♦️مفاد قاعده: 🔻در میان عرب زبان‌ها مرسوم است که زیادت در حروف و مبانی را دال برزیادت در معنا می‌دانند. 🔻به عبارت دیگر هر زمان به حروف اصلی یک کلمه، حروف دیگری اضافه شود دلالت بر معانی فرعی جدیدی می‌کند که لفظ، در ریشه‌ی اصلی خود چنین دلالتی نداشت. 🔻این قاعده را ابن جنی بنیان نهاده زمانی که می‌گوید: اصوات تابع معانی هستند هر چه صوت قوی‌تر باشد، معنی شدید تر است و هر چه صوت ضعیف‌تر باشد، معنا ضعیف‌تر خواهد بود. علمای علم صرف، این قاعده را منطبق کرده‌اند با معانی ابواب ثلاثی مزید و مباحث مفصلی را پیرامون حروفی که به ماده‌ی اصلی کلمه اضافه می‌شود، مطرح نموده‌اند بنابراین تفاوت قائل شده‌اند میان دو لفظ قطع و قطّع و همچنین میان دو واژه کسر و کسّر و عشب و اعشوشب و ... ♦️بنابراین حروف زائده نیز داخل در این قاعده می‌شوند زیرا دلالت بر تاکید و مبالغه و تقویت می‌کنند مانند باء در کفی بالله و من در ما من اله. 🔻همچنین این قاعده را در اسماء اشاره نیز جاری می‌دانند و تصریح می‌کنند که از موارد اعمال این قاعده، در اسماء اشارات است. 🔻تفاوت است میان ذا و ذلک زیرا استفاده از ذا در جایی است که مشار الیه نزدیک است اما زمانی که کاف به آن ملحق می‌شود معنای بیشتری را افاده می‌کند و آن همان معنای بُعد و دوری است و دلالت دارد که مشار الیه از متکلم دور است. #ادامه_دارد #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114

#تدبر_در_قرآن ✔️اضافه کردن الف در «لااذبحنّه» برای توجه دادن به این معنی است که ذبح از عذابی که در صدر آیه ذکر شده شدیدتر است. «لاعذّبنّه عذابا شدیدا او لأاذبحنّه». -✔️ الف در «یرجوا» و «یدعوا» اضافه شده است تا بر آن دلالت کند که فعل به علت دربرداشتن ضمیر فاعل، از اسم سنگین‌تر است و از این‌رو وقتی فعل را خفیف وسبک به حساب می‌آورند، هرچند که جمع باشد الف آن حذف می‌شود، مانند «سعو فی آیاتنا معاجزین»؛ زیرا سعی در اینجا سعی باطل است و ثبوتی در عالم وجود ندارد. ✔️- در آیه «کامثال اللّؤلوءا المکنون» الف بعد از همزه اضافه شده است تا بر سفیدی و جلای آن نسبت به مروارید غیر مکنون و غیر پوشیده در چیزی، دلالت داشته باشد و لذا در آیه «کَأَنَّهُمْ لُؤْلُؤٌ» الف اضافه نشده است. ✔️- الف در «مائة» اضافه شده ولی در «فئه» نیامده است؛ زیرا «مائة» مشتمل بر کثرت از نظر دو مرتبه آحاد و عشرات است. ✔️- در آیه «وَ جِی‌ءَ یَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ» الف اضافه شده و به صورت «و جای‌ء یومئذ» نوشته شده تا دلیل بر آن باشد که این مجیی‌ء و آمدن آشکار است. ✔️- در «سأوریکم ایاتی» واو، اضافه شده است تا بر آن دلالت کند که عالم وجود در بالاترین مرتبه وضوح است. ✔️- در آیه «و السّماء بنیناها بایید» یا، اضافه شده است تا تفاوت آن را با «الایدی» که جمع «ید» است، نشان دهد؛ زیرا منظور در آیه، ید به معنای دست نیست، بلکه منظور قوت و قدرتی است که خداوند به وسیله آن، آسمان را بنا کرده است و این قدرت و قوت برای ثبوت در وجود، سزاوارتر از «الایدی» جمع «ید» است و به همین مناسبت یا به آن اضافه شده است. ✔️- واو از آیه «سَنَدْعُ الزَّبانِیَةَ» ساقط شده برای اینکه در آن سرعت فعل و عمل است. ✔️- واو از «وَ یَدْعُ الْإِنْسانُ بِالشَّرِّ» حذف شده تا بر آن دلالت کند که انجام کار بد و شرّ برای انسان آسان است و در انجام آن، سرعت به کار می‌برد، همچنان‌که در انجام کار خیر، سستی می‌کند. ✔️- در سوره بقره آیه 247 کلمه «بَسْطَةً» * به سین و در آیه 69 از سوره اعراف با صاد نوشته شده است؛ زیرا با سین به معنای سعه جزئی و با صاد به معنی سعه کلی است. #ادامه_دارد #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114

#تدبر_در_قرآن ♦️علامه طباطبایی(ره) ذیل آیه «إِنَّ الْمُنافِقِینَ یُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُم» می‌نویسد : ✔️«کلمه» مخادعة «که فعل مضارع» یخادعون «از آن گرفته شده به معنای بسیار خدعه کردن و خدعه‌های سخت کردن است، البته این در صورتی است که بگوئیم: زیادتر بودن مبانی دلالت می‌کند بر زیادی معانی (و همین طور هم هست، زیرا کسی که بسیار خدعه می‌کند در خدعه کردن مهارت پیدا نموده، خدعه‌هایی شدیدتر و ماهرانه‌تر می‌کند... ♦️در تفسیر آیه‌ی «أَمْ تَسْأَلُهُمْ خَرْجاً فَخَراجُ رَبِّکَ خَیْرٌ وَ هُوَ خَیْرُ الرَّازِقِین» و در بیان تفاوت میان خرج و خراج، از این قاعده استفاده می‌شود. ✔️تفاوت است میان خرج و خراج و به همین جهت خداوند خرج را به مخلوقات، نسبت داد و خراج را به خود تا دلالت کند بر کثرت و لزوم و بی منت بودن اجر و مزدی که خداوند به بندگانش عطا می‌کند. بر خلاف خرج که به مخلوق نسبت داده شده زیرا هم اندک است و هم غالبا همراه منت و آزار. ✔️ در آیه‌ی 187 بقره خداوند برای نشان دادن شدت و قوت خیانت آن‌ها از واژه‌ی تختانون استفاده کرده است با اینکه می‌توانست از کلمه‌ی تخونون استفاده کند و دلیل آن این است که مبالغه ای که در تختانون وجود دارد در تخونون نیست. ♦️همان طور که در تفسیر آیه *لَها ما کَسَبَتْ وَ عَلَیْها مَا اکْتَسَبَت* نیز و در بیان تفاوت میان کسب و اکتساب معتقد است : زیادی حروف در اکتسب اشاره به این مطلب دارد که گناهان انسان تا زمانی که تکرار نشوند نوشته نمی‌شوند و خداوند نیز در مقابل آن انسان را مجازات نمی‌کند و این نشان دهنده‌ی تفضل و لطف و حلم پروردگار است که به محض انجام عمل نیک و حتی با نیت انجام عمل نیک، آن را نوشته و در مقابلش پاداش می‌دهد اما در مورد گناهان، در نوشتن آن سرعت نمی‌گیرد تا شاید بنده‌ی گنه کار توبه کرده و به سوی پروردگارش رجوع کند. ✔️در بیان تفاوت میان قبول و تقبل ذیل آیه 35 آل عمران (فتقبل منی) می توان گفت؛ 🔻تفاوت است میان قبول و تقبل هر چند با هم وجوه اشتراکی دارند اما مقصود از تقبل گرفتن همراه رضایت است و در آن عنایت خاص به شیء مورد قبول وجود دارد در حالی که در واژه قبول صرف رضایت مطرح است و آن عنایت خاص یافت نمی‌شود و این از باب قاعده‌ی مشهور زیاده المبانی تدل علی زیاده المعانی می‌باشد. 🔻همچنین در تفاوت میان دو حرف «س» و سوف؛ که معنای سوف در تنفیس و استقبال بلیغ‌تر است از «س»... با توجه به قاعده‌ی معروف زیاده المبانی ... #ادامه_دارد #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114

#تدبر_در_قرآن ♦️به این آیه توجه کنید👇 ✔️( وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاٰةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَيْهٰا ) ؛ (طه: 132) ✔️فاعْبُدْهُ‌ وَ اصْطَبِرْ لِعِبٰادَتِهِ‌ (مریم: 65) «اصطبر» به معناى «صبر» است ولی به دلیل زیادت حروف و البته باب افتعال؛ در آن مبالغه و شدّت نهفته است. یعنی «بسیار صبر کن. » «اصطبر» صبر كردن همراه با شدايد و سختى‌ها مى‌باشد. ✔️ به آیه ذیل توجه کنید: ( وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدٰاةِ وَ الْعَشِيِّ‌ )،(کهف: 28).. اصبر: بر صبر زیاد دلالت ندارد. 🔴قواعد: هر گاه فاء الفعل باب افعال يكى از چهار حرف «صاد، ضاد، طاء و ظاء» باشد، تاءِ باب افتعال به «طاء» تبديل مى‌شود. صاد؛ مثل « اِصْطَبِرْ » در (فَاعْبُدْهُ‌ وَ اصْطَبِرْ لِعِبٰادَتِهِ‌) (مریم: 65) از فعل « صَبَرَ » و ضاد؛ مثل « اَضْطَرُّهُ‌ » در (ثُمَّ‌ أَضْطَرُّهُ‌ إِلىٰ‌ عَذٰابِ‌ النّٰارِ) (بقره: 126) از فعل « ضَرَّ » و طاء؛ مثل « أَطَّلِعُ‌ » در (أَطَّلِعُ‌ إِلىٰ‌ إِلٰهِ‌ مُوسىٰ‌)(قصص: 38) از فعل « طَلَعَ‌» #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114

سوره مبارکه ابراهیم رَبِّ‌ اجْعَلْنِي مُقِيمَ‌ الصَّلاٰةِ‌ وَ مِنْ‌ ذُرِّيَّتِي رَبَّنٰا وَ تَقَبَّلْ‌ دُعٰاءِ «40» پروردگارا! مرا برپادارنده نماز قرار ده و از نسل و ذريّه‌ام نيز. پروردگارا! دعاى مرا(نماز و عبادتم را)بپذير. رَبَّنَا اغْفِرْ لي‏ وَ لِوالِدَيَّ وَ لِلْمُؤْمِنينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسابُ‏ پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را و مؤمنان را،روزى كه حساب بر پا مى‌شود ببخشاى! «41» #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114

♻️بررسی لفظ «الزوجه» و «إمراة»(1) یکی از وجوه اعجاز قرآن بکار بردن ظرافتهایی است که در حروف و الفاظ آن بکار برده شده است که در آن رازهای پنهانی و پیام های قرآنی نهفته است. 🍃لفظ زوج در قرآن ۲۷بار آمده است و لفظ امراه ۲۵بار در قرآن آمده است. 🌟پرواضح است که کلمه «زوج» بدون هیچ فرقی هم به زن و هم به مرد اطلاق می شود؛ تازه زوج به همه زوج های عالَم اعم از جاندار و بی جان گفته می شود که به معنای همسانی و همانندی و یکی بودن و جمع بودن و جفت شدن و یکدیگر را کامل کردن می باشد . ❇️کلمه «الزوجه» به زن اطلاق می شود و با نگاهی به آیات قرانی در می یابیم که این لففظ فقط به زنی گفته می شود که از هر لحاظ با همسرش جورباشد ؛ البته این زوجیت محقق می شود بدون در نظر گرفتن جنس و آیین. 🍃با توجه نمودن به این آیه مطلب کاملا روشن می شود خداوند در این آیه میفرماید: 🍃«وَ مِنْ آيٰاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوٰاجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْهٰا وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآيٰاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُون» (روم/۲۱) 🍃یکی از نشانه های قدرت خداوند متعال اینست که همسرانی برای شما از جنس خودتان آفرید که به وسیله آن آرام گیرید وعشق ومحبت را بین شماها قرار داده است، براستی در این نشانه هایی برای متفکران وجود دارد. وهمچنین می فرماید: 🍃«وَ اَلَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنٰا هَبْ لَنٰا مِنْ أَزْوٰاجِنٰا وَ ذُرِّيّٰاتِنٰا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اِجْعَلْنٰا لِلْمُتَّقِينَ إِمٰاما» (فرقان/۷۴) 🍃 آنها که می گویند: پروردگارا ما را ببخش وهمسران ونوه هایی به ما عطا کن که نور چشمان ما باشند و….. 🔰بر این اساس خدا مادرمان «حوا» را با لفظ «زوجه» نام می برد و به پدرمان «آدم» می فرماید: 🍃«وَ قُلْنٰا يٰا آدَمُ اُسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ اَلْجَنَّة...» (بقره/۳۵) 🍃به آدم گفتیم: ای آدم تو و همسرت در بهشن سکنی گزینید ❇️با این اوصاف همسران محمد(ص) را نیز به «زوجه» نام برده است . 🍃«اَلنَّبِيُّ أَوْلىٰ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ أَزْوٰاجُهُ أُمَّهٰاتُهُم...» (احزاب/۶) 🍃پیامبر نسبت به مومنان از خودشان شایسته تر است و همسرانش مادران مومنان هستند. ✔️ولی اگر شباهت و همسانی بین همسران وجود نداشته باشد لفظ «إمراة» برای همسر انتخاب می شود. ✅خداوند متعال وقتی که در قرآن بحث همسران «نوح» و «لوط» را مینماید از آنجا که با شوهرانشان هم مسیر نبودند کلمه «إمراة» را برایشان بکار می برد و می فرماید: 🍃«ضَرَبَ اَللّٰهُ مَثَلاً لِلَّذِينَ كَفَرُوا اِمْرَأَتَ نُوحٍ وَ اِمْرَأَتَ لُوطٍ كٰانَتٰا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبٰادِنٰا صٰالِحَيْنِ فَخٰانَتٰاهُمٰا...»(تحریم: 10) 🍃خداوند متعال همسران نوح ولوط را برای نمونه بی باوران مثال می زند که در نکاح دو بنده صالح خدا بودند ودر نهایت به آن ها خیانت نمودند ! ✅ با وجود اینکه همسران آنها از انبیاء الهی بودند ولی قرآن با لفظ «إمراة» از آن ها نام میبرد؛ چون از هر لحاظ با همسرانشان جور نبودند؛ برای همین «الزوجه» را برایشان به کار نمی برد! ✅درباره همسر فرعون آسیه(س) نیز که تفاهمی با شوهرش ندارد در قرآن این گونه آمده است: 🍃«وَ ضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلاً لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْن...» (تحریم: 11) 🍃خداوند بلند مرتبه نمونه دیگری برای ما می آورد که مومن بودند و آن هم آسیه(س) همسر فرعون است که چون با همسرش هم مسیر و جور و همسان نیست آن را با لفظ «إمراة» می آورد ؛ چون بین آسیه و فرعون همسانی و یکی بودن وجود ندارد ؛ یکی مومن و دیگری کافر و از لحاظ عقیده و ایمان با همدیگر جور نیستند در این حال با لفظ «امراة» نام می برد نه لفظ «الزوجه» #ادامه_دارد👇 #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114

♻️بررسی لفظ «الزوجه» و «إمراة» (2) 1️⃣خداوند از زبان حضرت ذکریا(ع) می فرماید: 🍃«وَ كٰانَتِ اِمْرَأَتِي عٰاقِراً فَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا...» (مریم/۵) 🍃خداوندا همسرم نازاست،پس از طرف خودت پسری صالح به من عطا بفرما ومی فرماید: 🍃«قٰالَ رَبِّ أَنّٰى يَكُونُ لِي غُلاٰمٌ وَ قَدْ بَلَغَنِيَ اَلْكِبَرُ وَ اِمْرَأَتِي عٰاقِرٌ قٰالَ كَذٰلِكَ اَللّٰهُ يَفْعَلُ مٰا يَشٰاء» (ال عمران/۴۰) 🍃ذکریا گفت پروردگارا چگونه پسری خواهم داشت در حالی که پیری دامنگیرم شده وهمسرم نازاست وخداوند متعال فرمود،خدا هر چه را بخواهد انجام می دهد. 2️⃣خداوندمتعال می فرماید: 🍃«وَ زَكَرِيّٰا إِذْ نٰادىٰ رَبَّهُ رَبِّ لاٰ تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ اَلْوٰارِثِين* فَاسْتَجَبْنٰا لَهُ وَ وَهَبْنٰا لَهُ يَحْيىٰ وَ أَصْلَحْنٰا لَهُ زَوْجَه...» (انبیا/89- 90) 🍃وقتی زکریا صدا زد پروردگا را مرا تنها مگردان، شما بهترین میراث گران هستی وما هم دعایش را مستجاب نمودیم ویحیی را به وی بخشیدیم وهمسرش را برایش شفا دادیم وبچه دار شد. ✍️در آیه اول 1️⃣لفظ «امراة» به کار برده شده چون همسرش نازا بوده و بچه دار نمی شد و یکسانی و همسانی وجود ندارد که باید همسران داشته باشند و بعد از اینکه زکریا دعایش مستجاب شد و همسرش بچه دار شد فورا لفظ «إمراة» به «زوجه» تغییر پیدا می کند که در این جا همسان و جور بودن را می رساند ودیگر مشکلی بین آن دو وجود ندارد. 🔰شواهد نشان می دهد تفاوت معناداری بین دو واژه زوج و امراه وجود دارد و معمولا هرگاه ناهماهنگی و عدم ایمان و یا نقصی در زوج یا زوجین، وجود داشته، لفظ «إمراة»، جایگزین زوج شده است. 🔻مهمترین مؤلفه­ های زوجیت، عبارتند از اعتقاد به خدای یگانه، سکونت و آرامش، مودت و رحمت. عواملی از قبیل ارتداد، فوت و طلاق نیزباعث ابطال رابطه زوجیت می شود. #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114

🎥 آرزوی محبوبترین قاری جهان #عبدالباسط #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114

#تدبر_در_قرآن 💫سوره مبارکه بقره «آیه 46» 🍀 الَّذِينَ‌ يَظُنُّونَ‌ أَنَّهُمْ‌ مُّلَاقُواْ رَبِّهِمْ‌ وَ أَنَّهُمْ‌ إِلَيْهِ‌ رَاجِعُونَ‌ 🍀 (خاشعان ( كسانى هستند كه به (قيامت و) ملاقات (با حساب) پروردگارشان و بازگشت به او ايمان دارند. #سؤال ⁉️ آيا لقاى خدا در قيامت، به معناى ديدن خداوند است ؟ #پاسخ 🍃خير، «لقاء» به معنى ديدن نيست، بلكه به معنى حضور است. چنانكه اگر شخصى نابينا به حضور كسى برود، مى‌گويد با او ملاقات كردم، گرچه او را نديده است. #تمثیلات_تفسیر_نور #محسن_قرائتی #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114

#تدبر_در_قرآن 🍀سوره مبارکه بقره «آیه: 106» 🔰ما نَنْسَخْ‌ مِنْ‌ آيَۀٍ‌ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ‌ بِخَيْرٍ مِّنْهَآ أَوْ مِثْلِهَا أَلَمْ‌ تَعْلَمْ‌ أَنَّ‌ اللَّهَ‌ عَلَى كُلِّ‌ شَىءٍ قَدِيْرٌ 🔰هر (حكم و) آيه‌اى را نسخ كنيم ويا (نزول) آنرا به تأخير اندازيم، بهتر از آن، يا همانند آن را مى‌آوريم، آيا نمى‌دانى كه خدا بر هر چيزى قادر است‌؟ #سؤال ⁉️چرا برخى آيات، حكم برخى آيات ديگر را نسخ كرده است‌؟ #پاسخ 🔰اين آيه در مقام پاسخ به تبليغات سوء يهود است. آنان سؤال مى‌كردند چرا در اسلام برخى قوانين تغيير پيدا مى‌كند؟ چرا قبله از بيت‌المقدّس به كعبه تغيير يافت‌؟ اگر اوّلى درست بود پس دستور دوم چيست‌؟ و اگر دستور دوم درست است، پس اعمال قبلى شما باطل است. 🔰قرآن کریم به اين ايرادها پاسخ مى‌گويد: ❤️ما هيچ حكمى را نسخ نمى‌كنيم يا آن را به تأخير نمى‌اندازيم مگر بهتر از آن يا همانندش را جانشين آن مى‌سازيم. 📌آنان از اهداف و آثار تربيتى، اجتماعى و سياسى احكام غافل هستند. 🔴همانگونه كه پزشك براى بيمار در يك مرحله دارويى تجويز مى‌كند، ولى وقتى حال مريض كمى بهبود يافت، برنامه دارويى و درمان او را تغيير مى‌دهد. 🔴يا معلّم با پيشرفت دانش‌آموز، برنامه درسى او را تغيير مى‌دهد، خداوند نيز در زمان‌ها و شرايط‍‌ مختلف و متفاوت، برنامه‌هاى تكاملى بشر را تغيير مى‌دهد. ✔️اين تمثيل در مورد آيه 101 و 102 سوره نحل نيز بكار رفته كه مخالفان پيامبر صلى الله عليه وآله همين كه مى ديدند آيه‌اى به آيه ديگر مبدل شد مى‌گفتند: (انما انت مفتر) تو افترا مى‌بندى. ✔️همچنين در مورد آيه 67 سوره حج كه چرا براى هر امتى آيينى قرار داده شده است بكار مى رود. ♦️📣آرى، تغيير احكام، دليل بر شكست طرح قبلى نيست، بلكه نشانه‌ى توجّه به مسائل جديد وتغييرى حكيمانه است. ♦️همانند تغيير كتاب ومعلّم. اگر در سال جديد كتابها ومعلم ها عوض شدند اين دليل بر بى فايده بودن كتابها و معلم هاى قبلى نيست، بلكه به خاطر حكمتى است و آن ارتقاى سطح علمى دانش‌آموزان است. #تمثیلات_تفسیر_نور #محسن_قرائتی #اعجاز_قرآن_کریم @The_Holy_Quran_114