تحلیل شعر فروغ فرخزاد دکتر داودرضا کاظمی کانال ادبیات دانشگاه چالوس @arayehha

تحلیل شعر منوچهر نیستانی دکتر داودرضا کاظمی کانال ادبیات دانشگاه چالوس @arayehha

#دانش‌افزایی سه تحریف در بیتی از شاهنامه #دکتروحیدعیدگاه‌طرقبه‌ای در شاهنامه لغت‌ «پای» به همین صورت به کار می‌رفته است، بی آنکه حرف «ی» از پایانش حذف شده باشد. مثال‌های نقض چنین حکمی همگی تحریف‌شده هستند، از جمله بیت زیر: اسیران کزان شهرها بسته بود به بند گران دست و پا بسته بود (تصحیح دکتر خالقی، دفتر هفتم، ص ۱۳۹) مشکوک بودن ضبط بیت را از ردیف آن نیز می‌توان دریافت. آیا به ذهن فردوسی نرسیده بود که به جای ردیف قرار دادن «بسته» یک قافیهٔ خوب و آسان برای آن بیابد؟ روش معمول فردوسی در به کارگیری کلمه‌‌ای چون «بسته» در پایان دو مصراع این است که آن‌ را قافیه کند نه این که کلمه‌ی قبلی را قافیه کند و آن را در جایگاه ردیف قرار دهد. پژوهشگر شاهنامه باید به محض دیدن قافیه‌ی «نا» و «پا» و ردیف «بسته» متوجه مشکوک بودن نویسش بیت بشود و در پی نویسشی بگردد که در آن اشکال حذف «ی» از پایان «پای» دیده نشود و «بسته» که هم‌قافیه‌های فراوانی دارد، قافیه باشد، نه ردیف. این دو مشکل در نسخه‌ی بیروت (ص ۷۶۵) برطرف شده است: به بند گران داشت یا خسته بود. توجه شود که در اغلب نسخه‌ها اصلاً «دست و پا» نبوده‌ است و این ضبط نادرست نتیجهٔ اعتماد به نسخهٔ لندن است. ضبط اغلب نسخه‌ها مطابق با نسخه‌ی بیروت «داشت یا» است و اگر دلیل محکمی بر ضد آن وجود نداشته باشد، مصحح موظف است که همان را وارد متن کند. به نظر نگارنده، بر ضدّ «داشت» دلیلی وجود ندارد و آن را باید حتماً به جای «دست»، وارد متن کرد، اما «یا» را نباید دربست پذیرفت. این را قانون برتری ضبط دشوار به ما می‌گوید. اگر به نسخه‌ی قاهره توجه کنیم، «اگر» را در آن به معنای «یا» خواهیم یافت؛ کاربردی که نمونه‌هایش را در شاهنامه فراوان دیده‌ایم. اشکال نسخه‌ی قاهره این است که به جای «داشت یا» «بود اگر» دارد؛ یعنی کاتب این نسخه وزن را ساده کرده، زیرا وزن «داشت اگر» را دشوار یافته. کاتب یک نسخه‌ی متأخرتر برای آسان‌سازی وزن، «اگر» را به «گر» تبدیل کرده و ضبط «داشت گر» را پدید آورده، ولی دست کم این قرینه را برای ما به جا گذاشته که در درستی «یا» تردید کنیم. به هر روی آنچه در چاپ دکتر خالقی وارد متن شده است، بی‌تردید نادرست است. یا باید مطابق اغلب دست‌نویس‌ها «داشت یا» را وارد متن کرد، یا بر اساس برتری قانون ضبط دشوار، نویسش پیشنهادی نگارنده (داشت اگر) را بر وزن لن فعو (فاعلن) در متن قرار داد و الف را در آن مطابق با قاعده‌‌ای کهن (کوتاه خواندن مصوت بلند پیش از دو صامت)، کوتاه‌تر تلفظ کرد. اینک صورت درست بیت، با اصلاح قافیه بر اساس نسخه‌ی بیروت، و اصلاح «دست» به «داشت» بر اساس اغلب نسخه‌ها و اصلاح «پا»/ «یا» به «اگر» بر اساس قاهره و با توجه به یک نسخه‌ی دیگر: اسیران کزان شهرها بسته بود به بند گران داشت اگر خسته بود ❄️☃️ Ｃ᭄‌❁‌‎‌‌࿇༅═‎═‎═‎═‎═‎═‎┅─ ‌‌‎‌‌‌ ‎‌‎‌‌‎‌‌‎‌‌‎‌‎‌‌‎‌‎‌ @arayehha ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌┄┅✿░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌♥️❃‎‌‌‎─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═‌

#دانش‌افزایی_دبیران شعر خوب استاد شفیعی کدکنی معتقدند شعر خوب و حقیقی، شعری است که در حافظه اکثر مردمان زمانه بنشیند و بماند. «شعر، شعر حقیقی، در تاریخ ادبیات هر ملّتی همان است که بر لبانِ همگان یا بخشهایی از جامعه جاری باشد، مثل شعرهای ایرج و پروین و فروغ و مثل شعرهای اخوان و سپهری و شهریار و شاملو و بهار.»(۱) ایشان در جای دیگری درباره این معیار می گویند:« من این نکته(در حافظه اکثریت ماندن) را در این لحظه، یکی از مهمترین نشانه‌های توفیق یک شاعر می شمارم.»(۲) مقالات ملک‌الشعراء بهار را می خواندم. دیدم بهار نیز ظاهراً به چنین معیاری درباره شعر خوب، معتقد بوده است. بهار مقاله ای دارد با عنوان« شعر خوب». او در آن‌جا درباره شعر خوب و خصایصش به تفصیل سخن می گوید، سپس در پایان بند نخست ازین مقاله، می گوید :«شعر خوب آن است که خوب تهییج کرده، و خوب فهمیده شود، و خوب به حافظه سپرده شود، و خوب ترجمه شود.»(۳) خوب به حافظه سپرده شدن شعر، در نظر بهار، یعنی رسوب کردن شعر در حافظه و این همان سخن و سنجه‌ی استاد شفیعی کدکنی درباره شعر حقیقی است. بهار در این مقاله، باز هم اشاراتی به این معنی دارد. از نظر او شعری که خوب نباشد«فراموش و جزء لاطایلات و ترّهات شمرده می شود.»(۴) و «شعر خوب... هم در زمان خود او( شاعر) و هم در زمان بعد از او »(۵)محفوظ و ماندگار است. ۱. با چراغ و آینه، استاد شفیعی کدکنی، انتشارات سخن، ۱۳۹۰،ص ۲۶ ۲. آینه در آینه، برگزیده شعر سایه به انتخاب استاد شفیعی کدکنی، نشر چشمه،۱۳۸۷، یادداشت آغازین. ۳. بهار و ادب فارسی(مجموعه۱۰۰ مقاله از ملک‌الشعراء بهار)، به کوشش محمّد گلبن، شرکت سهامی کتابهای جیبی،۲۵۳۵، ج۱، ص۶. ۴. همان،ص ۴ ۵. همانجا ❄️☃️ Ｃ᭄‌❁‌‎‌‌࿇༅═‎═‎═‎═‎═‎═‎┅─ ‌‌‎‌‌‌ ‎‌‎‌‌‎‌‌‎‌‌‎‌‎‌‌‎‌‎‌ @arayehha ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌┄┅✿░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌♥️❃‎‌‌‎─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═‌

#خوانش # غزل صفحه ۱۰۹ کتاب تا تو هستی غزل هست #شاعر: بانو صفیه قومنجانی خوانش : بانو جمشیدی ┏━━ 🌱🌸🌸🌱 ━━┓ https://eitaa.com/joinchat/2923234098C31fb7ba932 ┗━━ 🌱🌸🌸🌱 ━━┛

#خوانش #از کتاب تا توهستی غزل هست #نویسنده وشاعر : بانو صفیه قومنجانی 🌺 خوانش: بانو جمشیدی🌺 ┏━━ 🌱🌸🌸🌱 ━━┓ https://eitaa.com/joinchat/2923234098C31fb7ba932 ┗━━ 🌱🌸🌸🌱 ━━┛

#معنا_شناسی_واژه #خانم ✳️ در لغتنامه دهخدا نوشته ریشه ترکی اذری دارد و حال مفهوم اصلی: خانم »> خانوم »> خانیم خان + یم خان = سرور , سلطان , ارباب , پادشاه یم = برای من , مال من , تو ترکی این دو حرف به معنی ( تعلق داشتن برای من) ◀️ پس خانم در واقع خانیم یعنی سلطانم , سرورم ◀️ ارزش و مقام زن در نزد ترکهای آذری به قدری است که نه تنها در واژه بلکه در رقص ترکی آذری هم مرد جلوی خانمش زانو میزند و ماه یا خورشید را از آسمان برداشته و به او تقدیم میکند . ❇️ تقدیم به خانمها. @arayehha

🟢 غلط ننویسیم و غلط تلفظ نکنیم. 🛑 تلفظ درستِ کلمات و معنی صحیح آنها را یاد بگیریم : غلط : خواب زَن چپه درست : خواب ظن چپه - ظن : شک و گمان (منظور از خواب ظن به این معنی است که با شک و گمان به چیزی خوابیده باشی و خواب دیده باشی، نه خواب زن!!) غلط : گرگ باران دیده درست : گرگ بالان دیده - بالان : تله‌ای که برای گرفتن و یا کشتن جانوران از آن استفاده می‌شود. (گرگی که از تله‌های مرگبار زیادی، جان سالم بدر برده باشد) غلط : بَعضِ شما نباشه درست : به از شما نباشه - بِه : بهتر، برتر غلط : پیار سال درست : پیرار سال - پیرار : دو سال قبل! غلط : تخمه ژاپنی درست : تخمه جابانی -جابان : منطقه‌ای در دماوند هست که در گذشته این محصول را تولید می‌کرد! به همین دلیل در زمان‌های قدیم، این محصول به عنوان "تخمه جابانی" شناخته می‌شد که با گذشت زمان، کم‌کم تلفظ آن از تخمه جابانی به تخمه ژاپنی تغییر یافت. غلط : پهباد درست : پهپاد - پ : پرنده - ه : هدایت - پ : پذیر - ا : از - د : دور مخفف پرنده هدایت‌پذیر از دور غلط : تیلیت (آبگوشت و آب‌دوغ) درست : تِرید غلط : ضرب‌العجل درست : ضرب‌الاجل غلط : طاق زدن درست : تاخت زدن تاخت : معاوضه کردن غلط : پارس کردن سگ - سعی کنید هرگز، هیچ کجا و در هیچ زمانی نگویید : این سگ پارس می‌کند، چرا که ریشه و اصالت ایرانی، کلمه "پارس" می‌باشد و از قدیم ایرانی به اسم "پارسی" شناخته می‌شد. درست : پاس کردن سگ - پاس : نگهبانی، پاسبانی سگ پاس می‌کند ، یعنی مشغول پاس و نگهبانی است. لذا هر وقت بگوییم "سگ پاس می‌کند"، یعنی دارد با صدایش، پاسبانی می‌کند و نگهبانی می‌دهد. غلط : ارج و قرب درست : اجر و قرب غلط : فلاکس چای درست : فلاسک چای غلط : جد و آباد درست : جد و آباء - آباء : پدران غلط : ظرص قاطع درست : ضرس قاطع - ضرس : دندان ضرس قاطع تشبیهی از فردی است که با فشردن دندان‌هایش روی هم، هنگام صحبت، اطمینان از درستی کلامش را به مخاطب القا می‌کند. غلط : راجبِ درست : راجع به غلط : پیشِ قاضی و مَلَق‌بازی درست : پیشِ غازی و معلق‌بازی - غازی : بندباز، آکروبات‌باز پیش آدم آکروبات‌باز، معلق‌بازی نکن. @arayehha