🌺تفسیر آیه7⃣1⃣ سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰كانوا قليلا من الليل ما يهجعون7⃣1⃣
🔸ايـن آيـه و آيـات بـعـدش توضيح مى دهد كه چگونه نيكوكار بودند، مگر چه مى كردند. كلمه #هجوع كه مصدر فعل #يهجعون است، به معناى خواب در شب است. بعضى هم گفته اند اصلا به معناى خواب اندك است.
مـمـكـن اسـت كـلمـه #مـا زائده بـاشـد و كـلمـه #يـهـجـعـون خـبـر بـاشد براى كلمه #كـانوا، و كلمه #قليلا ظرفى باشد متعلق به #يهجعون و ممكن هم هست كلمه #قـليـلا صـفت باشد براى مفعول مطلقى كه در كلام نيامده، كه تقدير آن (يهجعون هجوعا قليلا) باشد.
معناى اينكه در وصف متقين فرمود: (كانوا قليلا مـن الليل ما يهجعون) و كلمه #من_الليل در هر حال متعلق است به كلمه #قليلا، و معناى آيه اين است كه: متقين در دنيا زمان اندكى از شب را مى خوابيدند. و يا: مى خوابيدند خوابيدنى اندك.
هـمـه ايـنـهـا در صـورتـى بود كه: كلمه #ما زائده باشد، ممكن هم هست آن را موصوله گـرفـت، و ضـمـيرى كه بايد به آن برگردد حذف شده باشد، و كلمه #قليلا خبر كـلمـه #كانوا و موصول، فاعل آن باشد، كه بنابراين معنايش چنين مى شود: كم بود از شب كه در آن مى خوابيدند.
و بـاز احـتـمال دارد #ما مصدريه باشد، و مصدرى كه اين كلمه از آن و از مدخولش به دست مى آيد فاعل #قليلا و خود كلمه #قليلا خبر باشد، براى #كانوا.
و بـه هـر حـال بـايـد ديـد اندكى از شب چه معنا دارد؛ اگر آن را با مجموع زمان همه شبها قـيـاس كنيم، آن وقت معنايش اين مى شود كه (متقين از هر شب زمان اندكى را مى خوابند، و بيشترش را به عبادت مى پردازند) و اگر با مجموع شبها مقايسه كنيم، آن وقت معنايش ايـن مـى شـود كه: (ايشان در كمترين شبى مى خوابند، بلكه بيشتر شبها تا به صبح بيدارند).
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
🌺تفسیر آیه8⃣1⃣ سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰و بالاسحار هم يستغفرون8⃣1⃣
🔸يـعـنـى در سـحـرها از خداى تعالى آمرزش گناهان خود را مى طلبند. بعضى هم گفته اند: مـراد از اسـتـغـفـار، نـمـاز اسـت ولى ايـن قـول بـى اشكال نيست
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
🌺تفسیر آیه9⃣1⃣ سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰و فى اموالهم حق للسائل و المحروم9⃣1⃣
🔸آن دو آيه كه گذشت سيره متقين نسبت به درگاه خداى سبحان را بيان مى كرد و مى فرمود شـب زنـده دارنـد و در سـحرها استغفار مى كنند، ولى اين آيه سيره آنان را در برابر مردم بيان مى كند، و آن اين است كه به سائل و محروم كمك مالى مى كنند. و اما اينكه فرمود: در امـوال آنـان حـقـى اسـت بـراى سـائل و مـحـروم، بـا ايـنـكـه حـق مـذكـور تـنـهـا در امـوال آنـان نـيـست، در اموال همه هست، براى اين بوده كه بفهماند متقين با صفايى كه در فـطـرتـشـان هـسـت ايـن مـعـنـا را درك مـى كـنـنـد، و خـودشـان مـى فـهـمـنـد كـه سـائل و مـحـروم حـقـى در امـوال آنـان دارد، و بـه هـمـيـن جـهـت عـمـل هـم مـى كـنـنـد، تـا رحـمـت را انـتـشـار داده، نـيـكـوكـارى را بـر اميال نفسانى خود مقدم بدارند.
#سـائل عـبـارت اسـت از كسى كه از انسان چيزى بخواهد و نزد انسان اظهار فقر كند. ولى محروم به معناى كسى است كه از رزق محروم است، و كوشش او به جايى نمى رسد، هر چند كه از شدت عفتى كه دارد سؤ ال نمى كند.
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
🌺بحث روایتی آيات 1⃣الی 9⃣1⃣سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰بحث روايتى
🔸چنـد روايـت دربـاره مـراد از ذاريـات، حـامـلات، جـاريـات، مـقـسـمات، و در معناى (و السماء ذات الحبك)
در تـفـسـيـر قـمـى اسـت كـه پـدرم از ابـن ابـى عـمـيـر از جـمـيـل از امـام صـادق عـليـه السـلام روايـت كـرد كه در معناى آيه (و الذاريات ذروا) فرمود: ابن الكواء از امير المؤمنين عليه السلام پرسيد: اين آيه چه معنا دارد؟ حضرت فرمود: منظور از #ذاريات باد است. و از #حاملات_وقرا پرسيد. فرمود: ابر است. و از (فـالجـاريات يسرا) پرسيد. فرمود: كشتيها است. از (مقسمات امرا) پرسيد. فرمود: ملائكه است.
مؤلف: اين حديث از طرق اهل سنت هم روايت شده، و روح المعانى آن را آورده.
و در الدر المـنـثـور اسـت كـه عـبـد الرزاق، فـاريابى، سعيد بن منصور، حارث ابن ابى اسـامـه، ابـن جرير، ابن منذر، ابن ابى حاتم و ابن انبارى در كتاب المصاحف و حاكم (وى حـديـث را صـحـيـح دانـسـته ) و بيهقى - در شعب الايمان - از چند طريق از على ابن ابى طالب روايت كرده اند كه فرمود: (و الذاريات ذروا) بادها است، (فالحاملات وقرا) ابرها است، (فالجاريات يسرا) كشتيها است (فالمقسمات امرا) ملائكه است.
و در مـجـمـع البـيـان مـى گـويد: امام باقر و امام صادق عليه السلام فرمودند: براى احـدى جـايـز نـيست سوگند بخورد مگر به خدا. و خدا به هر يك از مخلوقاتش بخواهد مى تـوانـد سـوگـند بخورد. و در الدر المنثور است كه ابن منيع از على بن ابى طالب روايت كـرده كـه شـخـصـى از آن جـنـاب از آيـه و (السـمـاء ذات الحـبـك ) سـؤ ال كرد، فرمود: يعنى داراى خلقتى زيبا است.
مؤلف: نـظـيـر ايـن روايـت را صـاحب مجمع البيان نيز آورده، به اين عبارت كه بعضى گـفـتـه انـد: يـعـنـى داراى حـسـن و زيـنت است - نقل از على (عليه السلام ) - و در جوامع الجـامـع ايـنـطـور آورده: و از عـلى عـليـه السـلام نقل شده كه فرمود: منظور حسن و زينت آسمان است.
و در بعضى از اخبار، آيه (انكم لفى قول مختلف يوفك عنه من افك) بر مسأله ولايت تطبيق شده.
روايـتـى در مـعـنـاى (قـليـلا مـن الليل ما يهجعون) و (بالاسحار هم يستغفرون) و مراداز #سائل و #محروم و در مـجـمـع البـيـان در ذيـل آيـه (كـانـوا قـليـلا مـن الليـل مـا يهجعون) مى گويد: بعضى گفته اند معنايش اين است كه : كمترين شبى است كـه بـر آنـان بـگـذرد، مـگـر آنكه مشغول نمازند - اين معنا از امام صادق عليه السلام نقل شده.
و در هـمـان كـتـاب در ذيل كلام خداى تعالى كه مى فرمايد: (و فى الاسحارهم يستغفرون)، مـى گـويد: امام صادق عليه السلام فرموده : منظور اين است كه در نماز وتر، كه آخرين نماز شب است، و در نزديكهاى صبح انجام مى شود، هفتاد بار استغفار مى كنند.
و در الدر المـنـثـور اسـت كـه ابـن مـردويـه از انـس روايـت كـرده كـه گـفـت : رسـول خـدا صـلّى اللّه عـليه و آله وسلّم فرمود: براى شب زنده دارى و نماز شب، آخر شـب را بـيـشـتـر از اول شـب دوسـت دارم چـون خـداى تـعـالى فـرمـوده: (و بـالاسـحـار هم يـسـتـغـفـرون ). و در هـمـان كـتـابـسـت كـه ابـن مـردويـه از ابـن عـمـر از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله وسلّم روايت كرده كه در پاسخ كسى كه از معناى جمله (و بالاسحار هم يستغفرون) پرسيد، فرمود: يعنى نماز مى خوانند.
مؤلف: شـايـد تـفـسير استغفار به نماز از اين جهت است كه استغفار جزئى از نماز شب، يعنى نماز وتر است، همچنان كه در آيه (و قران الفجر ان قران الفجر كان مشهودا) منظور از قرآن فجر همان نماز است.
و در تـفـسـيـر قـمـى در ذيـل آيـه (و فـى امـوالهـم حـق للسـائل و المـحـروم) فـرمـوده : سـائل كـسـى اسـت كـه سـؤ ال مى كند، و محروم كسى است كه از تلاشش جلوگيرى شده است.
و در تـهذيب به سند خود از صفوان جمال از امام صادق عليه السلام روايت كرده كه در مـعـنـاى هـمـان آيـه فرموده : محروم، آن اهل حرفه اى است كه مزد روزانه اش كفاف خريد و فروشش را نمى دهد.
و نـيـز مـى گـويـد: در روايـتـى ديـگـر آمـده كـه امـام بـاقـر و امـام صادق عليه السلام فـرمـودنـد: مـحـروم مـردى اسـت كـه در عـقـلش كـمـبـودى نـيـسـت، و اهل حرفه هم هست، ولى تنگ روزى است.
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
💢معرفی کانال #چراحجاب
🔸بررسی حجاب از منظر کارشناسان مذهبی و اندیشمندان جهان اسلام
🔸برای دیدن نکات ناب در مورد #حجاب به آدرس زیر دعوتید🔰🔰
https://eitaa.com/joinchat/1873543463Cbca5fd4ebf
🌺ترجمه آیات 0⃣2⃣الی 1⃣5⃣سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰ترجمه آيات
🔸هم در زمين آياتى هست براى اهل يقين (20).
🔸و هم در درون وجود خودتان چرا آن آيات را نمى بينيد (21).
🔸و در آسمان، هم رزق شما هست و هم آنچه كه وعده داده شده ايد (22).
🔸پـس بـه رب آسـمـانـهـا و زمـيـن سـوگـنـد كـه آنـچـه وعـده داده شـده ايـد عـيـنـا مـثـل ايـنـكـه شـمـا سـخن مى گوييد حق است (23).
🔸آيا هيچ داستان ميهمانان محترم ابراهيم را شنيده اى ؟ (24).
🔸آنـگـاه كـه بر او وارد شده سلام كردند و او هم سلام گفت در حالى كه زير لب مى گفت : ناشناسند (25).
🔸و سپس محرمانه نزد اهل خود شده گوساله اى چاق و بريان حاضر كرد (26).
🔸گوساله را نزديك آنان گذاشت و وقتى ديد نمى خورند پرسيد چرا نمى خوريد (27).
🔸در ايـنـجـا بـود كـه در بـاطـن احـساس ترس كرد. گفتند مترس، و او را به فرزندى دانا بشارت دادند (28).
🔸همسرش در حالى كه جمعى با او بودند نزديك آمد و به روى خود مى زد و مى گفت : آيا من بچه دار مى شوم در حالى كه عجوزى نازا هستم (29).
🔸گفتند: آرى، پروردگارت اين چنين خواسته و او حكيم و عليم است (30).
🔸ابراهيم پرسيد براى چه مهمى آمده ايد اى فرستاده شدگان ؟ (31).
🔸گفتند ما به سوى قومى مجرم فرستاده شده ايم (32).
🔸تا سنگى از گل بر سر آنان رها كنيم (33).
🔸سنگهايى كه همه نزد پروردگارت براى اسرافگران نشان شده (34).
🔸پس ما از مؤمنين هر كه در آنجا بود بيرون كرديم (35).
🔸و به غير از يك خانوار مسلمان كسى در آنجا نيافتيم (36).
🔸و از آن قريه چيزى باقى نگذاشتيم مگر نشانه اى، تا آنها كه از عذاب اليم مى ترسند از آن عبرت گيرند (37).
🔸و در مـوسـى هم آيتى است آن وقت كه با برهانى محكم او را به سوى فرعون فرستاديم (38).
🔸فرعون كه همه اعتمادش به لشكرش بود گفت وى يا ساحر است يا جن زده (39).
🔸پس او و لشكريانش را گرفتيم و در دريا پرت كرديم در حالى كه خود را ملامت مى كرد (40).
🔸و در عـاد نـيـز آيـتـى اسـت آن وقـت كه بادى خشك و بى فايده به سويشان روانه كرديم (41).
🔸هـيـچ چـيـزى سـر راه خـود نـيـافـت مگر آنكه چون جسمى پوسيده به صورت پودر درآورد (42).
🔸و در ثـمـود هـم آيـتـى اسـت آن زمـان كـه بـه ايـشـان گـفـتـه شد تنها چند روز ديگر مهلت خوشگذرانى داريد (43).
🔸در آن چـنـد روز هـم بـه سـوى پروردگار خود برنگشتند و همچنان از امر پروردگارشان طغيان ورزيدند پس صاعقه ايشان را گرفت در حالى كه خود تماشا مى كردند (44).
🔸حـتـى نـتـوانـسـتند از آنجا كه نشسته بودند برخيزند و كسى را هم نيافتند كه به يارى خويش بطلبند (45).
🔸و در قـوم نـوح هـم كـه قبل از همه نامبردگان بودند آيتى است و آنان مردمى فاسق بودند (46).
🔸در آسـمـان هـم آيـتـى اسـت كه ما با قدرت خود بنايش كرديم و روز بروز وسعتش مى دهيم (47).
🔸و در زمين آيتى است كه آن را گسترده و قابل زيست كرديم (48).
🔸و از هر چيزى جفت خلق كرديم باشد كه شما متذكر شويد (49).
🔸پس به سوى خدا بگريزيد كه من شما را بيم رسانى روشنگرم (50).
🔸و با اللّه هيچ اله ديگرى مگيريد كه من براى شما نذيرى آشكارم (51).
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
🌺بیان آیات0⃣2⃣الی1⃣5⃣ سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰بيان آيات
🔸ايـن آيـات به تعدادى از نشانه هاى دلالت كننده بر وحدانيت خداى تعالى در ربوبيت، و نيز برگشت امر تدبير در آسمان و زمين و مردم و ارزاق آنان به خداى سبحان، اشاره مى كند كه لازمه آن اين است كه چنين خدايى مى تواند از طريق رسالت، دينى را بفرستد، و نه تنها مى تواند بلكه واجب است كه بفرستد. و لازمه اين وجوب آن است كه بر خلايق هم لازم اسـت كـه دعـوت نـبـوى را در آنچه كه دين او متضمن آن است از وعده بعث و جزا تصديق كـنـنـد، و قـبول كنند كه آنچه آن حضرات وعده مى دهند صدق است. و دين كه همان روز جزا اسـت واقـع شدنى است. در سابق هم گفتيم كه خصوصيت اين سوره همين است كه در سلوك احتجاج بر اثبات معاد، به توحيد نيز مى پردازد.
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
🌺تفسیر آیه 0⃣2⃣سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰و فى الارض ايات للموقنين0⃣2⃣
🔸از نـتـيجه اى كه در آخر اين آيات يعنى در آيه (ففروا الى اللّه... و لا تجعلوا مع اللّه الها اخر) گرفته، فهميده مى شود كه اصلا سياق اين آيات و دلائلى كه در آنها براى اثبات وحدانيت خداى تعالى آمده، همه براى اثبات يكتائى او در ربوبيت است، نه اينكه بـخـواهد با آن ادله اصل وجود خداى تعالى را اثبات نموده و يا خلقت عالم را منتهى به او بداند، و يا چيزى نظير اين از مسائل توحيد را اثبات كند.
و در آيـه مـورد بـحـث اشـاره اى است به آن عجائب و نشانه هاى روشنى كه در زمين هست، و بـر يـكـتـائى تـدبـير دلالت مى كند، و معلوم است كه يكتائى تدبير، قائم به يكتائى مدبر است. پس مدبر در خشكى و دريا و كوهها و تلها و چشمه ها و نهرها و معادن و منافعى كـه دارنـد يـكـى اسـت، مـنـافـعـى كـه بـه يـكـديـگـر مـتـصـل و بـه نـحـوى با هم سازگارند، كه منافعى كه موجودات جاندار، از نبات و حيوان گـرفـتـه (تا انسان) از آن بهره مند مى شوند، نظامى كه همچنان ادامه دارد و به صرف تـصـادف و اتـفـاق پديد نيامده، و آثار قدرت و علم و حكمت از سراپايش هويداست، و مى فهماند كه خلقت و تدبير امرش منتهى به خالقى است مدبر و قادر و عليم و حكيم.
پـس به هر سو از جوانب عالم كه توجه كنيم، و به هر حيث از جهات تدبير عام جارى در آن روى آوريـم، مـى بـيـنـيـم آيتى است روشن و برهانى است قاطع بر وحدانيت رب آن، و ايـنـكـه رب عـالم شـريـكـى نـدارد. بـرهـانـى كـه در آن حـق و حـقـيـقـت بـراى اهـل يـقـيـن جـلوه مـى كـنـد، پـس در ايـن عـالم آيـاتـى اسـت بـراى اهل يقين.
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
✅مشکلات خودتان را با #مشاور_قرآنی بیان کنید.
🔸 لینک کانال مشاور قرآنی🔰
eitaa.com/joinchat/3757703814Ce49fe9ab02
🌺تفسیر آیه1⃣2⃣ سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰و فى انفسكم افلا تبصرون1⃣2⃣
🔸اين جمله عطف است بر جمله (فى الارض) مى فرمايد: و در انفس خود شما آيات روشنى است براى كسى كه آن را ببيند و به نظر دقت در آن بنگرد، آيا نمى بينيد؟!
اقسام آياتـى كـه در انـفـس انـسـان ها هست و بر يكتايى خداوند در ربوبيت دلالت میكند
و آيـات و نـشـانـه هـايـى كه در نفوس خود بشر هست چند جور است. يك عده آيات موجود در خلقت انسان مربوط به طرز تركيب بندى اعضاى بدن، و قسمتهاى مختلف اجزاى آن اعضا و اجـزاى اجـزا اسـت، تـا بـرسـد بـه عـنـاصـر بـسـيـط آن. و نـيـز آيـاتـى در افعال و آثار آن اعضا است كه در همه آن اجزا با همه كثرتش اتحاد دارد، و در عين اتحادش احـوال مـخـتـلفـى در بـدن پـديـد مـى آورد. بـدن انـسـان يـك روز جـنـيـن اسـت، روز ديـگر طفل، يك روز نورس، و روزى ديگر جوان، و روز آخر پير مى شود.
آيـاتـى ديـگـر در تـعلق نفس، يعنى تعلق روح به بدن است كه يكى از آن آيات پديد آمـدن حـواس پـنـجـگـانـه بـيـنـائى و شنوائى و چشائى و لامسه و بويائى است كه اولين رابطه اى است كه انسان را به محيط خارج خود آگاه مى سازد، و به وسيله اين حواس خير را از شر و نافع را از مضر تميز مى دهد، تا پس از تميز به سوى آنچه كه كمالش در آن است به حركت افتاده آن كمال خود را به دست آورد، و از آنچه شر و مضر است دور شود.
تـازه در هـر يـك از اين حواس پنجگانه نظامى حيرت انگيز و وسيع است، نظامى كه ذاتا هـيـچ ربـطـى بـه نـظـام ديـگـرى نـدارد. چـشـم، هـيـچ خـبـرى از نـظـام گـوش و طـرز عـمـل او نـدارد، و گـوش هـيـچ اطـلاعـى از نـظـام مـوجـود در چـشـائى و عـمـل كـرد او نـدارد، و همچنين ساير حواس، با اينكه اين حواس پنجگانه بيگانه از هم در عـيـن ايـنـكـه جـداى از همند، در تحت يك تدبير اداره مى شوند، و مدبر همه آنها يكى است، آنهم نفس آدمى است، و خداى تعالى در وراى نفس محيط به آن و به عملكرد آن است.
و بـعـضـى ديـگـر از آيـات نـفـوس، كـه آن نـيـز از قـبـيـل آيات قبلى است، ساير قوائى است كه از نفوس منبعث مى شوند، و در بدنها خود را نشان مى دهند، مانند قوه غضب و نيروى شهوت و لواحق و فروع اين دو نيرو، كه اين قوا و فـروع آنـهـا هم هر يك با ديگرى از نظر نظامى كه دارد جدا است، در عين اينكه هر دو قوا در تـحـت يـك تـدبـيـر اداره مـى شـونـد، و فـروع هـر يـك دسـت بـه دسـت هـم مـى دهـند، تا خدمتگزاران آن نيرو باشند.
و ايـن نـظـام تـدبـيـر كـه براى هر يك از اين قوا هست از همان اولين روزى كه وجود يافت مـوجـود بـود، بـدون حـتـى يـك لحـظـه فاصله، و چنين نبود كه در آغاز وجودش آن نظام را نداشته و بعدا بر حسب سليقه خودش براى خود ايجاد كرده باشد، يا خودش به تنهايى نـشـسـته و فكر كرده باشد كه چگونه خودم را اداره كنم ، و يا با كمك ديگرى اين كار را كـرده بـاشـد. پـس، از اينجا مى فهميم و يقين مى كنيم كه نظام تدبير هر يك از اين قوا، همانند خود آن قوا، از صنع صانع او است، و نظام عام او و تدبيرش اقتضاء مى كرده كه چنين نظامى به اين قوا بدهد.
و يـك دسـتـه آيـات نـفـوس، آيـات روحـى اسـت كه كسانى به آن اطلاع مى يابند كه به نـفـوس مراجعه نموده، آياتى را كه خداى سبحان در آنها قرار داده آياتى كه هيچ زبانى نمى تواند آن را وصف كند، ببينند، آن وقت است كه باب يقين برايشان گشوده مى شود، و چـنين كسانى در زمره اهل يقين قرار مى گيرند، آنانكه ملكوت آسمانها و زمين را خواهند ديد، و خـداى تـعـالى در بـاره يـكـى از آنـان، يعنى ابراهيم عليه السلام مى فرمايد: (و كذلك نرى ابراهيم ملكوت السموات و الارض و ليكون من الموقنين).
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
🌺تفسیر آیه2⃣2⃣ سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰و فى السماء رزقكم و ما توعدون2⃣2⃣
🔸بـعـضـى از مـفـسـريـن گفته اند: مراد از كلمه #سماء جهت بالا است، چون هر چيزى كه بـالاى سـر مـا بـاشـد و مـا را در زيـر پـوشـش خـود قـرار داده چـنين چيزى را در لغت عرب #سـمـاء مى گويند. و مراد از رزق، باران است كه خداى تعالى آن را از آسمان يعنى از جـهـت بـالاى سر ما بر زمين نازل مى كند، و به وسيله آن انواع گياهانى كه در مصرف غذا و لباس و ساير انتفاعات ما صرف مى شود بيرون مى آورد. همچنان كه فرموده: (و مـا انـزل اللّه من السماء من رزق فاحيا به الارض بعد موتها) به طورى كه ملاحظه مى فـرمـايـيـد همان باران را نيز رزق خوانده. پس مراد از رزق در اين آيه هم كه مى فرمايد (رزق شـمـا از آسمان است) سبب رزق است، البته ممكن است همين كلمه سبب را در تقدير گرفته گفت مضاف رزق از آيه حذف شده، و تقدير آن (و فى السماء سبب رزقكم) است.
بـعـضـى هـم گـفـته اند: منظور از رزق مذكور در آسمان، باران نيست بلكه ساير اسباب رزق اسـت، يـعـنـى خـورشـيـد و مـاه و سـتـارگـان و اخـتـلافـى كـه در طـول سـال در نـقـطـه هـاى طـلوع و غـروب آنـهـا هـسـت، كـه هـمـيـن اخـتلاف باعث پديد آمدن فصول چهارگانه و پشت سر هم قرار گرفتن شب و روز است، و همه اينها اسباب رزقند. پـس در آيـه شريفه يا مضاف كلمه رزق حذف شده كه تقدير آن (و فى السماء اسباب رزقـكـم) اسـت و يـا مجاز گوئى شده، بدين معنى كه وجود سبب رزق در آسمان را وجود خود رزق خوانده.
بـعـضـى ديـگر گفته اند: منظور از اينكه فرمود (رزق شما در آسمانست) اين است كه اندازه گيرى رزق شما در آسمان مى شود، در آنجا است كه معين مى كنند هر كسى چقدر رزق دارد. و يـا مـنـظور اين است كه ارزاق شما در آسمان يعنى در لوح محفوظ كه در آسمان است نوشته شده.
احتمال اينكه مقصود از آسمان در آيه شريفه غيب باشد نيز ممكن است
مـمـكـن هـم هـسـت بگوييم اصلا منظور از آسمان معناى لغوى كلمه - كه جهت بالا باشد - نـيـست، بلكه منظور از آن، عالم غيب باشد، چون همه اشياء از عالم غيب به عالم شهود مى آيـنـد، كـه يـكـى از آنـهـا رزق اسـت كـه از نـاحـيـه خـداى سـبـحـان نازل مى شود.
مـؤيـد ايـن مـعـنـا آيـات زيـر اسـت كـه هـمـه مـوجـودات را نـازل شـده از نـاحيه خدا مى داند: (و انزل لكم من الانعام ثمانيه ازواج) و (و انزلنا الحـديـد فـيـه باس شديد)، و آيه (و ان من شى ء الا عندنا خزائنه و ما ننزله الا بقدر مـعـلوم) كه به طور كلى همه موجودات را نازل شده از ناحيه خدا مى داند. و مراد از رزق هـم تـمـامـى مـوجـوداتى است كه انسان در بقائش بدانها محتاج و از آنها بهره مند است، از خـوردنـيـهـا و نـوشـيدنيها و پوشيدنيها و مصالح ساختمانى و همسران و فرزندان و علم و قوت و ساير اينها از فضائل نفسانى.
(و مـا توعدون) - اين جمله عطف است به كلمه #رزقكم، يعنى: آنچه كه وعده داده شـده ايـد نيز در آسمان است. حال ببينيم منظور از آن چيست ؟ ظاهرا مراد از آن، بهشتى است كـه بـه انـسانها وعده اش را داده، و فرموده (عندها جنه الماوى ) و اينكه بعضى گفته انـد كـه مراد از آن، بهشت و دوزخ و ثواب و عقاب هر دو است، با آيه شريفه (ان الذين كـذبـوا بـاياتنا و استكبروا عنها لا تفتح لهم ابواب السماء و لا يدخلون الجنه حتى يلج الجـمـل فـى سـم الخـيـاط) نـمـى سـازد، (چـون مـى فـرمـايد: چنين كسانى درهاى آسمانى برويشان گشوده نمى شود، پس معلوم مى شود جهنم در آسمانها نيست ).
بـله، در قرآن كريم مكرر نازل شدن عذاب دنيوى را، به آسمان نسبت داده و مثلا فرموده: (فانزلنا على الذين ظلموا رجزا من السماء) و آياتى ديگر نيز اين معنا را مى رساند.
و از بعضى از مفسرين نقل شـده كـه در تركيب جمله (و ما توعدون) گفته اند: عطف به #رزقكم نيست، بلكه مـبـتـدايـى اسـت كـه خـبـرش جـمـله (فـو رب السـماء و الارض انه لحق) است، و واو در اول جمله مورد بحث اصلا عاطفه نيست، بلكه استينافيه است كه در آغاز جمله مى آورند، هر چـنـد جـمـله مـربوط به ما قبل نباشد، و در نتيجه معناى جمله مورد بحث اين مى شود: و آنچه شـمـا وعـده داده شـده ايـد، بـه پروردگار آسمان و زمين سوگند كه آن حق است. ليكن اين توجيه دور از فهم است.
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
🌺تفسیر آیه3⃣2⃣ سوره #الذاریات از تفسير شریف المیزان
🔰فو رب السماء و الارض انه لحق مثل ما انكم تنطقون3⃣2⃣
🔸كـلمـه #نـطـق بـه مـعـنـاى تـكـلم و سخن گفتن است. و ضمير در #انه به مطالب قبل بر مى گردد كه مى فرمود (رزق شما و آنچه وعده داده شده ايد در آسمان است ). و كـلمه #حق به معناى ثابت و نيز به معناى قضائى است كه خداى تعالى رانده، و آن را حتمى كرده باشد، نه اينكه امرى تبعى و يا اتفاقى باشد.
و معناى آيه اين است كه: پس به پروردگار آسمان و زمين سوگند كه آنچه ما گفتيم كه رزقـتـان اسـت و آنچه كه وعده داده شده ايد كه همان بهشت باشد كه خود رزقى ديگر است در آسـمـان اسـت. و ايـن مـطـلبـى اسـت ثـابـت، و قـضـائى اسـت حـتـمـى، مـثـل حـق بـودن سـخـن گفتن خودتان، همان طور كه در سخن گفتن خود شكى نداريد، در اين گـفـتـه مـا هـم شـك نـداشـته باشيد. و اما اينكه گفتيم بهشت هم رزقى است، دليلش قرآن كريم است كه در آيه شريفه (لهم مغفره و رزق كريم) بهشت را رزقى كريم خوانده.
بعضى از مفسرين احتمال داده انـد كـه ضـمـيـر در #انـه به جمله (ما توعدون ) به تنهايى، و يا به كلمه #رزق بـه تـنـهـايـى، و يـا به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله وسلّم، و يا به قـرآن، و يـا بـه #ديـن در جـمله (و ان الدين لواقع )، و يا به كلمه #يوم در جـمـله (ايـان يـوم الديـن)، و يـا بـه هـمـه آنـهـايـى كـه از اول سـوره تـا ايـنـجـا ذكـر شده برمى گردد. و به نظر ما همانطور كه قبلا گفتيم بعيد نيست كه برگرداندن آن، به آنچه در جمله (و فى السماء رزقكم و ما توعدون) ذكر شده از ساير وجوه موجه تر باشد، و معنايش اين است كه : آنچه وعده داده شده ايد حق است.
گفتارى درباره كافى بودن رزق براى روزى خواران
كـلمـه رزق (بـه مـعـنـاى مـصدرى اش عبارت است از روزى دادن و به معناى اسم مصدريش) عبارت است از هر چيزى كه موجودى ديگر را در بقاى حياتش كمك نمايد، و در صورتى كه آن رزق ضـمـيـمه آن موجود و يا به هر صورتى ملحق به آن شود، بقائش امتداد مى يابد، مـانـنـد غـذايـى كـه حـيـات بـشـر و بـقـائش بـه وسـيـله آن امـتـداد پـيـدا مـى كـنـد كـه غـذا داخل بدن آدمى شده و جزء بدن او مى گردد. و نيز مانند همسر كه در ارضاء غريزه جنسى آدمى او را كمك نموده و مايه بقاء نسل او مى گردد.
و به همين قياس هر چيزى كه دخالتى در بقاء موجودى داشته باشد رزق آن موجود شمرده مـى شـود. و ايـن مـعـنـا واضـح اسـت كه موجودات مادى بعضى از بعضى ديگر ارتزاق مى كنند،انسان با گوشت (و شير حيوانات ) و نيز با گياهان ارتزاق مى كند (و نيز حيوانات بـا گـيـاهـان، و گـيـاهـان بـا آب و هـوا). پـس آنـچـه از رزق كـه مـنـتـقـل بـه مـرزوق و ضـمـيـمـه آن مى شود، و آن مقدارى كه در بقاى آن دخالت دارد، و به صـورت احـوال و اشكال گوناگون آن موجود درمى آيد، همانطور كه اشكالى است از عالم كـون كـه مـلحـق بـه مـرزوق شـده، و فعلا به او نسبت مى دهيم، همچنين خود آن مرزوق نيز اشـكـالى از عالم كون است كه لا حق به رزق و منسوب به آن مى شود، هر چند كه چه بسا اسـمـاء تـغـيـير كند. پس همان طور كه انسان از راه خوردن غذا داراى اجزائى جديد در بدن خود مى شود، همچنين آن غذا هم جزء جديدى از بدن او مى شود كه نامش مثلا فلان چيز است.
ايـن نـيـز روشـن اسـت كـه قـضـائى كه خداى تعالى در جهان رانده، محيط به عالم است و تـمـامـى ذرات را فـرا گرفته، و آنچه در هر موجودى جريان دارد، چه در خودش و چه در اشـكـال وجـودش هـمـه از آن قضاء است. و به عبارتى ديگر: سلسله حوادث عالم با نظام جـارى در آن تـاءليـف شـده از عـلتـهـاى تـامـه و مـعـلولهـايـى اسـت كـه از علل خود تخلف نمى كند.
از اينجا روشن مى شود كه رزق و مرزوق دو امر متلازمند، كه به هيچ وجه از هم جدا شدنى نـيـسـتند، پس معنا ندارد موجودى با انضمام و لا حق شدنش به وجود چيزى ديگر در وجودش شـكـلى جـديـد بـه خـود بـگـيـرد، و آن چـيـز مـنـضـم و لاحـق در ايـن شـكـل بـا او شـركـت نداشته باشد. پس نه اين فرض معنا دارد كه مرزوقى باشد كه در بـقـاء خـود از رزقى استمداد جويد، ولى رزقى با آن مرزوق نباشد. و نه اين فرض ممكن است كه رزقى وجود داشته باشد ولى مرزوقى نباشد. و نه اين فرض ممكن است كه رزق مـرزوقـى از آنچه مورد حاجت او است زيادتر باشد، و نه اين فرض ممكن است كه مرزوقى بـدون رزق بـمـاند. پس رزق داخل در قضاء الهى است، و دخولش هم اولى و اصلى است، نه بالعرض و تبعى، و اين معناى همين عبارت است كه مى گوييم (رزق حق است).
داستان وارد شدن مـلائكـه مـأمـور بـه هـلاك ساختن قوم لوط ابراهيم (ع) و آنچه بين ميزبان و ميهمانان گذشت.
_________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a