♨️از بین رفتن #فکر_اجتماعی_قرآن سبب بروز اختلافات و انشعابات داخلی و علمی در اسلام 🔰علامه طباطبایی 🔹... در عين حال كه شيعه نسبت به برخى از سيرت‏ها و روش‏هاى اكثريت انتقاد و اعتراض داشت و تلاش فراوان در اصلاح اين‏گونه مفاسد مى ‏نمود، پس از قرن‏ها، وقتى كه تا اندازه‏ اى از نعمت امنيّت و استقلال برخوردار شد، به واسطه ريشه‏ هاى عميقى كه اين روش‏ها و سيرت‏ها در اجتماع اسلامى دوانيده و در ميان عامه عادات و طبيعت ثانيه شده بود، موفقيت نيافتند كه اين ريشه‏ ها را از بن زده و سيرت اسلامى پاك اولى را به جاى خود برگردانند. و يكى از مهم‏ترين آنها، #فكر_اجتماعى بود كه قرآن شريف دستور اكيد به وجود آوردن و نگهداشتن آن را داده و نبى اكرم ص در دعوت و توصيه به آن هيچ فروگذارى نمى‏ كرد. 🔺🔺مسلمين موظف بودند كه در هر نظريه‏ اى كه با كتاب و سنت به نحوى تماس داشته باشد، فكر اجتماعى كرده، و به واسطه هرگونه تماس ممكن، از بروز اختلاف نظر- به هر قيمتى باشد- جلوگيرى نمايند. 🔹ولى، با رحلت پيغمبر اكرم ص و بروز اختلافات، اين رويه متروك شد و اختلاف‏ نظر در همه شئون اسلامى، حتى در فرهنگ پيش آمد و هر كس راه جداگانه‏ اى اتخاذ نموده، و خود را قهراً به #زندگانی_فردى آشنا مى ‏ساختند، و روز به روز آتش اختلاف به واسطه دامن‏ هايى كه به آن زده مى‏ شد مشتعل‏تر گرديده، و خانه خرابى بيشترى بار مى ‏آورد، و به همان شكل ادامه پيدا كرده و تا امروز، نه تنها در ميان اكثريت مخالف شيعه، حتى در ميان خود شيعه، نيز رحل اقامت انداخته است. 🔹در نتيجه روش #تفكر_انفرادى، اختلافاتى در مسائل كلامى در ميان شيعه پديد آمده كه منتهى به وجود آمدن مذاهب مختلفه‏اى مانند كيسانيه و زيديه و اسماعيليه گرديده است. چنان‏كه اين اختلاف كلامى در ميان اكثريت مسلمين نيز كار خودش را كرده، و مذاهب زيادى، مانند مجبّره، مفوّضه، مجسّمه، حروريّه، خوارج و غير آنها به وجود آورد. 🔹هم‏چنين اختلافاتى در روش فقهى، مانند اخباريّت و اجتهاد، ميان شيعه به‏وجود آمده، چنان‏كه نظير آن در ميان اكثريت نيز مانند فقه حنفيّه و حنبليّه مشاهده مى ‏شود. هم‏چنين اختلافاتى در ميان برخى از علوم با برخى ديگر (نه در داخل يك علم) پيدا شده، مانند اختلاف و بدبينى كه ميان متكلمين و فلاسفه و عرفا موجود است؛ و نظير اين اختلاف را نيز عيناً در ميان اكثريت مى‏ توان يافت. 🔹و اين خود بهترين گواهى است بر اين‏كه: همه اختلافات مذاقى و مذهبى، در ميان شيعه جوانه‏ هايى است كه از ريشه اختلافات و اختلال نظم دينى، در صدر اسلام روييده است و همه به يك اصل برمى‏ گردند: و آن به زمين خوردن دستورى از دستورات قرآن مى‏ باشد، كه به موجب آن مسلمين موظف بودند كه #تفكر_اجتماعى نموده، و وحدت كلمه را در فكر و اعتقاد حفظ نمايند. 🔹البته نمى ‏شود ترديد كرد كه جذابيّت معنوى اسلام و نيروى منطقى قرآن- كه يك‏ تجلّى و تشعشع آسمانى است- هرگز مرگ و مير نپذيرفته، و پيوسته زنده بوده و خواهد بود. 🔹البته نيرويى را كه مسلمين روز اول، با پيروى از تعليمات قرآن و اتباع كتاب و سنت به دست آورده و در پرتو آن، در كمتر از يك قرن، فرمانروايى معظّم معموره را به دست آورده بودند، در اثر #اختلاف_كلمه، و از دست دادن #فكر_اجتماعى، اين نيروى شگرف را- مى ‏توان گفت- به كلى از دست داده، و ثروت واقعى و موجوديّت حقيقيشان به تاراج رفت. 📚شیعه ص۷۲ #در_محضر_علامه #تمدن_اسلامی @almorsalaat