eitaa logo
مقدمات اجتهاد
2.8هزار دنبال‌کننده
633 عکس
101 ویدیو
675 فایل
📚 اینجا سعی داریم به شما کمک کنیم تا به مطالبی که در مسیر رسیدن به #اجتهاد نیاز داری، خیلی راحت دسترسی داشته باشی و نیاز نباشه در کانال های متعدد عضو باشی ارتباط و تبادل: @Yafatemahaghithini
مشاهده در ایتا
دانلود
☑️با صدور پیامی ابراز شد: دعوت مدیرحوزه‌های علمیه از مردم انقلابی برای شرکت در مراسم تشییع طلبه شهید مدافع امنیت 🔸آیت‌الله اعرافی: بر همگان به ویژه شهروندان قم پرافتخار است که با مشارکت در مراسم تشییع شهید طلبه بسیجی مهدی زاهدلویی، ضمن محکوم کردن اغتشاشات و تعرض به مقدسات و ارزش‌ها و جان و مال مردم شریف، شعائر الهی را بزرگ شمارند و ضامن امنیت و اقتدار ایران اسلامی باشند. 🔸 خاطرنشان می شود: مراسم تشییع پیکر مطهر این شهید مدافع امنیت، فردا سه‌شنبه ۱۲ مهرماه ساعت ۱۵:۰۰ در صحن امام رضا(علیه‌السلام) حرم مطهر، به سمت صحن جواد الائمه(ع)، سه راه خورشید و سپس خیابان امامزاده ابراهیم(علیه‌السلام) و دفن پیکر مطهر در گلزار شهدای امامزاده ابراهیم (علیه‌السلام) قم برگزار می شود. جایگاه شهید و شهادت هم صنفی پر شور به اغتشاشات
هدایت شده از حسین سوزنچی
تعدد قراءات، عاملی مهم برای صیانت قرآن کریم از تحریف.pdf
3.26M
متن ضمیمه که نسبتا با عجله برای نشست علمی «تعدد قرائات، منشأ الهی یا خطای انسانی؟» (۹ رمضان المبارک ۱۴۴۳) آماده شده، برگرفته از بحث‌ها (و نیز تلفیقی از یادداشتهایی) است که یکی از اساتید حوزه علمیه قم در حدود ۶ سال ارائه فرموده‌اند؛ و نه حاوی همه بحثها و نه حاوی همه یادداشتهای مربوطه است و نه هنوز در یک انسجام کامل نگارش شده است؛ ‌بلکه یک ساختار اولیه‌ای تنظیم شد که آن بحثها و یادداشتها تا حد امکان در آن قرار داده شود و البته هم به لحاظ مواد (و هم تاحدود کمتری به لحاظ صورت و ساختار کلی) همچنان در حال تکمیل می‌باشد؛ و نحوه عبارت‌پردازی و حتی ارتباط بحثها در بسیاری از موارد باید بازبینی شود و مستندات بحث در بسیاری از موارد باید تکمیل گردد. از این رو، فعلا قابل استناد نیست؛ بلکه صرفا از این جهت که سیر بحثها و شواهد مهمی که ارائه می‌شود در اختیارتان باشد در اختیار شما قرار می‌گیرد. خواهشمند است این متن را بدون این مقدمه در اختیار کسی قرار ندهید @souzanchi
🌺 نکات روش مطالعه مکاسب 🍀1⃣ پیش مطالعه ۱. توجه به جایگاه بحث (سِیر بحث) و جایگاه مطلب فعلی ۲. مطالعه دقیق متن مکاسب (متوسط حدود ۴ - ۳ صفحه) ۳. توجّه به فقه الحدیث و تأمّل شیخ در روایات (فکر روی روایات و استنباط از آن، و احتمالات) ۴. توجّه به روش و سیر استدلال شیخ در استنباط و اجتهاد ۵. مراجعه به کتب لغت (المعجم الوسیط، مجمع البحرین، مفردات، صحاح، مصباح المنیر و...) ۶. مراجعه به شروح و حواشی (کم؛ فقط عربی) 🌱 شرح: هدایة الطالب إلی أسرار المکاسب (میرزا فتاح شهیدی تبریزی)؛ هدی الطالب فی شرح المکاسب (سیّد محمد جعفر مروّج جزائری) 🌱 حاشیه: مرحوم ایروانی (علی بن عبدالحسین نجفی ایروانی (م ۱۳۵۴))؛ مرحوم سیّد یزدی؛ مرحوم میرزا جواد تبریزی (إرشاد الطالب إلی التعلیق علی المکاسب) 🌱 کتبی که در بحث مکاسب محرّمة به بیانات شیخ پرداختند: «مصباح الفقاهة» آیت الله خوئی (رحمه الله)؛ و «المکاسب المحرّمة» و «البیع» امام و مرحوم نائینی و... 🍀2⃣ کلاس 🌱 (تهیه دفتر یا فایل های مشخص): ۱. قواعد کلّی (قواعد فقهیة و...) ۲. رجال و شخصیت شناسی (فقهاء - رواة) ۳. کتاب شناسی (فقهی - روایی و حدیثی) 🌱 توجه به نظر حضرت آقا و آیت الله سیستانی (حفظهما الله) و... 🍀3⃣ مباحثه (بیان سیر بحث، توضیح مطالب از خارج، و تطبیق مطلب و متن)
3. شروط العوضین.pdf
718.5K
📜 ۲. جزوه شروط العوضین 📚 تحریر الوسیلة 📚 منهاج الصالحين
1. زندگی نامه شیخ انصاری و توضیحی پیرامون مکاسب.pdf
548K
📜 ۲. آشنایی با شیخ انصاری و مکاسب ◀️ روش مطالعه و تدریس
3. شروط العوضین.pdf
718.5K
📜 ۲. جزوه شروط العوضین 📚 تحریر الوسیلة 📚 منهاج الصالحين
هدایت شده از فقه و اصول
کارگاه فقه جلسه ۲.m4a
32.32M
جلسه دوم استاد قهستانی ✅ بررسی فقهی منع واردات لوازم خانگی از نظر رهبری ✅ پله های اجتهاد ✅ ویژگی های یک اصولی( مخصوصا شیخ انصاری و من تبعه) @feghh_osoul
هدایت شده از فقه و اصول
🔴ضابط تخصيص الاكثر المستهجن🔴 الشيخ لطف الله الصافي: ليس كل تخصيص بالأكثر مستهجناً إذا بقي تحت العام من أفراده مقدار يصح به جعل العنوان العام مرآة له وموضوعاً للحكم القانوني ضرباً للقاعدة -كما هو الشأن في هذه الروايات-وإذا كان ما خرج بالمخصص من تحت العام عنوانا كان له أفراد أكثر مما يبقى تحت العام-كما هو كذلك في مسألتنا هذه-، وإذا احتملنا أنه كان للمتكلم غرض عقلائي لالقاء الكلام الدال على العموم وإخراج الأكثر منه وإفادة مراده بهذه الصورة، كإفهام أن علة الحكم على ما يبقى تحت العام أو مقتضيه صدق هذا العنوان وإن الأكثر المخرج منه إنما أخرج لفقد الشرط أو وجود المانع أو غير ذلك. والقدر المتيقن من التخصيص المستهجن هو ما إذا كان ما تحت العام من الأفراد أفراد لا يجمعها جامع غيره وخصص العام بتخصيصات كثيرة بالنسبة إلى كل فرد من أفراده حتى لا يبقى تحته إلا فرد أو اثنان أو ثلاث أو نحو ذلك؛لأن هذا خلاف وضع المحاورة ولا يتكلم به إلا من لم يعرف أساليب الكلام. 📚 الرسائل ج١ ارث الزوجة من العقار ص٢٥٩-٢٦٠ @feghh_osoul
هدایت شده از فقه و اصول
تخصيص الاكثر ✅ السيد الخوئي: إنّ العموم المذكور في الكلام: تارةً يكون من قبيل القضايا الخارجية ويكون الملحوظ في الكلام ثبوت الحكم للأفراد الخارجية، فحينئذ لا إشكال في استهجان تخصيص الأكثر، بلا فرق بين أن يكون التخصيص بعنوان واحد أو بعناوين مختلفة، فلو قيل قتل جميع العسكر إلّابني تميم، وكان في العسكر من غير بني تميم رجل أو رجلان، ففي الحقيقة كان المقتول رجلاً أو رجلين، فلا إشكال في استهجان التعبير عن قتلهما بمثل قتل جميع العسكر إلّا بني تميم، وإن كان التخصيص بعنوان واحد مثل ما إذا كان التخصيص بعناوين مختلفة، كما لو قيل: قتل جميع العسكر إلّازيداً وإلّا عمراً وإلّا... حتّى لا يبقى إلّا رجل أو رجلان مثلاً. واُخرى: يكون العموم المذكور في الكلام بنحو القضايا الحقيقية، ويكون الحكم ثابتاً للموضوع المقدّر بلا نظر إلى الأفراد الخارجية، فلا يكون التخصيص حينئذ مستهجناً وإن بلغ أفراده ما بلغ، لعدم لحاظ الأفراد الخارجية في ثبوت الحكم حتّى يكون الخارج أكثر من الباقي. وهذه هي القاعدة الكلّية لقبح تخصيص الأكثر. 📚 مصباح الاصول ج١ ص٦٢٣ @feghh_osoul
هدایت شده از فقه و اصول
✅ چند کتاب مهم در قواعد فقهیه: 1⃣ " القواعد الفقهية" مرحوم بجنوردی 2⃣ " نضد القواعد الفقهية" مرحوم فاضل مقداد( م ۸۲۶) شاگرد ❎ این کتاب ، شرح شهید اول است . 3⃣ " عوائد الايام " مرحوم ( م ۱۲۴۵) 4⃣ " عناوین الاصول " مرحوم میرعبدالفتاح بن علی حسینی مراغی 5⃣ " اَلاَقطابُ الفِقهیة علی مذهب الامامیة " ابن ابی جمهور 6⃣ " الحق المبین " نوشته مرحوم 7⃣ " بِلُغَةِ الفقیه: مجموعةُ بُحُوثٍ وَ رَسائلَ وقواعدَ فقهیة لامعة " نوشته مرحوم محمد بن محمدتقی ( م۱۳۲۶) 8⃣ " تسهیل المسالک الی مدارک فی رؤوس القواعد الفقهیة " حبیب الله بن علی مدد (م ۱۳۴۰) 9⃣ " القواعد الکلیة ممّا یَبتَنی علیه کثیرٌ مِن مُعضِلاتِ مسائل الفقه و الاصول " نوشته علی بهبهانی( م ۱۳۵۳) 0⃣1⃣ "قواعد فقه" نوشته محمود شهابی ( م ۱۳۶۵) 1⃣1⃣ " تحریر المجلة " نوشته محمد حسین آل کاشف الغطاء 2⃣1⃣ " القواعد مائة قاعدة فقهیة معناً و مَدرکاً و مَورداً " نوشته محمد کاظم مصطفوی 3⃣1⃣ " القواعد الفقیه " نوشته محمد تقی الفقیه 4⃣1⃣ " قواعد فقه " نوشته مصطفی 5⃣1⃣ "قواعد فقه" ابوالحسن محمدی 6⃣1⃣ "قاعده های فقهی" قدرت الله مشایخی @feghh_osoul
هدایت شده از فقه و اصول
ManhajShinasiDarTahsilIlm.mp3
16.26M
💥جایگاه و تاثیر منهج شناسی در تحصیل علم 🎤استاد محمدحسن @feghh_osoul
هدایت شده از فقه و اصول
✅ یکی از ویژگی های شخصیت علمی شهید اول ، تدوین قواعد فقهی و تالیف کتاب ارزشمند می‌باشد که اولین کتاب تالیف شده در موضوع قواعد فقهی است. ایشان در مقدمه کتاب می‌نویسند: " إنه لم يعمل مثله " مثل این کتاب تالیف نشده است. 📚 این کتاب، دارای دو جلد و شامل ۳۰۲ قاعده فقهی و تنبیهات و فروع فراوان است که بسیاری از مسائل شرعی را در بر می‌گیرد. شهید اول، در این کتاب، ابتدا قاعده و یا فایده‌ای را مطرح نموده، سپس به طرح فروع فقهی آن می‌پردازد و اگر استثنائاتی نیز وجود داشته باشد، بیان می‌نماید. 🗯 مؤلف، در این کتاب، تنها به نقل نظرات علمای شیعه اکتفا نمی‌کند، بلکه نظریات و آرای بسیاری از علمای اهل تسنن را نیز آورده است. او، در این کتاب، به مقایسه و بررسی آرا و مذاهب فقهی گوناگون پرداخته است که این خود دلالت بر وسعت اطلاعات و گستردگی معلومات فقهی ایشان دارد. 🔰 وی، نظم و ترتیب خاصی را میان قواعد فقهی و اصولی و عربی رعایت ننموده و به صورت پراکنده به طرح آنها پرداخته و لذا شاگرد ایشان، مقداد بن عبدالله سیوری حلی، به ترتیب و تهذیب این کتاب پرداخته و نام آن را «نضد القواعد الفقهیة» نهاده است. @feghh_osoul
هدایت شده از فقه و اصول
کانون فقه و اصول مدرسه علمیه چهارده معصوم علیهم السلام میزبان برگزاری دو دوره زیر می‌باشد: 1⃣ دوره و کارگاه فقه: شهید اول و شهید ثانی رحمة الله عليهما مصنفین اللمعة الدمشقية و الروضة البهیة زحمات بسیار زیادی برای تالیف کتب مذکور کشیده اند. این کتب یک دوره تقریبا کامل فقه نیمه استدلالی است. و بر طلبه واجب است طریقه استنباط و استدلال این دو فقیه برجسته را بداند. هدف از این دوره این نیست که گفته شود عزیزان در لمعه ضعف دارند بلکه چون کتاب الروضه چند لایه است هرچقدر در مورد آن و روش تالیفش گفته شود کم است و بر همه طلاب مخصوصا طلاب سطح ۱ لازم است با شناخت روش فقهی شهیدین، مطالعه خود را در لمعه تعمیق بخشند. متاسفانه طلاب مشغول به مطالعه الروضه می شوند درحالی که ساده ترین مطالب را در مورد زندگی نامه شهیدین و مکتب فقهی این بزرگواران را نمی‌دانند. این مکتب شناسی در سایر علوم هم رایج است مثل مطالعه مکاتب سیاسی و... @feghh_osoul
هدایت شده از احمدحسین شریفی
مصیبت کمرشکن در کلام امام حسن عسکری (ع).mp3
7.52M
🎤احمدحسین شریفی 🔴موضوع سخنرانی: مصیبت‌ کمرشکن از نگاه امام حسن عسکری علیه السلام. 🔹زمان: ۱۲/ ۷/ ۱۴۰۱ (مصادف با شب شهادت علیه السلام) 🆔eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹
هدایت شده از کشکول
«فهرست کانال»: ... ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟
لیست دروس استاد سید محمود ملکی اصفهانی سال تحصیلی 1401-1402 نویسنده کتاب نحو مقدماتی، اصول فقه شیعه، صاحب کرسی درس خارج 1-فقه 1 مکاسب محرمه پایه 7 از ابتدا: ساعت 9 صبح مدرسه امام کاظم قم، ساختمان امام رضا (علیه السلام)، طبقه اول، مدرس 119 2- فقه 3 مکاسب پایه 7،ساعت 10 صبح، مدرسه امام کاظم قم، ساختمان امام رضا (علیه السلام)، طبقه اول، مدرس 118 لذا می توانید در سامانه انتخاب واحد، هر دو درس مکاسب پایه 7 ایشان را انتخاب نمایید. 3-درس خارج، مکان: پردیسان شرکت برای عموم طلاب حوزه علمیه قم، آزاد بوده و مشکلی ندارد.
-960618749_1510732400.pptx
10.06M
آموزش مسأله یابی، دومین رقابت مساله محور دین و حکمرانی
هدایت شده از طلبگی تا اجتهاد
4_5916012709425447678.pdf
580.6K
چهل حدیث از امام حسن عسکری علیه السلام @talabegitaejtehad
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔰استاد سیداحمد (حفظه الله) 💢رجال💢 🔹آنچه در این گفتار مشاهده میکنید نقدی بر مبنای رجالی و تقسیم بندی حدیث توسط علامه حلی(رضوان الله علیه) و همچنین نقدی بر مبنای اخباریون در پذیرش حدیث میباشد 📆خارج اصول۱۴۰۱/۰۷/۱۰ 🆔@masire_feghahat نقل‌مطلب‌صرفا‌بالینک‌کانال
استاد آیت الله رحیقی(رضوان الله علیه) الگوی گم شده نسل فعلی حوزه علمیه👇 یادم هست در نوجوانی که تازه هوای دانشگاه به سرم زده بود روزی کتابی درباره زندگی نامه علامه طباطبایی که توسط پیرمردی در حاشیه نماز جمعه مسجد ملااسماعیل یزد بساط دست فروشی و کتاب فروشی پهن کرده بود خریدم وقتی کتاب را خواندم دو نکته در کتاب چشم مرا گرفت فضایل علامه و فیلسوف بودن و حقیقت گرایی علامه. آن موقع نمی دانستم فلسفه چیست ولی از جمع این دو در وجود علامه، خود به خود به فلسفه علاقه مند شدم شبی در سحر از خواب بیدار شدم حس نماز خواندن و دعا داشتم بعد نماز به سجده رفتم و از خدا خواستم استادی فیلسوف و در فضایل شبیه علامه سر راهم قرار دهد. بعد مدتی میل و کشش درونی ام به حوزه علمیه زیاد شد تا جایی که آرام و قرار از کف رفته بود و دائم لحظه شماری می کردم تا ثبت نام حوزه شروع شود و خیلی اشتیاق به شهر مقدس قم پیدا کردم الحمدلله بعد مدتی انتظار به سر آمد و بعد قبولی در امتحان کتبی ورودی، برای مصاحبه راهی قم شدم. در یزد از دوستان خصوصا بچه های هیأت انصار ولایت وصف مدرسه معصومیه قم را در کنار موسسه علامه مصباح یزدی شنیده بودم خیلی مشتاق بودم در این مدرسه ثبت نام کنم ولی توفیقی حاصل نشد چون مدرسه فقط دانشجویان را می پذیرفت و من تازه پیش دانشگاهی را تمام کرده بودم. در قم وصف بعضی مدارس دیگر را شنیدم ولی هر چه تلاش کردم تا در آن مدارس ثبت نام کنم با مشکلی مواجه می شدم تا در نهایت در مدرسه علمیه شهید صدوقی 4 با کمال بی میلی و ناچاری ثبت نام کردم با این نیت که بعد از تثبیت حضور در قم، در طول سال تحصیلی مدرسه را عوض کنم.هر چند بعدا فهمیدم تقدیرم در همین مدرسه رقم خورده بوده. با شروع سال تحصیلی روزی در نمازخانه مدرسه منتظر دیدار استاد عقاید پایه اول حوزه نشسته بودیم که ناگهان استاد رحیقی وارد شد همه جلوی ایشان به احترام ایستادیم تا نگاهم برای اولین بار به ایشان افتاد در دلم الهام شد این همان استادی است که در سجده سحری از خدا طلب کرده بودی.(طی این مرحله بی همرهی خضر مکن بترس از خطر گمراهی) کم کم باب رفاقت با ایشان باز شد و با روحیه طلبه پروری ایشان روز به روز عمیق تر شد در بین اساتید بزرگواری که از محضرشان استفاده می کردم بیشترین تأثیر از ناحیه ایشان بود. شخصیتی به شدت برهانی، آرام، بی ادعا،زاهد، با دقت نظر در مباحث علمی و با ترسیم یک چشم انداز بلند مدت برای تربیت طلابی در علوم عقلی حوزه او را در نظرم از بقیه ممتاز کرده بود.سرکشی و بازدیدهای متعدد ایشان از حجره طلاب و همنشینی با انها که تا سال ها ادامه داشت اثرات خوبی داشت.امری که بنده به صورت محدودتر از بعضی اساتید دیگر هم شاهد بودم. بعدها فهمیدم ایشان از اساتید بزرگ فلسفه و عرفان قم بوده و کتب فلسفی مثل منظومه،اسفار ملاصدرا و کتب عرفانی مثل فصوص الحکم و مصباح الانس را در مراکز حِکمی و فلسفی قم تدریس کرده و در کنار آن به تدریس دروس سطوح عالی حوزه مثل کفایه الاصول هم مشغول بوده ولی تجربه بلند مدت در تدریس، ایشان را به نکته دقیقی واقف می کند طلبه ها غالباً در سطح یک و مقدمات کتب درسی را با عجله و سریع و بدون ارتباط دادن معلومات به یکدیگر و پیوستگی آنها می خوانند و بدون اینکه در مبانی زیر بنایی خصوصاً در منطق و عقاید قوی باشند با ذهنی سردرگم و پر از تردید وارد دروس سطوح عالی مثل فلسفه،... می شوند و در این مرحله استاد نمی تواند مشکل را حل کند مگر با زحمت فراوان. لذا استاد رحیقی علیرغم دارا بودن سمت تدریس سطوح عالی در اصول، فلسفه و عرفان تصمیم گرفته بود برای رضای الهی و علیرغم سختی هایی که داشت(چون تدریس اساتید بزرگ برای طلاب مبتدی مثل تدریس یک پروفسور در مقطع اول ابتدایی بسیار سخت است) تدریس در پایه یک را انتخاب کند و در یک چشم انداز بلندمدت سرپرستی علمی گروهی از طلاب را به عهده گرفته و طی چند سال با تعلیم و تربیت آنها و جهت دهی به سمت مباحث عمیق فلسفی و عرفانی آنها را آماده ورود به مباحث فلسفه و عرفان کند و الحمدلله در این کار خود موفق هم بود. این طرح بلندمدت از مدرسه ما و کلاس ما آغاز شد و تا پایان عمر مبارک استاد یعنی قریب 18 سال ادامه یافت. استاد در هر سال چند درس با این گروه داشتند و کاملا جهت دهی صحیح انجام می شد. طرح جامعی بود سال اول با ایشان کتب عقاید و منطق خوانده شد ارجاعات فلسفی، عرفانی و قرآنی ایشان به صورت کد وار و اشاره خیلی زیاد بود و حس کنجکاوی فلسفی و عرفانی و ارتباط آن با قرآن و روایات را در طلبه شکوفا می کرد. ادامه دارد... @ejtehadjame
استاد رحیقی از پایه دوم و در راستای طرح تفصیلی و بلندمدت خویش دو برنامه آزاد و فراتر از برنامه درسی حوزه به مجموعه فعالیت خود اضافه کرد یکی طرح آموزش کلیاتی از علم رجال به صورت تطبیقی و کاربردی و دیگری طرح آموزش مباحث اخلاقی در یک نظام جامع که علامه حسن زاده آملی پیشنهاد آنرا داده بودند. طرح اول با محوریت جزوه ای جامع در رجال از استاد محمد جواد شبیری زنجانی فرزند آیت الله شبیری به معرفی کتب رجال پرداخته و آموزش مباحث رجال به صورت نظری و عملی و تطبیقی در طول یکسال انجام شد بنده و عده ای از طلاب در همان جلسات با کتب منبع و اصلی رجال و حدیث آشنا شدیم و در همان پایه دوم آنها را تهیه کردیم. در طرح دوم که همان طرح پیشنهادی علامه حسن زاده بود و برای اخلاق علمی در کنار اخلاق عملی یک سیر تعیین کرده بودند که از کتاب روایی ارشادالقلوب دیلمی شروع می شد و بعد از گذر از کتب مفتاح الفلاح شیخ بهایی، عدةالداعی ابن فهد حلی، طهارةالاعراق ابن مسکویه، قوت القلوب ابوطالب مکی و آشنایی با مبانی عمیق روایی و عقلی به دریای بیکران کتاب صحیفه مبارکه سجادیه ختم می شد. استاد رحیقی در این طرح،ابتدا پیشنهاد کردند که کتاب ارشاد القلوب تهیه و به شکل مطالعه شخصی خوانده شود و مشروط به اتمام این کار، تدریس مفتاح الفلاح را شروع خواهند کرد و با تشویق های ایشان عده ای از طلاب این کار را عملی کردند لذا بعد مدتی تدریس مفتاح الفلاح را شروع کردند. استاد برای اجرای این دو طرح سختی های زیادی را متحمل شدند و اخلاص عجیبی برای این کار داشتند با این اینکه منزل ساده و قدیمی ایشان که تا آخر عمر تغییری هم نکرد در خیابان امامزاده ابراهیم قم بود و از آنجا تا مدرسه در زنبیل آباد خیلی راه بود و خود ایشان هم وسیله ای نداشتند ولی با همه این مشکلات ایشان بعد نماز صبح و در بین الطلوعین هر روز از منزل بیرون آمده و با هزینه شخصی دوبار تاکسی عوض می کردن تا به مدرسه برسند و ساعت 6 تا 7 صبح در حجره ای درس را به صورت نوبتی برگزار می کردند یعنی یک روز رجال و روز بعد مفتاح الفلاح به ترتیب. این برنامه تا آخر سال به صورت منظم ادامه داشت چه در سرمای زمستان و برف و باران و چه در غیر آن.بدون اینکه در قبال این زحمت،به ایشان هزینه ای پرداخت شود. در سال چهارم هم با همان مجموعه از طلاب تدریس لمعه باب طهارت و صلات و.. را شروع کردند اینقدر دقیق و عمیق بحث می کردند که ذوق فقهی طلاب مستعد باز می شد. خدا شاهد است بنده علاقه ی اصلی ام به علوم عقلی بود و به علوم نقلی و فقه و اصول علاقه نداشتم اما چنان درس را موشکافی می کردند و بدون عجله و با دقت و تعمیق می خواندند که کم کم ذوق فقهی امثال بنده آشکار شد و تا سالیان سال ما را به تحقیق در مباحث منقول مثل فقه و اصول کشانید. یادم هست بعضی از طلاب کم حوصله بارها به دفتر مدرسه مراجعه کرده و از اینکه استاد درس را به کندی پیش می برد و محدوده درسی به اتمام نرسید شکایت کردند که با مخالفت عده ای از طلاب مواجه شد. ادامه دارد... @ejtehadjame
هر سال ایشان گام به گام با طلاب پیش می رفتند، لذا در سال های بعد کتاب منطق آیت الله مظفر، منیةالمرید، شیعه در اسلام علامه طباطبایی را تدریس کردند. با ارجاعات فراوان و هدفمند به مباحث سطح عالی و نهایی.سعی می کردند ارتباط مباحث فصل های مختلف یک کتاب را با یکدیگر و ارتباط کتب و علوم مختلف را با یکدیگر نشان دهند یعنی مباحث حالت رفت و برگشت داشت طوری که اطلاعات پراکنده علمی به مثابه دانه های تسبیح با نخی به هم پیوند می خورد و به یک نظام منسجم ختم می شد. بنده با اینکه تابستان سال اول کتاب شیعه در اسلام علامه را به صورت ارتقایی در مشهد مقدس درس گرفته بودم و امتحان داده بودم ولی از باب علاقه و کنجکاوی، در درس ایشان در طول سال شرکت کردم آنقدر عمیق و جذاب و فنی بحث می کرد که لذت حضور در آن کلاس هنوز بعد از سال ها در کامم هست. می فرمود در این کتاب عالی ترین حرف های علامه به زبان ساده بیان شده و گاهی عبارات یک درس را چندین جلسه تحلیل می کرد و عمق مطالب را آشکار می کرد به طوریکه در طول ترم درسی نزدیک دو سوم کتاب تدریس شد در حالیکه استاد مشهدی ما در طرح تابستانه نصف کتاب را در دو هفته درس داد و می گفت این کتاب خیلی ساده است و مطلب چندانی ندارد. سرانجام استاد با آماده کردن مجموعه ای از طلاب بعد از چند سال، تدریس بدایة الحکمة علامه طباطبایی را در مدرسه علمیه خان(آیت الله بروجردی) شروع کردند و در یک سیر منظم به ترتیب کتب بدایة الحکمة، نهایةالحکمة، منظومه، اسفار در فلسفه و کتب تمهیدالقواعد ابن ترکه اصفهانی، فصوص الحکم قیصری در عرفان را تدریس کردند و با قاطعیت تمام می گویم با این سبک بدیع ایشان، طلاب با همت و پرتلاش ره چند ده ساله علوم عقلی فلسفه،کلام و عرفان را در طی کمتر از یک دهه با موفقیت به پایان می رساندند.خاطره جالبی در تأیید این حرف نقل میکنم بنده بعد از یکسال شرکت در کلاس بدایةالحکمة ایشان آنقدر فلسفه را خوب و نظامند فهمیده بودم که در سال دوم که کتاب نهایةالحکمة را شروع کردیم همزمان درس اشارت استاد بزرگوار آقای حشمت پور را هم شرکت می کردم در اولین جلسه بحثی از بوعلی سینا و خواجه طوسی مطرح شد و اواخر کلاس به پرسش هایی کشانده شد استاد حشمت پور فرمودند درباره این مطلب تا فردا فکر کنید ببینید چیزی به ذهنتون می رسه اینجا یک نظرات بدیعی بعد از بوعلی و خواجه مطرح شده که خیلی بعید می دانم به ذهن شما خطور کند ولی سعی کنید فکر کنید تا فردا توضیحات مفصل بدهم بنده به محض طرح سوال ایشان به نظام فکری جامعی که استاد رحیقی در طول این یکسال تدریس بدایةالحکمة برای ما ترسیم کرده بود خیلی زود جواب را یافتم و بعد کلاس به محضر استاد حشمت پور عرضه کردم ایشان تصدیق کردند و متعجب بودن که من این جواب را از کجا فهمیده ام. و این همه حاصل زحمات استاد رحیقی بزرگوار بود. استاد در طول این سال ها با مشکلات متعدد و ابتلائات سنگینی مواجه بودند چند سالی هم در دانشگاه امام صادق علیه السلام به تدریس مشغول بودند و با همان سبک تفسیر کتاب به کتاب و ارجاع مطالب کتاب به یکدیگر و ارجاع کتب مختلف به یکدیگر تأثیرات خوبی در نظام فکری و علمی دانشجویان آنجا داشتند و استعدادهای خوبی را پرورش داد.جوشش های درونی ایشان خیلی زیاد شده بود به طوریکه گاه یک ترم کامل طرح بحث بدیع و نوی می کردند و بدون مراجعه به هیچ کتاب و منبعی مباحث جدید و جالبی را مطرح می کردند. و سرانجام در آخرین جلسه درسی که در ماه مبارک رمضان سال 1399 شمسی در قم برقرار بود احساس سردرد کردند و با مراجعه به بیمارستان متوجه بیماری سرطان شدند و یکسال با سختی و مظلومیت و غربت در منزل بستری بودند و همسر گرامی و خانواده ایشان تلاش زیادی برای بهبودی ایشان کردند ولی تقدیر الهی بر این بود که روح مطهر این حکیم متأله در ماه ذی القعده 1400 شمسی از این محنت سرای عالم دنیا به سوی ملکوت عالم اعلا پر کشد. عمر مبارکش یکسره در حوزه علمیه قم وقف طالبان علم و فضیلت شد. یادم هست روزی در سال های دهه 80 فرمودند تابستان امسال از نهاد رهبری در دانشگاه دعوت شدم تا برای تدریس فلسفه و عرفان به دانشگاه ژاپن بروم ولی من ترجیح دادم در همین قم بمانم و به تربیت طلاب بپردازم. والسلام علیه یوم ولد و یوم یموت و یوم یبعث حیّاً. ادامه دارد... @ejtehadjame