📒 علت عدم استفاده از «آیا» در سوال اصلی
❓سوال
در سوال اصلی گاهی مدعایی در یک علم مطرح شده و شما می خواهید آن مدعا را باطل نمایید.
مثال
مقاله ای با عنوان «فایده مندی تقسیم علم به بدیهی و نظری در منطق تصدیقات» چه طور باید تبدیل به سوال اصلی شود ؟
بدون اینکه اول آنها آیا بیاید. اصلا نمی دانم چرا باید آیا نباشد ضرورتا. اگر نشد چه کار کنیم؟
✍ پاسخ
وجود «آیا» در سؤال اصلی یکی از مسائل اختلافی در بحث روش تحقیق است.
برخی معتقدند که حتماً سؤال اصلی باید با «آیا» شروع شود.
اما در بین اساتید روش تحقیق مشهور است که در سؤال اصلی نمیتوان از «آیا» استفاده کرد.
🔰 اساتید روش تحقیق در مقام استدلال برای عدم استفاده از «آیا» میگویند:
سؤال اصلی نباید به گونه ای مطرح شود که با یک کلمه بتوان به آن پاسخ داد. وقتی از آیا استفاده میکنید، برای نمونه، وقتی میگویید:
«آیا تقسیم علم به بدیهی و نظری در منطق تصدیقات فایده دارد یا خیر؟» میتوان با یک «بله» یا «خیر» به آن سؤال پاسخ داد.
دلیل دیگری که برای عدم استفاده از «آیا» آورده میشود این است که در پژوهش، ما سه گونه سؤال اصلی داریم
۱. سؤال از چیستی
۲. سؤال از چرایی
۳.سؤال از چگونگی
اما سؤالی که با «آیا» شروع شود، هیچ کدام از این سه گونه سؤال نخواهد بود.
حال باید ببینید که سؤال اصلی تحقیق شما، کدام یک از۰ انواع سه گانه فوق است.
بعید است که پژوهش شما سؤال از «چرایی» و «چگونگیِ» فایدهمندی داشته باشد؛ پس سؤالتان از چیستی فایده مندی است.
✍ در نتیجه، سؤالتان را باید اینگونه طراحی کنید:
تقسیم علم به بدیهی و نظری در منطق تصدیقات چه فایدهای دارد؟
📚 محمدصادق فاضل
#سوال_اصلی
#عدم_استفاده_از_آیا
🔰 پژوهش مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام
https://eitaa.com/alzahranasr_pajohesh
🔰سنت حسنه نگارش
🔰طراحی سوال اصلی
طراحی سوال اصلی در غالب موارد بسیار ساده است، یعنی شما باید عنوان پیشنهادی خود را از حالت مصدری، به حالت پرسشی تغییر دهید.
برخی سوال می کنند با توجه به اینکه سوال اصلی همان عنوان تحقیق، اما به صورت پرسشی است، با وجود عنوان تحقیق، دیگر به طراحی سوال اصلی چه نیازی است؟
در پاسخ می گوییم یک قانون بسیار مهم در پژوهش وجود دارد که در پژوهش، تنها و تنها مطالبی در فیش نویسی جمع آوری می شوند که دخالت مستقیم در پاسخ به سوال اصلی داشته باشند.
پس باید سوال اصلی طراحی شود تا بتوان برای پاسخ به آن، مطالب مورد نیاز را جمع آوری کرد. علاوه بر اینکه ذهن انسان وقتی با سوال روبه رو می شود تمرکزش روی مسئله بیشتر می شود به همین جهت، جمع آوری مطالب هدفمندتر و منسجم تر خواهد شد.
یک بار می توانید این امر را امتحان کنید، سعی کنید در مورد یک بحث، یک صفحه مطلب بنویسید، سپس در مورد همان بحث به یک سوال پاسخ دهید. می بینید که مورد دوم بسیار ساده تر است.
نکته
سوال باید از چیستی، چرایی و چگونگی باشد. بنابراین از طراحی سوال به گونه ای که با یک کلمه پاسخ داده شود باید اجتناب کرد. مثلا آیا قیمت گذاری در بازار اسلامی برای حاکم جایز است یا خیر؟ سوال صحیحی نیست.
بلکه باید گفت: در چه صورتی حاکم اسلامی در قیمت گذاری بازار ورود پیدا می کند؟
▫️استاد محمدصادق فاضل
#سوال_اصلی
#سنت_حسنه_نگارش
🔰پژوهش مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام
https://eitaa.com/alzahranasr_pajohesh