهردار سلطنتی منصوب شد و در زمرهٔ مشاورین ملکه جای گرفت. او با حمایت باجناقش، در جریان مصادره اموال کلیسا و صومعهها سهمی به جیب زد و از این طریق به ثروت رسید. حاصل وصلت نیکلاس بیکن و خواهر زن لرد بورلی، پسری به نام فرانسیس بیکن است.
2⃣ #فرانسیس_بیکن از ١٢سالگی مدت کوتاهی در مدرسه ترینیتی حوزه علمیه کمبریج تحصیل کرد؛ سپس بهمدت ۴سال راهی مأموریت دیپلماتیک در فرانسه شد. در ١٨سالگی بهدلیل مرگ پدر به انگلیس بازگشت و در سِمَتهای قضایی منصوب شد. در ٢٠سالگی به عضویت مجلس عوام درآمد. بیکن برای تحقق آرزوهای بلند مالی و سیاسی خود، نگارش رسالهها و اندرزنامههای اجتماعی و سیاسی را آغاز کرد. در سال ١۵٨٩ اندرزنامهای خطاب به ملکه نوشت ولی راه به جایی نبرد.
3⃣ از سال ١۵٩١ دوستی با #رابرت_دورو (ارل اسکس)، پسرخاله و معشوق مقتدر ملکه، را آغاز کرد و به مشاور سیاسی او بدل شد. ولی حتی اسکس نیز نتوانست بیکن را به آرزویش (مقام مدعیالعمومی انگلیس) برساند. بیکن در سال ١۵٩٨ اسکس را به سرکوب قیام ایرلندیها ترغیب نمود. با سقوط اسکس، به عضویت هیئتی که مأمور رسیدگی به اتهامات او بود منصوب شد. بیکن نقشی فعال در محاکمه و اعدام حامی و دوست سابقش ایفا نمود و کمی بعد، برای جلب عنایت ملکه، رسالهای نوشت و در آن به سبب دوستی گذشته خود با اسکس طلب استغفار نمود.
4⃣ ارتقاء سریع بیکن در هرم جامعه اشرافی انگلیس از زمان #جیمز_استوارت آغاز شد. در سال ١۶٠٣ پسرخالهاش، رابرت سیسیل، نام وی را در فهرست ٣٠٠ نفری جای داد که بهمناسبت تاجگذاری پادشاه جدید به عنوان شهسواری دست یافتند. سِر فرانسیس بیکن در سال بعد در زمرهٔ مشاورین پادشاه جای گرفت و در سال ١۶٠۶ با آلیس برنهام، دختر یکی از کدخدایان محلات لندن، ازدواج کرد. در سال ١۶٠٩ رسالهٔ #خرد_مردم_باستان را نوشت. این رساله به معرفی کاربردهای عملی و معانی پنهان #اسطورههای_باستانی اختصاص داشت. وی احتمالاً از سال ١۶١۴ نگارش رسالهٔ #آتلانتیس_نو را آغاز کرد. این رساله، که مهمترین اثر بیکن انگاشته میشود، پس از مرگ او، در سال ١۶٢٧ منتشر شد.
5⃣ پس از مرگ رابرت سیسیل (١۶١٢)، بیکن تلاش برای جلب توجه پادشاه را شدت بخشید و اندرزنامههای متعدد در زمینه مسائل حکومتی نگاشت. این رسالهها مورد توجه جیمز استوارت قرار گرفت و در سال ١۶١٣ بیکن را در سمت مدعیالعموم گمارد. بیکن در این سِمَت خصومت با کاک، قاضیالقضات، را شدت بخشید و برای تحقق اهداف خود کوشید تا اختیارات قاضی را در برابر نهاد #سلطنت بسیار محدود کند. این رقابت سرانجام به عزل کاک (نوامبر ١۶١۶) انجامید و کمی بعد (مارس ١۶١٧) بیکن ۵۶ساله در سمت لرد مهردار سلطنتی منصوب شد. او در سال بعد به مقام لرد اول خزانهداری (وزیر اعظم) رسید و به #بارون_ورولام ملقب شد.
6⃣ دایرةالمعارف بریتانیکا یکی از علل مهم رشد بیکن در این سالها را پیوند او با #جرج_ولیرز ٢۵ساله، محبوب جدید پادشاه، میداند. مأخذ فوق میافزاید: آشکار است که بیکن شیفتهٔ جرج ولیرز بود و برخی از نامههای او به ولیرز احساسی را به نمایش میگذارد فراتر از چاپلوسی.
✍ استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود
✡ فرانسیس بیکن و انجمن سلطنتی (٢)
1⃣ در این دوران، #فرانسیس_بیکن زندگی پر تجمّل و مسرفانهای را پیش گرفت و در همین زمان بود (١۶٢٠) که رسالهٔ معروف #ارغنون_نو را منتشر کرد و نظرات خود را دربارهٔ سلطهٔ انسان بر طبیعت، که پس از هبوط آدم از دست رفته بود، به میان کشید.
2⃣ در سال ١۶١٨ روابط بیکن با #جرج_ولیرز به تیرگی گرایید. علت این امر، تمایل برادر کوچک ولیرز به ازدواج با دختر سِر ادوارد کاک، دشمن دیرین بیکن، بود. بیکن کوشید مانع این وصلت شود و لذا مخالفین وی نیز دسیسه را آغاز کردند. در سال ١۶٢١ دو اتهام «فساد مالی» و «دریافت رشوه» علیه بیکن مطرح شد. بیکن ابتدا تمارض کرد و سپس دریافت هدایا را پذیرفت. به پرداخت ۴٠هزار پوند جریمه، زندان و انفصال از مشاغل دولتی و قضایی و اخراج از پارلمان محکوم شد. کمی بعد از زندان آزاد شد و پرداخت جریمه نیز به حالت تعلیق درآمد. معهذا دیگر مورد عنایت جرج ولیرز نبود.
3⃣ بیکن بار دیگر به نگارش روی آورد تا شاید از این طریق لطف از دست رفتهٔ پادشاه و ولیرز را جلب کند؛ به نگارش رسالههایی درباره تاریخ انگلستان و زندگی شاهان سلسله تودور، ربا و چشماندازهای جنگ با اسپانیا، مسائل علوم طبیعی و غیره پرداخت. هر چند او موفق شد در بارعام سال ١۶٢٣ دست پادشاه را ببوسد ولی هیچگاه موقعیت پیشین را به دست نیاورد. فرانسیسن بیکن در ٩ آوریل ١۶٢۶ درگذشت.
4⃣ مورّخین، لرد بیکن را در زندگیِ سیاسی #فرومایه و #چاپلوس، #بیرحم و #غیرقابل_اعتماد توصیف کردهاند. فرانسیس بیکن از سهامداران #کمپانی_نیوفاوندلند بود و از نظریهپردازان توسعهطلبی ماوراء بحار. او رسالهای نوشت بهنام «دربارهٔ پلانتها» که در آن از سرمایهگذاری درازمدت در #مستعمرات دفاع میکرد.
5⃣ بیکن در آثار متأخر قلمی خود، پس از شکست در عرصهٔ سیاست، مروّج نوستالژی عصر الیزابت بود و نوعی حکومت آرمانی را توصیف میکرد که در آن #پادشاه به راهنمایی بزرگان و مشاوران خردمندش گوش فرادهد. معهذا، او به استقلال و اقتدار کامل پادشاه باور داشت و این با آن نوع نظام حکومتی که با نام «سلطنت مشروطه» شناخته میشود تفاوت فراوان دارد. در سلطنت مشروطه مجلس محدودکنندهٔ قدرت پادشاه است ولی در نظام آرمانی بیکن با پادشاهی فهیم و خیرخواه سر و کار داریم که داوطلبانه اندرزهای خردمندان را به کار میبندد.
✍ استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود