📌 «اللَّهُمَّ اُغْزُ بِكُلِّ نَاحِيَةٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ عَلَى مَنْ بِإِزَائِهِمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ»
☘ در عبارت «اَللَّهُمَّ اُغْزُ بِكُلِّ نَاحِيَةٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ عَلَى مَنْ بِإِزَائِهِمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ» نکات بلاغی و لغوی ظریفی نهفته است که با بررسی آنها، به عمق معانی این دعا پی میبریم.
✅ #ترجمه دقیق:
«خدایا، همراه با هر گروهی از مسلمانان، به صورت یورش ناگهانی با دشمنان مشرکشان که در مقابلشان هستند بجنگ»
☘ معنای لغوی:
«غزا العدو غزوًا» به معنای حرکت به سوی جنگ و غارت دشمن است.
فیومی میگوید: غزو دشمن تنها در سرزمینهای آنان انجام میشود.
☘ #تضمین معنای «اِغاره» در فعل «اُغْزُ»:
فعل «غزا» به طور معمول متعدی است و نیاز به حرف اضافه ندارد.
اما در اینجا با «علی» متعدی شده است تا معنای «اِغاره» (یورش ناگهانی و غافلگیرانه) را در خود تضمین کند.
«اِغاره» به معنای یورش غافلگیرانه برای غارت، کشتن یا اسیر کردن است.
☘ نقش حرف «باء» در «بِكُلِّ نَاحِيَةٍ»:
«باء» برای تعدیه فعل استفاده شده و نقش همزه را در متعدی کردن فعل لازم ایفا میکند.
مانند:
«ذهب زیدٌ» (زید رفت)
«ذهبتُ بِزیدٍ» (با زید رفتم)
«أذهبتُهُ» (او را بردم)
☘ اما در اینجا، انتخاب «باء» به جای همزه، نکتهای لطیف دارد:
«باء» علاوه بر تعدیه، معنای مصاحبت و همراهی را نیز میرساند.
این معنای مصاحبت دلالت بر کمال حفظ، توفیق، امداد و نصرت الهی دارد.
☘ به عبارت دیگر، دعا کننده از خداوند میخواهد که خود همراه و حامی مسلمانان در این یورشها باشد. چنانکه این مفهوم همراهی و نصرت الهی در آیات قرآن نیز آمده است. مثل «إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلَائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِينَ آمَنُوا…» (سوره انفال، آیه ۱۲) و «قَالَ لَا تَخَافَا إِنَّنِي مَعَكُمَا أَسْمَعُ وَأَرَى» (سوره طه، آیه ۴۶) که در آنها، «معیّت» الهی نشاندهنده حمایت، حفظ و نصرت خداوند است.
☘ چنانکه مبّرد، سهیلی و زمخشری نیز اشاره کردهاند که بین «أذهبه» و «ذهب به» تفاوت وجود دارد: «أذهبه» به معنای روانه کردن، ولی «ذهب به» به معنای همراه بردن است.
بنابراین در این عبارت، استفاده از «باء» نشاندهنده همراهی خداست، نه صرفاً ارسال.
💠 جمعبندی:
در این دعا، درخواست میشود که خداوند نه تنها مسلمانان را به جنگ بفرستد، بلکه خود همراه آنان باشد و با حمایت و نصرت الهی، آنان را در یورشهای ناگهانی و غافلگیرانه بر دشمنانشان یاری دهد.
🔹 این نکات نشان میدهد معانی عبارات #صحیفه_سجادیه چقدر عمیقاند و کلماتشان با چه دقتی کنار هم چیده شدهاند.
منبع: #ریاض_السالکین، #سیدعلی_خان_مدنی ، ج۴ : ص۲۱۳.
@aliebrahimpour_ir
@my_sajjadieh