🔻نشست «ویرایش ادبیات کودک و نوجوان» |📚 غرفۀ مجمع ناشران انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب
✅ در کتاب‌های کودک کلماتی وجود دارند که اصلاً کودکانه نیستند
🔹نشست «بررسی ویرایش ادبیات کودک و نوجوان» با حضور #مهدی_صالحی، دبیر انجمن ویرایش، فرزانه فخریان، مترجم و ویراستار و فهمیه شانه، ویراستار، مربی ادبی و فسلفۀ کودکان در غرفۀ مجمع ناشران انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد.
🔹#فهمیه_شانه، ویراستار، مربی ادبی و فلسفۀ کودکان گفت: «من قائل به #ادبیات_کودکان نیستم و معتقدم کتاب‌های کودکان را باید از ادبیات کودکان جدا کرد.ش وقتش رسیده که برای کتاب‌های کودکان طبقه‌بندی خاصی در نظر گرفت. در این طبقه‌بندی ادبیات کودکان خودش بخشی از کتاب‌های کودکان خواهد شد و با این رویکرد، #ویراستاری هم هدفمند خواهد شد.»
🔹شانه ادامه داد: «در حوزۀ کودک و نوجوان، خلأ ویراستار وجود دارد. حوزه‌هایی که ویراستاران ویرایش می‌کنند، بیشتر در زمینۀ شعر و داستان است. کتب علمی هم #ویرایش محتوایی می‌شوند؛ ولی از نظر صوری و بلاغی ویرایش نمی‌شوند. بنابراین ویراستار جدی این حوزه کسی است که هم به حوزۀ موردنظر کتاب اشراف داشته باشد و هم دستی بر ادبیات داشته باشد و هم زبان ادبی کودک را خوب بشناسد.»
🔹وی با اشاره به یکی از آسیب‌هایی که امروزه در حوزۀ ادبیات کودک وجود دارد افزود: «ویراستاران از نظر بلاغی و صوری کاری انجام نمی‌دهند و در کتاب‌های کودک کلماتی وجود دارند که اصلاً کودکانه نیستند.»
🔹#فرزانه_فخریان، مترجم و ویراستار گفت: «ما ویراستار کودک نداریم و نمی‌توانیم شخص خاصی را با این عنوان معرفی کنیم. چون در این زمینه تقاضا وجود ندارد. نه #ناشران و نه والدین دنبال این نیستند که کتابی تولید شود که ویراستار داشته باشد. نقش ویراستار ناشناخته و نادیده است. مطالبه برای حضور و وجود ویراستار وجود ندارد.»
🔹وی با اشاره به چند قانون از آیین‌نامۀ نظارت بر کتاب کودک و نوجوان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: «مادۀ ۵ این قانون این است که رعایت قوانین دستوری زبان فارسی و املای کلمات الزامی است. همچنین جایگزینی معادل‌های مناسب فارسی برای واژه‌های خارجی ضروری است؛ اما به هیچکدام از این قوانین عمل نمی‌شود.»
🔹صالحی در این باره گفت: «ما باید مطالبۀ عمومی داشته باشیم؛ دست‌کم در انجمن ویرایش، تا این مجموعه بتواند از نهادهای مربوطه مثل #فرهنگستان مطالبه کند.»
🔹مدیر انجمن فرهنگی‌آموزشی ویرایش افزود: «شورای ادبیات و کتاب کودک سال‌هاست فعالیت می‌کند. اما چقدر توانسته‌اند از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطالبه کنند؟ طبق بررسی‌های من، در این شورا اصلاً جایگاهی برای کارشناسان زبان فارسی و ویرایش در نظر گرفته نشده است.»
🔹صالحی با اشاره به نقش ناشران و #رسانۀ_ملی گفت: «بسیاری از ناشران در این حوزه سراغ #ترجمه رفته‌اند و شمار آنان در حال افزایش هم هست. در رسانۀ ملی نیز خیلی از ناشران #تبلیغ می‌کنند؛ در صورتی که هیچکس وضعیت کتاب‌های این ناشران را بررسی نمی‌کند. این دسته از ناشران فقط به ترجمه اصرار دارند.»
🔹وی با تأکید بر اینکه کتاب باید آموزنده و دارای نکات مثبت باشد، گفت: «اگر بخواهیم به کودکان محتوای تربیتی ارائه کنیم، چه باید بکنیم؟ مثلاً بدی را با چه واژه‌ها و حد و مرزهایی می‌شود به او یاد داد؟ قرار است خانواده‌ها به کتاب اعتماد کنند و بچه با یار مهربان بزرگ شود و خوبی‌ها را بیاموزد. بچه‌ها بدی‌ها را همه جا می‌توانند بیاموزند.»
🔹دبیر انجمن ویرایش ادامه داد: «نکتۀ دیگر این است که ما هنوز نمی‌دانیم برای هر گروه سنی چه میزان واژه نیاز داریم. همچنین واژگان پایۀ هر گروه سنی را نمی‌دانیم. دربارۀ ساختارها هم اصلاً فکر نکرده‌ایم.»
🔹شانه ادامه داد: «در اثر کتاب خواندن دایرۀ کلمات بچه‌ها غنی‌تر و وسیع‌تر می‌شود. اما ما برای کودکان و نوجوانان فرهنگ لغتی نداریم که پاسخگوی نیازهای واژگانی این طیف باشد. فرهنگ لغت‌ها قدیمی شده‌اند و دیگر برای نوجوان و کودک قابل استفاده نیستند.»
—------------—
↙️ به کانال مجمع ناشران انقلاب اسلامی بپیوندید
@MajmaNasheran
🔻نشست «ویرایش فیلم‌نامه» | 📚 غرفۀ مجمع ناشران انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب
✅ تعامل بین ویراستار و فیلم‌نامه‌نویس باعث ایجاد آثار موفق‌تر می‌شود
🔹 نشست «ویرایش فیلم‌نامه» با حضور #مهدی_صالحی، مدیرعامل انجمن ویرایش و درست‌نویسی و #ایمان_زارع، پژوهشگر فیلم و زبان و فیلم‌نامه‌نویس، در غرفۀ مجمع ناشران انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب برگزار شد.
🔹صالحی گفت: «تصور اکثر افراد این است که چون در کارگاه فیلم‌نامه‌نویسی شرکت کرده‌اند یا چند کتاب در این زمینه خوانده‌اند، می‌توانند بدون ایراد به نوشتن #داستان یا #فیلم_نامه بپردازند. اما نکتۀ مهم این است که باید قبل از دست به قلم شدن، چارچوب‌های هر حرفه‌ای را کاملاً آموخت و تجربه کسب کرد.»
🔹وی افزود: «افراد موفق در حوزۀ داستان‌نویسی یا فیلم‌نامه‌نویسی مانند مارکز، یا دارای تیم‌های مشاوره‌ای متخصص زبان خود هستند یا اطلاعات خود را در این زمینه‌ها افزایش داده و متخصص می‌شوند. در نتیجه بدون ایرادهای نگارشی، آثار خود را ارائه می‌کنند و نتیجۀ بهتری نیز می‌گیرند.»
🔹مدیرعامل انجمن ویرایش و درست‌نویسی گفت: «همۀ تلاش‌های ما برای جا انداختن #ویراستاری و درست‌نویسی در عرصۀ سینما تاکنون بی‌نتیجه مانده است. ما علاوه بر نداشتن آموزش‌های لازم، حتی شیوه‌نامه‌ای هم برای تصحیح این عرصه نداریم.»
🔹صالحی گفت: «کارگردانان و فیلم‌نامه‌نویسان هنوز ضرورت استفاده از مشاوره‌های متخصص زبان فارسی و خلق اثر بهتر را درک نکرده‌اند. در نتیجه همۀ مسئولیت اثر روی دوش نویسندۀ اثر می‌افتد که متأسفانه متخصص ویراستاری نیز نیست.»
🔹زارع گفت: «ویرایش به خودی خود کار آسانی نیست و اگر وارد سینما هم شود، کارخیلی سخت‌تر می‌شود؛ زیرا عوامل دیگری همچون نور، صدا، دوربین و... نیز در عرصۀ سینما اضافه می‌شوند که کار را سخت‌تر هم می‌کند.»
🔹وی ادامه داد: «#سینما در تمام حوزه‌های روان‌شناسی، فلسفی و... بررسی شده است؛ اما هنوز نگاهی به سینما از زاویۀ زبان فارسی و درست‌نویسی آن وجود ندارد و به بررسی فیلم‌نامه‌ها از نظر درستی زبان فارسی و اثراتی که در جامعه باقی می‌گذارد، پرداخته نمی‌شود.»
🔹پژوهشگر فیلم و زبان ایرادهایی را که در فیلم‌نامه‌ها وجود دارند، در یکی نبودن رسم‌الخط، اشتباه نوشتن خلاصۀ فیلم‌ها در پوسترها و تبلیغات، تیتراژهای ناخوانا، استفادۀ نادرست از غلظت لهجه‌ها و گویش‌ها و شکستن زبان دانست و گفت: «زدودن کلیشه‌ها، گزیده‌گویی و تخصصی کردن لحن هر شخصیت و زدودن گرته‌برداری‌ها از جمله نکاتی است که در ویرایش فیلم‌نامه‌ها تصحیح می‌شوند.»
🔹زارع گفت: «نکتۀ حائز اهمیت دربارۀ #اقتباس از ترجمه‌ها این است که باید به دورۀ زمانی، فرهنگ و زبان هر کشور توجه کرد.»
🔹مدیرعامل انجمن ویرایش و درست‌نویسی گفت: «در مؤسسه به دنبال برگزاری یک جشنوارۀ جایزۀ زبان فارسی در حوزه‌های مختلف هستیم تا از افرادی که از زبان فارسی در آثار خود به بهترین نحو استفاده می‌کنند، تقدیر کنیم.»
—------------—
↙️ به کانال مجمع ناشران انقلاب اسلامی بپیوندید
@MajmaNasheran
🔻توجه به ویراستاری زبان فارسی را تقویت می‌کند
🔹دومین دوره جایزه شهید اندرزگو با یک اتفاق ویژه همراه بود و برای اولین بار «جایزه ویرایش کتاب» به بهترین ویراستاری کتاب اهدا شد. با وجود اهمیتی که #ویراستاری در روند تولید آثار ادبی دارد تا امروز جایزه‌ای مختص این بخش مهم طراحی نشده بود.
🔹#ندا_ابن_علی، ویراستار کتاب که برای کتاب «تشریف» موفق به کسب جایزه برگزیده ویرایش کتاب از جشنواره شهید اندرزگو: هر چه به ویراستاری کتاب توجه شود، استحکام زبان فارسی بیشتر خواهد شد و تأکید روی درست‌نویسی و رعایت قواعد زبانی در خلال ایجاد جایزه ویراستاری محقق می‌شود.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr