📖 #آشنایی_با_نویسنده #ابن_حاجب
👨🏫ابن حاجب، عثمان بن عمر
📅 زمان حیات یا وفات: ( 570 - 646 ق)
✳️ا« ابن حاجِب، ابوعمرو جمال الدين عثمان بن عمر»، نحوى و فقيه مالكى در سال 570 ق متولد شد. خاندان وى احتمالاً از كردان ساكن دونه( قريه اى در همدان) بودند و نسبت هاى دوينى و روينى كه به وى داده شده، ظاهراً تصحيف دونى است. پدرش كه مردى سپاهى بود، به عنوان حاجب در دستگاه امير عزالدين موسك صلاحى خدمت مى كرد.
🔹ابن حاجب در اسنا، شهرى در منطقه صعيد مصر، ديده به جهان گشود. او در قاهره به فراگرفتن قرآن پرداخت و سپس فقه مالكى آموخت. وى قرائات هفت گانه را نزد ابو الجود غياث بن فارس لخمى، « التيسير و الشاطبيه» را نزد شاطبى و نيز قرائات مختلف را به طرق المُبهج سبط خياط نزد شهاب غزنوى خواند. او فقه را از ابو منصور ابيارى و همچنين ابو الحسين بن جبير و شفا را نزد امام شاذلى آموخت. همچنين نزد شاطبى، ابن البناء، ابوالقاسم بوصيرى، اسماعيل بن ياسين و ديگران ادب عربى و حديث فراگرفت.
🔸از چگونگى آموزش او در نحو و استادان وى اطلاعى در دست نيست. ابن مالك وى را در نحو شاگرد زمخشرى دانسته و متذكر شده كه زمخشرى خود در اين علم چندان دستى نداشته است. از اين روايت و نيز از شرحى كه او خود بر المفصل زمخشرى نوشته، در مى يابيم كه وى به اين كتاب عنايت خاصى داشته است و دست مايه علم خود را در نحو از آن برگرفته است. ذهبى در ميان استادان حديث وى، از بانويى به نام فاطمه بنت سعدالخير نيز نام مى برد كه در منابع ديگر ديده نمى شود. الامالى ابن حاجب، سراسر داراى تاريخ است و تاريخ كهن ترين مجلس آن 609 ق است و از آنجا كه وى در اين تاريخ حدود 40 سال بيش نداشته، مى توان دريافت كه در اواسط عمر به تسلط در نحو، فقه و اصول شهرت بسيار داشته و در مدرسه فاضليه به تدريس مشغول بوده است.
🔹موفق بن ابى العلاء از وى قرائات سبع و رضى الدين قسرطينى ادب عربى آموختند و عبدالعظيم منذرى، عبدالمؤمن دمياطى و ديگران از وى حديث روايت كرده اند. ذهبى، ياقوت را نيز از جمله راويان ابن حاجب ذكر كرده است.
🔸ابن خلكان كه بارها ابن حاجب را ملاقات كرده، وى را ستوده و چنين نوشته است: او مكرر براى «اداى شهادت» نزد من مى آمد و من در باب مسائل پيچيده و مشكل عربى از او سؤال مى كردم و او بدون اضطراب و با وقار و آرامش بسيار پاسخ مى گفت.
🔹ابن حاجب ظاهراً تا 616 ق در قاهره بود، سپس آنجا را به قصد دمشق ترك گفت. شايد آوازه جامع اموى دمشق اين فقيه مالكى را به آنجا كشيده باشد. وى پيش از آنكه به دمشق برسد، ظاهراً چند ماهى در بيت المقدس ماند، زيرا شمارى از مجالس امالى وى در 616 ق در بيت المقدس تشكيل شده است. وى سرانجام در 617 ق وارد دمشق شد و در زاويه مالكيه جامع اموى عهده دار تدريس علوم اسلامى گرديد. به گفته ابوشامه او قبلاً بارها به دمشق آمد و شد داشته است و سرانجام در 617 ق بود كه در دمشق اقامت گزيد. در مدت اقامت او در اين شهر، ظاهراً حادثه مهمى رخ نداده است، جز اينكه به گفته ابن شاكر، در 628 ق سه تن از فقهاى دمشق؛ ابن الصلاح، ابن عبدالسلام و ابن حاجب، به دليل رفتار كفرآميز شيخ الطائفه، ابوالحسن حريرى، فتوا به قتل وى دادند و همين امير سبب شد كه الملك الصالح امر به دستگيرى حريرى و اصحابش دهد و تا 638 ق يعنى زمان خروج ابن حاجب از دمشق اطلاعى از وى در دست نيست.
🔸مى دانيم كه ايوبيان در آن روزگار مصر، شامات و فلسطين را زير نگين خود داشتند، اما حملات مكرر صليبيان و نيز نزاع بر سر قدرت، سبب شد كه در 638 ق ميان الملك الصالح اسماعيل، حاكم دمشق و پسر برادرش الملك الصالح نجم الدين ايوب، اختلاف افتد، اسماعيل از بيم حمله ايوب، پنهانى با صليبيان پيمان بست كه قلعه بزرگ شقيف را تسليم كند و در برابر، آنان از وى حمايت كنند و به او ساز و برگ رسانند. اين امر بر دمشقيان و از جمله فقيه شافعى، عزالدين بن عبدالسلام خطيب جامع اموى گران آمد. عزالدين، نام الملك الصاح اسماعيل را از خطبه انداخت و در همه اين احوال ابن حاجب كه با عزالدين دوستى نزديكى داشت، او را همراهى مى كرد. اين كشمكشها عاقبت به آنجا رسيد كه عزالدين معزول و به بند كشيده شد و ابن حاجب نيز كه با وى همراهى كرده بود، به زندان افتاد، اما پس از چندى هر دو از دمشق رانده شدند.
🔗 ادامه دارد ....
🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان»
🆔 @arabicliteraturehozehkh
#لیست_هشتگ_کانال_های_ادبی_حوزه_علمیه_خراسان
📊لیست مشترک شماره 4️⃣ «هشتگ ها» در دو کانال ادبی «حوزه علمیه خراسان»
💎ادباء و نام آوران
📅ویراست یکم/ 1399/05/05
♨️با توجه به بارگذاری تدریجی مطالب و منابع، این لیست به روز رسانی خواهد شد!♨️
#ابن_حاجب
#ابن_شجری
#ابن_عاشور
#ابن_مالک
#ابن_مضاء_قرطبی
#ابن_ناظم
#ابن_هشام_انصاری
#ابن_یعیش
#ابو_علی_قالی
#ادیب_اول
#ادیب_ثانی
#استاد_احمد_پاکتچی
#استاد_احمد_عابدی
#استاد_حجت_هاشمی_خراسانی
#استاد_خدیجة_الحدیثی
#استاد_سید_حمید_جزایری
#استاد_فاضل_صالح_السامرایی
#استاد_قادر_حیدری_فسایی
#استاد_محمد_حسن_ربانی_بیرجندی
#استاد_محمد_عشایری_منفرد
#استاد_محمد_علی_مدرس_افغانی
#استاد_مهدی_رضایی
#اشمونی
#تفتازانی
#ثعلب
#دسوقی
#دمامینی
#رضی_الدین_استر_آبادی
#زجاجی
#زمخشری
#سراج_الدین_بلقینی
#سکاکی
#سهیلی
#سیبویه
#سید_شریف_جرجانی
#سید_علی_خان_مدنی
#سید_مرتضی
#سیوطی
#شمنی
#شیخ_بهایی
#صبان
#عبد_القادر_بن_عمر_البغدادی
#عبد_القاهر_جرجانی
#عثمان_بن_جنی
#علامه_طباطبایی
#فاضل_هندی
#فراء
#کسایی
#کمال_الدین_بن_محمد_الانباری
#کولماس
#مرزوقی
#میبدی
#نصر_حامد_ابو_زید
#هلیدی
#یاکوبسن
📌🔎جستجو از طریق هشتگ، علاوه بر اینکه، منابع مشابه در هر موضوع را به شما معرفی می کند،
♨️⚙️ موتور جستجوگری است که می تواند شما را از آخرین مقالات، پایان نامه ها و کتاب ها، ذیل یک عنوان یا موضوع مطلع ساخته و به مرور شما را با مجموعه منابع تخصصی ذیل هر موضوع آشنا سازد!
🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان»
🆔 @arabicliteraturehozehkh
🏢«سامانه پاسخگويي و نشر تحقیقات ادبی حوزه علمیه خراسان»
🆔 @sepentaLiterary
#لیست_هشتگ_کانال_های_ادبی_حوزه_علمیه_خراسان
📊لیست مشترک شماره 4️⃣ «هشتگ ها» در دو کانال ادبی «حوزه علمیه خراسان» (به ترتیب حروف الفبا)
💎ادباء و نام آوران = 67 هشتگ (از 485 هشتگ)
📅ویراست دوم/ 1399/05/25
♨️با توجه به بارگذاری تدریجی مطالب و منابع، این لیست به روز رسانی خواهد شد!♨️
#امام_علی_علیه_السلام
#امام_رضا_علیه_السلام
#حضرت_سلیمان_علیه_السلام
#ابن_اثیر
#ابن_حاجب
#ابن_شجری
#ابن_عاشور
#ابن_مالک
#ابن_مضاء_قرطبی
#ابن_ناظم
#ابن_هشام_انصاری
#ابن_یعیش
#ابو_علی_قالی
#ادیب_اول
#ادیب_ثانی
#استاد_احمد_پاکتچی
#استاد_احمد_عابدی
#استاد_حجت_هاشمی_خراسانی
#استاد_حسن_عبدالهی
#استاد_حسین_ناظری
#استاد_خدیجة_الحدیثی
#استاد_سید_حمید_جزایری
#استاد_عبدالحمید_واسطی
#استاد_فاضل_صالح_السامرایی
#استاد_قادر_حیدری_فسایی
#استاد_محمد_حسن_ربانی_بیرجندی
#استاد_محمد_عشایری_منفرد
#استاد_محمد_علی_مدرس_افغانی
#استاد_مهدی_رضایی
#اشمونی
#بدر_الدین_دمامینی
#تفتازانی
#ثعلب
#حافظ
#خنساء
#دسوقی
#دمامینی
#رضی_الدین_استر_آبادی
#زجاجی
#زمخشری
#سراج_الدین_بلقینی
#سکاکی
#سهیلی
#سیبویه
#سید_رضی
#سید_شریف_جرجانی
#سید_مرتضی
#شمنی
#شیخ_بهایی
#شیخ_قیس_بهجت_العطار
#صبان
#عبد_القادر_بن_عمر_البغدادی
#عبد_القاهر_جرجانی
#عثمان_بن_جنی
#علامه_طباطبایی
#فراء
#کسایی
#کمال_الدین_بن_محمد_الانباری
#کولماس
#مبرد
#متنبی
#مرزوقی
#میبدی
#نصر_حامد_ابو_زید
#هاشم_الکعبی
#هلیدی
#یاکوبسن
📌🔎جستجو از طریق هشتگ، علاوه بر اینکه، منابع مشابه در هر موضوع را به شما معرفی می کند،
♨️⚙️ موتور جستجوگری است که می تواند شما را از آخرین مقالات، پایان نامه ها و کتاب ها، ذیل یک عنوان یا موضوع مطلع ساخته و به مرور شما را با مجموعه منابع تخصصی ذیل هر موضوع آشنا سازد!
🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان»
🆔 @arabicliteraturehozehkh
🏢«سامانه پاسخگويي و نشر تحقیقات ادبی حوزه علمیه خراسان»
🆔 @sepentaLiterary