ألنکت الأدبیة والٱصولیة
#نکات_متنی ♨️یکی از جاهایی که بین دو جمله نباید حرف عطف قرار بگیرد به عبارت دیگر وجوب فصل بین دوجمل
#نکته_نحوی
♨️قسم دوم از استیناف بیانی جایی است که سوال از سبب خاص باشد، یعنی جمله اول موجب شود یک سوال خاص در ذهن مخاطب شکل بگیرد.
❇️ مثلاً گفته میشود جاء الامیر.
✅چون بعید است خود امیر به شهر وارد شود، سوال ایجاد می شود که واقعا خود امیر آمده است؟ (سوال خاص شد).
بعد در جواب گفته می شود ان الامیر قد جاء.
که جمله مستانفه باید مقرون به ادات تاکید باشد.
♻️ مثال قرآنی:
🔰ما ابری نفسی (سوال پیش میآید مگر نفس به سوء امر میکند شما آن را تبرئه نمیکنید؟) جواب می آید:
🔰ان النفس لامارة بالسوء.
💡 دلیل استفاده از ادات تاکید، همان دلیلی است که در باب اسناد گفته شده است(جایی که مخاطب مردد و شاک باشد به ثبوت مضمون خبر اینجا باید با ادات تاکید کلام موکد شود.).
📗مطول همراه حاشیه شریف جرجانی،ص۴۵۳.
ادامه دارد↩️
@Alnokat
ألنکت الأدبیة والٱصولیة
#نکته_نحوی ♨️قسم دوم از استیناف بیانی جایی است که سوال از سبب خاص باشد، یعنی جمله اول موجب شود یک س
#نکته_نحوی
♨️قسم سوم از استیناف بیانی جایی است که سوال از سبب مطلق و سبب خاص نیست، بلکه صرفاً یک سوال از غیر سبب است؛ مثل آیه شریفه :
🔰 قالوا سلاما قال سلام
🔆 قرآن کریم نقل میکند وقتی فرشتگان به حضرت ابراهیم گفتند:
سلاما
❓سوال پیش میاد که حضرت ابراهیم در جواب چه فرمود؟
💡آیه بعدی استیناف بیانی است که حضرت فرمودند سلام و جمله قال سلام استیناف بیانی است که در جواب از غیر سبب مطلق و خاص آمده است.
✅نکته:گاهی در جمله استینافی اسم شخصی که سوال در در مورد اوست نمی آید بلکه وصفی می آید که علت سوال است، مثلاً گفته میشود اکرمت زیدا صدیقی حقیق بذلک.
🔰 به جای اینکه گفته شود زیدحقیق بذلک (زید شایستگی این را دارد)گفته میشود صدیقی حقیق لذلک. یعنی به جای اینکه اسم آید وصف آمده تا این را بفهماند که دوست بودن علت اکرام است.
📗تفصیل مطلب در کتاب مطول مبحث فصل و وصل.ص ۴۵۴.
@alnokat
#نکته_نحوی
💠در باره کاربرد واژه أیضا گفته اند:
🔶کلمة «أیضا» لا یستعمل إلاّ مع الشیئین بینهما توافق و یمکن إستغناء کلٍّ منهما عن الآخر
🔻فخرج بـ«الشیئین» ⚡️نحو: «جاءنی أیضاً»مقتصرا علیه لفظا أو تقدیرا
🔻و بـ«التوافق» ⚡️نحو: «جاء و مات أیضا»
🔻و بـ«إمکان» الإستغناء ⚡️نحو: «إختصم زید و عمرو أیضا»
🔹فلا یقال شیء من ذلک
🔹ثم هو مفعول مطلق حُذِفَ عاملُه وجوبا سماعا أو حُذِفَ عاملُها و صاحبُها.
🔄توضیح:
🔶واژه أیضا بین دو شیء به کار می رود که با هم توافق و مناسبت دارند و هر کدام می توانند بی نیاز از دیگری شوند، با توجه به این نکات استفاده واژه أیضا در مثال های زیر غلط است:
1️⃣⚡️«جاءنی ایضا»:دو شیء در این مثال وجود ندارد.
2️⃣⚡️«جاء و مات أیضا»:بین فعل جاء و فعل مات توافق و تناسب وجود ندارد.
3️⃣⚡️«إختصم زید و عمرو أیضا»:اختصام نیاز به دو طرف و دو فاعل دارد و هیچ کدام بی نیاز و مستغنی از دیگری نیست.
🔹در ضمن این کلمه مفعول مطلق تأکیدی برای فعلی است که به وجوب سماعی حذف شده است یا حالی است که عامل و ذو الحالش حذف شده است.
🔸منبع: حاشیه جونگی بر شرح تصریف، برگ ۳۷؛
@alnokat
#نکته_نحوی
💠کلمه (مثلا) در عبارات چه نقشی دارد؟
💠مثل: ان قوانین النحو قد تخصص #مثلا قد یجرّ الفاعل بمِن.
💠اگر مراد از مثلا، تمثیل باشد( یعنی مصدر وحدث)نقش آن مفعول مطلق برای فعل محذوف است،یعنی: امثّل لک مثلا ای تمثیلا.
💠اما اگر مراد از مثَلا، مثال باشد، نقش آن مفعول به برای فعل محذوف است،یعی اُمثّل لک مثلا ای مثالا.
📓حاشیه دسوقی بر مختصر المعانی ج۱ ص ۲۲۶
@alnokat
#نکته_نحوی
💠و لیس ینبغی هذا من متفقِّه فضلا عن فقیه
💠فلان لا یقدر ان یشتری ورقة فضلا عن کتابا.
و....
💠جاهگاه اعرابی فضلا عن.. در کلام چیست؟
💠فضلا منصوب است(مفعول مطلق)بوسیله فعلی که ابدا محذوف است.
💠جایگاه استعمال آن بین ادنی' و اعلی است، برای آگاهی بر اینکه نفی و استبعاد ادنی به دنبال دارد نفی و استحاله اعلی را.
💠بعد از نفی صریح مثل مثال های متقدم می آید.
💠همچنین بعد از نفی ضمنی،مثل:
💠تقاصرت الهمم عن ظواهر العلوم فضلا عن دقائقها...
💠معنای لغوی فضلا:
🔰فضل عن المال کذا
💠زمانی استعمال می شود که اکثر مال برود و قلیلی از آن بماند.
💠برای توجیه ارتباط معنای لغوی و اصطلاحی سه وجه ذکر کرده اند.
📗شرح شریف جرجانی بر مفتاح العلوم سکاکی ص ۲۴
@alnokat