💠دیکتاتورهای کوتوله! ..‌. اینها نیامده کارزار اخراج جلیلی از شعام، انحلال دولت سایه و کارزار اخراج زاکانی شهردار تهران را کلید زدند. شاید هم چندی بعد زندانی و تبعید کردن همه اعضای جبهه انقلاب. این دیکتاتورهای کوتوله آب ندیدید وگرنه شناگرهای خوبی هستند @Kolbe_Andishe_Farhang

💠پاسخی به آقای جلیل محبی و جلیل محبی ها 🎥علی علیزاده آقای جلیل محبی در توییتی کنایه آمیز نوشت که مرکز اسناد انقلاب اسلامی باید در تاریخ ثبت کند که آقای جلیلی دو انتخابات را به اصلاحطلبان واگذار کرد. این جمله حاکی از نگاه بالا به پایین ایشان در ساختار دموکراسی است. @Kolbe_Andishe_Farhang

💠اصولگرایان و فاجعه تبلیغات و بازاریابی سیاسی این روزها به برخی عوامل شکست اصولگرایان نظیر آرای قومیتی توجه میشود، که من معتقدم تبیین کننده بخشی از ماجراست، اما نه تمام آن. راستش در این انتخابات اصولگرایان از جهت بازاریابی سیاسی فاجعه بودند و هشدارهایی که داده شد، را نشنیدند و در نهایت انتخابات را به رقیبی باختند، که علی رغم احترام، برگ برنده بزرگی نداشت. ابتدا توضیح دهم که انتخابات مدرن یک شعبه از بازاریابی سیاسی است و مثل سایر اشکال بازاریابی تابع قواعد این دانش یا فن است. اینجا هم محصولاتی به جامعه عرضه می شود و باید با استفاده از راهبردهای بازاریابی مشتری (رای دهندگان) را به خود جذب کند. به خصوص در جامعه ما که ساختارهای حزبی بشدت ضعیف است، اهمیت طراحی یک کمپین انتخاباتی قوی حتی از ایالات متحده آمریکا بیشتر میشود. ۱- حضور چند نامزد و اختلاف راهبرد میان آنها: اصولگرایان در نتیجه نوع تایید صلاحیت ها، با چهار نامزد در دور اول شرکت کردند تا با یک رقیب رقابت کنند. برخلاف ظاهر ماجرا، این تعدد نامزدها یک ضعف محسوب میشود چون توان آنها را پراکنده و توان رقیب را منسجم کرد. به طوری که مثلا در حوزه اقتصاد، از بازارگرایان نئولیبرال تا نهادگرایان و حتی برخی سوسیالیست ها پشت آن تک نامزد مجتمع شدند. ۲- منازعات درونی: اصولگرایان هرگز نتوانستند بر سر اینکه آیا اصالت ایدئولوژیک باید اولویت اصلی باشد یا کارآمدی اجرایی به توافق برسند. در نتیجه در دور اول به جای آنکه با جناب پزشکیان رقابت کنند تا روز آخر بر سر این موضوع در حال رقابت شدید با هم بودند. این منازعات سبب شد نامزد پیروز دور اول ، از جدال نخست زخمی بیرون بیاید و دیگر نتواند آن بخش از حامیان غیرایدئولپژیک جناب قالیباف را جذب کند. ۳- افسانه ائتلاف یا اتحاد: بزرگان اصولگرا بر این باور بودند که می‌توانند مثل سال۱۳۹۲ با یک ائتلاف در دور اول یا دوم به پیروزی برسند اما گزینه آنها کسی بود که اقبال عمومی کمتری داشت و به نظر خودشان رقابت پذیری بیشتر با حریف اصلاح طلب. در نهایت آنها نتوانستند جناب جلیلی را که تقریبا در همه نظرسنجی ها جلو بود را مجاب به کناره گیری کنند، اما در عوض بخش قابل توجهی از توان ستاد هر دو نامزد را مصروف این درگیری کردند و از رقابت اصلی منحرف نمودند. ۴- اشتباه گرفتن پالیسی با پالتیک: جناب جلیلی به شکل عجیبی بعد از یک عمر فعالیت سیاسی هنوز متوجه نشده که میدان سیاست عرصه پالتیک است و میدان اداره عرصه پالیسی!!! وی توجه ندارد که اگر مثلا بهترین برنامه خدمات درمانی را داشته باشد تا آن را به یک محصول یا نماد سیاسی مثل اوباماکر تبدیل نکند، چندان ارزشی برای عموم مردم ندارد. وی تقریبا چهار مناظره از پنج مناظره خود را مصروف توضیح برنامه هایی کرد که ارزشی نداشت، حال آنکه مثلا حسن روحانی با یک عبارت "هم چرخ زندگی بچرخد و هم سانتزیفوژ" در سال۹۲ بسی بیش از این ارزش افزوده سیاسی خلق و مردم عادی را جذب کرد. ۵- ضعف پیام منفی و ابهام در پیام مثبت و ایجابی: پیام انتخاباتی تلفیقی از پیام منفی برای ترساندن مردم از رقیب و پیام مثبت برای جذب آنهاست. در حالی که وجه منفی و ترساننده پیام اصولگرایان یعنی «نه به دولت سوم روحانی» توسط همراهان جناب جلیلی، یعنی قاضی زاده و زاکانی، برجسته شده بود ، پیام ایجابی آنها یعنی «تداوم دولت رئیسی» بشدت نچسب بود. اولا مردم آن قدر که اصولگرایان گمان داشتند از دولت سوم روحانی نمی ترسیدند و ثانیا هیچ یک از نامزدها به خصوص جناب جلیلی واقعا نمی توانست مدعی تداوم دولت رئیسی باشد. به این ترتیب ابهام در پیام انتخاباتی تا روزهای آخر مشهود بود و تنها در دو سه روز آخر تبلیغات استعاره «حرم در برابر قفس» طرح شده که دیگر فرصت نشر و اشاعه اش فراهم نبود. ۶- ناتوانی در ارتباط با اقشاری از جامعه به خصوص طبقه متوسط شهری: با توجه به مقایسه آرای جناب جلیلی و رییسی مشخص است که وی نتوانست ۱۸میلیون رای سال۱۴۰۰ را جذب کند. طرح تبلیغات جناب جلیلی در طراحی پیام و شیوه ارتباط با مردم شهری به ویژه طبقه متوسط ضعیف بود. منظور طبعا گروهی از افراد نیستند که از نظام ناراضی شده اند و اگر بخواهند رای اعتراضی بدهند سراغ رقیب می روند. بلکه این تبلیغات فاقد یک تصویرسازی از جناب جلیلی بود که بتواند با طبقه متوسط شهری غیرایدئولوژیک اما همسو با نظام هم ارتباط قوی برقرار کند. این ضعف از تصویر خود ایشان تا محتوای پیام هایشان را شامل می‌شد. به خصوص تمرکز جناب جلیلی بر دو محور وجوه ایدئولوژیک و خط مشی ها(پالیسی ها) تبدیل به مانع ارتباطی جدی شد. اشکالات بازاریابی اصولگرایان در این انتخابات در این مجال نمی گنجد و بهتر است آن را جدی بگیرند وگرنه تقریبا به هر رقیبی خواهند باخت. ✍سیدآرش وکیلیان @Kolbe_Andishe_Farhang

💠 از رئیس جمهور منتخب چه بخواهیم؟! دکتر عبدالکریمی -از حامیان او که روی استقلال ایران خوب ایستاده است- از او #مقاومت در مقابل آمریکا خواست.۱ دکتر مومنی و راغفر -از حامیان و هردو از مخالفان سیاست های تعدیل اقتصادی و گران سازی ارز و انرژی و...- از او تحقق بخشی از وعده هایش را خواستند!۲ #پزشکیان از نادر نامزدهایی بود که صریحا از حق بودن(مقابل کالایی شدن) آموزش و بهداشت گفت ؛ گرچه در نظر مشاوران طرفدار سیاست بازار آزادش اینها هم استثناء از بازار آزاد نیستند! مطالبه تحقق این وعده ها و هم وعده های مربوط به محرومان و مستضعفان، عاقلانه ترین و بهنگام ترین کار است؛ قبل از اینکه سیاستهای تعدیل بازتولید و ادامه یابد؛ و قبل از اینکه کابینه دولت آینده همه از اقتصاددان های بازار آزاد سرمایه داری و طرفداران تعدیل اقتصادی بسته شود. چنانچه دیدیم دکتر پزشکیان، بالاجمالی است که تفصیل دهنده هایش او را تعیّن می دهند و خود از آن تعبیر به: "من متخصص نیستم هرچه متخصصین گفتند"؛ می کرد. آنهایی که در سلب، افراط نکرده و الان هم مشغول #جنگ_بی_حاصل مقصر کیست؟ نیستند؛ زودتر #عامه_مردم -حتی ۵۰٪ رای نداده- را دریابند! ۱. https://t.me/Kolbe_Andishe_Farhang/6512 ۲. https://fa.shafaqna.com/news/1837945/ ✍محسن قنبریان ۱۸تیر۱۴۰۳ @Kolbe_Andishe_Farhang

💠وعده هایی که دکتر پزشکیان داد برخی وعده های مهمی که دکتر پزشکیان در انتخابات که گردنش را در گرو آنها گذاشت.برخلاف برخی که او را بی برنامه نامیدند او چنین جهت گیری ها و برنامه هایی داشته است و مردم با اعتماد به صداقت و توان ایشان به امید تحقق آنها رای دادند: هرگز اجازه نخواهد داد کسی در گوشه و کنار کشور، سر گرسنه بر بالین نهد.«من نخواهم گذاشت فقرا و محرومین گرسنه سر را به بالین بگذارند» من از پولدارها خواهم گرفت و به محرومان خواهم داد. «در ارتباط با یارانه‌ها طبیعی است نباید به من و آدم‌هایی که ماشین آنچنانی سوار می‌شوند یارانه بدهند. باید از اینها که پولدارند بگیرند و به محرومان بدهند.» در دولت من همه مردم از امکانات اقتصادی و آموزشی و رفاهی برابر برخوردار خواهند بود. «در آموزش و بهداشت باور دارم باید همه از امکانات برابر و عادلانه برخوردار باشند.» الان تورم کشور 60 درصد است و قول داد که حقوق همه کارکنان دولت را مطابق با تورم سالانه افزایش خواهد داد. هیچ تغییری در قیمت بنزین و آب و برق و گاز نخواهد داد و تصریح کرد: «دروغ بزرگ افزایش قیمت بنزین برای تخریب آرای سرنوشت‌ساز شما مردم عزیز طراحی شده است.» «ارزش پول ملی را افزایش خواهد داد.» در مساله مسکن تصریح کرد: «نه تنها راه شهید رئیسی در مسکن را پیگیری می‌کنم؛ بلکه آمایش سرزمینی را هم که در سیاست‌های مقام معظم رهبری هست به شدت پیگیری می‌کنم. اگر آمایش سرزمینی را دنبال نکنیم آینده تهران با فاجعه روبرو خواهد شد.» او این قانون که اجازه واردات خودروهای خارجی دست دوم را می‌دهد، خلاف کرامت و عزت و شأن مردم دانست و وعده داد: «من واردات خودرو را آزاد می‌کنم» «بازنشسته‌ها بدون هزینه باید خدمات درمانی داشته باشند و باید بر اساس تورم حقوق بازنشستگان را افزایش دهیم.» «از اول گفتیم که سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری را طی خواهیم کرد. در نتیجه امکان ندارد که ما قانون را اجرا نکنیم.» «من تعهد می‌کنم تلاش کنم هیچ خانواده ایرانی نگران فرزند خود نباشد.» او دائماً و کرارا بر صادق بودن خود با مردم تاکید کرد و گفت هرگز به مردم دروغی نگفته و وعده دروغی هم نداده است و حتماً به همه وعده‌هایش عمل خواهد کرد. ✍فرزاد جهان بین @Kolbe_Andishe_Farhang

💠منع دخالت نمایندگان مجلس در انتصابات دولتی بیانات رهبر انقلاب پیرامون منع دخالت نمایندگان مجلس در انتصابات دولتی، اختصاصی به دولت خاص ندارد. مرور آن بیانات در آستانه تشکیل دولت جدید خالی از لطف نیست. یکی از آسیب‌ها ورود نمایندگان در مسائل اجرائی است؛ فرض بفرمایید وارد شدن در اینکه مدیرکلّ فلان تشکیلات در شهر ما یا در استان ما مثلاً فرض کنید که چه کسی باشد، چه کسی نباشد؛ استاندار، فرماندار و از این قبیل. حالا یک وقت در مواردی یک حالت اضطراری ممکن است رخ بدهد که آن موارد استثنائی را من کاری ندارم امّا به طور معمول نمایندگان محترم از این مسائل اجرائی باید کناره بگیرند، وارد شدن در این مسائل و با مسئول اجرائی در این زمینه گفتگو کردن و توافق کردن و امثال اینها خطراتی دارد؛ از این بایستی اجتناب بشود. یکی از آسیب‌ها بی‌احتیاطی در استفاده‌ی از تریبون و بلندگویی است که در اختیار شما است. فرمایشات شما به طور مستقیم پخش میشود در کشور، یا بعداً به وسیله‌ی رسانه‌ها منتشر میشود؛ این امکان در اختیار همه نیست، در اختیار نماینده است؛ مراقب باشید که در استفاده‌ی از این امکان بی‌احتیاطی نشود و در [ارائه‌ی] نقدهای خود، نظرات خود [دقّت کنید]... یکی از آسیب‌ها این است که نماینده از اوّلی که وارد مجلس میشود، نقشه‌ی رسیدن به فلان پستِ مثلاً اجرائی را در سر خودش بپروراند -که وزیر بشود، مدیر بشود، فلان [مسئول] بشود- نه، این وظیفه‌ی نمایندگی بسیار مهم است. اگر انسان برای خدا کار بکند و درست کار بکند، از وظایف اجرائی اهمّیّتش بیشتر است، یا لااقل در مواردی به قدر آنها اهمّیّت دارد. این جور نباشد که ما تا وارد مجلس شدیم، به فکر بیفتیم که خب حالا چه کار کنیم که مثلاً در مرحله‌ی بعد یا در فلان دولت به فلان پست [برسیم]. ✍رهبر انقلاب اسلامی @Kolbe_Andishe_Farhang

💠به توده مردم تکیه کنید فرمود: وَ اِنَّما عِمادُ الدّینِ وَ جِماعُ المُسلِمینَ وَ العُدَّةُ لِلاَعداءِ العامَّةُ مِنَ الاُمَّة. «عِمادُ الدّین» یعنی تکیه‌گاه دین. شما جامعه‌ی اسلامی هستید؛ امیرالمؤمنین [این را] به ملّت خودش میفرماید، خطاب به ما هم هست. خیلی خب، جامعه‌ی اسلامی هستید، تکیه‌گاه اسلامتان امّتند، بدنه‌ی مردمند. «جِماعُ المُسلِمین» یعنی آن بدنه‌ی اصلی جامعه، بدنه‌ی اصلی این اجتماع مسلمانی. وَ العُدَّةُ لِلاَعداء؛ «عُدَّة» یعنی ذخیره‌ی روز مبادا؛ آن چیزی که نگه میداریم برای روز مبادا. وَ العُدَّةُ لِلاَعداء؛ این ذخیره‌ی در مقابل دشمن، چه کسانی هستند؟ اَلعامَّةُ مِنَ الاُمَّة؛ یعنی توده‌ی مردم. من یک وقتی چند سال قبل از این، یک تکّه‌هایی از این نامه را برای مسئولین مطرح کردم که آنجا حضرت مقایسه میکند بین خاصّه و عامّه؛ «خاصّه» یعنی نورچشمی‌ها، «عامّه» یعنی توده‌ی مردم. بیانات عجیبی درباره‌ی خاصّه ذکر میکند، بیانات عجیبی درباره‌ی عامّه ــ توده‌ی مردم ــ ذکر میکند. تکیه‌ی حضرت به این است که به توده‌ی مردم تکیه کنید. وقتی یک رئیس‌جمهوری با توده‌ی مردم اُنس میگیرد، حرف میزند، کار میکند، میرود در دل مردم، یک عدّه‌ای از آنجا بلند میشوند میگویند «این پوپولیسم است»! اهانت میکنند. نه، این مردم‌داری است؛ این نشان گرفتن نقطه‌ی اصلی است. توده‌ی مردم همه‌کاره‌اند. البتّه کیفیّت کار کردن با توده‌ی مردم یک هنر بزرگی است؛ آن به جای خود محفوظ. ✍رهبر انقلاب اسلامی، ۱۴۰۲/۱۰/۱۹ @Kolbe_Andishe_Farhang

💠چرا انتخاب اصحاب امام‌حسین(ع) یک انتخاب آگاهانه بود؟ امام‌ حسین(ع) در شب عاشورا با زبان خاصی با آنها صحبت می‌کند: آنها به احدی از شما کاری ندارند. اهل بیت من در این صحرا کسی را نمی‌شناسند. هر فردی از شما با یکی از اهل بیت من خارج شود و برود. من اینجا خودم هستم تنها. چرا؟ رهبری که می‌خواهد از ناراحتی و نارضایتی مردم استفاده کند که چنین حرفی نمی‌زند؛ همواره از تکلیف شرعی می‌گوید. البته تکلیف شرعی هم بود و امام حسین(ع) از گفتن آن نیز غفلت نکرد اما می‌خواست آن تکلیف شرعی را در نهایت آزادی و آگاهی انجام بدهند. خواست به آنها بگوید دشمن، شما را محصور نکرده، از ناحیه دشمن اجبار ندارید. اگر از تاریکی شب استفاده کنید و بروید، کسی مزاحمتان نمی‌شود. دوست هم شما را مجبور نمی‌کند. اگر فکر می‌کنید که مسئله‌ بیعت برای شما تعهد و اجبار به وجود آورده است، بیعت را هم برداشتم. یعنی فقط انتخاب و آزادی. باید در نهایت آگاهی و آزادی و بدون اینکه کوچکترین احساس اجباری از ناحیه دشمن یا دوست بکنید، مرا انتخاب کنید. این است که به شهدای کربلا ارزش می‌دهد والّا طارق بن زیاد در جنگ اسپانیا، وقتی که اسپانیا را فتح کرد و کشتی‌های خود را از آن دماغه عبور داد، دستور داد که آذوقه به اندازه ۲۴ ساعت را نگه دارند و زیادتر از آن را هر چه هست آتش بزنند و کشتی‌ها را هم آتش بزنند. بعد سربازان و افسران را جمع کرد، اشاره کرد به دریای عظیمی که در آنجا بود، گفت: ایهاالنّاس! دشمن روبروی شما و دریا پشت سر شماست. اگر بخواهید فرار کنید جز غرق شدن در دریا راه دیگری ندارید، کشتی‏ای دیگر وجود ندارد. غذا هم جز برای ۲۴ ساعت ندارید، بعد از آن خواهید مرد. غذای شما در چنگ دشمن است. راهی جز این ندارید. یعنی برایشان اجبار به وجود آورد. این سرباز اگر تا آخرین قطره خونش نجنگد، چه بکند؟ اما امام حسین(ع) با اصحاب خودش بر ضد طارق بن زیاد عمل کرد، نگفت: دشمن اینجاست، از این طرف بروید شما را از بین می‌برد، از آن طرف هم بروید شما را نابود می‌کند. بنابراین دیگر راهی نیست غیر از اینکه روغن چراغ ریخته را باید نذر امامزاده کرد. شما که به هر حال کشته می‌شوید؛ حالا که کشته می‌شوید، بیایید با من کشته شوید. آن‌گونه شهادت ارزش نداشت. یک سیاستمدار این‏جور عمل می‌کند. اما امام گفت که نه دوست تو را اجبار می‌کند و نه دشمن، هر کدام را که می‌خواهی انتخاب کن؛ در نهایت آزادی. پس انقلاب امام حسین(ع) در درجه اول یک انقلاب آگاهانه است. ✍ شهید آیت‌الله مطهری، حماسه حسینی، ج۱، ص۱۲۶-۱۲۵ @Kolbe_Andishe_Farhang

💠آیا خودموثرپندارها از خواب ناز بیدار می‌شوند؟! وسط همه‌ی اتفاقای انتخاباتی توی پنجاه روز اخیر، یه چیزی که خیلی توجهم رو جلب کرد، اختلاف فاحش بین انتخاب "بدنه جبهه انقلاب" و "قشر خودموثرپندار" این جبهه در دور اول انتخابات بود. راستش، کم‌تر کسی فکر می‌کرد که بعد از اتحاد بی‌سابقه خودموثرپندارها در نهادهای حاکمیتی و سهم‌خواهی‌های گسترده‌شون و خرج کردن از همه چی و همه کس توی نظام، نماینده لاکچری‌شون فقط و فقط یک سوم آرای نماینده مستقل جبهه انقلاب، رای داشته باشه. کاندیدای مستقلی که تمام رسانه‌های چپ و راست برای تخریبش بسیج شده بودن، ولی خب با انتخاب شدنش توی دور اول، آرزوهای خیلی از خودموثرپندارها رو نقش بر آب کرد. حالا تو این نوشته قصد ندارم راجع به خوب و بد بودن کاندیدای خودموثرپندارها و کاندیدای منتخب بدنه جبهه انقلاب حرف بزنم. نکته اصلی من توی این یادداشت، توجه به تمایز شناختی بدنه جبهه انقلاب و قشر خودموثرپندار در این جبهه است. درواقع، مسئله اینجاست که بدنه جبهه انقلاب در دور اول انتخابات نشون داد که فارغ از خوب یا بد بودن انتخابش، قادره تا فکر و تحلیل مستقل خودش رو نسبت به جریان‌های سیاسی حاکم داشته باشه و کنش مستقل و مسئولانه خودش رو انجام بده. این یعنی چی؟ یعنی اینکه ممکنه تو صاحب گسترده‌ترین امکانات اقتصادی، رسانه‌ای و امنیتی باشی و به واسطه‌ی همه‌ی اینا خودت رو "موثر" بدونی، اما نهایتا با انتخاب و کنش متفاوتی در جامعه مخاطبت مواجه بشی که فرسنگ‌ها با محاسبات و مصلحت‌اندیشی‌های تو فاصله داره. اما یه گام جلوتر، بحث اصلی اینه که حالا چه تصمیمی داری؟ آیا بعد از ده روز، این اختلاف رو به رسمیت می‌شناسی و دست از رویای خودموثرپنداریت برمی‌داری و بدنه جبهه انقلاب رو در کشف و تبیین منطق مصلحت‌اندیشی‌هات شریک می‌کنی؟ یا باز هم می‌خوای با روایت‌سازی جعلی از جلسات و وعده و وعید دادن به رسانه‌ها و شیوخ هدیه‌بگیر و شیر کردنشون برای کتمان اختلاف فاحش انتخاب جبهه انقلاب با انتخاب خودموثرپندارها، برای سه چهار سال دیگه توی باد پول و امکاناتت بخوابی و دم یه انتخابات دیگه، با یه سیلی اساسی‌تر از اونچه توی دور اول انتخابات ریاست جمهوری اخیر نوش‌جون کردی، از خواب ناز خودموثرپنداری بیدار شی؟! انتخاب با شماست... ✍محمدحسین شیرخدایی @Kolbe_Andishe_Farhang

💠 مسئله آزادی، تداوم‌بخش انقلاب اسلامی 🎥 دکتر شریف لک‌زایی آزادی در ذات انقلاب اسلامی نهفته است. اساسا این انقلاب با آزادی متولد شده و با آزادی نیز تداوم پیدا کرده است. بزرگترین مدافع آزادی انقلاب اسلامی و رهبران و متفکران آن بودند. @Kolbe_Andishe_Farhang

💠درباره وضعیت دینداری مردم، قبل و بعد از انقلاب بخش اول ۱. اساسا مقایسه دینداری مردم در این زمان با دوره پهلوی غیر فنی و غلط است. محمدرضا پهلوی با دینداری مخالف نبود، بلکه خود اظهار دینداری می‌کرد. او از دین فردی حمایت می‌کرد و آنچه با آن می‌جنگید، ورود دین به عرصه اجتماعی و سیاسی بود. این در حالی بود که جامعه جهانی نیز هنوز دچار ابتذال امروزین خود نشده بود و آنگونه که امروز، استکبار جهانی تمام سلول‌های دینداری چه فردی و چه اجتماعی را در سراسر دنیا هدف قرار داده، در آن روزگار چنین ستیزی نداشت. ۲. در زمان شاه، مردم در انتخاب بین اسلام فردی و اجتماعی مخیر بودند، اما امروز دستگاههای تبلیغاتی جهانی مردم را در دو راهی دینداری و بی‌دینی قرار داده‌اند و روش‌های بی‌دینی را به اشکال مختلف ارائه می‌کنند. ۳. گرچه در آن‌دوره نیز، رسانه‌هایی برای ترویج فساد وجود داشت، اما تعصب‌های خانوادگی مردم ایران که دین را نیز به شکل سنتی‌اش دارا بود، از چنین رسانه‌هایی پرهیز داشت، به علاوه که خیلی از مردم از تمکن مالی لازم برای بهره‌مندی از این امکانات برخوردار نبودند. اما امروز، موج گسترده‌ای از اشاعه بی‌دینی و هجمه به مقدسات و ترویج فساد، با حمایت مالی عجیب و غریب استکبار جهانی، از طریق صدها شبکه‌ ماهواره‌ای و هزاران صفحه در شبکه‌های اجتماعی ترویج می‌شود و تقریبا هیچ خانواده و فردی نیست که در معرض این طوفان نباشد. ۴. در دوره پهلوی دوم، جهان تازه به انقلاب جنسی قدم گذاشته بود تا به پندار خود، برای زنان آزادی به ارمغان آورد. اما وضعیت دنیای غرب در روزگار ما به‌گونه‌ای شده که به سوی هم‌جنس‌گرایی می‌تازد. از این‌رو آثار مخرب این رویکرد جهانی در ایران نیز اثرگذار است. ۵. در آن دوره پدیده‌ای به نام اسلام‌هراسی، در شمایل امروزینش متولد نشده بود. گرچه شاه، روحانیت را ارتجاع سیاه می‌نامید، اما رسانه‌های حکومتی به ترویج وعاظ و روحانیون حامی پهلوی که تنها مناسک فردی را ترویج می‌کردند می‌پرداخت و محمدرضا پهلوی نیز برای مرجعیت نجف پیام تسلیت می‌فرستاد. ۶. اگر در این روزگار شاهد کاهش حدودا ۵ تا ۱۰ درصدی التزام به مناسک فردی هستیم، این امر در برابر حرکت شتابنده جامعه جهانی به سوی ناباوری به خدا و معنویت بسیار ناچیز است. آن هم با همه ستیزی که رسانه‌های وابسته به جبهه استکبار با دینداری دارند و به آن اشاره شد. ۷. از سوی دیگر، با وقوع انقلاب اسلامی، مناسک اجتماعی پا به عرصه وجود گذاشت و گستره خود را از محله و شهر و کشور، به عرصه بین‌المللی کشاند و به ستیز با موج جهانی بی‌دینی پرداخت. تاریخ ایران اسلامی تا این اندازه توجه به عبادت‌های اجتماعی را به خود ندیده است و حتی در دوره پهلوی که منصب امامت جمعه مورد حمایت دربار بود، در همین شهر تهران نماز جمعه برگزار نمی‌شد. چه رسد به اعتکاف و احیاء ماه رمضان و پیاده‌روی اربعین و... که وضعیت امروزین آن نیاز به توصیف ندارد. ۸. بسیاری از قضاوت‌های ناصحیح ما ناشی از بی‌اطلاعی از تاریخ است. تاریخ گواه است که مساجد در دوره پهلوی جای نوجوان و جوان نبود و پیوندی میام این قشر با روحانیت و مسجد وجود نداشت. از این‌رو با شروع نهضت، در تهران تنها سه چهار مسجد و هیئت بود که پذیرای نوجوانان شد و سر و صدا و البته حساسیت سیاسی در پی داشت. این را مقایسه کنیم با رشد حضور نوجوانان و جوانان در اعتکاف‌های امروز و هیئات‌ مذهبی، و شکل‌گیری جریان سرودهای آیینی توسط کودکان و نوجوانان، با وجود دستهای پیدا و پنهان برای دور ساختن این نسل از ارزش‌ها. ✍حمید سبحانی صدر #بازنشر @Kolbe_Andishe_Farhang

💠درباره وضعیت دینداری مردم، قبل و بعد از انقلاب بخش دوم ۹. بر همه اینها بیفزایید: دینداری در دوره پهلوی، امری سنتی و سطحی بود و این امر جای انکار ندارد. چنین بود که با شروع نهضت، روحانیون در خط امام با هدف تعمیق دینداری مردم، بر رسانه منبر تأکید ورزیدند و مطالب بنیادین دینی توسط شخصیتهایی چون آیت‌الله مطهری و آیت‌الله خامنه‌ای و دیگر شاگردان امام مطرح شد. این چنین بود که فضاهایی چون حسینیه ارشاد شاخص شد و حتی سخنرانیهای دکتر شریعتی مورد استقبال قرار گرفت. با وقوع انقلاب اسلامی، و به ویژه در این زمان، عمق باورهای اعتقادی جمعیت متدین کشور به هیچ وجه قابل مقایسه با دوره‌های گذشته نیست و این را باید از دستاوردهای انقلاب اسلامی دانست. ۱۰. به علاوه آنکه رابطه جامعه ایمانی با روحانیت که یک روز در مقیاس فردی تعریف می‌شد، امروز بر مدار حقیقتی با عنوان ولایت شکل گرفته که این نیز از دستاوردهای بی‌بدیل انقلاب اسلامی است. دینداری فردی در دوره پهلوی به دینداری اجتماعی در دوران نهضت امام تبدیل شد و اکنون گامی به بلندی تمدن اسلامی برداشته است.۱۱. در دوره پهلوی آموزش دینداری وجود نداشت و عموم مردم تنها بر باورهای دینی موروثی خود تکیه داشتند و برخلاف تصور رایج، رابطه چندانی با جامعه روحانیت برای اخذ دینداری نداشتند، به جز جمع کوچکی از مردم متدین. در زمان پهلوی، روحانیت به طور کلی مطرود و حتی منفور بود، جز تعداد انگشت شماری از علما، آن هم در مناطق و محلاتی خاص، و این قاعده شامل حال تمامی حوزه و روحانیت نمی‌شد. ۱۲. در همین راستا توجه به این نکته حائز اهمیت است که یکی از دلایل اینکه حوزه علمیه در دوره پهلوی مجتهد پرور بود آن است که روحانیت هیچگونه مشغله‌ای جز تحصیل علم در کنج حجره‌ها و مدارس علمیه نداشت و اتفاقا زمینه برای ورود طلاب به عرصه تبلیغ و وعظ، آنگونه که بعد از انقلاب پدیدار شد وجود نداشت. از این‌رو طلاب ممحض در تحصیل می‌شدند. پس از پیروزی انقلاب، باز شدن فضای تبلیغ در جای‌جای کشور، طلاب مستعد امر تبلیغ را از میانه راه تحصیل و پیش از احراز اجتهاد به سوی تبلیغ برد و به این ترتیب نسبت به جمعیت ورودی حوزه‌ها، از تعداد مجتهدین کاسته شد. این را صرفا مذمتی برای حوزه و روحانیت نپنداریم، بلکه این امر نشان دهنده روی آوردن جامعه به کسب تعالیم دینی پس از پیروزی انقلاب است که البته حوزه و روحانیت در این زمینه کارنامه خوبی دارد؛ هرچند نباید موازنه تبلیغ و تحصیل اجتهاد بهم بخورد. ۱۳. بر اساس تمام آنچه ذکر شد و آنچه دیگر مجال بیانش نیست، انقلاب اسلامی در امر دینداری کارنامه درخشانی دارد و توانسته است در برابر هجمه‌های بی‌دینی غرب که احدی از آن مصون نیست، مقاومت شگرفی از خود نشان دهد و این با وجود کم‌کاری‌های برخی مسئولین کشور است که می‌تواند بر عمق فاجعه بیفزاید. ۱۴. در پایان، از این مسأله غفلت نکنیم که بخشی از حوزه و روحانیت در حرکتی که با انقلاب اسلامی آغاز شد، و دگرگونی‌های اجتماعی و شیوه‌های ارتباطی پدید آمده، در کمیت و کیفیت، آرایشی متناسب اتخاذ نکرد و اگر در پایش‌های صورت گرفته شاهد افزایش آمار جدایی مردم از روحانیت هستیم، باید برای درمان آن چاره‌ای عاجل اندیشید. ✍حمید سبحانی صدر #بازنشر @Kolbe_Andishe_Farhang