eitaa logo
پنجره🇮🇷
113 دنبال‌کننده
648 عکس
306 ویدیو
24 فایل
موضوعات متنوع دینی محمد گلایری مدرس حوزه علمیه @MohammadGelayeri46 ۰۹۱۱۳۱۲۵۵۴۲ 📢نقل مطالب کانال بدون ذکر منبع مجاز است
مشاهده در ایتا
دانلود
آقای رئیس جمهور! مسیر مشخص است راه ارزشهای انقلاب ، لطفا سریعتر مشغول کار شوید https://eitaa.com/MohammadGelayeri
بسم الله الرحمن الرحیم فلسفه عزاداري در محرم 1 روزمره گي كه نشيب زندگي است همانطور كه ممكن است در مسير رشد و تعالي شخص در زندگي رخ دهد ممكن است در فهم ديني او حاصل شود و يا رفتارهاي ديني او را تحت تأثير قرار دهد، اسلام براي اينكه فرهنگ ديني دچار روزمره گي نشود ماه مبارك رمضان را قرار داد كه تراكم معنويات است حتي نفسهاي مومنين عبادت است همانطور كه در خطبه ي شعبانيه پامبر اكرم (ص) فرمود: " انفاسكم فيه تسبيح " يعني نفسهاي شما مانند تسبيح گفتن عبادت است ( وسائل الشیعه/10/213) فضاي معنوي حاصل و جو قرآني و ديني حركت آفرين است و پالايش شخصي و اجتماعي را به همراه دارد، در مكتب اهل بيت (علیه السلام) محرم نيز اينگونه است و نقش اساسي در تجديد حيات معنوي و ديني جامعه تشيع دارد، در روايات از امام صادق (علیه السلام) آمده است: " نفس المهموم لظلمنا تسبيح" ( بحار الانوار/2/64) يعني آه اندوهگين براي ستمي كه بر ما رفته است مانند تسبيح گفتن عبادت است هر ساله با برپايي مجالس عزا در محرم حال و هواي معنوي جامعه را فرا مي گيرد،خيلي از كساني كه اهل توجه به معنويات نيستند نیز همراه با اين مجالس و هيأتهاي سينه زني و عزاداري د رمساجد و تكايا و حسينيه ها جمع مي شوند، وعاظ و علماء دين در اين ايام همراه با بيان اهداف امام و فلسفه ي قيام او موفق به بيان معارف دين و امر به معروف ونهي از منكر مي شوند. https://eitaa.com/MohammadGelayeri
فلسفه عزادری2 از مرحوم فلسفي نقل مي كنند كه قبل از انقلاب در يكي از شهرستانهايي كه شيعه و سني در كنار هم زندگي مي كنند سخنراني داشتم، ديدم بر اثر نبود مجالس موعظه و امربه معروف و نهي از منكر در آن شهرستان فحشاء و منكرات زياد شد، روزي علماي اهل سنت به ديدن من آمدند آنها را مورد عتاب و سرزنش قرار دادم كه چرا مجلس موعظه نداريد و امر به معروف و نهي از منكر نمي كنيد؟ پس از سخنانم يكي برخاست و گفت: خداوند( تعالي) سايه امام حسين (علیه السلام) را از سر شما علماء شيعه كم نكند، ما چون حسین (علیه السلام) نداريم و مجلس روضه نداريم مردم اطراف ما جمع نمي شوند. امام حسين (علیه السلام) يك محبوبيتي به شما علماي شيعه داده است كه تا نام او را مي بريد و صحبت روضه او مي شود همه اقشار گرد شما جمع مي شوند و شما در زير سايه ي خيمه عزاداري او هم اخلاق مي گوييد و هم معارف و احكام و شيعيان به بركت عزاداري امام حسين (علیه السلام) تربيت مي شوند. اين رمز موفقيت شما روحانيت شيعه است، من گفتم: راز موفقيت و محبوبيت روحانيت شيعه را خوب فهميدي. ( راهیان نور – محرم 421- ص49) بنابراين يكي از فلسفه ها و بركاتي كه عزاداري امام حسين (علیه السلام) و ديگر ائمه (علیهم السلام) به همراه دارد فرصتي است كه براي تجديد معنويت و شناخت معارف و احكام ايجاد مي كند و جو معنوي و احساس ديني به وجود مي آورد. علاوه بر فضاي معنوي حاصل ازعزاداري و ايام سوگواري و بستر سازي براي انجام امر به معروف و نهي از منكر و بيان معارف ديني نكته ي ديگري كه حائز اهميت است درس گرفتن از نهضت امام حسين (علیه السلام) و عبرت آموزي از تاريخ آن است. آيت الله شهيد مطهري دراین باره می فرماید : فلسفه عزاداري امام حسين (علیه السلام) كه به توصيه ائمه اطهار (علیه السلام) بايد تجديد شود آموزندگي آن است. روز عاشورا روز تجديد حيات ما است. در اين روز مي خواهيم در كوثر حسين (علیه السلام) شست و شو كنيم، از نو مبادي اسلام را بياموزيم، روح اسلام را از نو به خود تزريق كنيم، نمي خواهيم كه حسّ امر به معروف و نهي از منكر، احساس شهادت،جهاد و فداكاري درراه حق درما فراموش شود، روح فداكاري در مابميرد.( حماسه حسینی /2/221) https://eitaa.com/MohammadGelayeri
فسفه عزاداری 3 فرق درس و عبرت دراين است كه در درس نقطه هاي افتخار آفرين عاشورا ومحرم الگو قرار مي گيرد. مثل فداكاري و شجاعت و اما در عبرت تنها به اوج نگاه نمي كنيم بلكه به حضيضها، عوامل زمينه ساز اين حادثه ، شيوه ها و روش هاي دشمن، راز و رمز پيروزي و شكست در اين امتحان بزرگ مورد بررسي قرار مي گيرد( عبرتهای عاشوارا/16و17) . عبرت اين است كه با بررسي زمينه هاي حادثه عاشورا علل سقوط جامعه ديني آن عصر را درك كنيم كه چه شده كه اندكي بعد ازارتحال پيامبر (صلی الله علیه و آله) فرزندش اينگونه به شهادت رسيده است،و به تعبيرمقام معظم رهبري: عبرت اين است كه چه كنيم كه جامعه ما آنگونه شود.(عبرتهای عاشورا/172 – مورخه18/2/77) آيت الله مصباح يزدي می نویسد : از آنجا كه معتقديم حادثه عاشورا حادثه ي عظيمي در تاريخ بوده است و نقش تعيين كننده ي در سعادت مسلمانان و روشن شدن راه هدايت داشته است اين حادثه در نظر ما ارزشمند است لذا بزرگداشت و بازسازي اين حادثه و به خاطر آوردن آن موجب مي شود تا بتوانيم از بركات آن در جامعه امروز نيز استفاده كنيم. (آذرخشی از آسمان کربلا /15) https://eitaa.com/MohammadGelayeri
فلسفه عزادری4 ممكن است گفته شود كه درس گرفتن و عبرت آموزي نيازي به عزاداري و بر سرو سينه زدن ندارد بلكه مي توان با سخنراني ها و همايش ها به آنها پرداخت و به بحث و گفتگو اكتفا كرد، ولي در جواب بايد گفت كه در انسان دو نيروي عقل و احساس به وديعه گذاشته شد كه كار انديشه وانگيزه را به عهده دارند، با عقل انسان شناخت پيدا مي كند و با احساس تحريك به انجام كار مي شود و به تعبير ديگر عقل نقش جزم را به عهدا دارد و احساس نقش عزم را. (انتظار بشر از دین /61) لكن همه بشر حكيم و فرزانه نيستند، بلكه بيشتر مردم رفتارشان بر اساس انگيزه است نه انديشه در قرآن كريم درباره ي قوم فرعون آمده است : " فلّما جاء تهم آياتنا مبصرة قالوا هذا سحر مبين و جحدوا بها و استيقتها انفسهم ظلما وعلوا فانظر كيف كان عاقبته المفسدين". چون آيات و معجزات ما را به آنها ارائه داد گفتند كه اين معجزه بزرگ تو سحر بودنش روشن و آشكار است، و با آنكه پيش نفس خود به يقين دانستند (معجزه ي خداست) باز از كبر و نخوت و ستمگري انكار آن كردند، بنگر تا عاقبت آن مردم ستمكار فاسد به كجا انجاميد؟. (نمل/13و14) https://eitaa.com/MohammadGelayeri
انگيزه دربيشترمردم نقشی اساسي دارد و در انديشمندان و فرزانگان نقشی درخور، توجه اينجاست كه متوليان فرهنگي براي تغذيه هر دو بايد تلاش كنند، قرآن اين امر را مورد توجه قرار داد، از طرفي پيامبر را فرستاد تا كتاب و و حكمت را تعليم كند و مردم را تذكيه كند(جمعه/2).و از طرفي چون جامعه ي متعالي و رشيد مي خواهد تا در بستر آن انسانهاي متكامل پا به عرصه بگذارند. انسانهاي صالح را محبوب مي كند تا سخنان آنان نافذ و مؤثر باشد ، «ان الذين آمنوا و عملو الصالحات سيجعل لهم الرحمن و دا»، آنان كه به خدا ايمان آوردند و نيكوكار شدند خداي رحمان آنها را در نظر( خلق و حق ) محبوب مي گرداند.(مریم/96) و آنگاه آنها را مأمور به امر به معروف و نهي از منكر مي كند. و اگر محبوب دستوري دهد تأثير گذار است و به تعبير امام صادق(علیه السلام) : « ان المحب لن يحب مطيع » يعني دوستدار ( براي آن دوستي كه دارد) مطيع دوست است (وسایل الشیعه/15/308)، خداوند متعال وقتي اهل بيت (علیهم السلام) را نقش وي‍ژه اي داد و آنها را ائمه قرار داد محبت آنها را در دلها كاشت، زيرا بالاترين مصداق كريمه ي مذكور آنها هستند.(در المیزان از شیعه و سنی روایت کرده است که این آیه در باره علی علیه السلام وارد شده است )، و در عالم تشريع محبت آنها را اجر رسالت قرار داده و فرمود: « قل لا اسألكم عليه اجرا الا المودته في القربي» ( اي رسول به امت ) بگو : من از شما اجر رسالت جز اين نخواهم كه مودت و محبت مرا در حق خويشاوندانت منظورداريد (شوری/23) و « ما سألتكم من اجر فهو لكم» ، باز اي رسول بگو: آنچه من از شما مزد رسالت خواستم آنها براي شما باشد (يعني هرگز مزدي از شما نخواسته و نمي خواهم) (سبأ/47). اگر منظور فقط دوست داشتن اهل بيت (علیهم السلام) براي پيامبر بود نه مردم، پس اين دوستي راهي براي نفوذ امرشان، و ولايتشان بر دلها راهي براي ولايتشان بر ديار بوده است، پس اگر مراسم عزاداري براي اهل بيت نيز مطرح مي شود براي مدیريت احساسات و عواطف امّت اسلامي است براي داشتني جامعه ي سالم و متعالي. آيت الله مصباح يزدي می نویسد : انسان ها فقط به شناخت مجهز نيستند، علاوه بر شناخت نيروي ديگري به نام انگيزه و هيجانات وجود دارد كه عامل آن احساسات و عواطف است اين عوامل نيز بايد تقويت شوند تا نقش خود را ايفا كنند، برنامه هاي عزاداري ازجمله اين عوامل است. (آذرخشی از آسمان کربلا/26) https://eitaa.com/MohammadGelayeri
فلسفه عزاداری 5 سؤال ديگري كه ممكن است كه مطرح شود اين است در زيارت عاشورا که از امام باقر عليه السلام روایت شده است وارد شده : اللهم العن اول ظالم ظلم حق محمد و آل محمد (بحار الانوار /98/295). يعني خدايا اول ستمگري كه برپيامبر و آل او ستم روا داشت لعنت كن، و يا اينكه دستور داده شده كه بعد از نوشيدن آب قاتلين امام حسين (علیه السلام) را لعنت كنید(بحار//44/303)، سرّ وحكمت اين لعن چيست؟ برای جواب به این سوال باید این نکته مورد توجه قرار گیرد که همانطور كه سرشت انسان فقط از شناخت ساخته نشده است، تنها از احساسات مثبت هم ساخته نشده است بلكه در انسان همانطور كه استعداد خنديدن است، استعداد گرييدن نيز هست، دشمني با دشمن سيستمي دفاعي در مقابل ضررها و خطرها ايجاد مي كند و لذا در قرآن فرمود شيطان دشمن شماست و شما نيز او را به دشمني بگيريد (فاطر/16)، پس در كنار ستم، لعن و در كنار تولي تبري و اظهار دشمني نسبت به دشمنان اسلام نيز بايد باشد كه اگر اينگونه شويم حسيني هستم (آذرخشی از آسمان کربلا/29) حاصل سخن آنكه بزرگداشت مراسم سيدالشهدا و ديگر امامان بازسازي حيات آنهاست تا از آن به نحو احسن بهره بگيريم. علامه ي جعفري در این باره می نویسد : « گريه و ناله بر (امام) حسين (علیه السلام) جنبه ي عاطفي معمول ندارد كه مورد تحقير مافوق عاطفه و احساسات قرار بگيرد، زيرا روشن است كه خاك تيره گور آن، هم با گذشت سيزده قرن و اندي عاطفه طبيعي و گريه هايي كه از احساسات طبيعي فوران مي كند را خاموش مي كند، چنانكه در مرگ پدران و فرزندان خود مي بينيم، بلكه اين گريه ايست به حال حق و عدالت كه دستخوش هواي نفس يزيد نابكار و پيروانش گشته است بگذاريد دفاع انسان ها از حق و عدالت درصورت اشك متحول آور از اعماق جانشان برآيد تا آشكار شود كه حق و عدالت ازاعماق جان ها سرچشمه مي گيرد نه از رسوم و قراردادهاي اعتباري و صوري و زودگذر(شرح مثنوی /13/313) اينجاست كه عزاداري براي اهل بيت مورد توجه امامان معصوم و شاگردان آنها بوده است اين بركات كه جامعه از آن بهره مي برد، و تغذيه مي شود و با اشكهاي آن شستشو داده مي شود، و با اقتدا به امامان و به وي‍ژه امام حسين (علیه السلام) حركت رو به جلو خود را ادامه مي دهد. موجب حيات و زندگي و بالندگي جامعه است. https://eitaa.com/MohammadGelayeri
فلسفه عزاداری 6 ... با كمال جد و عجز از ملتهاي مسلمان مي خواهم كه از ائمه اطهار و فرهنگ سياسي، اجتماعي، اقتصادي، نظامي اين بزرگ راهنمايان عالم بشريت به طور شايسته و به جان و دل و جان فشاني و نثار عزيزان پيروي كنند... و از آن جمله، مراسم عزاداري ائمه اطهارو به وي‍ژه سيد مظلومان و سرور شهيدان حضرت ابي عبدالله الحسين- صلوات وافر الهي و انبياء و ملائكه الله و صلحاء بر روح بزرگ حماسي او باد – هيچگاه غفلت نكنند و بدانند آنچه دستور ائمه –عليهم السلام- براي بزرگداشت اين حماسه تاريخي اسلام است و آنچه لعن و نفرين بر ستمگران آل بيت است تمام فرياد قهرمانان ملتهاست و بر سردمداران ستم پيشه درطول تاريخ الي الابد. و مي دانيد كه لعن و نفرين و فرياد از بيداد بني اميه - لعنة الله عليهم- با آنكه آنان منقرض و به جهنم رهسپار شده اند فرياد بر سر ستمگران جهان و زنده نگه داشتن اين فرياد ستم شكن است و لازم است در نوحه ها و اشعار مرثيه و اشعار ثناي از ـ ائمه عليهم السلام- به طور كوبنده فجايع و ستمگري هاي ستمگران هر عصر و مصر يادآور شود و دراين عصر كه عصر مظلوميت جهان اسلام به دست آمريكا و شوروي و ساير وابستگان به آنان و از آن جمله آل سعود، اين خائنين به حرم بزرگ الهي – لعنت الله و ملائكته و رسله عليهم- است به طور كوبنده يادآوري و لعن و نفرين شود وهمه بايد بدانيم كه آنچه موجب وحدت بين مسلمين است اين مراسم سياسي است كه حافظ مليت مسلمين و به ويژه شيعيان ائمه اثني عشر- عليهم صلوات الله و سلم- است (صحیفه نور 21/399و400) https://eitaa.com/MohammadGelayeri
منابع: 1.قرآن کریم 2. شيخ حر عاملي، وسايل الشيعته چ آل البيت (ع) 3.علامه مجلسي، بحار الانوار 4. راهيان نور، محرم 1421 ، دفتر تبليغات اسلامي. 5.آيت الله شهيد مطهري، حماسه حسيني (ع) انتشارات صدرا. 6.آيت الله سيد احمد خاتمي، عبرتهاي عاشورا 7. آيت الله مصبلاح يزدي، آذرخش از آسمان كربلا، ص 15. 8.آيت الله جوادي آملي، انتظاربشر از دين، ص 61، مركز نشر اسراء، چاپ اول، اسفند 1380 9.علامه طباطبايي، الميزان ج 14 ص 121 ج اسلاميه، نوبت 4، پاييز1362 10. علامه محمدتقي جعفري، شرح مثنوي، انتشارات اسلامي 11. وصيت نامه ي امام ، ص 5 و 6، ج سوم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 23 خرداد 68 صحيفه نور ج 21 صفحه 399 و 400 .
بسم الله الرحمن الرحیم عزاداری برای امام حسین علیه السلام در بستر تاریخ1 حادثه بزرگ کربلا گر چه بر اساس عقائد دینی رهبر آزاده آن شکل گرفت و با اندیشه ها ی الهی سیاسی او تحقق یافت لکن بر بال احساس و عواطف در گستره زمان و پهنه زمین به پرواز در آمد ، ائمه علیهم السلام به عزاداری برای امام حسین علیه السلام و مخصوصا روز عاشورا تشویق می کردند . ابو هارون مکفوف - که گویا از مداحانی بود که برای امام حسین علیه السلام در مجالس شعر می خواند – به محضر امام صادق علیه السلام رسید و امام به او فرمود شعر بخواند و خواند امام فرمود منظورم آنطور که کنار قبر مطهر امام حسین علیه السلام شعر می خوانید و مرثیه سرائی می کنید بخوان و ابوهارون شعری خواند و وقتی گریه امام را دید ساکت شد و امام فرمود بخوان و امام گریست وناله زنان بلند شد و وقتی که ساکت شدند امام درفضل گریه کردن و گریاناندن برای امام سخن گفت تا تشویق باشد و فرمود «کسی برای امام شعر بخواند و ده نفر را بگریاند پاداش او بهشت است سپس یکی یکی کم کرد تا فرمود کسی برای امام شعر بخواند و یک نفر را بگریاند برای او بهشت است و کسی یاد حسین علیه السلام کند و بگرید برای او بهشت است » ( بحار 44 /287) نظیر این برای سید حمیری نیز نقل می شود که امام به او فرمود شعر بخوان در حالی که خانواده اش را فرمود پشت پرده بیایند و در مجلس عزا شرکت کنند سید شعر خواند :«بر قبر امام حسین گذر کن ، و به آن استخوانهای پاک بگو : ، همیشه از باران پاک اشکهای ریزان (عاشقانت) سیراب می شوی ، آنگاه که بر آن قبر شریف گذر کردی کاروا ن را نگه دار ( و درنگ کن ) ، بر آن قبر و بدن پاک اشکهای پاک ( و از سر اخلاص ) فرو ریز ، (بگذار برایت بگویم که چطور در آن جا باید اشک ریخت ) ، تصور کن زنی تنها یک فرزند داشت و آن یک فرزند را مرگ از او گرفت چطور بلند می گرید ، اینطور برای امام حسین علیه السلام گریه کن » اشکهای امام بر گونه هایش جاری شد و فریاد و گریه از خانه امام بلند شد .( قمی ، نفس المهموم صص 670 و 671) https://eitaa.com/MohammadGelayeri
عزاداری برای امام حسین علیه السلام در بستر تاریخ2 گویی نخستین عزاداری رسمی برای امام حسین علیه السلام توسط توابین و بر سر مرقد امام و شهداء کربلا انجام شد . در ربیع الثانی سال 65 هجری توابین هنگامی که برای جنگ با شامیان بسیج شدند به همراه سلیمان بن صرد یک شبانه روز بر سر مرقد امام به نماز و استغفار پرداختند و گرسیتند و عزادری کردند و اشعار خواندند و هنگام وداع بر سر قبرش مانند ازدحام بر حجر الاسود ازدحام کردند ( بحار 45 صص 358 و 359) اما اقامه عزا به نحو مرسوم در دهه اول محرم توسط معز الدوله احمد بن بویه در بغداد بعد از تسلط بر المطیع عباسی بود ( اعیان الشیعه 2 ص 482) در دهم محرم 352 معزالدوله دستور داد بازار را ببندند و خرید و فروش را تعطیل کنند و اظهار نوحه کنند ( ابن اثیر ، الکامل 8 ص 546) ، ابن کثیر شامی در حوادث این سال می نویسد:معز الدوله در بغداد در دهه اول محرم دستور داد بازارهای بغداد را ببندند و دستور داد مردم لباس سیاه بپوشند و مراسم عزاداری اقامه کنند و از آن به بعد تا آخر انقراض دولت دیالمه شیعه در دهه اول در تمام بلاد عزاداری ادامه داشت ( البدایه و النهایه 11 ص 276) بیرونی (440-360) نقل می کند بنی امیه در این روز لباس نو پوشیده ، زینت می کردند ، سرمه می کشیدند و عید می گرفتند و ولیمه و مهمانی می دادند، این رسم یعد از زمان بنی امیه در بین بنی امیه باقی ماند ، و اما شیعه در این روز نوحه و گریه برای اندوه بر قتل سیدالشهداء علیه السلام مشغول می شوند و آن را در مدینة السلام و امثال آن از شهرها و بلاد اظهار می کنند و تربت مبارک را در کربلا زیارت می کنند و لذا عموم مردم از تجدید ظروف و اثاث در این روز اکراه دارند.( الآثار الباقیة ص 329 چ بیروت) البته اهل سنت نیز به پیروی از شیعیان عزاداری می کردند و لذا متعصبانی چون غزالی فتوا به حرمت مقتل خوانی سید الشهداء علیه السلام دادند .( جعفریان ، تاریخ تشیع در ایران ص 692 ، به نقل از الصواعق المحرقة ص 221) https://eitaa.com/MohammadGelayeri