💠چگوارا، احمد شاه مسعود و اینک حاج قاسم... 🖋محمد وکیلی 🔸یک: #ارنستو_چگوارا چریک، سیاست‌مدار، نظریه‌پرداز جنگی و انقلابی و یکی از شخصیت‌های اصلی انقلاب کوباست و به عنوان یکی از نمادهای انقلابی در سطح جهانی شناخته می شود که مجله تایم از او به عنوان یکی از 100 شخصیت تأثیرگذار قرن بیستم یاد می کند. دانشجوی آرژانتینی که با گسترش موج انقلابی #فیدل_کاسترو در کوبا به او ملحق شد و خیلی زود به چهره‌ای مشهور و برجسته در میان انقلابی‌های کوبا تبدیل شد و پس از انقلاب کوبا، عهده‌دار نقش‌های کلیدی متعددی در دولت جدید شد که آموزش نیروهای نظامی و تعلیم شبه نظامیان و چریکهای انقلابی از آن جمله است. چگوارا بعد از تثبیت انقلاب، به قصد گسترش مبارزات ضدآمریکایی، کوبا را ترک کرد و با سفر به کشورهایی چون پرو، اکوادور، پاناما، کاستاریکا، نیکاراگوئه، کنگو و بولیوی، ظرفیتهای انقلاب نهفته در این کشورها را فعال نماید. در این مدت چگوارا تبدیل به شخصیتی بین المللی در مبارزه با نظام امپریالیستی آمریکا شده بود. اما در میانه راه و وقتی که هنوز در ابتدای چنین هدف بزرگی بود توسط سازمان سیای آمریکا کشته شد. بعد از کشته شدن چگوارا که می توان از او به عنوان بازوی گسترش دهنده انقلاب کوبا در میان مردم آمریکای لاتین نام برد، انقلاب کوبا هر چند توانست به حیات خود ادامه دهد اما دیگر هرگز نتوانست به فعال‌سازی ظرفیتهای انقلابی آمریکای لاتین کمک کند و به همین دلیل نیز انقلاب کوبا از آن زمان به بعد، به انقلابی در محبوس شده تبدیل گشت. 🔸دو: #احمد_شاه_مسعود مبارز و مجاهد افغان که با حمله ارتش سرخ و سپس طالبان به مبارزه و مقاومت پرداخت. این مقاومت دراز مدت و جنگها و مبارزات چریکی، احمد شاه مسعود را چهره ای مطرح و محبوب در میان مجاهدین افغان بدل ساخت که نام و آوازه اش به بیرون از مرزهای افغانسان گسترش یافت و به ویژه در تاجیکستان، ایران و پاکستان محبوبیتی خاص یافت و به "شیر دره پنجشیر" معروف گردید. آمریکا که بعد از خروج ارتش سرخ شوروی از افغانستان به دنبال ایجاد پایگاهی ثابت در این کشور بود به خوبی آگاه بود که با حضور احمد شاه مسعود و با توجه به نفوذ کاریزماتیکی که در میان مجاهدان افغان دارد و به ویژه با توجه به قرابت فکری که با ایران دارد نمی تواند تئوری احداث پایگاه در این کشور را عملیاتی کند به همین دلیل نیز احمد شاه مسعود در 9 سپتامبر2001 دقیقا دو روز قبل از حادثه 11 سپتامبر و حمله به برجهای دوقلو، که آغازگر تحولات شگرف در خاورمیانه بود به طرز مشکوکی به شهادت شد. 🔸سه: با شروع #بهار_عربی در سال2010 میلادی، آمریکا تلاش نمود با استفاده از فرصتی که فراهم آمده با تغییر نسل گماشتگان خود در غرب آسیا، بقای تسلط خود بر منطقه و نیز امنیت رژیم اشغالگر قدس را برای دهه‌های آینده تضمین نماید؛ اما فعال شدن #سپاه_قدس جمهوری اسلامی ایران و ورود آن به عرصه میدانی فعال‌سازی ظرفیتهای مقاومتی کشورهای این منطقه، طراحی و برنامه ریزی آمریکا را با مشکل جدی مواجه نمود و این دهه که #دهه_چهارم_انقلاب_اسلامی ایران بود را تبدیل به خطرناکترین دهه انقلاب برای آمریکا نماید. سردار #شهید_قاسم_سلیمانی که با پشتوانه ای که از نظام اسلامی ایران داشت و با توجه به روحیه مجاهدانه و شخصیت کاریزماتیک، به سرعت تبدیل به محور و رهبر جریانهای مقاوم از شرق آسیا تا غرب آسیا و شمال آفریقا شد. چه بسا چندین سال قبل می باید #خاورمیانه_جدید مدنظر آمریکا متولد شده بود اما هوشمندی و تلاش مجاهدانه حاج قاسم نه تنها برنامه‌ریزی نظام سلطه را بر هم زد بلکه از دل چنین تهدیدی، فرصتی تاریخی و استراتژیک برای ایران فراهم آمد که توانست با به دست گرفتن هدایت جریانهای انقلابی کشورهای مسلمان، عملا زمینه اخراج آمریکا از کشورهای اسلامی را کلید زند. آمریکا به خوبی دریافته بود که همانند کوبا و افغانستان با بودن امثال حاج قاسم به هیچ وجه امکان طراحی و برنامه‌ریزی برای پیش برد اهداف خود را نخواهد یافت. 👇👇👇

👆👆👆 🔸اما آنچه که آمریکایی ها از آن غافل بودند تفاوت مورد #حاج_قاسم با دو مورد پیشین است؛ از جمله: 🔹۱. از لحاظ زمانی، ترور چگوارا و‌ احمدشاه زمانی اتفاق افتاد که افغانستان و‌ کوبا غرق در بی‌ثباتی و منازعات داخلی بودند اما ایران علی رغم فشارهای تحریمی سالهای اخیر، به ویژه از لحاظ نظامی در اوج آمادگی به سر می برد. و‌ اخباری که توهم بی ثباتی داخلی را برای آمریکا ایجاد کرده، موجب چنین اشتباه محاسباتی فاحش از سوی آمریکا گردید. 🔹۲.شخصیت کاریزماتیک حاج قاسم و محوریتش در جریان مقاومت، منتسب به شبکه ای از شخصیتهاست که محبوبیتشان و محوریتشان یکی بیش از دیگری است و عملا حذف یکی از آنان، نه تنها خللی در فعالیت این شبکه ایجاد نمی کند بلکه بیش از پیش بر قدرت و جنبه کاریزماتیک آن می افزاید، وضعیتی که در ترور رهبر پیشین حزب الله و نیز سایر فرماندهان مقاومت شاهدش بودیم. 🔹۳. تفاوت دیگر، پتانسیل و ظرفیت واکنشی و پاسخ‌دهی به ترور است؛ طراحان ترور #سردار_شهید باید می دانستند که بر خلاف افغانستان و کوبا، جمهوری اسلامی ایران به ویژه سپاه پاسداران، طی سالهای به چنان دستاورد نظامی و تکنولوژیک پیچیده ای دست یافته و ‌گسترش داده که در هرگونه درگیری و منازعه‌ای، دستی برتر و بالاتر را خواهد داشت. 🔸در چنین وضعیتی، هر دشمن عاقلی باید متوجه می شد که هرگونه سوقصد به جان فرماندهان این جبهه، با واکنش قاطع و مقتدرانه مواجه خواهد شد. اتفاقی که سحرگاه امروز رقم خورد و پایگاههای نظامی آمریکا توسط موشکهای سپاه پاسداران درهم کوبیده شد. حمله‌ای که خسارتهای آن برای دشمن، بیش از آنکه ادوات و نفرات باشد حیثیتی و هژمونیک بود و حیثیت و اقتدار هژمونیک آمریکا را که بعد از #جنگ_جهانی_دوم حفظ کرده بود بر باد داد. #شهید_قاسم_سلیمانی #انتقام_سخت 🔻🔻🔻🔻 @daghdagheha

💠ده عبرت تمدنی از شهادت حاج قاسم‌ 🖋حجت الاسلام خسروپناه 🔸شهادت حاج قاسم درس‌ها و عبرت‌های زیادی به ملت و دولت ایران و جهان اسلام عطا کرد؛ اگر بصیرتی باشد: 🔸۱. دیدگاه "دنیای امروز دنیای مذاکره است نه موشک" به شدت ابطال شد چون سردار دل‌ها را با موشک آمریکایی زدند. 🔸۲. آمریکا از نابودکننده داعش کینه داشت و گستاخانه و احمقانه قهرمان مبارزه با تروریسم را به شهادت رساند، چون خود، تروریست و پرورانده تروریسم است. 🔸۳. قوانین و تعهدات بین‌المللی برای آمریکا ارزشی ندارد. چون با استکبار تمام، مستشار قانونی دولت عراق را ترور کرد و لذا دلخوشی به برجام و fatf و غیره، بی‌خردی محض است. 🔸۴. آمریکا با شهادت مجاهدان ایرانی و عراقی نشان داد که نه تنها دشمن ایران بلکه دشمن عراق و همه بلاد اسلامی است. 🔸۵. اقتدار سیاسی و علمی و اقتصادی و نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی‌ و در یک عنوان مدیریت جهادی حاج قاسمی، تنها راه خروج از تحریم‌هاست؛ نه پشت میز نشستن و به اجانب دلخوش شدن. 🔸۶. مقاومت جهانی باید استمرار یابد و الّا جنایت‌های شیطان بزرگ ادامه خواهد یافت. 🔸۷. وحدت ایرانیان با هم و وحدت ایران و عراق و وحدت جهان اسلام، ضرورتی تمدنی است. 🔸۸. عصبانیت استکبار جهانی از حاج قاسم به جهت ولایتمداری او بود چون میدانست ولایت، محور مقاومت است. 🔸۹. آمریکا به طور مستقیم مالک اشتر را ترور کرد و به نوکرانش نسپرد؛ تا کمر علیِ زمانه را خم کند؛ غافل از اینکه شهادت حاج قاسم به دست شیطان بزرگ، میلیون‌ها مالک اشتر علی را تربیت کرد. 🔸۱۰. ذلت و هراس آمریکا و نوکرانش با شهادت سردار قلب‌ها نمایان شد؛ پس ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اقتدار آمریکای جنایتکار را باور نکنید و از او نهراسید و کدخدایش نخوانید./ ۱۷دی ۹۸. #شهید_قاسم_سلیمانی #انتقام_سخت 🔻🔻🔻🔻 @daghdagheha

💠جامعه ایران قلب جهان اسلام بوده است 🔸صحبتهای استاد حمید پارسانیا در مجله تصویری زاویه: ♦️جامعه ایران و به‌تبع آن شخصیت شهید سلیمانی را باید در سطح جهانی تحلیل کرد. جامعه ایران هویت فرهنگی و تمدنی با عقلانیت متناسب با خودش دارد. جامعه ایران قلب جهان اسلام بوده است و عقلانیت جهان اسلام در ایران نظم می‌گرفته است. با شهادت شهید قاسم سلیمانی شوکت سلیمانی و درهم‌شکننده جهان اسلام خود را نشان داد. ما در بستر عقلانیت‌مان مفهوم‌سازی و تئوری‌پردازی نکرده‌ایم. جهان اسلام دارد می‌رود و ما اینجا درگیر نظریات غلط و آدرس‌های غلط هستیم. شهید سلیمانی چه مدرکی داشت؟ کجا درس خوانده بود؟ ♦️علت این‌که ایشان خیلی از دوگانه‌ها را تحت‌الشعاع قرار داد این بود که روی مسئله اصلی امت اسلامی و نیازی که همه طلب می‌کردند دست گذاشت و آن را پاسخ داد. دقیقاً بر روی نیازی که امت اسلامی در این ۲۰۰ سال با تمام وجود حس می‌کند، این‌که نظام سلطه در دنیای اسلام حضور دارد دست گذاشت. قواعد زیست را متناسب با حوزه فرهنگی خودش در قواعد جهانی شکل می‌دهد. مفاهیمی مثل تروریسم و حقوق بشر را او تعریف می‌کند و احساس حقارت اسلام را پاسخ می‌گفت. ♦️جهان امروز، جهان قدرت است. گول ظاهر این جهان که با گفتگو می‌توان مسائل را حل کرد را نخورد. دو چیز را باید تفکیک کرد: یکی این‌که آیا این جهان، جهان گفتگو است یا مرزها را قدرت‌ها تعیین می‌کنند؟ نکته دیگر هم این‌که وقتی وارد گفتگو می‌شویم به‌عنوان یک مصلحت است که به این مسئله عمل می‌کنیم. البته در برجام هم به این مسئله توجه داشته‌اند. کسانی که در برجام وارد شده‌اند باید از درسی که گرفته‌اند با افتخار سخن بگویند. ♦️آمدن مردم به‌سوی شعار انتقام، هراس از این است که نکند که عقب بنشینیم و غیر از چهارچوب‌های قدرت بخواهیم انتقام را دنبال کنیم. مفاهیمی مثل اسلام، اخلاص، شهادت، ایثار و ... را پاس نمی‌داریم و برنامه‌ریزی فرهنگی برای حفظ این مفاهیم نداریم و جامعه ما نشان داد که ظرفیت این مسئله را دارد. #شهید_قاسم_سلیمانی #انتقام_سخت #استاد_پارسانیا 🔻🔻🔻🔻 @daghdagheha

💠حزب الله و میراث اجتماعی سردار سلیمانی... 🖋سلمان کدیور 🔶ترور سردار سلیمانی ابعاد پیچیده بسیار زیادی دارد که مجال پرداختن به آن در این مجال نیست، اما به اعتراف همه فقدان این سردار ملی ضربه مهلکی به جمهوری اسلامی است. 🔶برخی این ضربه را در بعد امنیتی نظام تحلیل می کنند که کاملا درست است، اما به نظر من فقدان ایشان یک خسارت بزرگ از جهت مشروعیت بخشی به نظام است. 🔶سردار سلیمانی شخصیتی ملی بود حلقه اتصال بسیاری به حاکمیت بود. یعنی بسیاری از افراد جامعه که حتی جمهوری اسلامی یا انقلاب را به هر علتی قبول نداشتند، به ایشان عشق و علاقه می ورزیدند و از طریق ایشان، خودآگاه یا ناخودآگاه به نظام گره می خوردند و مشروعیت نظام را تایید می نمودند. 🔶سردار سلیمانی برای مذهبی ها مالک اشتر را بازنمایی می کرد و غیر مذهبی ها او را آریو برزن و رستم و آرش می خوانند. برخی او را چون علمدار کربلا می دانستند، و برخی سرباز فداکار وطن. او به راستی نماد روح جمعی همه ایرانیان بود. 🔶علت این عشق وافر به او علاوه بر جانفشانی هایی که برای وطن کرده بود، ریشه در نگرش ایشان به جامعه به مثابه خانواده داشت. حتما شنیده اید سخنان ایشان را که گلایه می کرد که چرا برخی دسته های دیگر مردم را به نام اصلاح طلب، اصولگرا، بی حجاب و ... از نظام جدا می کنند. او دختران کم حجاب کشور را خلاف رویه چهل ساله، طرد نمی کرد بلکه دختر خود می خواند و به آنان اظهار علاقه پدرانه می نمود. 🔶من چند روز است به این فکر میکنم که تکلیف این قشر خاکستری که به واسطه سردار شهید به نظام متصل می شدند چه می شود؟ آیا کسی هست که بتواند این قشر همچنان به نظام متصل نگاه دارد ؟ آیا جایگزینی برای جایگاه اجتماعی سردار می توان متصور شد؟ 🔶امروزه در کشور، جریان مذهبی یا حزب اللهی که ادعا می کند بیشترین نزدیکی را به سردار شهید دارد، آیا می تواند دست از منش چند دهه گذشته خودش بکشد و داد عشق به بی حجابان را بزند و آنان را بین انتخاب نوع پوشش و اسلام مخیر نسازد؟. 🔶آیا این جریان آغوش خود را برای سایر جوانان این مملکت، با اندیشه های مغایر با خودشان باز می کند و آنان را عضوی از خانواده خویش قلمداد می کند ؟ 🔶آیا این جریان دست از مرزشکنی های متوهمانه حول گفتمان خودی و ناخودی می کشد و چون سردار علمدار عشق و عاطفه و مدارا با همه گروه های جامعه می گردد؟ 🔶از اصلاح طلبان توقعی نیست اما واقعیت این است که جریانی که مدعی قرابت به سردار شهید هست، تا کنون از این حیث، از او فاصله نجومی داشته و اگر بخواهد راه آن شهید را ادامه دهد، باید دست به اصلاح فکری و نگرشی خود آن هم به صورت عمیق بزنند. ❇️انتشار یادداشتها به معنی تایید کامل آنها نیست؛ #دغدغه‌های_حوزوی آماده انعکاس نقدها و تحلیلها شما پیرامون مطالب منتشر شده در کانال می باشد. 🔻🔻🔻🔻 🆔 @daghdagheha

💠بی رودربایستی با مرجعیت عراق 🔸به پاس خون شهیدان ابومهدی و حاج قاسم سلیمانی 🖋 سجاد مرادی 1️⃣ تضعیف مرجعیت به عنوان بالاترین نهاد دینی در جامعه تشیع قطعا قابل قبول نیست و اگر انتقادی بخواهد از جایگاه آن نهاد بکاهد، باید لب دوخت و سخن نگفت؛ اما بپذیریم که ما نیز عادت کرده‌ایم محافظه‌کارانه در برابر اشکالاتی که وارد است -و یا می‌پنداریم که وارد است- چشم بپوشیم، تا مرجعیت کمتر طعم تلخ انتقاد را بچشد و طبعاً فرصت کمتری نیز برای اصلاح و رشد رویکردهای خود بیابد و بارها و بارها رویه گذشته را تکرار نماید. 2️⃣ شخصیت آیت‌الله سیستانی بدون شک شخصیتی ممتاز و تأثیرگذار نه تنها در عراق بلکه در سراسر پهنه جغرافیای تشیع است، و اقدامات مثبت ایشان در مقابله با نیروهای اشغالگر و نیز حفظ کیان عراق بی‌شک قابل انکار نیست، اما شهادت سردار شهید قاسم سلیمان و شهید ابومهدی المهندس این سؤال را در پیشاپیش چشمان قرار داد که آیا به راستی مرجعیت نجف توانسته است به خوبی از سرمایه گران‌قدر خویش در راستای دفاع از تشیع بهره برداری کند و طرحی نو برای آینده‌ی عراق دربیندازد؟ 3️⃣ حجت الاسلام والمسلمین سید جواد شهرستانی چند سال قبل با انتقاد از کسانی که مرجعیت نجف را مرجعیت صامت نامیده بودند، گفت: می‌‌گویند مرجعیت نجف، ساکت است، ولی با همین سکوتمان آمریکا را از عراق خارج کردیم. اما سوگمندانه باید پذیرفت که اتفاقات اخیر عراق نشان داد که این سخنان چندان با واقعیت موجود منطبق نیست. چگونه می‌توان پذیرفت که آمریکا از عراق خارج شده است در حالی که یک سوم از نفت عراق را به یغما می‌برد و پهپادها و هواپیماهای آن آزادانه بر فراز عراق مانور می‌دهند و مردم مظلوم را به بهانه مبارزه با داعش نشانه می‌گیرند؟ به راستی مرجعیت نجف چه برنامه‌ای برای مقابله با این معضل خطیر و نفی سبیل از کفار بر مقدرات عراق تدارک دیده است؟ 4️⃣ متأسفانه موضع مرجعیت در آشوب‌های عراق و نیز ماجرای شهادت شهید قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و نیز اتفاقات قبل از آن شاهد بودیم، موضعی متناسب با جایگاه مرجعیت نبود و در واقع در پازلی که آمریکایی‌ها چیده بودند بازی شد. چگونه می‌توان پذیرفت که فرمانده حشد الشعبی –یعنی همان نهادی که به فرمان مرجعیت عراق تأسیس شده است- به دست نیروهای اشغالگر کشته شود، و مرجعیت عراق به عنوان پدر معنوی این کشور و مؤسس این نهاد جهادی به جای خونخواهی از این شهید مظلوم و اعتراض تند و علنی در برابر سیاست‌های خصمانه آمریکا، تنها اطراف اختلاف را به ضبط نفس فرابخواند؟ چگونه ممکن است که مرجعیت، انتقام از خون محوری‌ترین فرمانده جنگ علیه تکفیریان داعشی جان خود –همو که اگر نبود اثری از عتبات مقدسه و حوزه نجف باقی نمانده بود- را در یک کفه گذاشته و ترور آمریکای جنایت‌کار را در کفه دیگر و هر دو را با هم محکوم کند؟ و چگونه می‌توان توجیه کرد که نزاعی میان کشور پرچمدار تشیع و مصداق اتم دار الکفر شکل بگیرد، و مرجعیت در موضع بی‌طرفی ایستاده و هر دو طرف را محکوم نماید، آن هم در شرایطی که جمهوری اسلامی همه تمهیدات لازم برای آسیب‌ندیدن شهروندان عراقی را فراهم دیده است؟ 5️⃣ به فضل الهی و به برکت انقلاب اسلامی، جامعه شیعی امروز در نقطه اوج اقتدار آن ایستاده است. امروز جمهوری اسلامی، نام نظامی محصور در مرزهای یک سرزمین نیست، بلکه عنوانی است که مرزهای جغرافیایی را -که کفار به وسیله آن کشورهای شیعی و اسلامی را پاره پاره کرده‌اند- در نوردیده و همه را زیر بیرق اسلام گرد آورده است. اگر حمله به پایگاه آمریکایی در عراق –که ریشه همه مشکلات امروز عراق است- در نظر مرجعیت عراق نقض حاکمیت و زیرپاگذاشتن مرزهای تصنعی میان دو کشور شیعی است؛ اما جمهوری اسلامی با صدای رسا اعلام کرده که همه شیعیان فرزندان او هستند و آماده است حتی حاج قاسم خود را برای دفاع از شیعیان در هر نقطه از عالم و خنثی‌سازی توطئه بیگانگان فدا سازد. آمریکا ریشه مشکلات عراق است و اگر مرجعیت عراق به این حقیقت باور دارد و ایران اسلامی را نه هم‌چون اشغالگران آمریکایی بیگانه، بلکه برادر خود می‌داند، پس آیا بهتر نیست که به اقتدار ایران تکیه کند و هم‌صدا با آن اخراج آمریکا از عراق را فریاد بزند؟! #شهید_قاسم_سلیمانی #انتقام_سخت #حوزه_علمیه #نجف @Manahejj 🔻🔻🔻🔻 🆔 @daghdagheha

💠فاجعه دروغ 🖋روح‌الله جلالی 🔸در کتابی می‌خواندم که یکی از مسئولین می‌گفت امام خمینی در جلسه‌ای به ما اعلام کرده بودند که در نهان تصمیمی نگیرید و سخنی نگویید که اگر افشا شد نتوانید آن را به مردم توضیح دهید. 🔸بامداد انتقام سپاه، هواپیمای مسافربری را به خطا انداختیم. سه روز گذشت و بعد از فشارهای بین‌المللی اعلام کردیم که خودمان به خطا زدیم. سه روز بعد از آنکه ما طرفداران نظام، با عالم و آدم و بحث کردیم که چر انقدر شرارت دارید؟ سه روز بعد از آنکه شب و روز به سخنان قاطع مسئولین جزء که معلوم نبود بیچاره‌ها با اعتماد به گزارشات، مرگ اعتبار خود را رقم زدند، با قاطعیت تمام سخنان دیگران را رد کردیم. ترسیدیم اگر راستش را بگوییم ماجرای انتقام، معکوس شود؟ این اخلاصی بود که از حاج قاسم آموختیم؟ 🔸زیاد سخن نگویم که حال همه خراب است. الان فقط ضدانقلاب خارجی یعنی همان‌ها که از شهادت حاج قاسم خوشحال شدند از شنیدن این فاجعه دروغ، در حال جفتک‌پرانی هستند، وگرنه تندترین اصلاح‌طلب و مخالف داخلی هم حالش خوش نیست. 🔸پس از خبر شهادت سردار، یکبار دیگر انگار وحدت سیاسی شکل گرفته است! همه گروه‌های سیاسی داخلی شوکه و غم‌زده هستند. ما رقبا را ضدایران می‌دانیم ولی بسیاری از آنان عاشق ایرانند. 🔸فقط همین را بگویم که بیایید یکبار فکر کنیم اینکه چرا برخی از ما دروغ و شیطنت را در دعواهای سیاسی حلال می‌دانستیم و یک میلیون بار تکرار می‌کردیم تا باور کنیم از بیخ راست است. 🔸همین چند روز با سواستفاده از شهادت سردار عزیزمان و اقبال میلیونی ملت، چقدر گناه سیاسی کردیم؟ چقدر به مرده و زنده تهمت زدیم؟ چقدر تهمت‌های تکراری قبل را تکرار کردیم؟ به والله در چند یادداشت قبلی دست به عصا و به ملاحظه تمام، نگرانی خود را اعلام کردم و ترسیدم از عاقبت آن. چون می دانستم برخی از ما شیطنت می‌کنیم و خدا با هیچ کس عقد اخوت ندارد. 🔸بسیاری تشکر کردند اما برخی هم گفتند از فاجعه کرمان نگو صلاح نیست! آب به آسیاب دشمن نریز! گفتند از دعوای سیاسی نگو و خود را خراب نکن که متهم می‌شوی... گفتند شما چرا وسط چنین حماسه‌ای دنبال نقطه ضعف می‌گردی و آب به آسیاب دشمن می‌ریزی؟ گفتند و گفتند و امروز دیدند چنان رودخانه به آسیاب دشمن سفاک ریختیم که حالاحالاها با قدرت تمام برایمان بچرخد. ♦️آقایان فقط به خاطر روح حاج قاسم برای حل این ماجرا دست به دامن گناه و ضعیف‌کشی و هر رفتار ناپخته‌ای نشوید که هزار برابر بدتر می‌شود. مراقب باشید از دستورات رهبر و ولی تخلف نکنید و پیشاپیش آتش به اختیار عمل نکنید. خدایا پناه بر تو... #شهید_قاسم_سلیمانی #سقوط_هواپیما #پدافند #خطای_انسانی #دروغ 🔻🔻🔻🔻 @daghdagheha

💠خاکستری‌نشینان 🖋دکترمحمدعلی فیاض‌بخش 🔸دوران نوجوانی و‌ جوانی نسل من، دوران گفتمانی از اعتقادات و آموزش‌های دینی بود که سردار آن دوران، شهید مرتضی مطهری بود. در میان بی‌شمار آثار مکتوب و شفاهی او، کتابی بود به نام «جاذبه و دافعه‌ی علی علیه‌السلام». در این اثر به شفافیت تمام، ‌می‌بینیم که‌ چگونه چهره‌ای مانند امیرالمؤمنین علیه‌السلام، در یک عصر واحد، محل تعاطف و نیز تخاصم بوده است. در این کتاب ارزشمند، دو قطب تاریک و روشن به‌همراه طیفی خاکستری میان آن دو قطب ترسیم شده است: دشمنان قسم‌خورده و دانای علی علیه‌السلام؛ دوستان عارف به حق او، و نیز مردمان سردرگم در طیف خاکستری میان این دو قطب. 🔸شهید مطهری وزن گفتار خویش را در این‌ کتاب، بیشتر بر تحلیل اوضاع و احوال طیف خاکستری جامعه‌ی آن روز متمرکز کرده و با نگاهی بسیار دقیق و جامعه‌شناسانه، به واکاوی و علت‌یابی رفتار طیف خاکستری با علی علیه‌السلام پرداخته است. 🔸بدون آن که از این‌ مثال، قصد جابه‌جا کردن مرزهای اعتقادی را داشته باشم و به تشابه‌سازی تاریخی علاقه‌ای بورزم، فقط از باب تقریب ذهن، به شباهت‌های جاذبه و دافعه‌ی سردار شهید قاسم سلیمانی نظر دارم. 🔸در این روزهای فقدان غمبار شهید سلیمانی، این دو قطب و نیز طیفی خاکستری قابل تمیزند: یک سر، دشمنان پلشت و‌ برنامه‌ریز؛ یک سو، دوستان بامعرفت و‌ نمک‌شناس، و یک طیف خاکستری که یا سکوت کرده یا دوپهلو حرف می‌زند. البته یک پیرنگ نازک زرد از پوزه‌های کفتاران آواره‌ی آن سوی آب‌ها نیز گاه چشم‌آزار است، که از دور پوزه بر سایه‌ی جسد سردار می‌سایند؛ همان فاحشگان در‌به‌در سیاسی‌ که همه‌ی جرئت و همتشان، تشکیل کمپین‌های طعن و طنز و دروغ ‌است و «بی‌بی»‌سی، مادربزرگ همه‌ی این پیرکفتارهاست. 🔸...و اما طیف خاکستری عبارتند از کم‌خبران دهن‌بین که همه‌ی اطلاعاتشان منحصر به آخرین خوانده‌های صفحه‌ی تلگرامیشان است. 🔸دو گروه اول (دشمنان و دوستان)، محل سخن این مکتوب نیستند. طیف زردِ «کمپین‌باز» نیز، بی‌مقدارتر از آنند، که شرافت و شأن این قلم، به توصیف عفونت رقاصی توییتریشان بپردازد و سرگرم تحلیل عقده‌های دوران کودکی و‌ نوجوانیشان شود. وزن این گفتار، بر گروه خاکستری است. 🔸در دنیایی که هژمونی ثروت و سلاح، همه‌ی مرزهای شرف و اخلاق و انسانیت را درنوردیده، بسیار ساده‌بینی و بی‌اطلاعی است، فی‌المثل، اگر بگوییم داعش زاییده‌ی پاگذاشتن حاج‌قاسم‌ها به آن‌سوی مرزهاست. 🔸اولاً، کافی است تقدم و تأخر این دو اتفاق را -که در تقویم مشخص است- در نظر آوریم؛ که آیا داعش و زایندگان داعش ابتدا قصد‌ ما را کردند یا امثال سلیمانی‌ها ابتدا رفتند و هل‌من‌مبارز طلبیدند؟ این که دیگر به تقویم ملک‌شاهی و زیج خوارزمی و اسطرلاب بغدادی نیاز ندارد؛ تاریخِ همین یک دهه است. 🔸ثانیاً، خاکستری‌نشینانِ تردیدگر -که از چندجا رنجیده‌اند و به هزارجای دیگر ربط می‌دهند- پاسخ دهند: در زمانی که کاندولیزا رایس، با نظریه‌ی خاورمیانه جدید، آرمان از نیل تا فرات را تئوریزه کرد، سردار سلیمانی‌ها در کدام ماورای مرزها جبهه‌گستر بودند؟ نیز پاسخ دهند: زمانی که ناوهای ائتلاف جهانی تا بیخ گوش ما در آ‌ب‌های بین‌المللی و‌ گاه سرزمینی ما جولان می‌دهند و لنگر می‌فکنند، آیا خود این حضرات تحلیلگرِ(!) خاکستری نشین، جربزه‌ی پوشیدن یک لباس غواصی برای بازدید از هیمنه‌ی فوق‌بشری(!) این شناورها را دارند؟ ...و اگر غیورمرد و مردانی بی‌جنجال و بی‌حاشیه و ناآلوده به برج‌سازی و خصولتی‌خری و زیاده‌خوری، تن به دریای حادثه سپردند تا امواج برخاسته از خرناس ناوها به سینه‌ی بندرگاه‌های کشورمان را بی‌اثر کنند، باید به فرضیه‌های فضایی روی آوریم که: بعله؛ این ما بودیم که بهانه به دست ناوها و ناخدایان دادیم؟! 🔸در ذات سیاست، غلط و درست، درهم تنیده است. سیاستمداران نیز آدم‌های همین درست‌ها و غلط‌ها هستند. لطفاً طیف خاکستری، لطفی کنند و بعد از آنکه سیاست‌های برون‌مرزی کشورمان را یکسره تخطئه می‌کنند و آن را علت تامه‌ی همه‌ی مشکلات می‌دانند، ابرویی هم نازک کنند و چینی نیز بر پیشانی مبارک آورند به سوی ناودارانِ ناوبری که از سال‌ها پیش از عزیمت سلیمانی به سوریه و عراق، رسالت و رنج سفر دریایی چندده‌هزارکیلومتری را بر خود هموار کرده‌اند؛ از بس نگران نفت و‌ گاز هستند در زمستان‌ها، و دغدغه‌ی کسادی دکان اسلحه‌فروشی‌شان را دارند در تابستان‌ها. -روزنامه اطلاعات/ شماره ۲۷۴۷۲ #شهید_قاسم_سلیمانی #جامعه 🔻🔻🔻🔻 @daghdagheha

▪️▪️انا لله و انا الیه راجعون▪️▪️ ⬛️آیت الله سیدمحمدرضا میبدی از علمای شاخص استان گلستان در سن ۹۹سالگی درگذشت. ▪️وی که بخش از زندگی علمی خود را در نجف اشرف گذرانده و محضر علمایی چون آیت الله خوئی، میرزاهاشم آملی، سیدیحیی یزدی، مرحوم حکیم گنابادی، سیدعبدالهادی شیرازی، سیدیحیی مدرسی یزدی بهره برده بود. ▪️ایشان به عنوان آخرین شاگرد عرفانی آیت الله سید علی قاضی طباطبائی به شمار می رفت. ▪️مرحوم آیت‌الله میبدی از سال ۱۳۲۸ ه.ش در راه بازگشت از زیارت امام رضا(ع) در شهرستان گرگان ساکن شد و در این مدت به جای سکونت در قم یا نجف، تمام عمر خود را در شهرستان گرگان گذراند و در عین گمنامی به پایگاه و مرجعی برای مراجعات علمی و اخلاقی منطقه تبدیل شد. 🔻🔻🔻🔻 @daghdagheha

💠روحانیت و بحران! 🖋احمد نجمی 🔹 اعلام رسمی چگونگی سقوط هواپیمای اوکراینی ناگهان شوک بزرگی وارد کرد. از ساعات اولیه صبح روز شنبه بهت خاصی بر کشور حاکم است. در گام نخست بهتر است واکنش‌های مختلف را بررسی کرده و سپس بیاندیشیم روحانیت و حوزه‌های علمیه چه نقشی در این فضای بحرانی می‌توانند ایفا کنند. 🔸 بخشی از جامعه‌ی ایران به صورت کامل و همه جانبه حامی نظام و انقلاب هستند. این گروه اگرچه با شنیدن خبر خطای انسانی و پرتاب موشک خودی به هواپیما شدیدا مغموم شدند اما بلافاصله با توجه به هجمه‌های مختلف- که بعدا خواهیم پرداخت- روحیه‌ي‌ خود را بازسازی کرده و علیرغم انتقاد از این اشتباه، مجددا اقدام به حمایت از نظام و نهادهای انقلابی از جمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نمودند 🔸 بخشی از جامعه در چند دهه‌ی اخیر به دلایل مختلف مخالف نظام هستند. این عده در وقایع گوناگون همیشه تلاش کرده‌اند از روش‌های مختلف در مقابل نظام بایستند. در دهه‌ي اخیر حضور میدانی این گروه رسمیت پیدا کرده‌است و در دو روز گذشته نیز شاهد تجمعات مختلفی از سوی آنان هستیم 🔸 اما بخش سوم جامعه که به جرات می‌توان آنان را اکثریت نامید در سطوح و درجات مختلف حامی نظام هستند اما برخلاف بخش نخست که نام بردیم این حمایت تحت تاثیر عملکرد حاکمیت افت و خیز دارد. 🔹به نظر می‌رسد اصلی‌ترین مخاطب حوزویان گروه سومی است که به عنوان اکثریت مردم از آنان نام برده‌شده است. اما در بحران اخیر با چه رویکرد و استراتژی با این طیف باید مواجه شد؟ بخشی از این رویکرد در چنین جو روانی حاکم بر جامعه را می توان بدین شرح بیان کرد: ◾️درک تاثر عمیق و حتی عصبانیت: مردم ما نسبت به این حادثه شدیدا متاثر و عصبانی هستند. اما فراموش نکنیم جنس این تاثر و عصبانیت مانند حادثه‌ی اسفباری است که برای یکی از اعضای خانواده پیش آمده است. همین طیف قبل‌تر، از شهادت سردار سلیمانی متاثر بودند. پس تاثر و حتی عصبانیت و بالاتر از آن رفتارهای ظاهرا تنش‌زا را تحمل و درک نمائیم.در سخنان و پاسخ‌هایی که می‌دهیم آنان را بخاطر این تاثر و عصبانیت ذی‌حق بدانیم و تلاش کنیم درک متقابل خودمان را به خوبی به آنان منتقل کنیم. ◾️خودداری از ارائه‌ي توجیهات تخصصی و فنی: هم‌اکنون در شبکه‌های مختلف از سوی طیف‌های گوناگون نظرات ظاهرا فنی و کاملا کارشناسی شده! ارائه می‌شود که هرطیفی براساس سلیقه و خوشایند خود این نظرات را ارائه می‌دهد. طبیعتا بعد از مدت کوتاهی این نظرات مورد خدشه قرار می‌گیرد. با توجه به چند وجهی و کاملا تخصصی بودن چرائی این واقعه اولا از بازنشر یا ارائه‌ی نظرات کارشناسی خودداری کنیم و ثانیا در قبال برخی مطالب ظاهرا تخصصی طیف مقابل تاکید کنیم تابع نظراتی خواهیم بود که به صورت رسمی از سوی مراجع ذی‌صلاح اعلام خواهد شد ◾️تلاش برای بازگرداندن اعتماد مردم: یکی از اصلی‌ترین بخش واقعه‌ی سقوط هواپیمای اوکراینی تاخیر در اطلاع‌رسانی است. این تاخیر اگرچه از سوی مسئولان امر بدیهی و ناگزیر اعلام شده اما باعث خدشه‌دار شدن اعتماد مردم شده‌است. این خدشه در صورتی که جبران نشود تاثیرات بسیار عمیق و غیرقابل جبرانی در تعامل حاکمیت با مردم خواهد گذاشت. اگرچه حوزویان نیز هنوز اطلاع دقیقی از چرائی این تاخیر ندارند اما لازم است به صورت کلی تلاش کنند اعتماد خدشه‌دار شده‌ی مخاطبان را ترمیم نمایند.یکی از بهترین راه‌های بازسازی اعتماد مردم یاداوری خدمات چهل‌ساله‌ی سپاه در عرصه‌های مختلف نظامی، سازندگی و اجتماعی است ◾️خودداری از گره زدن اختلافات سیاسی و حزبی به بحران اخیر: همان‌گونه که پیش‌ترگفته شد خارج شدن بخش زیادی از حوزویان از رسانه‌های فراگیر باعث شده‌است این گروه عملا از فضای تبلیغی رسانه‌های معاند نیز بی‌اطلاع باشند. خط اصلی تبلیغات معاندان و برخی از عوامل داخلی آنان بی‌اعتمادی مردم به شاکله‌ی کلی حکومت جمهوری اسلامی است. در این بین ممکن است عده‌ای بدون اطلاع از این خط تبلیغی یا روحیات خاصی که دارند تلاش کنند همان اختلافات سیاسی داخلی را در این بحران پیگیری کنند. این اقدام دست‌وپا زدن در یک حوض کوچکی است که در کنار اقیانوس و موج‌های سهمگین آن ساخته شده‌است. ◾️تاکید بر خانواده‌ی بزرگ ایران علیرغم همه‌ی اختلافات: پس از درک و به رسمیت شناختن تاثر و ناراحتی مردم لازم است با استدلال و ادبیان مناسب با مخاطب بر این نکته تاکید کنیم که جامعه‌ی ایرانی علیرغم همه‌ی مشکلات و اتفاقات ناگواری که تجربه کرده‌است خانواده‌ای خونگرم است که می‌تواند دوباره بر مشکلات مختلف غلبه کند. تذکر و یاداوری پیروزی‌های بزرگ ایران پس از برخی مصائب بسیار موثر است 🔻🔻🔻🔻 @mobahesat @daghdagheha

💠جامعه ایران و سوگ بی‌حماسه 🖋سیدیاسر تقوی 🔸هفته گذشته هواپیمای اوکراینی- بنا به آنچه تا کنون اعلام شده است- به جهت خطای انسانی توسط پدافند هوایی مورد اصابت موشک قرار گرفت و موجب جان‌باختن تعدادی از هم‌وطنان عزیز ما شد. همه ما می‌دانیم این اتفاق ناشی از شرایط جنگی بود. آمریکا سردار ما را ترور کرد و ما برای صیانت از هویت و عزت خودمان وارد فرایند انتقام شدیم. حتی اگر سناریوی «خطای انسانی» را بپذیریم و بر تمام احتمالات مداخله‌ی آمریکا چشم بپوشیم باز شرایط جنگی را نمی‌توان نادیده گرفت. 🔸اما چگونه میان افکارعمومی «روایت سوگ» برجسته شد و سخن از انتقام و جنگ با آمریکا به حاشیه رفت؟ عملکرد نهادهای مسئول در توضیح این خطای انسانی از جمله عواملی است که به اندازه کافی درباره آن نوشته و گفته‌اند. اما آنچه کمتر بدان پرداخته می‌شود فقدان نگاه حماسی است که ریشه در زمینه‌های اجتماعی دارد. حماسه روایتی است که در پس رویدادهای ملی و یا مکتبی، نشانه‌های قهرمانی، شجاعت و دلیری را جستجو و پررنگ می‌کند. 🔸حماسه قدرت خارق‌العاده‌ای دارد که می‌تواند سوگ را از رخوت و سرخوردگی نجات دهد و به حرکت و بالندگی برساند. انقلاب اسلامی برآمده از نگاه حماسی به سوگ عاشورا بود. ویرانی جنگ تحمیلی عراق با حماسه «دفاع مقدس» به سبک‌زندگی، صنایع موشکی، شهادت‌طلبی، مدیریت جهادی و... تبدیل شد. می‌توان گفت ایرانِ پس از انقلاب بیش از هر چیز بر پایه حماسه استوار است. 🔸حماسه ذاتا دشمن‌شکن است و سوگ‌ حماسی نیز همچنین. اما پرسش نگارنده این است که چرا در حادثه اخیر خبری از سوگ حماسی نبود و ما با نادیده انگاشتن دشمن و قهرمانی سربازان وطن، به روایت سوگ بسنده کردیم و نتوانستیم آن را با حماسه بیامیزیم؟ در مقابل این سوال مطرح می‌شود که مگر چنین حادثه‌ای می‌تواند ابعاد حماسی داشته باشد و برای آن حماسه سرود؟ 🔸می‌توان گفت هر مواجهه شجاعانه‌ای با دشمن- فارغ از شکست و پیروزی- ظرفیت حماسه‌سرایی دارد. حماسه دو عنصر اصلی دارد، اول: «شجاعت و قهرمانی سرباز وطن یا مکتب» و دوم: «دشمن» که هر دو عنصر در ماجرای اخیر ایفای نقش کرد که می‌توانستیم از آن استفاده کنیم. از سوی دیگر، هنگامی که جامعه با شکست روبرو می‌شود، کنار نهادن روایت حماسه و بسنده کردن به روایت سوگ، جامعه را دچار سرخوردگی و یأس می‌کند. اما چرا جامعه ایران از این سوگ بی‌حماسه یا به تعبیری «اندوه و انفعال» استقبال کرد؟ 🔸به نظر می‌رسد سرخوردگی و انفعال در فرهنگ شیعی ما بی‌سابقه نیست. ما همچنان پس از گذشت 40 سال از پیروزی انقلاب‌مان در روایت حماسی از سوگ عاشورا متفق‌القول نیستیم و در جریان‌هایی نیز انفعال را به عنوان یک ارزش اندوهناک در دوران غیبت منجی، ستایش می‌کنیم. این اگر بخشی از بدنه مذهبی جامعه را علیه نظام نشوراند، روایتی حماسی تولید نمی‌کند. 🔸در بخش دیگری از بدنه جامعه که سرعت بیشتری در مدرنیزاسیون زندگی خود دارند و نگاه دینی را در تحلیل‌های اجتماعی چندان دخالت نمی‌دهند، نوعی خودباختگی نسبت به دیگری ِما یعنی غرب نهادینه شده که در مقاطع شکست ظهور و بروز بیشتری می‌یابد و اجازه خروج از انفعال و آمیختن حماسه در روایت‌های خود را نمی‌دهد. این نگاه در افراطی‌ترین سوگیری خود ممکن است حتی به «روایت سازش» نیز روی بیاورد 🔸عامل دیگر، شیوع روایت انتقادی علیه قدرت (نظام) در ایران امروز است. ادبیات انتقادی خود معلول عوامل گوناگونی است. اقتضائات رسانه در پذیرش «خبر بد» و انتقادی، ناکارآمدی دولت کنونی در مدیریت کشور، سیاه‌نمایی‌های برخی جریان‌های عدالتخواه، دوگانه‌سازی میان مردم و حاکمیت، مذمت قدرت و سیاست و ... را می‌توان از عوامل شیوع ادبیات انتقادی علیه قدرت دانست. طبعا در چنین محیطی مقاومت افکارعمومی نسبت به نفی حماسه شکننده و آسیب‌پذیر خواهد بود. 🔸با توجه به عوامل مذکور می‌توان این فرضیه را مطرح کرد که بخشی از عوامل دگرگونی مواضع افکارعمومی در ایران طی یک هفته از «انتقام‌خواهی فعالانه» به «سوگواری منفعلانه»، ریشه در زمینه‌های اجتماعی ما دارد. ما در واکنش‌های خود به حادثه اخیر نتوانستیم جامعه را به یک سوگ حماسی دعوت کنیم و این تجربه‌ای برای تاریخ انقلاب خواهد بود. کاش صاحبان اندیشه و قلم فکری به حال نگاه حماسی در ایران کنند. ایرانِ پس از انقلاب، صرفا با روایت حماسی می‌تواند به حیات خود ادامه دهد. 🔻🔻🔻🔻 @sedyaser @daghdagheha

💠درگذشت فیلسوف منتقد علم جدید 🔸راجر اسکروتن؛ فیلسوف بریتانیایی در سن 76 سالگی درگذشت. او در زمینه‌ سیاست، اخلاق و انسان‌شناسی به تأملاتی پرداخته بود. وی رویکردی محافظه‌کارانه داشت و برخی از اندیشه‌های غالب امروزی را مورد نقد قرار می‌داد؛ با فمینیسم مخالفت کرده و آن را رویکردی افراطی می‌دانست. معتقد بود که فمینیسم، روابط بشر را دچار اختلال می‌کند؛ چرا که وقتی زنان هویت خود را بر اساس آنچه که فمینیست‌ها می‌گویند اجرا کنند، دیگر برای مردان غیر جذاب خواهند بود. وی معتقد بود که حقیقت جهان از دو جنس ساخته شده و نمی‌باید این دو جنس را به هم آمیخته کرد و یک وظیفه را از هر دو طلب کرد. در همین خصوص او به حیا برای زنان توصیه کرده بود (مقاله مردانگی مدرن). 🔸اسکروتن همچنین به برخی از علوم جدید نقد داشت. علم عصب‌شناسی را مورد نقد قرار می‌داد و معتقد بود که تمامی رفتارهای انسان را نمی‌توان بر اساس این علم تحلیل کرد. وی می‌گفت که همه‌ پرسش‌های منطقی درباره سرشت و رفتار انسان، قابل توصیف و تحلیل با این علم نیستند. معتقد بود که بسیاری از پرسش‌ها درباره افراد و رفتارهایشان تفسیری هستند. به عنوان مثال اینکه مدلول دست در تندیس داوود اثر میکل آنژ چیست، با هیچ علم عصب‌شناسی قابل درک نیست. بر همین اساس اسکروتن گفته بود که ابداع «عصب- قانون» به شدت خطرناک است؛ چرا که راهی جز الغای آزادی و مسؤولیت‌پذیری ندارد. وی گفته بود وقتی که نوبت به ویژگی‌های ظریف انسانی می‌رسد، برای تفسیر درست آنها ما به علوم انسانی نیاز داریم نه علم عصب‌شناسی (رهایی از مغز). 🔸اسکروتن به زیبایی‌شناسی هم اهمیت می‌داد. از همین رو مشاور خانم ترزا می (نخست‌وزیر پیشین انگلستان) در زمینه خانه‌سازی و زیباسازی بناها شده بود. او اعتقاد داشت که در دنیای جدید، راحتی جایگزین زیبایی کمیت‌ناپذیر شده است. وی به جریان‌های چپ که به زیبایی اهمیتی نمی‌هند و تنها نگاهی مصرف‌گرا دارند انتقاد می‌کرد. به برخی از آنها نقد می‌کرد که به تخریب محله‌های کهن پاریس دستور داده‌اند در حالی که خودشان در خانه‌هایی با سبک معماری سنتی زندگی می‌کنند (روشنفکری چپ کشیشی بدون خداست، گفتگوی اوژنی باستیه با اسکروتن). اسکروتن از همین رو به نقد جریان‌های چپ می‌پرداخت و می‌گفت که روشنفکران چپ فکر می‌کنند که چون ما چیزی را دوست نداریم، پس می‌‌توانیم با یک حرکت دست، تمامش را نابود کنیم. در حالی که این به یک هرج و مرج می‌انجامد. 🔸راجر اسکروتن که می‌گفت علم به تنهایی قادر به حل تمام مشکلات بشر نیست، نزدیک به پنجاه کتاب از خود باقی گذاشت. برخی از این آثار همچون «درباره سرشت انسان» و «تاریخ مختصر فلسفه جدید» نیز به فارسی ترجمه شده است. -به نقل از دین‌آنلاین #علم #فلسفه #فلسفه_غرب #راجر_اسکروتن 🔻🔻🔻🔻 @daghdagheha