💠 جهان به کجا می‌رود؟ 🌍 امروز جهان در آستانه‌ی یک نظم جدید است؛ یک نظم بین‌المللی جدید در پیش است برای دنیا... این جنگ اوکراین را به نظر من باید یک مقداری با یک دید عمیق‌تری نگاه کرد؛ این جنگ صرفاً یک حمله‌ی نظامی به یک کشور نیست. ریشه‌های این حرکتی که امروز انسان دارد در اروپا مشاهده میکند، ریشه‌های عمیقی است و آینده‌های پیچیده و دشواری را انسان حدس میزند که وجود داشته باشد... 🇮🇷 همه‌ی کشورها از جمله کشور ایران اسلامیِ ما وظیفه دارد جوری در این نظم جدید حضور پیدا کند ــ حضور سخت‌افزاری و حضور نرم‌افزاری ــ که بتواند امنیّت کشور را، و منافع کشور را و ملّت را تأمین کند، در حاشیه نماند، عقب نماند. خب اگر قرار شد که کشور بخواهد یک چنین کار بزرگی را انجام بدهد یعنی حضور سخت‌افزاری و نرم‌افزاری داشته باشد در تشکیل نظم جدید جهانی، بیشترین مسئولیّت به عهده‌ی کیست؟ صفوف مقدّم چه کسانی هستند؟ دانشجوها، دانشگاهیان؛ یعنی شماها باید جلوتر از همه باشید؛ شماها بایستی تأثیرگذارترین قشرها باشید. مقام معظم رهبری (دیدار دانشجویی 6 اردیبهشت 1401) 🔶 با حضور اساتید: 👈 دکتر فؤاد ایزدی (متخصص حوزۀ آمریکا) 👈 دکتر شعیب بهمن (متخصص حوزۀ اوراسیا) 🕕 یکشنبه 29 خرداد ساعت 18 الی 20 🆔 جلسه به صورت مجازی در شبستان مجازی به آدرس زیر برگزار می‌شود: https://vc.sharif.edu/ch/shabestan

🔴#هم_اکنون🔴 📲 مکان: شبستان مجازی، https://vc.sharif.edu/ch/shabestan 💠 جهان به کجا می‌رود؟ ◀️ حدود چهار ماه پیش زمزمه‌ها مبنی بر احتمال حملۀ روسیه به اوکراین در جهان بالا گرفت و نهایتاً 5 اسفند 1400 این جنگ بالأخره آغاز شد. شاید در نگاه برخی این جنگ ارتباطی با ما نداشته باشد اما در دنیای کوچک امروز بی‌شک چنین جنگی اثرات بسیار بزرگی دارد. کوچک‌ترین اثرش این که بزرگ‌ترین تأمین کنندگان غلات جهان درگیر جنگ با یکدیگرند و جهان درگیر بحران مواد غذایی شده است. همچنین یکی از بزرگ‌ترین تأمین کنندگان انرژیِ جهان تحت تحریم‌های شدید قرار گرفته و بحران انرژی بر کل جهان سایه انداخته. ❓اما سؤال اینجاست که جمهوری اسلامی ایران در این میان چه نقشی دارد؟ ❓و چه نقشی باید داشته باشد؟ ❓چه فرصت ها و تهدیدهای اقتصادی و سیاسی و امنیتی به تبع این جنگ پیش روی جمهوری اسلامی ایران است؟ ❓هندسۀ دنیای پس از جنگ چگونه خواهد بود و نقش آفرینی جمهوری اسلامی در این هندسۀ جدید به چه شکل است؟ ❓به تبع این جنگ در تمام دنیا التهابات فروخفته سرکشیده و تنش‌ها میان کشورها زیاد شده است، پایان این درگیری‌ها چیست؟ این سؤالات و سؤالات بسیاری دیگر ما را بر آن داشت تا در نشستی مجازی با حضور اساتید دانشگاه آقایان دکتر فؤاد ایزدی و دکتر شعیب بهمن به گفتگو نشسته و از مدعوین بزرگوار بخواهیم هر یک از دیدگاه تخصصی خود پاسخ این سؤالات را تبیین کنند. حوزه دانشجویی شریف ------------------------- 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

#گزارش_تصویری 💠 جهان به کجا می‌رود؟ 🔶 با حضور اساتید: 👈 دکتر فؤاد ایزدی (متخصص حوزۀ آمریکا) 👈 دکتر شعیب بهمن (متخصص حوزۀ اوراسیا) _______________ حوزه دانشجویی شریف 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

💠 این ایام، ایام دهه‌ی #ذی‌حجه است. شما جوانان عزیز، دلهای نورانی، روحیه‌های شاداب، فرزندان عزیز من، توجه داشته باشید که یکی از بهترین روزها و شبهای دوره‌ی سال، از لحاظ فضیلت و امکان ارتباط دلها با خدا، همین روزهاست. مایه و قوام اصلی همه‌ی حرکتهای بزرگ و پیروز، ذکر الهی است؛ یاد خدا بودن، با خدا ارتباط داشتن. در قرآن میفرماید: «و یذکروا اسم الله فی ایّام معلومات». در حدیث دارد که «ایام معلومات» که خدای متعال به ذکر در این ایام دستور داده است، همین ده روز اول ذی‌حجه است. ◀️ مقام معظم رهبری، ۱۳۹۰/۰۸/۱۱ _______________ حوزه دانشجویی شریف 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

💠 هر کس دعای عرفه را تا آخر بخواند متحول می‌شود 🔻 رهبرانقلاب: دعای عرفه‌ی امام حسین پُر از معارف است؛ یعنی واقعاً این را من با قاطعیّت به شما عزیزان عرض میکنم و بپذیرید که هر کسی مثلاً #دعای_عرفه را با توجّه به معنایش بخواند، از وقتی که این دعا را شروع میکند به خواندن تا به آخرش برسد، بکلّی تغییر میکند [نسبت] به آن آدمی که قبل از خواندن دعا بود؛ ولو دَه‌بار قبلاً خوانده باشد این دعا را؛ این جور معارفی در این دعاها هست. 🔹 دعاهای صحیفه‌ی سجّادیّه همین‌ جور است؛ دعاهای صحیفه‌ی سجّادیّه درس زندگی است؛ در همین دعاهایی که حضرت به حسب ظاهر، با گردن کج نشسته‌اند، گریه کرده‌اند و این دعا را خوانده‌اند، منش سیاسی یک آدم سیاستمدار در دنیای امروز فهمیده میشود؛ یعنی همان هویّت لازمِ یک انسان والای با شخصیّتِ قویّ فعّالِ پیشرو که در همه‌ی زمینه‌ها میتواند چنین آدمی پیش برود؛ در علم، در سیاست، در صنعت، در جنگ، در همه چیز. تمام این [دعاها] این هویّت را به انسان میبخشد. ۱۳۷۹/۱۰/۲۷ 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

🍃🌸عید سعید قربان مبارک باد🌸🍃 💠 اگر به حکمت مندرج در #عید_قربان توجه شود، خیلی از راهها برای ما باز می‌شود. بالاتر از ایثار جان، در مواردی ایثار عزیزان است. #حضرت_ابراهیم علیه‌السلام در راه پروردگار، به دست خود عزیزی را قربان می‌کرد؛ آن هم فرزند جوانی که خدای متعال بعد از عمری انتظار به او داده بود. رهبر معظم انقلاب امام خامنه‌ای ۱۳۸۹/۰۸/۲۶ 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

بسم الله الرحمن الرحیم 💠 از زمان درگیری‌های حکومت‌‌های صفوی و عثمانی، نظریات متعددی برای رفع این درگیری‌ها مطرح شد که از مهم‌ترین آنها نظریه وحدت میان مسلمانان بود. حوزه دانشجویی شریف در نظر دارد مباحث تدریس شده حول محور مذاهب اسلامی را به صورت پرونده‌ای تحت عنوان "تاریخ همگرایی و واگرایی مذاهب اسلامی" در اختیار مخاطبین و معرفت‌جویان عزیز قرار دهد. 🔸بدین سبب از هم اکنون این پرونده با تلاش تیم رسانه حوزه دانشجویی شریف به تعداد حدوداً ۳۰ شماره و تحت نظارت استاد حجت‌الاسلام قطرانی منتشر خواهد شد. امید آنکه چراغ روشنی باشد برای تشنگان چنین معارفی. 📲 ضمنا، محتوای پرونده در صفحه جدید حوزه دانشجویی شریف به آدرس https://www.instagram.com/hozeh_sharif قابل دسترس می‌باشد. از مخاطبین گرامی خواستاریم ما را در صفحه جدید دنبال کنند. ◀️ همچنین علاقه‌مندان می‌توانند برای شنیدن فایل صوتی کامل جلسات این درس به قسمت حوزه بر خط سایت حوزه دانشجویی شریف مراجعه نمایند. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @HDSUT hd.sharif.ir

شماره (۱) 💠 چقدر از تاریخ اجتماعی و منشأ پیدایش مذاهب اسلامی خبر داریم؟

🔹بشر امروزی در اوج پیشرفته بودنش، نیازهای متعددی دارد که اغلب بسیار با اهمیت و حیاتی می باشند. نیازهایی که تمدن نوین غرب نیز نتوانسته است آن ها را حل بکند و چه بسا می‌توان گفت که تعداد قابل توجهی از آن ها محصول همین تمدن نوین غرب می باشند. نیازها و مشکلاتی که اغلب از جنس روحی و روانی هستند و عقل و تجربه ثابت کرده است که چاره‌ی بسیاری از این مشکلات در دست ادیان الهی و دستورات توحیدی‌ای هستند که یا عقل بشر در تمام طول زندگی خود به آن ها نمی‌رسد، و یا اینکه آنقدر طول می کشد تا تعداد زیادی از آدمیان هلاک شوند. 🔸از همین رو ضرورت بررسی و شناخت ادیان و مذاهب الهی بخصوص دین اسلام بعنوان آخرین و کامل کننده دیگر ادیان الهی، مشخص می شود. 🔹برای بررسی یک دین و یا مذهب الهی، گاهی هست که این ادیان و مذاهب تنها از جهت اعتقادی بررسی می شوند. خب این خوب است لکن چند اشکال دارد که دو تای آن ها از این قرار اند: 1⃣ بحث های اعتقادی صرف بسیار خشک و خسته کنند می باشند. 2⃣ گاهی و در برخی مواقع سؤالاتی خاص و مشکلاتی را ایجاد می کنند. برای مثال در زمان بررسی مذاهب و فرق اسلامی، این سؤال پیش می آید که چرا در اسلام با وجود واحد بودن خدا، کتاب و پیامبر، باید این همه اختلاف و تفرقه میان مسلمانان ایجاد شود و این تعداد مذهب و فرقه متفاوت از هم را ایجاد کنند؟ 🔸برای اینکه این شکل مشکلات پیش نیاید، لازم است که در کنار مباحث اعتقادی، تاریخ اجتماعی و منشأ پیدایش ادیان و مذاهب نیز بررسی شود تا مشخص شود که منشأ این همه اختلاف و فرقه فرقه شدن ادیان بعنوان مثال چه بوده است. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

شماره (۲) 💠 سوء تفاهم تاریخی 🔹 «شما شیعیان با علویه سوریه هم‌دست شدید تا ما را بکشید. تاریخ شیعه شاهد هم‌دستی شیعیان با کفار برای ضربه زدن به کیان اسلامی است». این‌ها سخنان یک اسلام‌گرای لبنانی درباره شیعیان حال حاضر ایران است. ظاهراً سخنان او، منشئی در پیشینه تاریخی او دارد و او صحبت از یک خیانت تاریخی می‌کند. 🔸 اهل تسنن در حوزه سلفیه گویند که دو عالم شیعی با نام های خواجه نصیرالدین طوسی و علامه حلی، سال‌ها قبل با کفاری به نام مغول، هم‌دست شدند تا خلیفه مسلمین را از بین ببرند. سلفیه گویند این آن دو بودند که چگونگی حمله به بغداد را به مغول ها آموزش دادند و حتی زمانی که مسلمین سعی داشتند هلاکوخان، پادشاه مغولی را از تصمیمش باز بدارند و او را آگاه کنند که اگر خون خلیفه مسلمین ریخته شود، آسمان و زمین به هم می‌ریزد، این آن دو عالم بودند که پیشنهاد دادند طوری بکشیدش که خونش ریخته نشود! این همان پیشینه تاریخی است که شیعیان را در تاریخ خائنشان کرده است. اما آیا واقعاً این چنین چیزی حقیقت دارد؟ 🔹برای پاسخ به این سؤال و رفع اتهام از شیعه، لازم است که باز هم به تاریخچه این مسئله رجوع و موضوع با دقت بررسی شود. ما شیعه هستیم و لازم است که قبل از اینکه دیگر فرق را بشناسیم، سری به تاریخچه پیدایش مذاهب شیعی بیندازیم و آن ها را واکاوی کنیم. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

شماره (۳) 💠 تشیع، فرقه یا مذهب؟ 🔹 فرق میان اینکه سؤال از خود مفهوم تشیع شود، یا بگویند فرقه تشیع چیست؟ وقتی کسی مذهب تشیع می‌گوید، گویا دارد از یک قرائتی از اسلام پرده برمی دارد. قرائتی که تنها یک نوع نگرش خاص نسبت به اسلام را بیان می کند. اما وقتی سؤال از پیدایش فرقه‌ای به نام تشیع می‌شود، در واقع قرار است دانسته شود که این مذهب، این نگرش خاص نسبت به اسلام، کی و چطور تبدیل به *یک ساختار کامل* شده است. 🔸وقتی کسی به سراغ صحابه پیامبر اکرم (ص) می‌رود، برداشت‌های متفاوتی را می‌بیند که یکی از آن‌ها برداشتی است که علی بن ابی‌طالب از اسلام ارائه می‌دهد. طبیعتاً شیعیان امامیه قائل به این هستند که این نگرش از همان ابتدا نیز وجود داشته است و ریشه در قراءت متفاوت از پیامبر ص و دین دارد. اما مطلب دیگر این است که این نگرش از چه زمانی تبدیل به یک ساختار و مکتب کامل شده است؟ 🔹حال که این مطلب روشن شد، باید گفت که در راه شناخت شیعه ۲ سؤال اساسی وجود دارد: ۱. شیعه از کی و چطور پدید آمده است؟ ۲.شیعه در ابتدا به چه معنی بوده و حال با‌ گذشت چندین سال از پیدایش آن، چه معنایی ازش برداشت می شود؟ #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @HDSUT hd.sharif.ir

🔶در رابطه با چگونگی شکل‌گیری مکتب تشیع، نظریه‌های متعددی هست که شمار برخی از آن‌ها از این قرار است: 1⃣ دو دسته افراد بر این باورند که شیعه را دستی از بیرون ایجاد کرده است: 🔹 دسته اول، کسانی هستند که معتقدند مذهب شیعه را ایرانی‌ها به وجود آورده‌اند. آنان بر این باورند که علت اصلی شکل‌گیری تشیع توسط ایرانیان، ایرانی بودن مادر امام سجاد (ع)، علاقه ایرانیان به امامان و دارا بودن فرهنگ پادشاهی موروثی می‌باشد. آنان معتقدند به دلیل وجود این زمینه‌ها، ایرانی‌ها علاقه‌مند شدند تا مکتبی را مطابق با این اوصاف ایجاد کنند. 🔹 برخی دیگر همچون وهابیون، بر این باورند که شیعه را دست شخصی بیرونی به نام عبدالله بن سبأ ایجاد کرده است. آنان ازجمله ابن تیمیه بر این باورند که این عبدالله بن سبأ یهودی بوده که موجب اتفاقات بسیاری من‌جمله کشته شدن عثمان و افضلیت علی (ع) شده است. 2⃣ نظریه دوم این است که یک تطور سیاسی‌ موجب پیدایش این مذهب شده است. قائلین بر این نظریه، بر این باورند که شروع اختلاف شیعه و سنی با یک مسئله سیاسی بوده است و کم‌کم به مرور زمان بر مبنای این اختلاف سیاسی، اختلاف فکری-عقیدتی نیز پدید آمده است. یعنی اختلاف سیاسی در یک مسئله، موجب شده تا این دو گروه در سایر ابعاد زندگی‌شان نیز با هم اختلاف پیدا کنند و در طول تاریخ و به مرور زمان دو مکتب در مقابل هم را بسازند. 3⃣ در نظریه سوم، قائلین باز هم‌دست به دامان تطور تاریخی می‌شوند، لکن با این تفاوت که این بار شروع این تطور را عقیدتی می‌دانند. آن‌ها معتقدند که در ابتدا، اختلاف تنها یک اختلاف عقیدتی کوچکی بوده که به مرور زمان کم‌کم این اختلاف بزرگ و بزرگ‌تر شده، تا جایی که به تفاوت دو مکتب کامل در تمامی ابعاد رسیده است. نظریه علمای ابرار نیز بر پایه همین تطور قرار گرفته است. طبق این نظریه امامان از ابتدا در میان مردم بوده‌اند و به‌عنوان یکسری آدم خوب و نیکوکار شناخته می‌شدند، لکن به مرور زمان غلوهایی نسبت به آنان صورت گرفته و امروزه ویژگی‌هایی همچون عصمت و علم لدنی را برای آن‌ها در اذهان پدید آورده است. 4⃣ در نظریه چهارم آمده است که شیعه از زمان پیامبر اکرم ص دارای یک ریشه فکری منحصر به فرد خودش بوده و این ریشه در طول 200 سال زندگانی ائمه ع رشد کرده و تبدیل به یک منظومه کامل فکری تحت عنوان شیعه شده است. آنچه که شیعه عصر امروز از میان این نظرات انتخاب می‌کند و بر آن باور دارد، همین نظریه چهارم است. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @HDSUT hd.sharif.ir

💐 پیام غدیر به دنیا پیام الگوی حکومت اسلامی است. 🔻رهبر انقلاب: حرکت عظیم پیغمبر(ص) در برگشت از حج، در وسط بیابان، در سال آخر عمر، با آن مقدمات، با آن مؤخرات، نام بردن از امیرالمؤمنین، معرفی کردن امیرالمؤمنین(ص) به اینکه «من کنت مولاه فهذا علىّ مولاه»، هیچ معنائی جز تعیین خط حکومت و ولایت در اسلام بعد از رحلت پیغمبر اکرم(ص) ندارد. ۱۳۸۶/۱۰/۸ 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

شماره (۵) 💠 نقد نظریات مطرح شده و پاسخ علامه عسکری 🔹 در نقد سخن اول، باید گفت که این سخن که ایرانیان ایجاد کننده مذهبی به نام شیعه بودند عقلاً اشتباه است؛ زیرا لازمه این حرف این است که ایرانیان از ابتدای پیدایش تشیع در جهان شیعه بوده باشند و زمانی پیدا نشود که شیعه بوده باشد و ایرانیان شیعه نباشند و این حرف به خوبی بوسیله تاریخ ایرانیان رد می‌شود. 🔸اما برای نقد سخن دوم، ما زحمتی را متحمل نمی‌شویم، چرا که علامه عسکری ره، این عالم بزرگ شیعه این سخن را به درستی نقد کرده است. علامه در نقد این نظر می‌فرمایند که چطور عبدالله بن سبأ می‌تواند بنیان‌گذار شیعه و این چنین فرد مؤثری در جهان تشیع باشد درحالی که به جز چند روایتی که همه‌ی آن‌ها نیز به سیف بن عمر بر می‌گردد، روایتی در کتب شیعی در رابطه با او وجود نداشته باشد؟ قطعاً اگر او این چنین آدم مهم و تأثیرگذاری بود، می بایست روایاتی بیشتری از او در کتاب‌ها روایی پیدا می شد. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

شماره (۶) 💠 معنای شیعه در تاریخ #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی

🔹 وقتی به تاریخ رجوع می شود، شیعه بر دو قسمت بوده، شیعه علی ع و شیعه عثمان. البته باید گفت که منظور از شیعه علی ع، تعریف و هویتی است که از شیعه در تاریخ و در قرون ابتدایی اسلام وجود داشته است و با تعریفی که امروزه از آن می‌شود متفاوت است. در این قرون، هویت یک شیعه علی ع درست در مقابل هویت یک شیعه عثمان قرار می گرفت. 🔸هر دو شیعه، شیخین یعنی ابوبکر و عمر را بعنوان خلفای اول و دوم خودشان قبول داشتند؛ با این تفاوت که شیعیان علی ع پس از آن دو خلیفه علی ع را خلیفه سوم خود قرار می‌دادند و اساساً عثمان را بعنوان خلیفه قبول نداشتند، در مقابل شیعیانی عثمانی خلیفه سومشان را عثمان قرار می‌دادند و علی ع را بعنوان خلیفه قبول نداشتند. 🔹اما آنچه گفته شد برای قرون ابتدایی پیدایش اسلام بود و معنایی که امروزه با شنیدن نام شیعه در اذهان جریان پیدا می‌کند، از قرن‌های ۴ و ۵ مدون شده است و بر روی این لفظ مصطلح شده است. 🔸شیخ مفید، عالم بزرگ جهان تشیع در قرن چهارم شیعه را با تمامی خصوصیات ممیزی‌اش بیان کرده است. شیخ صفات شیعه را این‌طور بیان می‌کند: 1⃣ قائل بودن به لزوم وجود یک امام در هر عصری 2⃣ قائل بودن به عصمت امامان (منظور از عصمت، مخالفت نکردن با رأی اجتهادی است) 3⃣ قائل بودن به منصوص بودن امام معصوم 4⃣ قائل بودن به بنی‌هاشمی بودن امام معصوم 5⃣ قائل به ۱۲ فرد بودن امامان، بعد از پیامبر اکرم ص این شیعه‌ای است که در عصر امروز با نام شیعه امامیه، یا شیعه اثنی عشری از او یاد می‌شود. این تعریفی است که از قرن چهارم برای شیعه قرار گرفته است. ❓اما به راستی آیا تمام کسانی که قبل از آن بوده‌اند نیز همین تعریف را از شیعه می‌کردند؟ ❓آیا یاران با وفایی که در کنار اباعبدالله حسین ع شمشیر می‌زدند و تا شهادت پیش رفتند نیز همین تصویر را از شیعه داشتند؟ ❓ آیا آن‌ها نیز امامشان را همچون ما در عصر امروز معصوم و تبعیت از آن را واجب می دانستند؟ ❓آیا می‌خواهید همانطور که شیعیان وهابیت را چیزی جز ساخته و پرداخته دست انگلیسی‌ها نمی دانند، آنان نیز درباره شیعیان نیز همین فکر را بکنند و آن‌ها را محصول منفعت طلبی ها بدانند؟ #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

شماره‌ی (۷) 💠 زیدیه، مذهب شمشیر و اعتراض 🔹سال ۶۱ هجری، امام حسین (ع) قیام می‌کند و به شهادت می‌رسد. با شهادت امام حسین (ع)، خیلی از مسائل دگرگون می‌شود. عده‌ای بعد از این واقعه بر این اعتقاد می‌شوند که یکی از اساسی‌ترین ارکان و ویژگی‌های شیعه، قیام، آن هم از نوع خشن و مسلحانه‌اش است. 🔸 آنان امام علی (ع)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) را به دلیل وجود نص به عنوان امام قبول می‌کنند، اما برای امامان بعد از این بزرگواران ویژگی‌هایی قائل می‌شوند تا در صورت وجود آن‌ها، آن شخص را امام قرار بدهند. 🔹برخی از این ویژگی‌ها هم‌چون عدالت و سخاوت و مهرورزی و … عمومی می‌باشند. اما علاوه بر این‌ها، دو ویژگی دیگر بسیار مهم و اساسی نیز وجود دارد که فصل ممیز جریان زیدی از سایر جریانات و مذاهب اسلامی می‌باشد. یکی فرزند فاطمه بودن امام است و دیگری اهل حرکت مسلحانه و قیام بودن است. ویژگی‌ای که تا به دیروز یک اختلاف در راهبرد کوتاه‌مدت بود، حال تبدیل به رکن و شرط اصلی امامت شده است. 🔹 آنان پس از امام حسین (ع)، این ویژگی‌ها را در زید بن علی بن الحسین پیدا کردند و او را امام خود قرار دادند. این آغاز مذهبی به نام زیدیه می‌باشد. 🔸 زیدی‌ها اساساً امام را یک مفهوم سیاسی اجتماعی می‌دانند و کمتر به ویژگی‌های باطنی و معنوی امام توجه می‌کنند. درست در مقابل اسماعیلیه‌ها که بسیار به امور باطنی توجه می‌کنند که ان‌شاءالله در آینده خواهد آمد. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

شماره‌ی (۸) 💠 دلیل گرایش زیدی‌ها به قیام مسلحانه 🔹 زیدی‌ها که در ابتدا اهل کوفه بودند، به سه دلیل به قیام گرایش پیدا کرده و در همان ابتدا قیام کردند. 🔸 اولین دلیل این گرایش، قیام خونین اباعبدالله الحسین (ع) در سال ۶۱ هجری بود. این قیام آن‌چنان خونین و شورانگیز بود، که روحیه‌ی قیام و جهاد را پررنگ کرد. 🔹از طرف دیگر، کوفیان از عرب‌های قحطانی بودند و شامیان از عرب‌های عدنانی. دو نسبی که از قدیم با هم اختلاف داشتند و انگیزه‌ای مناسب برای تقویت دشمنی‌ها بودند. در کنار همه این‌ها، یک درگیری تاریخی بین کوفه و شام نیز وجود داشت. 🔸 حال وقتی همه این‌ها در کنار حس سرخوردگی و شرمندگی ناشی از یاری نکردن امام حسین (ع) جمع می‌شود، چه می‌شود؟ معلوم است دیگر، حس قیام را تقویت می‌کند. از همین رو است که پس از واقعه کربلا، کوفه شاهد قیام‌های مختار و توابین و … می‌شود. علت اصلی گرایش زیدی‌ها به قیام نیز از همین‌جا است. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

🔹 در میان مذاهب شیعه، زیدیه بیشترین نزدیکی و شباهت را از حیث اعتقادات به اهل تسنن دارد. زیدی‌ها از ابتدا شیعه بودند، اما شیعه‌ی کوفه. 🔸 شیعیان کوفه خلیفه‌ی اول و دوم را ابوبکر و عمر قرار می‌دادند و امام علی (ع) را به عنوان خلیفه‌ی سوم قبول داشتند، بدون اینکه قائل به غصب خلافت یا مواردی از این دست باشند. برای همین است که شیعیان، زیدی‌ها را نزدیک به اهل تسنن می‌دانند. 🔹اما این تفکر تا همیشه استوار نماند. با شهادت حسین بن علی (ع)، برای عده‌ای از شیعیان کوفه این سؤال ایجاد شد که حال که ما با فرزندان علی (ع) همراه شده‌ایم و با آن‌ها هستیم، این وضعیت ما با اعتقاد به امامت آن دو خلیفه چگونه قابل جمع است؟ آیا واقعا باید دو خلیفه‌ی اول را غاصب خلافت بدانیم؟ و یا اینکه خلافت آن‌ها را نیز درست بدانیم؟ 🔸از پاسخ به همین سؤال بود که شیعیان کوفه دو دسته شدند؛ ◀️ عده‌ای آن دو را غاصب خواندند و گنهکار نامیدند؛ ◀️ عده‌ای نیز تنها گفتند علی (ع) بر آن‌ها فضیلت داشته است و تقدم مفضول بر فاضل مشکلی ندارد. 🔹 آن دو دسته نزد زید بن علی رفتند تا این مسئله را از او بپرسند که آیا این دو خلیفه حق بودند، یا باطل. از اینجا به بعد را تاریخ طبری به ما می‌گوید. آن‌ها پیش زید رفتند. زید در رابطه با آن دو خلیفه اینطور می‌گوید: «خدا آن دو را رحمت کند و آن‌ها را بیامرزد. و از هیچ‌ کدام از اهل بیت نشنیدم که از ابوبکر و عمر تبری بجویند و نشنیدم که هیچ یک در رابطه با این دو بد بگویند.» طبری گوید بعد از این صحبت‌های زید، دسته دوم که دو خلیفه را غاصب می‌خواندند، جدا شدند و زید آن‌ها را رافضی خواند. 🔸علاوه بر این مطلب، علت دیگری نیز برای نزدیکی زیدیه به اهل سنت وجود دارد و آن این است که در قیام‌های زید یک شخصیت مهم دیده می‌شود. آن شخص ابوحنیفه بود. کسی که در قیام‌های زید او را یاری کرده،‌ به خاطر حمایت از علویون زیدی به زندان‌های عباسی افتاده و در همان‌جا هم از دنیا رفته. از همین رو است که فقه زیدیه بسیار نزدیک به فقه حنفی می‌باشد. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @HDSUT hd.sharif.ir

شماره‌‌ی (۱۰) 💠 اسماعیلیه، مذهب بطن و معنی‌گرایی 🔹 اسماعیلیه در میان مذاهب تشیع، درست در نقطه‌ی مقابل زیدیه قرار دارد. هر چقدر که زیدی‌ها اهل قیام و حرکت مسلحانه بودند، اسماعیلیه در مقابل، اهل باطنی‌گری و به دنبال مباحث معنوی و عرفانی و صوفی‌گرایانه بودند. اما باید دانست که این مسئله نوظهور نبوده و از زمان رسول گرامی اسلام (ص) نیز در میان اصحاب وجود داشته است. برای نمونه می‌توان در میان اصحاب به عثمان بن مظعون اشاره کرد که فردی معنویت‌گرا بوده است. حتی در برخی روایات آمده است که امیرالمؤمنین (ع) نام یکی از فرزندانشان را به دلیل علاقه‌ای که به این شخص داشتند، عثمان نهادند. اما در رابطه با همین شخص روایاتی آمده است که آن‌ها را از اینکه درون یک غاری بروند و سوفی‌مسلکی و انزوا در پیش بگیرند، نهی کرده است. پس دیده می‌شود که این مسئله‌ی باطنی‌گری در اسلام ریشه‌دار است، لکن عده‌ای به مرور آن را به انحراف کشیدند. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

🔹 یکی از گونه های انحراف در باطنی‌گری، غلو نسبت به اهل بیت (ع) می باشد. اهل غلو کسانی بودند که در ویژگی های اهل بیت غلو می کردند و آن ها را بزرگ تر از آنچه که بودند قرار می دادند؛ برای همین بود که از سوی اهل بیت (ع) نیز مورد نهی و لعن قرار می گرفتند. 🔸در دوران امام باقر (ع)، شخصی بود با نام ابوالخطاب. او بسیار اهل غلو نسبت به اهل بیت بود. وقتی او از دنیا می رود، اهل غلو به فکر جانشین پیدا کردن برای او می افتند. کسی که هم به اهل غلو قرابت داشته باشد و هم ویژگی‌های امام شدن را داشته باشد. برای همین رفتند سراغ اسماعیل پسر امام صادق (ع). کسی که هرچند خود از اهل غلو نبود اما با ابوالخطاب رفاقتی داشت. از فرزندان امام نیز بود و ویژگی توارث از امام را دارا بود. 🔹آنها به روی اسماعیل بن جعفر سرمایه گذاری کردند تا بعد از فوت امام صادق (ع)، او را امام قرار دهند، اما ناگهان اتفاقی افتاد. اسماعیل پسر امام صادق (ع) زودتر از خود امام از دنیا رفت. با شهادت امام صادق (ع)، مسئله جانشینی امام بار دیگر در میان این افراد مطرح شد. آنها دو دسته شدند؛ عده ای گفتند که اصلا اسماعیل نمرده است و تنها به غیبت طولانی ای رفته است. او همان مهدی موعود است و روزی باز خواهد آمد. 🔸اما عده ای دیگر بر این باور شدند که امام بعد از جعفر بن محمد (ع)، فرزند اسماعیل یعنی محمد بن اسماعیل بن جعفر الصادق است. در اینجا تاریخ شاهد شکل گیری مذهبی تحت عنوان اسماعیلیه می باشد. 🔹 در میان اسماعیلیه و یا اهل غلو امروزی که از شمار مذهب های باطنی گرا بحساب می آیند، پنهان کاری عقاید و در کل تمامی فعالیت ها، تقیه و از این دست أمور بسیار به چشم می خورد. آنچه امروز از شیعه در جهان شناخته می شود، این سه فرقه هستند. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @HDSUT hd.sharif.ir

شماره (۱۳) 💠 مذاهب سنتی فقه اهل تسنن

🔹با پیشرفت و نو شدن هر جامعه‌ای، مسائل و نیازهای آن جامعه نیز بیشتر می‌شود. در جوامع مذهبی تا زمانی که این جامعه به منبع اصلی آن مذهب متصل باشد، می‌تواند نیازهایش را از آن منبع مطالبه و رفع کند. اما با انقطاع آن منبع، مسئله‌های جدید بی‌پاسخ می‌ماند. 🔸با رحلت رسول گرامی اسلام (ص) اساساً این منبع رفع نیاز منقطع شد. این زمان برای شیعیان که ائمه‌ی اطهار (ع) را ادامه‌دهنده‌ی راه پیامبر (ص) و منبعی همچون رسول اکرم می‌دیدند، تا زمان غیبت صغری ادامه کرد. ❓ حال سؤال به وجود می‌آید که چطور باید این نیازهای عصر جدید را پاسخ داد؟ 🔹 اهل سنت برای پاسخ دادن به این سؤالات دو دسته شدند؛ ◀️ دسته‌ای بر این طریق برآمدند که باز به احادیث رجوع کنند و تمام پاسخ‌هایشان را در آنجا پیدا کنند. آن‌ها که اغلب از اهل مدینه بودند، می‌گفتند که پاسخ تمامی سؤالات را باید از احادیث پیدا کرد. ◀️گروه دیگر که از اهل کوفه بودند، بر این باور شدند که در صورت نبود روایت می‌توان از قیاس و رأي استفاده و مصلحت‌سنجی نیز کرد. یعنی می‌توان حکم موضوعاتی را که به هم شباهت دارند، به یک‌دیگر سرایت دهند. این دسته‌ی دوم نسبت به دسته‌ی اول عقل‌گراتر هستند. 🔸البته نکته‌ی قابل توجه این است که منظور از حدیث و سنت در دسته‌ی اول، قول صحابی و در نظر برخی افراد، تابعین را نیز شامل می‌شود. 🔹 گروه اول تمامی احادیث رسیده از پیامبر اکرم (ص) را حجت می‌دانستند و این در حالی بود که گروه دوم تنها تعداد کمی از آن احادیث را حجت می‌دانستند و به تمامی احادیث عمل نمی‌کردند. 🔸علاوه بر این گروه اول تنها اجماع صحابه مدینه را در فقه حجت می‌دانستند، در حالی که گروه دوم حجیت اجماع را منحصر در صحابه‌ی اهل مدینه نمی‌دانستند. 🔹 در نتیجه شد دو گرایش. یکی اهل حدیث و دیگری اهب رأی و قیاس. امام اهل رأی کسی بود به نام ابوحنیفه و رهبر گروه دوم کسی بود به نام مالک بن انس. هر دوی این افراد در یک دوره زندگی می کردند. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

💠 بسم الله 💠 🔹 چند سالی در صفحه‌ی قبلی حوزه‌ دانشجویی شریف با آدرس hozeh_sharif@، با پوشش رسانه‌ای کلاس‌ها، تولید محتوا با عنوان پرونده، طرح‌های فرهنگی مثل کتاب‌خوانی و سایر مطالب همراه شما بودیم. 🔹 متاسفانه طی مشکلاتی، صفحه مورد نظر از دسترس خارج شد و صفحه‌ی اینستاگرامی @hozeh_sharif جایگزین آن ساختیم، تا بتوانیم با تولید محتوا همراه شما باشیم. 🔸 هم‌اکنون نیز، پرونده‌ی «تاریخ هم‌گرایی و واگرایی مذاهب اسلامی» به عنوان اولین محتوا برای این صفحه، هر روز منتشر می‌شود. همراه ما بمانید.💐 hd.sharif.ir

شماره(۱۴) 💠 حنبلی ها و شافعی ها چه شدند؟ همانطور که گفته شد، مذاهب فقهی اهل تسنن به چهار دسته تقسیم می شوند که به خاطر عقل گرا، بودن یا نبودن به دو دسته مالکی ها و حنفی ها تقسیم شدند.حال وقتش است که بفهمیم دو مذهب حنبلی و شافعی در کجای این دسته بندی ها قرار دارند؟ 🔸 در پاسخ به این سؤال باید گفت که در اصل حنبلی و شافعی دو انشئاب از فرقه مالکی هستند. هر دو به نص‌گرایی نزدیک‌تر اما با تفاوت‌هایی. درست است که همه آنها در مقابل اهل رأی قرار می گرفتند، اما در میزان نص گرا بودن با هم تفاوت هایی داشتند. برای مثال ممکن است مالکی‌ها روایاتی را قبول داشته باشند که حداقل ۵ تن از صحابه آن ها را نقل کرده باشند، اما حنبلی ها هر روایتی را که نقل شده باشد حتی اگر تنها یک راوی از صحابه داشته باشد را قبول بکنند. 🔹در میان این سه مذهب حدیثی، حنبلی از همه کم تر اجتهاد دارند و تقریبا می‌توان گفت که هیچ‌گونه کاری را بر روی روایاتشان انجام نمی‌دهند. به‌طوری که رساله‌ی عملیه ندارند و به وقت فتوا از متن روایت استفاده می کنند. در میان این چهار مذهب، بیشترین پیرو را فرقه حنفی دارد و کم ترین را حنبلی. ❓ سؤال: چرا باید در میان این همه فرقه فقهی در میان اهل تسنن، این چهار فرقه از همه بیشتر نمایان شوند و بمانند؟ این پاسخی است که در پست بعد به آن پرداخته می شود... #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir

🔹قبلاً بیان شد که فقه اهل سنت بر چهار دسته‌ی حنفی‌ها، مالکی‌ها، شافعی‌ها و حبلی‌ها تقسیم می‌شود و از میان این چهار دسته، یکی از آن‌ها عقل‌گرا و سه دسته‌ی دیگر، نص‌گرا می‌باشند. در میان سه مذهب نص‌گرا، مالکی‌ها از همه بیشتر به صحابه‌ی پیامبر (ص) اهمیت می‌دادند و نظراتشان را قبول می‌کردند. 🔸 بعد از آن شافعی‌ها هستند که از جهت انضباط فقهی بسیار منضبط‌تر از مالکی‌ها بودند و در میان روایات پیامبر (ص) و نظرات اصحاب، اعتماد بیشتری به روایات پیامبر اکرم (ص) داشتند و به آن‌ها بیشتر عمل می‌کردند. 🔹 در آخر نیز حنبلی‌ها بودند که بیش از دو مذهب قبل نص‌گرا بودند و فقط احادیث را قبول داشتند و به نظر صحابه اهمیتی نمی‌دادند. 🔸در نگاه ابتدایی به این چهار مذهب فقهی، برای عده‌ای این گمان می‌رود که انگار عده‌ای عالم و اندیشمند در مسجدی جمع شده بودند و با هم مشغول مباحثه بودند که برخی از آن‌ها نص‌گرا و برخی عقل‌گرا شدند. مردم هم زندگیشان را می‌کردند تا اینکه از روزی به بعد هر کدام از گروهی پیروی کردند. اما باید گفت که اینطور نیست! تمامی این فرق و مذاهب بر اساس یک‌سری نیازها و خواست‌های واقعی اجتماعی ایجاد شده‌اند. این مردم بودند که نیازها و سؤالاتی داشتند که به اقتضای آن‌ها این چهار مذهب اساسی به وجود آمدند و ماندگار شدند. 🔹اساساً اگر قرار است یک اعتقاد و یا یک سیره و روشی در میان جماعتی نهادینه شود و آن افراد از آن پیروی کنند، لازم است که برخواسته از نیازهای واقعی آن‌ها باشد تا آن‌ها با تمام وجود آن اعتقاد و یا روش را حس و از آن پیروی کنند. #تاریخ_همگرایی_و_واگرایی_مذاهب_اسلامی #استاد_قطرانی 🔻 @hdsharif hd.sharif.ir