🔻حسابرسی فرهنگی در پیوست باشد! ✍️مجتبی فرهنگ نهادهای فرهنگی پدیده جدیدی هستند اما معاصر نمی باشند چراکه مفهوم نهادهای فرهنگی در دوره پهلوی به صورت جدی برجسته شده و در دوره پهلوی دوم، نهادسازی فرهنگی (تاسیس جشنواره ها، فرهنگستان ها، بنیادها و...) جدی شده است. در حقیقت دغدغه دوره پهلوی دوم تاسیس نهادهای فرهنگی عامرانه و خودساخته و تاسیس یک شبه مدرنیزاسیون فرهنگی برای رفع عقب ماندگی از غرب بوده است. با شروع انقلاب اسلامی و به فرمان امام خمینی در همان سال های نخست با تدبیر ایشان 16 نهاد انقلابی ایجاد شد (منبع) تا نظام جمهوری اسلامی سریعتر در مسیر تحول و اثرگذاری حرکت کند و حال امروزه با تغییرات شرایط «تاریخی، جهانی و مخاطبین» باید این نهاد های ماخر و جدید را مورد سنجش و باز طراحی قرار دهیم تا بهره وری و اثرگذاری آنها بالا رود. اثرسنجی فرهنگی دستگاه های فرهنگی به عنوان عاملین رسمی «تحول فرهنگی»، میتواند ابعاد مختلفی را به خود بگیرد. متولی «رسمی و دولتی» در «اثرسنجی فرهنگی» شورای عالی انقلاب فرهنگی و «متولی حاکیمتی» در مسئله «ارزیابی فرهنگی» بیت رهبری می باشد. ماده ۴ شرح وظایف هفتم سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی می گوید که: نظارت مستمر، ارزیابی و پایش عملیات، اثرسنجی و اثربخشی اقدامات، ارجاع تخلفات و ترک فعل‌ مدیران ارشد از وظایف این دستگاه می باشد و در پیوست خود می نویسد که: حسابرسی فرهنگی به عنوان یکی از مهم ترین راهکارهای حکمرانی جدید است که برای ارزیابی میدانی و اثرسنجی میزان تحقق اهداف و مقاصد غایی سیاست‌گذاری فرهنگی به کار گرفته می شود.(منبع) سنجش وضعیت درونی سازمان های فرهنگی معادل «بهره وری» و سنجش وضعیت بیرونی سازمان های فرهنگی معادل مفهوم «کارآمدی و اثرسنجی» می باشد. مراجع ارزیابی اگر بخواهند وضعیت اثرسنجی فرهنگی دستگاه های فرهنگی را مورد سنجش قرار دهند در سه لایه با موانعی روبرو خواهند شد: ۱. در لایه مخاطب، عدم دسترسی به مخاطب هر دستگاه و تغییرات تکانه ای مخاطب فرهنگی ۲. در لایه عملکرد، فقدان دسترسی به وضعیت دستگاه ها و تحولات زیاد ساختاری و انسانی ۳. در لایه اکوسیستم، تنوع و تعدد دستگاه های فرهنگی در یک موضوع فرهنگی می باشد اگر یکی از این دو مرجع فرض کنیم بخواهند اثرسنجی وضعیت مدیریت مساجد کشور را مورد سنجش قرار دهند. در ابتدا لازم است که داده هایی از مخاطبین، متولیات و عملکرد هر سازمان فرهنگی را بدست بیاورند. این داده ها فی الواقع از «خوداظهاری خود دستگاه ها» به دست می آید که هیچ وجه منفی و یا نقطه ضعفی از «معاونت طرح و برنامه» آن سازمان ارایه نمی شود. در ادامه اگر بخواهیم به سراغ متولیان امر یک موضوع فرهنگی مانند مسجدبازگردیم، بالغ بر ۲۴ نهاد و سازمان مدعی هستند که مهندسی برنامه ریزی مسجد با آنان می باشد و به یک شبکه موثران و ذی نفعان تبدیل خواهند شد (منبع) که این موضوع، اثرسنجی هر دستگاه را عملا غیرممکن می کند. این مثال از واقعیت حکمرانی فرهنگی، بیانگر این است که چرا نمیتوانیم اثرسنجی ملی در عرصه فرهنگ را به صورت دقیق رقم زد، چرا که تکثر و تعدد دستگاه ها باعث اثرگذاری بر روی اقلیم جغرافیایی و مخاطبین مختلفی شده و اثرات اجتماعی را غیر قابل دسترس و به تبع آنرا غیر قابل سنجش خواهد کرد. در این نوع از حکمرانی فرهنگی «مسئولیت فرهنگی» هر مسئله و موضوع مشخص نخواهد بود و شاهد آن هستیم برای تهاجم فرهنگی ماجرای مهسا امینی، هیچ کس پاسخگو نیست! یک راهکار دیگر این است که اثرسنجی را به صورت جزیی در هر سازمان تعریف کنیم. هرچند اثرسنجی با این روش، برآیند کلی از وضعیت فرهنگی کشور ارایه نخواهد داد اما باز در نقطه خودش دارای مشکلاتی می باشد. رویه مدیریتی دستگاه ها و جهت گیری آنان براساس فشار از سوی نهادهای بالادستی می باشد و تنظیم گری آنان یک هنجار می باشد و هر سازمان در تلاش برای رفع فشار دو نهادهای بالادستی در عرصه فرهنگ می باشد که باعث دور شدن این دستگاه ها از برنامه ریزی اثرمحور و میدانی خواهد شد. تا زمانی که ادغام دستگاه های فرهنگی صورت نگیرد و مسئول هر مسئله و موضوع فرهنگی مشخص نشود، اثرسنجی در مسائل کلان و ملی امری نشدنی و محال خواهد بود و این موضوع نیازمند درگیری با ذی نفعان، بررسی تجربیات پیشین و .... می باشد. پیوست:نمونه ای از تعدد ساختارهای فرهنگی وجود 22 شورای عالی در کشور و 150 شورای موثر(منبع) وجود9 متولی اصلی دستگاه فرهنگی و 56 دستگاه فرهنگی حاکمیتی(منبع) وجود120 نهاد و معاونت فرهنگی(منبع) وجود 1345 معاون فرهنگی شهرداری در کشور(منبع) وجود ۴۸ خبرگزاری در ایران در حالی که توسعه یافته ترین کشور های دنیا 5 خبرگزاری وجود ندارد(منبع) #اثرسنجی_فرهنگی 🏷 #امام_زمان #کار_جمعی #تشکیلات #تشکیلات_اسلامی #بصیرت_و_تشکیلات_اسلامی 👇 🆔 @ziaossalehin_ir