ابن ابی الحدید (11/152) در وصف امیرالمؤمنین علیه‌السلام: ✍️«سبحان الله از اين همه خصائص گرانبها و شريف كه به اين مرد ارزانى کرده است! چگونه ممكن است یک جوان مکّی كه از قبیله خودش خارج نشده و با آموزگاران حکمت هیچ ارتباطی نداشته است، در حكمت و الاهیات از افلاطون و ارسطو پیشروتر باشد! جوانی که با دانشمندان اخلاق و علم النفس هيچ معاشرتى نداشته،... از سقراط هم شهره‏‌ترباشد! جوانی که در ميان شجاعان تربيت نشده است (زيرا مردم مكه بازرگان بودند و اهل جنگ نبودند) از هر قهرمانی كه بر زمين گام برداشته، شجاع‏تر باشد! خَلَف احمر* را گفتند: عنبسه** و بسطام***دليرتر بوده‌اند يا على بن ابى طالب؟ گفت: عنبسه و بسطام را بايد با بشر مقايسه كرد نه با كسى كه فراتر از بشر است! گفتند: به هر حال بگو! گفت: به خدا سوگند كه على اگر فقط بر سر آنان فرياد مى‏‌كشيد، آنان جان می‌سپردند بدون آن که به آنها حمله‌ای كند!» پ ن: *خلف احمر، ابومُحرز خلف بن حیّان، شاعر پرکار و از ناقدان و راویان مهم شعر عربی در قرن دوم است. وی در نحو، غریب و اخبار و ... تبحر خاصی داشته و در سال 180 هجری وفات یافته است. او را معلم اصمعی و معلم اهل بصره دانسته‌اند و نقل کرده‌اند که اخفش شعرشناس‌تر از او و اصمعی سراغ نداشته است. **عَنْبَسَة بن سُحَيْم یکی از جنگاوران بزرگ عصر اسلامی است که فتوحات غرب و آندلس و فرانسه به وسیله او انجام شده است. ***بَسطام بن قیس شیبانی، از مشهورترین ابطال و پهلوانان جاهلیت بود که اسلام را درک کرد اما مسلمان نشد و در حدود سال دهم هجری کشته شد. https://eitaa.com/banahjolbalaghe .

بسم الله 🟣رقیب‌تراشی و بدیل‌سازی برای شجاعت امیرالمؤمنین در سده اول اسلامی 🔸از جاهلیت تا قرن اول اسلامی، تاریخ عرب سه دوره‌ی جنگی به خود دیده است: جنگهای عصر جاهلی، جنگهای عصر نبوت، جنگهای عصر فتوحات خلفا. تاریخ برای هر یک از این سه دوره، قهرمانان و شجاعان بزرگ و نامداری را ضبط کرده است. بسطام بن قیس از ابطال نامدار جنگهای عصر جاهلی بود که عصر اسلام را درک کرد اما مسلمان نشد. عنبسة بن سحیم نیز از معروفترین سرداران و شجاعان عصر فتوحات است. علی بن ابی‌طالب علیه السلام نیز شهیرترین سردار جنگهای عصر نبوی است. 🔻در عصر خلفا و بنی‌امیه دستگاه حاکمیت، به جلوگیری از ذکر فضائل امیرالمؤمنین علیه السلام اکتفا نکرده بود بلکه برای هر یک از فضائل او یک بدیل و یک رقیب تراشیده بود. ظاهرا رقیبی که برای شجاعت او تراشیده و به خورد فرهنگ جامعه داده بودند، بسطام (سردار شجاع عصر جاهلی) و عنبسه (سردار شجاع عصر فتوحات) بود. 🔹با این‌که لعن و سبّ امیرالمؤمنین، ده‌ها سال عبادت شمرده ‌شده بود و خفقان در حدی بود که به طور کلی ذکر فضائل علی علیه السلام ممنوع و خوف‌آور بود(اینجا)، ولی باز هم خورشید شجاعت آن حضرت در ورای این ابرهای سیاه خودش را نشان می‌داد. به طوری‌که در قرن دوم، مردم به خَلَف أحمر (180ق) که نسب‌شناس و شخصیت‌شناس برجسته روزگار خودش بود، مراجعه می‌کردند و می‌پرسیدند که علی علیه السلام شجاعتر بود یا عنبسه و بسطام؟ (ابن ابی الحدید (11/152) (اینجا را بخوانید) ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ #با_معارف_نهج البلاغه ۲۹۹ https://eitaa.com/banahjolbalaghe 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a .

بسم الله 🟣ترجمه کلمه «رعف» ✍️فعلِ «رعف» به معنای «سَبَقَ» یعنی حرکت سریع و ناگهانی است که با حرف «باء» متعدی می‌شود. وقتی مشغول سخن گفتن درباره کسی هستیم اما ناگهان به سرعت و به صورت غیرمنتظره‌ای وارد می‌شود، عرب می‌گوید: «بَيْنا نَذْكُرُه رَعَفَ به البابُ»(المحیط فی اللغة، ج 2، ص: 24). فَوران خون از بینی نیز به خاطر سرعت و غیرمنتظره بودنش رعاف نامیده شده است((زبیدی، تاج العروس، ج 12، ص: 233). 🔻امیرالمؤمنین علیه السلام درباره کسانی که بعد از ایشان به دنیا می‌آیند اما به ایشان ایمان دارند، فرمودند: «وَ لَقَدْ شَهِدَنَا فِي عَسْكَرِنَا هَذَا أَقْوَامٌ فِي أَصْلَابِ الرِّجَالِ وَ أَرْحَامِ النِّسَاءِ سَيَرْعَفُ بِهِمُ الزَّمَانُ وَ يَقْوَى بِهِمُ الْإِيمَانُ : در همین لشکر ما کسانی کنار ما حضور داشتند که هنوز [حتی] نطفه‌شان منعقد نشده است و در آینده مادر گیتی آنها را به صورت غیرمنتظره‌ای خواهد زایید و (جریان) ایمان به دست آنها تقویت خواهد شد.» خطبه12 🔰صبحی صالح درباره تعبیر «سیرعف بهم الزمان» نوشته است: «روزگار،آنها را (از بينى خود) بيرون مى‏ريزد چنان‌که خون از بینی فوران می‌کند» بنابراین یکی از مؤلفه‌های معناییِ کلمه‌ی «رعف»، "ناگهانی وغیرمنتظره بودگی" است که لازم است در ترجمه‌ها برجسته شود. 🔻برای همین است که برخی مترجمان با دقت، در برگردان این جمله نوشته‌اند: «روزگار آنها را چون خونى كه بناگاه از بينى گشاده گردد، بيرون آورد» (آیتی، ص: 58.) با این حال بسیاری از مترجمان، چیزی بیش از معنای "به دنیا آمدن در آینده" را در ترجمه منعکس نکرده‌اند! (احمدزاده، ص: 16، دشتی، ص: 55 و ...) #با_مترجمان_نهج البلاغه84 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

از نخستین روزهای حاکمیت امیرالمؤمنین ع، برخی از یاران سیاستمدار او مانند قیس بن سعد و عبدالله بن عباس به ایشان مشورت دادند که فعلا موقتا معاویه را تحمل کند تا ....! 🔸این مسأله که "از نظرگاه سیاسی بهتر بود امیرالمؤمنین معاویه را ابقاء کند یا برکنار کند"، مسأله مهمی است که هنوز مورد توجه مورخان است. ✅آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی دام عزه، در سال 1357 در 49 سالگی، مقاله کوتاهی در این مورد نوشته‌اند که گرچه پنج دهه از تاریخ نگارش آن میگذرد اما هنوز خواندنی است. 🆔https://eitaa.com/banahjolbalaghe

😢دیر آمدم در داشت می‌سوخت😢

بسم الله 🟣نهج البلاغه و قرآن پنجشنبه 24/8/1403در جمع هیأت مدیره انجمن فقه و حقوق، در محضر آیت‌الله جوادی آملی بودیم. درباره اهمیت نهج البلاغه به شگفتی‌های خطبه‌ها اشاره کردند و هریک از آن خطبه‌ها را علماً و عملاً تالی تلو یک سوره قرآن خواندند. این سخن جناب استاد، مرا به یاد سخنی از ابن‌ ابی‌الحدید انداخت که گفته است: «... به قرآن کریم نگاه کنید که همه اقرار دارند در بالاترین نقطه فصاحت است، به اندازه کافی در آن دقت کنید و به برجستگی‌های بلاغی‌ و پیراستگی‌اش از تعقید و غرابت، خوب توجّه کنید آن گاه نگاهی هم به کلام امیرالمومنین علیه السلام بیفکنید تا باور کنید که الفاظ این کلام از الفاظ همان کتاب مشتق شده و معانی‌اش از معانی و اسالیب آن پیروی کرده و گام به گام پا در جاپای آن نهاده است. چنین است که شایسته است درباره‌اش گفته شود کلامی فصیح‌تر و فخیمتر و والاتر و شریفتر از کلام علی یافت نمی‌شود مگر آن که کلام عموزاده‌اش پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم باشد! و این نکته‌ را فقط کسی می‌تواند درکش کند که در این صناعت (علم معانی)، استوار باشد چرا که قدر زر زرگر شناسد قدر گوهر گوهری!» 📚ابن‌ابی‌الحدید ج 2، ص 83 و 84 ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ #با_شیفتگان_نهج البلاغه ۷۶ ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ 🆔https://eitaa.com/banahjolbalaghe

🎥پاسخ زیبای زیدبن صوحان به درخواست عایشه در مورد جنگ جمل. بصیرت فوق العاده ی زیدبن صوحان از شهدای جنگ جمل به درخواست عایشه برای شرکت نکردن او در جنگ. 🎙#استاد_عشایری 📆 تاریخ پخش : 1403.09.04 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🟣آورده‌ی مادی و معنوی حکمرانی اسلامی برای مردم امیرالمؤمنین علیه السلام خطاب به مردمی که او را پس از وفات پیامبر اطاعت نکرده بودند، فرمود: «بدانید که اگر این دعوت‌کننده‌ را پبروی کرده بودید شما را به مسیر پیامبر می‌بُرد و از ظلم‌پذیری رها می‌شدید و این بارهای سنگین را از دوش خود بر زمین می‌نهادید: و اعْلَمُوا أَنَّكُمْ إِنِ اِتَّبَعْتُمُ اَلدَّاعِيَ لَكُمْ، سَلَكَ بِكُمْ مِنْهَاجَ اَلرَّسُولِ وَ كُفِيتُمْ مَئُونَةَ اَلاِعْتِسَافِ وَ نَبَذْتُمُ اَلثِّقْلَ اَلْفَادِحَ عَنِ اَلْأَعْنَاق» اگر به همین نقلی که سید رضی در نهج البلاغه (خطبه 165) آورده اکتفا کنیم، این سخن امیرالمؤمنین، آسوده شدن مردم از «فشار ظلم‌پذیری: اعتساف» و «آسودگی از بارهای گران زندگی» را یکی از دستاوردهای حکمرانی به «شیوه‌ی پیامبر: منهاج الرسول» می‌داند. اما اگر عبارتی را که در نسخه کافی آمده، نیز در نظر بگیریم، افزون بر این دستاوردهای مادی، دستاوردهای غیرمادی دیگری نیز در حکمرانی به شیوه پیامبر خواهیم دید. در نسخه کافی (8/63) آمده است: «بدانید که اگر از این خورشید شرقی اطاعت کرده بودید شما را به شیوه پیامبر می‌برد و در نتیجه کوری، کری و لالی‌تان را درمان می‌کردید و از ظلم‌پذیری رها می‌شدید و ....: وَ اعْلَمُوا أَنَّكُمْ إِنِ اتَّبَعْتُمْ طَالِعَ الْمَشْرِقِ سَلَكَ بِكُمْ مَنَاهِجَ الرَّسُولِ ص فَتَدَاوَيْتُمْ مِنَ الْعَمَى وَ الصَّمَمِ وَ الْبَكَمِ وَ كُفِيتُمْ مَئُونَةَ الطَّلَبِ وَ التَّعَسُّفِ وَ نَبَذْتُمُ الثِّقْلَ الْفَادِحَ عَنِ الْأَعْنَاقِ ...». درمان شدن گوش، چشم و زبان مردم، یک دستاورد معنوی و غیرملموس برای جامعه است. شاید «درمان شدن چشم»، کنایه از بصیرت کافی برای حق‌بینی، «درمان شدن گوش» کنایه از حق‌شنوی و حق‌پذیری (اطاعت از امام جامعه) و «درمان شدن زبان» کنایه از حق‌گویی و عدالت‌طلبی باشد. #عدالت ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ #با_معارف_نهج البلاغه 300 https://eitaa.com/banahjolbalaghe ┄┅═✧☫ با نهج البلاغه ☫✧═┅┄ 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a .

https://eitaa.com/banahjolbalaghe لینک کانال↙️ https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله درباره کلمه‌ی «ابتذل نفسک» در نامه 59، در شروح و ترجمه‌ها، تأمل کافی نشده است. این کلمه در فقه سیاسی و فقه حکمرانی، کلمه‌ی راهگشایی است. این یادداشت، تأملی است درباره این تعبیر همراه با گزارشی از شروح و ترجمه‌ها. https://eitaa.com/banahjolbalaghe ┄┅═✧☫ با نهج البلاغه ☫✧═┅┄ 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a .

بسم الله 🟣آیین حکمرانی و یک تکرار غیربلیغ در نامه 25 نهج البلاغه؟ ارباب علوم بلاغی، «تکرار» را مخل به فصاحت دانسته‌اند. برخی بلاغیان، اما، توضیح داده‌اند که همه اقسام تکرار، مخل به فصاحت نیست. نامه 25 نهج البلاغه از نظر توجه حاکمیت به ریزترین ظرائف عدالت، یکی از معجزه‌های حکمرانی امیرالمؤمنین علیه السلام است. در این نامه تصریح شده است که درآمدهای دولت، بر اساس کتاب و سنت در میان مردم تقسیم خواهد شد (لِنَقْسِمَهَا عَلَى كِتَابِ اَللَّهِ وَ سُنَّةِ نَبِيِّهِ صلى الله عليه وآله). اما ین مضمون، دو مرتبه‌ی دیگر نیز در همین نامه، تکرار شده است؛ یکی در آنجایی که فرمود: «حَتَّى يُوَصِّلَهُ إِلَى وَلِيِّهِمْ فَيَقْسِمَهُ بَيْنَهُمْ» و دیگری در آنجا که فرمود: «نُصَيِّرْهُ حَيْثُ أَمَرَ اَللَّهُ»! ابن ابی‌الحدید درباره این تکرار نوشته است: «چنین تکراری را آیین بلاغت اقتضا نمی‌کند اما به گمان من، علی ع دوست داشته با احتیاط، بدگمانی را از دستگاه حاکمیتی خود دفع کند چرا که روزگار به روزگار فاسدی تبدیل شده بود و مردم بویژه با آن‌ خیانتهایی که در حکومت عثمان دیده بودند، سرشار از بدگمانی به حکومت شده بودند». 📚ابن ابی‌الحدید 15/153. #با_معارف_نهج البلاغه 301 https://eitaa.com/banahjolbalaghe ┄┅═✧☫ با نهج البلاغه ☫✧═┅┄ 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله 🟣خطر خائنان مزوّر در میان مدیران و راه مقابله با آن در انتخاب مدیران به هوش و اطمینان شخصی و خوش‌گمانی خود اعتماد نکن چرا که رجال [مدیریتی] همواره با ظاهرسازی و خوش‌خدمتی، خود را در نظر زمامداران، شایسته جلوه می‌دهند در حالی‌که در باطنشان هیچ خبری از خیرخواهی و امانتداری نیست و لکن آنها را با سابقه‌ای که در مدیریتهای پیشین داشته‌اند امتحان کن و آنهایی را برگزین که خوش‌ترین خاطره از آنان در حافظه مردم باقی مانده باشد و در میان مردم به امانتداری مشهورتر باشند. لاَ يَكُنِ اِخْتِيَارُكَ إِيَّاهُمْ عَلَى فِرَاسَتِكَ وَ اِسْتِنَامَتِكَ وَ حُسْنِ اَلظَّنِّ مِنْكَ فَإِنَّ اَلرِّجَالَ يَتَعَرَّضُونَ لِفِرَاسَاتِ اَلْوُلاَةِ بِتَصَنُّعِهِمْ وَ حُسْنِ خِدْمَتِهِمْ وَ لَيْسَ وَرَاءَ ذَلِكَ مِنَ اَلنَّصِيحَةِ وَ اَلْأَمَانَةِ شَيْءٌ وَ لَكِنِ اِخْتَبِرْهُمْ بِمَا وُلُّوا لِلصَّالِحِينَ قَبْلَكَ فَاعْمِدْ لِأَحْسَنِهِمْ كَانَ فِي اَلْعَامَّةِ أَثَراً وَ أَعْرَفِهِمْ بِالْأَمَانَةِ وَجْهاً فَإِنَّ ذَلِكَ دَلِيلٌ عَلَى نَصِيحَتِكَ لِلَّهِ وَ لِمَنْ وُلِّيت. نامه 53 #با_معارف_نهج البلاغه 302 https://eitaa.com/banahjolbalaghe ┄┅═✧☫ با نهج البلاغه ☫✧═┅┄ 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a