🏴 به مناسبت ایام شهادت جانسوز اول سفیر کربلا حضرت مسلم بن عقیل علیه السلام تقدیم می گردد. 📜#معرفی_مقاله ✅عنوان: ویژگی های اخلاقی و تلاش های مسلم بن عقیل علیهما السلام ✍🏻نویسنده: ابوالفضل هادی منش ✅چکیده "از شجاعت حضرت مسلم( بسیار نوشته‌اند و این جمله در منابع کهن چندین بار تکرار شده است که: «مسلم در بین فرزندان عقیل شجاع‌ترین بود. بهترین سند بر دانش و بینش او، دست‌نوشتة امام حسین( در معرفی وی به مردم کوفه و انتخاب او به عنوان سفیر و سخنگوی خود در قیام سترگ عاشوراست که امام( می‌نویسد: «من برادر و پسر عمویم و شخص مورد اعتماد خاندانم، مسلم بن عقیل را به سوی شما می‌فرستم تا مرا از کنه کار شما آگاه سازد تا هر آنچه برای او آشکار شد، برای من بنویسد... 1. جنگ شجاعانه حملة مسلمانان به شهر بهنساء آغاز شد و فضل بن عباس و برادرش عبدالله بن عباس از یک سو و جعفر و مسلم بن عقیل( نیز از سوی دیگر یورش بردند و دو لشکر مسلمانان و مسیحیان به هم رسیده، در هم آمیختند. حکمرانی بر بهنساء در واپسین شب جنگ و سقوط کامل دشمن، هر کدام از سرداران سپاه اسلام شجاعانه وارد میدان می‌شدند و ضمن معرفی خود، به خونخواهی شهیدان شمشیر می‌زدند تا اینکه نوبت به مسلم بن عقیل( رسید. حضور حضرت مسلم( در این جنگ و برخورداری او از سمت فرماندهی جناح راست لشکر، آن هم دوشادوش دو امام معصوم (حسن و حسین() به خوبی نمایانگر شخصیت ممتاز اوست؛ چراکه امیرالمؤمنین( همواره در انتخاب فرماندهان خود بیش‌ترین دقت را می‌نمود و تمام جوانب کار؛ اعم از ایمان، توانایی نظامی، جایگاه اجتماعی، هوش و ذکاوت فرد در فرماندهی سپاه را مورد توجه قرار می‌داد و بهترین افراد از هر جهت را برای این مسئولیت در نظر می‌گرفت و البته در کنار تمام این مسائل، به مصالح مسلمانان نیز توجه ویژه‌ای داشت." دانلود مقاله👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻

#مطلب_علمی #معرفی_مقاله #فقه_الحدیث نام مقاله: کاربست «لا أبَا لَک» در روایات، از ذم تا مدح نویسنده: پوران میرزایی, محسن خاتمی چکیده وجود اصطلاحات و مجازها اعم از استعارات، کنایات، تشبیهات و ... در متون، هر چند لازمۀ هر کلام رسا و شیوایی است، اما گاه موجب دشواری در فهم مراد جدی و معنای دقیق آن‌ می‌گردد. این مسئله در متون روایی نیز به چشم می‌خورد به گونه‌ای که برای دستیابی به مقصود اصلی و مفاهیم صحیح این عبارات، در نظر گرفتن فضا و سبب صدور احادیث و سیاق کلام، امری لازم و غیر قابل اغماض است. عبارت کنایی «لا أبا لَک» از جمله این اصطلاحات است که در وهلۀ اول شبهۀ «وجود الفاظ دشنام‌گونه در کلام معصومان(ع)» را به اذهان متبادر می‌سازد. این پژوهش، در پی زدایش ابهام از فحوای این روایات، با روش توصیفی ـ استنتاجی در گردآوری مطالب و مقایسۀ تحلیلی داده‌ها، سعی دارد مفهوم صحیح و معادل امروزیِ تعبیر «لا أبا لَک» را بیابد. مراجعه به مفاهیم لغوی و کاربست این اصطلاح در متون کهن و اصیل عرب، واکاوی دیدگاه شارحان و نیز سیاق و فضای صدور روایات، نشان می‌دهد که نه تنها مفهوم ذمی که نگاهی رایج و باوری عمومی است، همواره معنای دشنام و ناسزا نمی‌دهد، بلکه فراتر از آن، این عبارتِ کنایی در روایات صرفا به معنای نکوهش، مدح و تعجب به کار ‌رفته است. کلیدواژه‌های مقاله :لا أبا لَک، احادیث مشکل، اصطلاحات روایی، کنایات روایی، فضای صدور، سیاق.

#مطلب_علمی #معرفی_مقاله #اعتبارسنجی ✅نام مقاله: واکاوی روش‏های ناقدان (محدث، رجالی) در اعتبارسنجی راویان نوع مقاله: #علمی_پژوهشی ✍🏻نویسنده: علیرضا طبیبی، مجید زیدی جودکی 📙نشریه: #علوم_حدیث ✳️چکیده بعد از آن‏که برخی افراد خواسته یا ناخواسته در احادیث پیامبر دست بردند و سخنان وی را تحریف کردند، ناقدان در صدد چاره‏‏جویی برآمدند تا هر سخنی را از هر کسی نپذیرند بدین جهت از راه‏‏ها و روش‏‏های مختلفی از احوال راویان گرد آوردند. در همین راستا این مقاله روش‏‏هایی که ناقدان از طریق آن‏ها به اعتبار سنجی راویان پرداخته‏‏ را بررسی کرده است. که بعد از تتبع و جست‏وجو در چگونگی کسب اطلاع ناقدان از احوال روات به دست آمد که عمده روش‏‏های آن‏ها از سه طریق استقراء، مقارنه و تحلیل بوده است. که هر سه روش از روش‏‏های علمی بوده و در سایر علوم نیز به کار گرفته می‏‏شوند. روش استقراء از طریق تتبع در روایات راوی حاصل شده، روش مقارنه نیز از طریق مقایسه روایات راوی با سایر روات بوده و تحلیل نیز بوسیله واگشودن و تقسیم یک کلّ ناشناخته به چند جزئی معلوم صورت می‏‏پذیرد. ❇️کلیدواژه‏‏ها: ناقدان، استقراء، مقارنه، تحلیل، اعتبارسنجی ❎دسترسی به مقاله از طریق لینک👇🏻 https://bitn.ir/UufsQ

#اخبار_علمی #معرفی_مقاله #حوزه_حدیثی ✅نام مقاله: حوزۀ حدیثی شیعیان در بغداد از تأسیس تا پایان سدۀ سوم هجری ✍🏻نویسنده: نصرت نیل‌ساز، ابوالفضل رجائی فرد 📙نشریه: #حدیث_پژوهی ✅چکیده آگاهی از تاریخ اندیشه‌ها، هر محققی را ناگزیر رهسپار کانون‌های زایش آن تفکر می‌کند. بنابراین پی‌جویی از تاریخ تفکر و سیر اندیشۀ شیعی نیز نیازمند آشنایی و واکاوی حوزه‌های اندیشه‌ساز آن است. در این میان، حوزۀ حدیثی شیعیان در بغداد در تولید علم و عالم‌پروری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بود. در پژوهش حاضر، تأسیس این حوزه و مراحل بالندگی آن تا انتهای سدۀ سوم و نیز عملکرد حوزۀ بغداد در سه عرصۀ علم‌آموزی، تألیف آثار و انتقال مکتوبات گذشتگان بررسی، تبیین و تحلیل می‌شود. بر اساس یافته‌های این پژوهش، پیشینۀ حرکت علمی شیعیان بغداد اغلب به عالمان محلۀ کرخ در عصر صادقینv می‌رسد. تلاش علمی این گروه و جمعی از مهاجران کوفی‌ در دوران تأسیس شهر بغداد به‌دلیل فقدان ظرفیت علمی لازم و شرایط سخت سیاسی به تأسیس حوزۀ بغداد نینجامید. این حوزه از زمان تأسیس تا انتهای قرن سوم سه مرحله را گذرانید. مرحلۀ نخست(دوران مهاجران)، حوزۀ بغداد به‌وسیلۀ عالمان مهاجر کوفی پایه‌گذاری شد. مرحلۀ دوم(دوران بومیان)، شکوفایی این حوزه به‌ دست عالمان بومی‌اش بود و حتی دوران خفقان متوکل نتوانست روند رو به رشد آن را متوقف سازد. مرحلۀ سوم(عصر غیبت صغری)، تلاطم‌های عقیدتی مانع پویایی این حوزه به‌واسطۀ فعالیت عالمان بغدادی و رحله‌های علمی نشد. تجربۀ دو نمای متفاوت از علم‌آموزی، پرتألیفی، جامع‌نگاری‌های متعدد و پیشتازی در نگارش برخی تک‌نگاری‌ها ـ که بررسی اعتبار این آثار نشانگر منزلت والای حوزۀ بغداد است‌ـ و انتقال گستردۀ میراث معتبر و کهن ثقات متقدم شیعه، گزارشی از عملکرد حوزۀ حدیثی بغداد است. ✅واژه‌های کلیدی: حوزۀ حدیثی بغداد، مهاجران کوفی، بومیان بغداد، علم‌آموزی، نگاشته‌های علمی، انتقال میراث گذشتگان. 📄دسترسی به مقاله از طریق لینک👇🏻 https://bitn.ir/wkFxj

#اخبار_علمی #معرفی_مقاله #واقعه_تاریخی ✅نام مقاله: مبانی قرآنی نرمش قهرمانانه در سیاست خارجی ✍🏻نویسنده : یوسفیان، نعمت الله؛ مؤدب، سید رضا (رئیس دانشکده الهیات دانشگاه قم) نشریه: #پژوهش_های_اندیشه_قرآنی ✅چکیده مقاله پیش‌رو به تبیین مبانی قرآنی نرمش قهرمانانه با دشمن در سیاست خارجی پرداخته است. در این مقاله، افزون بر مفهوم‌شناسی واژگان، ضرورت نرمش قهرمانانه و بایسته‌های نرمش در عرصه دیپلماسی بحث شده است. پس از آن، سه اصل «عزت»، «حکمت» و «مصلحت» به‌عنوان مبانی قرآنی نرمش قهرمانانه بررسی شده است. و به نحوه برخورد امام علی (ع) در جریان غصب خلافت و همچنین، «صلح امام حسن(ع)» به‌عنوان نمونه‌های عینی و عملی نرمش قهرمانانه، با بهره‌گیری از اصول سه‌گانه یادشده، پرداخته‌ایم. در بخش پایانی مقاله نیز به «صلح حدیبیه» به‌عنوان نمونه‌ای قرآنی برای نرمش قهرمانانه مورد بحث قرار گرفته است و درنهایت، نتیجه‌گیری شده که راهبرد تاکتیکی نرمش قهرمانانه می‌تواند در دیپلماسی نظام نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کند، به‌گونه‌ای‌که هم امکان مانور و انعطاف هوشمندانه را برای استفاده دیپلماسی کشور فراهم نماید و هم مانورها و انعطاف‌های لازم را برای مردم انقلابی و ارزشی فهم‌پذیر ‌سازد. ✅کلیدواژه ها قرآن، حکمت، مصلحت، عزت، دشمن، سیاست خارجی، نرمش قهرمانانه

#اخبار_علمی #معرفی_مقاله #هندسه_علوم_حدیث ✅نام مقاله: سیر مطالعۀ حدیث شیعه (به صورت فهرستی و نموداری) ✍🏻نویسنده : #سیدمحمدکاظم_طباطبایی؛ رضا عطایی 📄نشریه : #دانش‌هاوآموزه‌های_قرآن_وحدیث ؛ سال ۱۳۹۸ / شماره پیاپی ۰۴ / صفحه ۱ - ۲۲ ✅معرفی دست‌یازیدن به سنّت معصومان علیهم‌السّلام به‌عنوان ثقل اصغر در کنار قرآن کریم، سفارش پیامبر اکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله در حدیث ثقلین است. فهم درست احادیث معصومان علیهم‌السّلام و ترسیم اندیشه‌های اسلام بر پایۀ آن، نیازمند برنامه‌ای برای «حدیث‌خوانی روشمند» است. انجمن حدیث حوزه، در تاریخ ۲۰/۷/۱۳۹۱ نشستی با عنوان «سیر مطالعۀ حدیث‌خوانی روشمند» در مدرسۀ فیضیۀ قم برگزار کرد. استاد گرامی جناب حجّت ‌الاسلام و المسلمین سید محمّد کاظم طباطبایی، مدیر پژوهشکدۀ علوم و معارف حدیث در این نشست، برنامه‌ای را با عنوان «هفت وادی، چهل منزل» برای طلّاب و دانشجویان رشتۀ علوم حدیث ارائه کردند. بر مبنای این روش، علاقه‌مندان به حدیث‌خوانی در هفت مرحله یا هفت وادی، به متن‌خوانی برخی از کتاب‌های حدیثی می‌پردازند. برای گذار از این هفت وادی، چهل منزل، وجود دارد که میانگین مطالعه هر کتاب حدیثی در هر منزل ۲۵ ساعت است. آشنایی با متون حدیثی شیعه، روش‌مندی مطالعه، زمان‌بندی مشخّص، سطح‌بندی مطالعه، در نظرگرفتن ویژگی‌های هر کتاب و ارائه شرایط لازم برای مطالعۀ اثربخش، از خصوصیات این طرح محسوب می‌شود.

#اخبار_علمی #معرفی_مقاله #دانش_رجال نام مقاله: بازخوانی نظریه «دلالت اکثار بر وثاقت» (با تکیه بر تقریر استاد سیدمحمدجواد شبیری) نویسنده: استاد سید علیرضا حسینی شیرازی (استاد مرکز تخصصی علوم حدیث حوزه)، عباس مفید 📙فصلنامه سفینه، شماره 67، تابستان 99 📝 چکیده: با پیدایش رویکرد متاخران در اعتبارسنجی، بخش بندی احادیث به صحیح، حسن، موثق و ضعیف رخ نمود. بر پایه این رویکرد، احراز وثاقت راویان در حکم به اعتبار حدیث نقشی بنیادین ایفا می کند؛ این در حالی است که تعداد قابل توجهی از راویان واقع در اسناد روایات، یا اطلاعاتی در بیان شخصیت روایی آنان وجود ندارد و یا تضعیف شده اند. این دو پدیده گروهی از پژوهشگران را بر آن داشته تا برای اثبات وثاقت دست کم تعدادی از راویان این دو گروه، به سراغ مبانی توثیقات عام روند. یکی از پربسامدترین مصادیق توثیقات عام، قاعده اکثار است. بر پایه این قاعده، در نظر رجالیان، فراوانی روایت یک راوی ثقه از استاد ناشناخته یا ضعیف، کاشف از وثاقت استاد در نگاه راوی است. در این نوشتار به بازخوانی این قاعده و ابهاماتی پیرامون آن پرداخته شده است. باور این پژوهش بر آن است که قاعده اکثار بر پایه تقریر مورد مطالعه، توان اثبات وثاقت راویان را ندارد. 🆔 @Rejal_science

#اخبار_علمی #معرفی_مقاله #دانش_رجال ✅نام مقاله: تحلیل دیدگاه شیخ بهایی و اخباریان در علل تغییر شیوه اعتبارسنجی متأخران ✍🏻نویسنده: حجت الاسلام و المسلمین احسان سرخه ای (استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و استاد مرکز تخصصی علوم حدیث) 📚 #فصلنامه_علوم_حدیث، دوره 23، شماره 87، بهار 1397، صفحه 115-142 ✅ چکیده علامه حلی، به پیروی از استادش سید احمد بن طاووس، احادیث را در چهار گروه «صحیح»، «حسن»، «موثق/قوی» و «ضعیف» جای داد. این تقسیم پیش از آن از سوی قدما کاربرد نداشته است. شیخ بهایی، «نابودی منابع و از دست رفتن ‏قراین» را علت تغییر در شیوه اعتبارسنجی احادیث دانسته است. در این مقاله ضمن پذیرش نابودی بخشی از منابع حدیثی، دیدگاه شیخ بهایی با تکیه بر مستنداتی که ثابت می‌کند بخش قابل توجهی از منابع تا اواخر قرن هشتم در دسترس بوده، نقد شده است. البته بر فرض پذیرش این نظریه، بخشی از سؤالات مطرح نیز بی‌پاسخ مانده است. از سوی دیگر، اخباریان، «پیروی از عامه» را دلیل اتخاذ شیوه جدید اعتبارسنجی معرفی نموده‌اند. با مراجعه به منابع معتبر عامه پیش از این دوره و هماهنگی بین‏ آن‏ها و تقسیم ارائه شده از سوی علامه حلی، می‌توان تا حدودی دیدگاه اخباریان را قابل تأیید ارزیابی کرد. برخلاف اعتقاد اخباریان، این به ‌خودی ‌خود اشکال و انحراف تلقی نمی‌شود، بلکه تفاوت در پیش‌زمینه‌ها، و فقدان هماهنگی شیوه جدید با بستر نقل و انتقال احادیث در میان امامیه، کاربست این شیوه از اعتبارسنجی را نادرست نموده است.

#اخبار_علمی #معرفی_مقاله #دانش_رجال ✍🏻نویسنده: محمد قربانی نام مقاله: اسناد پرتکرار نشانی از منابع مکتوب الکافی چکیده یکی از راه های اعتبارسنجی کتب حدیثی، بررسی منابع آنهاست. شیخ صدوق و شیخ طوسی منابع کتب خویش را ذکر کرده اند؛ اما کلینی چنین تصریحی ندارد و در اسناد کتاب الکافی هم، الفاظی که دلالت بر انتقال این مجموعه به صورت کتابت باشد، وجود ندارد. این امر، شبههای ایجاد میکند که احادیث کافی، مجموعه منقوالت شفاهی بوده و تکیه بر منابع مکتوب ندارد و به آفات نقل شفاهی مبتلاست. از این رو بررسی منابع این کتاب از اهمیّت ویژهای برخوردار است. این نوشتار با بررسی نویی که درباره اسناد پرتکرار انجام داده، در پی اثباتِ استفاده کلینی از منابع مکتوب است و پس از معرّفی انواع تکرار سند، آثار آن و نمونه هایی از اسناد پرتکرار، به چگونگی این دلالت می پردازد. از این رهگذر، اتّصال کتاب الکافی با نگاشته های اصحاب ائمه علیهمالسلام اثبات شده و بخشی از منابع این کتاب مشخص می شود. کلیدواژه مصادرالکافی، اسناد مشهورالکافی، نقل شفاهی، کتابت حدیث، کلینی، سند شناسی.

#اخبار_علمی #معرفی_مقاله نام مقاله: حضرت زینب (علیها السلام); شخصیت و نقش ایشان در نهضت کربلا درجه علمی: علمی-ترویجی نویسنده: خادم حسین فاضلى منبع: معرفت 1386 شماره 114 حضرت زینب(علیها السلام) دارای اوصاف جدّهاش حضرت خدیجه(علیها السلام) بود. این بانوی با عظمت افزون بر ویژگیهایی مانند عفّت، صبر، عقیله بنیهاشم، عالمه غیرمعلَّمه و شریکةالحسین بودن، نقش سرنوشتسازی در نهضت کربلا و حفظ این قیام عظیم داشت. در تکوّن شخصیت حضرت زینب(علیها السلام)، عامل وراثت، تربیت و محیط نقش بنیادین داشتند. بدین لحاظ، در پی حادثه کربلا، حضرت زینب(علیها السلام)مسئولیت سنگینی عهدهدار گردید. امام حسین(علیه السلام) پدیدآورنده نهضت بود، ولی ادامهدهنده آن خواهرش حضرت زینب(علیها السلام) گردید. این بانو پس از شهادت امام حسین(علیه السلام) و یاران ایشان در کربلا، در کوفه و شام، رسالت خویش را به خوبی انجام داد و با استفاده از فرصتها، ضربههای کاری بر دشمن وارد ساخت. حضرت زینب(علیها السلام) با خطبههای آتشین خویش، تبلیغات دروغین بنیامیّه را خنثا نمود. ایشان مردم کوفه را به خاطر پیمانشکنیشان، از خواب غفلت بیدار ساخت و نیز هیاهوی تبلیغات دروغین یزید در میان مردم شام را برملا ساخت و زمینه انقلاب را در کوفه و شام فراهم نمود، به گونهای که یزید با دستپاچگی از کار خود اظهار ندامت نمود و اهلبیت پیامبر(علیهم السلام) را با قافلهسالار آن، حضرت زینب(علیها السلام)، با احترام فراوان به مدینه بازگرداند. هدف نوشتار حاضر بررسی شخصیت حضرت زینب(علیها السلام)، جایگاه رسالت ایشان و به انجام رسانیدن آن است. کلید واژه: رسالت، عبادت، صبر، فصاحت، زینب، عفت، شجاعت متن مقاله👇🏻👇🏻 http://ahadithona.ir/index.aspx?siteid=281&fkeyid=&siteid=281&pageid=38322&newsview=416211

#معرفی_مقاله عنوان: بررسی روایات کلی عبدالعظیم حسنی ✅استاد محمدکاظم رحمان ستایش چکیده طبقه روایی حضرت عبدالعظیم شیخ طوسی در کتاب رجال خود حضرت عبدالعظیم را در زمره اصحاب امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) برشمرده است؛(37) اما برخی به استناد روایتی -که در فصل قبل از ثواب الاعمال نقل شد، مدعی شده‌اند که چون امام هادی در آن روایت به راوی می‌گوید: ثواب زیارت قبر عبدالعظیم همچون زیارت حسین بن علی(ع) است، حضرت عبدالعظیم پیش از عصر امام عسکری(ع) فوت کرده و لذا از اصحاب امام عسکری(ع) نبوده است. مرجعیت علمی اهل‌بیت گذشته از عمل حضرت عبدالعظیم در عرضه عقاید دینی‌اش بر امام هادی(ع) و تأیید آن حضرت -که خود گویای یک درس علمی در لزوم مراجعه در امر دین به اهل‌بیت است روایات متعدد نیز از طریق ایشان نقل شده که راه شناخت دین، فرا گرفتن تعالیم دینی از ائمه و ایشان باب علم الهی هستند. جامع کتاب اخبار عبدالعظیم بن عبدالله الحسنی تألیف محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی، ابوجعفر، مشهور به شیخ صدوق (م 381ق) نجاشی در کتاب رجالش از این کتاب در ضمن تألیفات شیخ صدوق نام برده و سند خودش را نیز به تمامی کتابهای وی از طریق پدرش نقل کرده است. البته لازم به ذکر است که برخی روایات، احیانا دیده می‌شود که از روایات حضرت عبدالعظیم است و از طریق شیخ صدوق نقل شده و لکن در کتب موجود وی این روایت وجود ندارد و احتمالا این احادیث از کتاب فوق گرفته شده باشد."

#معرفی_مقاله ✅نام: معرفی کتاب «حدیث المنزلة» نوشته محمد سالم الخضر نویسنده: آقای یاسر عباسی استاد مرکز تخصصی علوم حدیث حوزه ✅چکیده در سال‌های اخیر در نقد احادیث شیعه، نوشته‌های گوناگونی نگاشته شده است. یکی از آثار انتقادی در حوزه احادیث شیعه، کتاب «حدیث المنزلة» نوشته محمد سالم الخضر است. نگارنده در کتاب یادشده به‌نقد سندی و محتوایی حدیث مشهور «أَنْتَ‏ مِنِّي‏ بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعْدِي‏» می‌پردازد و فضای صدور حدیث مذکور را از منظر تاریخی و تفسیری بررسی می‌کند. عدم توجه به مبانی اعتبارسنجی حدیث شیعه، سطحی‌نگری در تحلیل‌ها و خلط میان داده‌های کلامی، تاریخی و تفسیری با مباحث تخصصی حدیث ازجمله ضعف‌های این کتاب است. این نوشته درصدد معرفی کتاب یادشده و بیان ضعف‌ها و قوت‌های آن است تا زمینه‌ نقد آن برای حدیث‌پژوهان فراهم گردد. ✅واژگان کلیدی فارسی:حدیث منزلت، محمد سالم الخضر، اعتبارسنجی، شبهات اهل سنت، حدیث یوشع بن نون. واژگان کلیدی عربی:حدیث المنزلة، محمد سالم الخضر، دراسة سندية و دلالية، شبهات أهل السنة، حدیث یوشع بن نون.