#آرایه
پشت در پشت، عاشقت بودیم
من و شیراز و بلخ و نیشابور
تو بگو دفترِ همه شُعراست،
گر سؤالی کنند از وطن‌ات
#محمدرضا_حاج_رستمبگلو
شيراز و بلخ و نيشابور، #مجاز اند و ارتباطشان #مراعات_نظير است. در بيت اول #واج_آرايىِ "ش" شنيده مى شود. دفتر شعرا به وطن #تشبيه شده است.
@arayehha
#آرایه
سفر به‌خیر گل من، که می‌روی با باد
ز دیده می‌روی اما نمی‌روی از یاد
#حسین_منزوی
گل #استعاره از يار است و واژگان مى روى و نمى روى #تضاد اند. ياد و باد #جناس ساخته اند و صداهاى "د" و "ر" #واج_آرايى ايجاد كرده اند.
@arayehha
#آموزش
💛انواع هجاها:
🔺🔻🔺در كتاب علوم و فنون ادبی۱ مي‌خوانيم كه در وزن شعر هجاهای فارسی از نظر امتداد (تعداد حروف) سه نوع‌اند؛ يعني به‌ترتيب:
💎هجای كوتاه (مانند نَه و تو)،
💎هجای بلند (مانند سَر و پا)،
💎و هجای كشيده (مانند نَرم و گفت).
اين تقسيم‌بندی كاملاً درست است؛ امّا براي مهارت 🍋سماعی🍋 بايد اصلاحيه‌ای در آن وارد كرد. مي‌دانيم كه در تقطيع هجايی، هجای كشيده به‌صورت (-U) تقطيع ميگردد، يعنی شامل يک هجای بلند(-) و يك هجای(U) كوتاه ميشود.
برای اينكه بتوانيم وزن شعر را بدون نوشتن هجاها روی كاغذ تشخيص دهيم، بايد اين نكته را در تلفظ هجاهای كشيده در اشعار رعايت كنيم.
به اين ترتيب ما فقط دو هجا داريم:
1⃣ هجاي بلند: مانند «سَر» كه آن را به‌صورت «تَن» ميتوان تصور كرد.
2⃣ هجاي كوتاه: مانند «تو» كه آن را به‌صورت «تَــ» ميتوان تصور كرد.
⚡️در مورد هجاهاي كشيده هم بايد آن‌ها را يک هجای بلند و يک هجای كوتاه درنظر بگيريم.
برای مثال شعر زير را در نظر بگيريد:
《بنواخت نورِ مصطفی آن اُستنِ حنّانه را
كمتر ز چوبی نيستی، حنّانه شو حنّانه شو》
اگر بخواهيم مصراع اول اين بيت را با هجاهای كوتاه و بلند نشان دهيم به‌صورت زير درخواهد آمد:
_ U _ _ / _ U _ _ / _ U _ _ / _ U _ _
ملاحظه مي‌كنيد كه در هجاي دوم كه هجايی كشيده است، ما در تقطيع هجايی از يک هجای بلند (-) و يک هجای كوتاه (U) استفاده كرده‌ايم.
⁉️امّا طرز خواندن شعر بايد چگونه باشد تا به‌صورت سماعی اين وزن درک شود؟
✅ پاسخ اين است كه در خواندن هجاهای كشيده بايد يک مصوت كوتاه به آخرين حرف آن‌ها اضافه كنيم (البته اين كار فقط برای تشخيص وزن است وگرنه طرز تلفظ درست به همان صورت قبلی است.)
يعني هجاي «واخت» را در مصراع بالا بايد به‌صورت «واختُ» تلفظ كرد.
🎯 امّا بازهم شايد سؤالی پيش بيايد كه در همين هجاي كشيده بخش اول آن (يعني «واخ») هنوز هم كشيده است؟!
👌در اين مورد بايد به اين دقت كنيد كه با افزودن مصوت كوتاه ـُ به انتهای هجا براي اينكه آهنگ اوليه‌ی مصراع از دست نرود بايد مصوت «ا» در «واخ» را كوتاه تلفظ كنيم پس بازهم يک هجاي بلند و يک هجای كوتاه خواهيم داشت. (اين حالت تلفظ در مورد هجای ششم مصراع دوم هم صدق می كند:
نيستی 👈🏻 نيسُتی)
📌📌حال با توجه به اينكه اركان معرفی شده در كتاب هجای كشيده ندارد و همگی 19 ركن (فاعلاتن، فاعلن، مفاعيلن، فعولن، مستفعلن، مفعولن، فعلاتن، فَعَلن، مفاعلن، مفتعلن، فَعْلن، فاعلاتُ، فعلاتُ، مفاعيلُ، مستفعلُ، مفعولُ، مفاعلُ، فَعَل، فع) فقط از هجاهای بلند و كوتاه تشكيل شده‌اند، و ميتوان راحت‌تر وزن شعر را حدس زد.
@arayehha
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
وقتی انسانی میخونی و صداتم خوبه😂🤍
@arayehha