💠رحیم پور ازغدی و سکولاریسم در حوزه 🖊مهدی کاظمی زمهریر ◀️در سخنرانی اخیر آقای حسن رحیم پور ازغدی، حوزه‌های علمیه به خاطر گرفتار شدن در سکولاریسم مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. از نظر وی، حوزه‌ها از پرداختن به مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که نظام سیاسی و جامعه با آن درگیر هستند، اجتناب کرده و به جای آن به مسائل سنتی مرتبط با دینداری فردی متمرکز هستند که به معنای سکولاریسم حوزه‌های علمیه است. راهکار وی، تمرکز حوزه‌های علمیه بر مسائل جدید و اخذ دستور کار خود از اجتماع است، نه پرداختن به مسائل ذهنی و غیرمرتبط با نیازهای اجتماعی. اما، آیا این راهکار به معنای خروج حوزه‌های علمیه از دایره سکولاریسم است؟ ◀️سکولاریسم (Secularism) را می‌توان به معنای «جدایی سیستم اجتماعی و آموزشی از دین»، «جدایی دولت از مؤسسات دینی»، «نفی تبعیض علیه افراد به نام دین یا تعریف هویت شهروندی براساس هویت دینی» و «عدم مشارکت دین در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی روزمره» دانست. همچنین، دیکشنری بریتانیکا آن را به معنای «جنبشی در جامعه در نظر می‌گیرد که معطوف به زندگی دنیوی در مقابل تمایل شدید در قرون وسطی به نادیده گرفتن امور انسانی و تفکر درباره خدا و زندگی پس از مرگ است». ◀️گفتار حسن رحیم‌پور ازغدی بیش از هر چیز ناظر به معنای نخست از سکولاریسم یعنی جدایی دین از سیستم اجتماعی است. لذا، پیشنهاد می‌دهد که حوزه‌های علمیه با درگیر شدن با مسائل جدید خود را از سلطه رویکرد سکولار نجات دهند، اما در تعبیر دوم که به معنای دنیوی شدن و گسست میان زندگی اخروی و زندگی دنیوی است، می‌توان ایده رحیم‌پور را نه خروج از سکولاریسم بلکه تشدید دنیوی شدن فقه دانست. ◀️در واقع، روش پیشنهادی رحیم‌پور ازغدی برای غلبه بر سکولاریسم یعنی اخذ پرسش‌ها و مسائل از جامعه و تلاش برای ارائه حکم بر آنها، روش مسلط بر فقه سنتی از گذشته تاکنون بوده است. آنچه، فقه سنتی را دچار عقب افتادگی کرده، تحول در زمینه‌های جامعه‌شناختی و ایجاد جامعه نو است که به‌طور اساسی از جامعه سنتی متفاوت است. در این میان، حیات حوزه‌های علمیه و فقه سنتی، در پیوند با جامعه سنتی ادامه یافته است. این وضعیت باعث عدم ورود نیازهای جامعه نو به درون برنامه‌های آموزشی و پژوهشی حوزه‌های علمیه گردیده است. تأکید بر ضرورت پیوند حوزه‌های علمیه با نیازهای جامعه نو، باعث تحول در سرشت فقه و دانش فقهی که به تعبیر سخنران سکولار است نمی‌شود، بلکه تنها افق فقه را از عالم سنتی به عالم مدرن تغییر جهت می‌دهد. ◀️اما تبعات این تغییر افق برای فقه سنتی چیست؟ پاسخ دنیوی شدن بیشتر فقه. اگر عالم جدید در گسست از عالم قدسی سازمان یافته است، تمرکز بر مسائل و نیازهای آن به معنای دنیوی شدن بیشتر نظام فقهی است. این مسئله با فهرستی که سخنران از دستورکارهای جدید فقه به زعم خود عرضه می‌کند، عیان می‌گردد؛ فقه نوین بیش از هر چیز درگیر اقتصاد و نظام بانکداری، نظام قضایی، سیاست خارجی و ... است و مسئله رستگاری فردی که بخش عمده‌ای از فقه سنتی را تشکیل می‌دهد و فقه از این زاویه به کردارهای روزمره نظر می‌کند، چندان دیگر در این نظام دانش جایگاهی نخواهد داشت. ◀️نظرگاه سخنران از جنبه دیگری نیز به سکولار شدن فقه می‌انجامد. فقه در تعریف سنتی یعنی صدور حکم شرعی از ادله تفصیلی. اما، سخنران بیشتر انتظار دارد که دانش فقه جانشین علوم اجتماعی گردد و به تحلیل نظام سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جدید بپردازد و برای رفع مشکلات این نظامات راهکارهایی عرضه نماید. #یادداشت #حوزه_علمیه #سکولاریسم #تجمع_فیضیه #تحول #نقد_و_نظر http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠آیا حوزه علمیه واقعا سکولار است؟ 🖊محمد وکیلی ◀️انتقاد از ناکارآمدی حوزه های علمیه طی چند سال گذشته،(علاوه بر محیطهای غیرحوزوی) در داخل حوزه علمیه با سخنرانی‌های اساتیدی چون حجت الاسلام اکبرنژاد به جریان افتاده بود، با تجمع هفته گذشته فیضیه و ورود دکتر رحیم‌پور ازغدی به این بحث و انتقاد از عدم توجه حوزه های علمیه به مسائل روز جامعه و نظام با واکنش ها و حواشی جدیدی که ایجاد کرد، وارد فاز جدیدی شد. حواشی‌ای که علاوه بر محیطهای حوزوی، به محافل غیرحوزوی نیز راه یافت و در ادامه فضای سیاسی را نیز در بر گرفت. هرچند که کشیده شدن اینچنین مباحثی به فضای عمومی سیاسی، امکان تحلیل و ارزیابی صحیح در مورد آن از بین می برد؛ با این حال به نظر می رسد در پرداخت این مسئله و ارزیابی عملکرد حوزه، چند نکته را باید مورد توجه قرار داد: 🔴وقتی می گوییم حوزه منظورمان چیست؟ حوزه علمیه نهاد یا مرکزی واحد، مشخص و قابل اشاره نیست و در واقع حوزه علمیه، مجموعه ای از مراکز، نهادها، موسسات و افرادی هستند که در عرصه تولید علم دین، تربیت کارشناس دین و تبلیغ دین فعالیت می کنند. بخشی از این مراکز، نهادها و سازمانها توسط شخصیت های حوزوی همچون مراجع تقلید و فضلای حوزوی تأسیس شده اند که معمولا فعالیت های علمی پژوهشی حوزه های علمیه در این مراکز صورت می گیرد. و بخشی دیگر توسط نظام سیاسی راه اندازی شده اند. لذا نمی توان حوزه علمیه را به عنوان مرکز یا نهادی یکپارچه مورد ارزیابی قرار داد. 🔴حوزه علمیه در این مدت چه کرده و چه چیزی تولید کرده است؟نگاهی به حجم و تنوع فعالیت های مراکز و نهادهای حوزوی نشان می دهد چندان هم که منتقدان میگویند بی توجه به مسائل نظام و جامعه نبوده است. حوزه، علاوه بر ایجاد نهادها و مراکز پشتیبان نظام، و علاوه بر تربیت افراد و شخصیتهایی که در حساس ترین مراکز و نهادهای حکومتی مسئولیت دارند و علاوه بر تولید مجموعه ای از محتواها در عرصه های مختلف علوم انسانی، اساتید و شخصیتهای علمی مهمی را نیز تربیت و عرضه نموده است. شخصیتهایی که در طیف های مختلف فکری از شخصیتهایی چون آیت الله جوادی آملی، مصباح یزدی، رشاد، اعرافی، پارسانیا، محقق داماد تا ابوالحسن نواب و... را شامل می شود. امروزه کمتر اندیشمند و متفکری در عرصه علوم انسانی را می‌توان یافت که از نظرات این بزرگان، استفاده نکرده باشند. 🔴دروس خارج مراجع تقلید را نماد فعالیت حوزه گرفتن اشتباه است. اگرچه کرسی های درس خارج مباحث تخصصی با تلاشهای آیت الله اعرافی در رأس مدیریت حوزه‌های علمیه در حال گسترش است و به زودی شاهد رواج و بسط کرسی های درس خارج در مسائل مستحدثه خواهیم بود، اما خطا آنجاست که اولا کرسی های درس خارج را نماد فعالیت های علمی حوزه بدانیم و در ثانی حجم تولیدات علمی و شخصیت های تربیت شده در لایه های ناآشکار حوزه های علمیه را نادیده بگیریم، چرا که بخش قابل توجهی از تولیدات حوزویان در زمینه های مختلف علوم انسانی از فلسفه، حقوق و اقتصاد گرفته تا علوم اجتماعی و علوم تربیتی و هنر و... را در بر می گیرد اما هیچ وقت فرصت عرضه و ارائه در کرسی های رسمی حوزوی را نمی یابد و در عین حال توسط نهادهای حاکمیتی نیز مورد استفاده قرار نمی گیرد. لذا در ارزیابی عملکرد حوزه های علمیه، به محتواهای تولید شده در مراکز و موسسات حوزوی نیز باید توجه شود. 🔴طی دو سه دهه اخیر جامعه و نظام با مباحث و مسائل جدیدی رو برو شده است که بخش مهمی از آن، به بحران نسبت بین انسان و دین در دنیای مدرن برمی گردد، که این بحران، مسئله و مشکل فقط حوزه علمیه قم به عنوان یک نهاد دینی شیعی، نیست؛ بلکه مسئله و مشکل مشترک حوزه های علمیه جهان اسلام (شیعه و اهل سنت) و حتی نهادهای دینی جهان مسیحیت و... است و نمی توان توقع داشت حوزه علمیه قم به تنهایی بار مسئولیت حل این مسئله را بر دوش بکشد. ◀️توجه به نکات ذکر شده نشان می دهد که دلیل ناتوانی یا ناکارآمدی حوزه های علمیه در حل مسائل و معضلات جامعه و نظام را در "سکولار بودن حوزه های علمیه" جستن، قضاوتی عادلانه نیست و بخش قابل توجهی از مشکل ارتباط نداشتن حوزه های علمیه با مشکلات و مسائل جامعه و نظام را باید در جای دیگری از جمله عدم توجه نهادهای سیاسی و حاکمیتی به تربیت و تقویت مدیران علمی فرهنگی جست که این نکته را در یادداشت بعدی بسط خواهم داد. #یادداشت #حوزه_علمیه #نقد_و_نظر #جامعه #مطالبه_گری http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠شکاف‌های متراکم در روابط مراجع تقلید و طلبه‌های جوان 🖋رضا تاران ⬅️محمدتقی اکبرنژاد با شعار تحول‌ کتب درسی، تبریزیان با ترویج طب اسلامی، صمصام‌الدین قوامی با طرح امامت و امارت، حسن میلانی در ضدیت با فلسفه و عرفان و… با رویکردهای انتقادی، هرکدام طیفی از طلبه‌های جوان حوزه علمیه قم را تحت تأثیر قرار داده‌ و اتوریته و اقتدار نهاد مرجعیت را با چالش‌هایی مواجه کرده‌اند. هرچند اختلاف نظر بین طلاب و مراجع تقلید در تاریخ حوزه علمیه کم و بیش دیده می‌شود، اما هیچ‌گاه این‌گونه آشکار، گسترده و بعضا ساختارشکنانه نبوده. این تنش‌ها می‌تواند نشان‌دهنده وجود شکاف‌هایی در رابطه طلبه‌های جوان و علمای رده بالا در حوزه علمیه باشد که بستر چنین فعالیتهایی را آماده می‌کند. ⬅️در مباحث اجتماعی از دو نوع شکاف سخن می‌گویند: شکاف‌های متراکم و شکاف‌های متقاطع. شکاف‌های اجتماعی ممکن است یکدیگر را تقویت یا تضعیف کنند یا تحت تأثیر عواملی دیگر به وضعیت فعال درآیند. شکاف‌ها اگر در ارتباط با یکدیگر شکل موازی یا متراکم به خود بگیرند، باعث تقویت یکدیگر می‌شوند و این امکان وجود دارد که فعال شوند. شکاف‌های متقاطع یکدیگر را تضعیف می‌کنند. چهار شکاف آموزشی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی میان مراجع تقلید و اساتید رده بالای حوزه علمیه با طلاب در یک راستا قرار گرفته و فعال شده‌ است. ⬅️شکاف آموزشی: بخش‌های سنتی حوزه علمیه و مراجع تقلید معتقد هستند برای تسلط بر فقه و اندیشه‌های اسلامی، طلبه‌ها باید کتاب‌های کلاسیک حوزه علمیه را بخوانند. طلبه‌ها تصور می‌کنند خواندن این کتاب‌ها نیاز به مدت زمان مثلاً پانزده تا بیست سال دارد؛ ضمن آن‌ که پاسخگوی نیازهای جامعه نیست. همین مسأله باعث شده است کلاس‌های دروس سنتی حوزه علمیه خلوت شود و مدیریت حوزه را مجبور کند در برگزاری کلاس‌ها، حضور و غیاب اجباری را در پیش گیرد. تغییر و تحول کتاب‌های درسی موافقان و مخالفان جدی دارد. طرفداران تغییر کتاب‌ها، ذهن طلاب جوان را نسبت به کتاب‌های درسی مورد تأیید مراجع تقلید مخدوش کرده‌اند و احیاناً راه و روش مورد تأیید مراجع تقلید را غیرمؤثر جلوه می‌دهند. ⬅️شکاف اقتصادی:‌ طلبه‌های جوان در درس‌های اخلاق و جلسات علما از زهد علی(ع) و زندگی سخت علمای گذشته شنیده‌اند؛ اما در رفت و آمدها و زندگی در فضای قم احساس می‌کنند زندگی برخی از علما، فرزندان علما و اطرافیان بیوت و وابستگان سنخیتی با زهد علی(ع) ندارد و شاید دردناک‌تر این بوده است که این بخش از حوزه، خود را پشت ویترین زندگی طلاب تهیدست قرار داده‌اند. حال ممکن است برداشت طلبه‌ها درست نباشد یا برخی از علما توجیهایی درباره زندگی خود داشته باشند؛ اما مهم ذهنیتی است که طلبه‌ها دارند. ⬅️شکاف سیاسی: سلیقه‌های سیاسی علما و مراجع تقلید با طلاب جوان در یک راستا قرار ندارد. اگر کسی مواضع مراجع تقلید و طلبه‌های جوان را از سال ۷۶ تا همین امروز مرور کند می‌تواند این تفاوت‌ها را مشاهده کند. ممکن است کسی بگوید طلاب جوان تحت تأثیر مراکز غیر حوزوی چنین نگاه‌هایی پیدا کرده‌اند و این اتفاق را انحراف از سیره تربیتی حوزه بداند؛ اما مسأله نگارنده‌ی این یادداشت بررسی منشأ و علت این نگرش‌ها نیست. ⬅️شکاف اجتماعی: طلبه‌ها ارتباط بیشتری در بین مردم دارند؛ با خویشاوندان خود در ارتباط هستند؛ نقدها، کنایه‌ها و تحقیرها را می‌شنوند و لمس می‌کنند؛ نگاه‌های سنگین مردم ناراضی از اوضاع جامعه بر روی آنها متمرکز است. علمای رده بالا ارتباط کمتری با مردم کوچه و بازار دارند و بیشتر با عده‌ای از مریدان که برای تقدیم وجوهات آمده‌اند دیدار دارند و احتمالاً شکایت‌ها و ناراحتی‌های جامعه را از زبان آنان بشنوند. این دو نوع سبک زندگی اجتماعی شکافی را در منزلت اجتماعی آنان ایجاد کرده است. 🔴چهار شکاف آموزشی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در موازات هم قرار گرفته‌ و همدیگر را تقویت می‌کنند. طیف وسیعی از طلبه‌ها تربیت شده‌اند که نه دل خوشی از سیستم آموزشی حوزه دارند، نه وضعیت زندگیشان با علمای رده بالا قابل قیاس است و نه از نظر سیاسی هم‌سلیقه هستند؛ ضمن آن که بیشتر فشارهای اجتماعی بر آنان وارد می‌شود. در چنین وضعیتی است که هر جریانی می‌تواند طلبه‌های حوزه را به سمت و سوی خود جذب کند. این یک واقعیت است که بدنه طلاب حوزه علمیه همراهی چندانی با مراجع تقلید و اساتید عالی‌مقام ندارند. این که نگاه آن‌ها درست است یا نه، مسأله اصلی نیست؛ بلکه مهم ذهنیتی است که وجود دارد و تحولات فضای عمومی حوزه علمیه را سامان می‌دهد؛ تجمع اخیر مدرسه فیضیه و حواشی آن در چنین بستری شکل می‌گیرد. تا این زمینه‌ها وجود دارد چنین وقایعی دور از ذهن نخواهد بود و با خطابه نیز این زمینه‌ها از بین نخواهد رفت.(مباحثات) #حوزه_علمیه #مطالبه_گری #تحول http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠انتظارات حداکثری از فقه در عصر پایان اجتماعی فقه! 🖋دکتر حسن محدثی گیلوایی ⬅️فقه دانشی قدیمی است. هم‌ به لحاظ بنیان‌های معرفتی دچار بحران است و هم به‌لحاظ کارآمدی. تحقیقات جامعه‌شناختی محدود انجام گرفته در باب حضور اجتماعی فقه نیز نشان می‌دهد که این دانش با مدرن شدن روزافزون جامعه‌ی ایران به‌لحاظ اجتماعی نیز دچار بحران است و حضور اجتماعی آن به‌نحو روزافزون رو به افول است. ⬅️جمعیت کسانی که به داشتن مرجع تقلید باور دارند و جمعیت کسانی که به رساله‌ی عملیه مراجعه می‌کنند، به‌نحو روزافزون در حال کاسته شدن است. ⬅️زمانی در این کشور فقه مهم‌ترین دانش و فقیه مهم‌ترین نخبه‌ی فرهنگی و واجد بیش‌ترین قدرت نمادین بود. زمانی در این کشور کسی بدون ارتباط با فقیه و پرسش از قواعد شرعی برای فعالیت اقتصادی فعالیت اقتصادی نمی‌کرد. همیشه پیوند وثیقی بین بازار و روحانیت وجود داشت. ⬅️در تمامی این موارد فقه در حال از دست دادن یکایک موقعیت‌های اجتماعی خود است. فقه اسلامی از اساس دچار تأخّر است و با انبوهی از چالش‌ها مواجه است. ⬅️حالا در این شرایط کسانی خواهان حضور حداکثری فقه هستند و انتظار دارند فقه مسایل تمدنی و اجتماعی-سیاسی جامعه‌ی به‌نحو روزافزون در حال مدرن شدن را حل کند! ⬅️این انتظار حداکثری از فقه بحران‌زده بیش از پیش مایه‌ی شگفتی آدمی می‌شود. پیش‌نهاد می‌کنم نخست از بحران‌های فقه اسلامی پرسش شود و سپاس انتظارات حداکثری از فقه مطرح گردد. ⬅️دانشی که اساس‌اش متزلزل است چه‌گونه می‌تواند انتظارات حداکثری را برآورده کند. به‌‌علاوه، کدام دانش بر اساس فرامین حکومتی بالیده و رشد کرده است که فقه دومین‌اش باشد؟! 🔴 #دغدغه_های_حوزوی ضمن استقبال از #یادداشت ها، #نقد ها و تحلیلها، اعلام می دارد انعکاس نظرات به معنی تایید آنها نمی باشد. #حوزه_علمیه #نقد_و_نظر #نقد_حوزه #سکولاریسم #دین #مطالبه_گری #نقد_اجتماعی http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠"پیکره فوکلی" کانون منازعه سنت و تجدد! 🔸به بهانه هشدار حجت الاسلام رشاد مدیر حوزه علمیه تهران نسبت به ظهور روحانیون فوکولی و کت و شلواری!!!! 🖋مهدی کاظمی زمهریر ⬅️1. مدت ها ، به صرافت افتاده بودم که گزارشی از یک فیلم قبل از انقلاب و ایده های آن برای فهم تاریخ معاصر بنویسم؛ محافظه کاری مانع بود، تا اینکه حجت الاسلام رشاد با دادن عنوان " فوکلی ها " به بخشی از نسل جوان تر حوزه بهانه آن را برای من فراهم ساخت. ⬅️2. تعبیر "فوکلی ها " برای نسلی که در حال پدیدار شدن هستند، و الگوی زیست و خواسته های متفاوتی را نمایندگی می کنند، چندان جدید نیست. یکی از شیوه های مواجه قدیم و جدید، برچسب زنی و طرد یکدیگر است. یکی از "فوکلی ها " ( حجت الاسلام رشاد ) صحبت می کند و دیگری ( رحیم پور ازغدی) از " بی سوادها ". ⬅️3. از منظر دیدگاهی که من در حوزه جامعه شناسی تاریخی دارم، تاریخ مجموعه ای از امکان هاست، که خود را در آینده شکوفا می کند. کنش گران فکری و اجتماعی تنها در چارچوب این امکان هاست که فرصتی برای عمل دارند. به تعبیر مارکس، « آزادی درک (شناخت) ضرورت است». تنها با شناخت ضرورت های تاریخی است که حدود آزادی ما پدیدار می شود. در نتیجه، مواجه با تاریخ و ستیز با امکان های نهفته در آن امری از پیش شکست خورده است. ⬅️4. فیلم «جوجه فکلی (1353 )»، نمایش فرسایش امکان های فعلیت یافته و ظهور امکان های جدیدی است که در تقلا برای فعلیت یابی می باشند. فیلم جوجه فکلی، داستان زوال اخلاق "مردی، مردانگی، لوطی گری " است؛ مردانگی که « قیصر بازاچه نواب» نماد آن است و با حضورش « رعشه به تن همه می افتد»؛ فریدون بازیگر اصلی داستان که فرزند یک لوطیست، تبدیل به " مطرب و آوازه خوانی" شده است که از اخلاقیات مردانه در او خبری نیست. لحظه واپسین فیلم، با پیروزی اخلاق مردانه (صلابت،هیبت، قدرت) بر اخلاقیات زنانه (نرم خویی،ظرافت و عاطفه) به پایان می رسد، اگرچه فریدون جدید دیگر دقیقا لوطی قدیم نیست و در لحظه انتهایی فیلم نه از « گربه را دم حجله کشتن» بلکه از «حقوق زن» سخن می گوید، که این خود خبر از پیروز واقعی می دهد. اما، در روند تاریخ پیروزی با کدام بود؟ ⬅️5. بعد از 5 دهه از ساخت این فیلم می توان نشان داد، کدام پایان غالب شده است: مردسالاری یا زنانگی. صحنه پایانی جوجه فکلی که نمایش دوام فرهنگ مردسالار و تسلیم جوجه فکلی در مقابل آن بود نه تنها با گذشته زمان تحقق نیافت، بلکه شاهد نشر جوجه فکلی ها در جامعه پس از انقلاب هستیم. حال، جوجه فکلی ها نه تنها ناپدید نشدند، بلکه در حال تسخیر مهم ترین نهاد سنتی در ایران هستند. استعاره جوجه فکلی که در گذشته نه چندان دور برای برچسب زدن و تحقیر مردان شهری شده بکار می رفت، حال به برچسبی برای تمایز میان نسل گذشته و جدید حوزه تبدیل شده است. اما، تاریخ یکبار نشان داده است که آینده هیچگاه مغلوب برچسب زنی نمی شود و آنچه باید زاده شود و فعلیت یابد، زائیده خواهد شد و فعلیت خواهد یافت. ⬅️6. بعد از تحریر؛ به گمانم این دو نسل به جای طرد یکدیگر می بایست راهی برای زیستن در کنار هم بیابند. امری که نیاز ما هم در سطح جامعه و هم نهاد حوزه است. اولین گام، توقف برچسب زنی و به رسمیت شناختن یکدیگر می باشد، تا زمینه برای گفتگو و مفاهمه فراهم گردد. #یادداشت #حوزه_علمیه #روحانیت #نقد_فیلم #نسل_سوم #تحول http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠روحانیت و این همه انتقاد؛ مسئله چیست؟ 🖋مجید جعفریان ⬅️دقت در کانال‌هایی که در حوزه دین فعال اند نشان میدهد فراوانی انتقادها نسبت به نظام روحانیت به طور روزافزونی رشد داشته. برخی از انفصال طلاب از مراجع و سازمان، برخی از نگاه متفاوت مراجع از نظام روحانیت و برخی به هر سه(طلبه، مرجع، نظام) تاخته، از ضلع چهارمی یعنی اجتماع که این سه با آن ارتباط دارد سخن گفته و با ناکارآمد نشان‌دادن سازمان روحانیت در عرصه‌های مختلف، بحث را به ناکارآمدی فقه کشانده، آن را سنتی خوانده و کسانی که به دنبال استفاده از این فقه برای توسعه نظام سیاسی‌اجتماعی در ایران هستند را به سخره می‌گیرند. ⬅️بدون داوری ارزشی صحت یا نادرستی ایده اخیر، رشد چنین انتقاداتی سه دلیل عمده دارد: 🔸نخست رشد نگاه تحول‌گرای برخی از حوزویان به دلیل همسان‌نگری و مشایعت آنها با نگاه‌های روشنفکرانه در نقد نظام دینی و روحانیت که برخی از آن به «تیغ به خودی‌زدن» یا «روی شاخه‌نشستن و زیر پای خود را اره‌کردن» یاد می‌کنند. 🔸دلیل دیگر پیش‌دستی برخی از حوزیان به لزوم ایجاد «انقلاب نرم» درون نظام اداری، آموزشی، معیشتی و نقشی حوزویان در جامعه و همچنین حفظ باورهای سنتی البته با اتخاذ رویکرد انتقادی به نظام فعلی در حوزه‌هاست. 🔸دلیل سوم که دربرگیرنده اعتقاد برخی از منتقدین جدی است و بیشتر انتقادها را به این جهت سوق داده است، تأکید بر تقویت «کارکرد»های نظام روحانیت به جای «عملکرد» آن در شرایط فعلی است: ⬅️‌نظام دینی شبیه دیگر نظامات اجتماعی است که با توجه به ارتباطی که با جامعه دارد مفهوم‌سازی می‌شود. نظام دینی بر معنای مشترکی مبتنی است و این معنای مشترک همیشه نتیجه ارتباط آن با بدنه اجتماع و دیگر نظامات است. به هر میزان این روابط افزایش یابد، معناهای مشترک نیز فزون‌تر شده و مسیر برای توسعه در زمینه‌های مختلف فراهم می‌شود. این معنای مشترک در صورتی با دیگر نظامات در جامعه همراه می‌شود که تبدیل به یک گفتمان مشترک بین‌الاذهانی شود. با این وصف، به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر به دلیل مشکلات اقتصادی، شکاف طبقاتی و تغییرات فرهنگی و نگرش‌های معرفتی بین طلاب، تضادها در بدنه روحانیت با خود و دیگری در سطوح اجتماعی و حکومتی افزایش یافته و منتقدین را رشد داده است. ⬅️نکته دیگر اینکه هيچ نهاد كليدي در جامعه وجود ندارد كه شكل‌دهنده همه‌ي نهادهاي ديگر و مسلط بر همه آنها باشد. تصوری که هنوز به عنوان یک اصل تأییدشده در ایران وجود دارد این است که نظام روحانیت جلودار دیگر نظام‌ها نظیر علم و هنر است. اینکه هیچ نهاد کلیدی وجود ندارد البته بدين معنا است كه يك نظام، رفتاري را در نظر مي‌گيرد كه در نظام ديگر رخ مي‌دهد، امّا مي‌تواند فقط تفسير کند يا بفهمد كه این رفتار مطابق تعاريف خودش هست يا خير. به‌طور مثال نظام ديني رفتار نظام‌هاي ديگر را بر مبنای تمايز بين مقدس و نامقدس، تفسير خواهد كرد. هر نظامي به ديگر نظام‌ها بر مبناي مقوله‌ها و تفسيرهاي مخصوص خودش از جهان توجه مي‌كند و واكنش نشان مي‌دهد و هيچ انتقال مستقيمي از يك نظام به نظام ديگر وجود ندارد. کاربست این نکته در اینجاست که وقتی منتقدی بحث از ناکارآمدی فقه در عرصه اجتماع ایران می‌کند، به این معناست که اولاّ نظام دینی نتوانسته به تفسير ديگر نظام‌ها دسترسي پيدا کند. ثانیاّ نسبت به شيوه‌هايي كه مي‌توانسته بر آنها تأثير بگذارد، بي‌خبر است. ⬅️نکته دیگر توجه به مسئله اعتماد، مخاطره و قدرتی است که نظام‌ها در تضعیف یا قدرتمندکردن آنها نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. احتمالا از نظر منتقدین زندگي در جامعه‌‌ای که قرار بوده سازمان روحانیت تمامیت‌خواهانه اداره کند این دو اتفاق یعنی اعتماد و رفع مخاطره‌ها به شکل جدی یا رخ نداده. ⬅️در هر صورت، این انتقادها نشان می‌دهد که نه تنها اعتماد به سازمان روحانیت بسیار تضعیف شده، بلکه شاید این سازمان خود دلیل اصلی برای مخاطره‌آمیزشدن برخی از رفتارها و کنش‌های دینی و غیردینی است. با این حال، به منظور تشریح نگاه منتقدین باید بین اینکه چگونه نظام روحانیت با جامعه به‌منزله‌ كل پيوند مي‌يابد و چگونه با ديگر نظام‌ها پيوند مي‌خورد، تمايز قائل شد. چرا که اولي بر مبنای كاركرد و دومي براساس عملكرد تحليل می‌شود. ⬅️این همان نقطه اختلافی منتقدین با دیگرانی است از جنبه‌های عملکردی نظام روحانیت دفاع می‌کنند. منتقدین در این عرصه معتقدند روحانیت تلاش داشته که به‌واسطه عملكرد، اهميتش را به ديگر بخش‌ها در جامعه نشان دهد که نتیجه آن تحت تأثیرقراردادن علائق غيرديني و دينداري در ایران است و موفق هم نبوده است. در حالی که برگشت روحانیت به جنبه‌های کارکردی نه تنها عزت و احترام را به حوزویان بر می‌گرداند بلکه پایه‌های این نظام را بیش از پیش در آینده ایران مستحکم‌تر خواهد کرد. #یادداشت #حوزه_علمیه #سکولاریسم http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠خدمت رئیس جدیدالانتصاب سازمان تبلیغات اسلامی! 🖋محمد وکیلی ⬅️چند روزی از انتصاب مدیر جدید و جوان سازمان تبلیغات می گذرد. سازمانی عریض و طویل که خود شبکه ای از دهها نهاد و سازمان علمی، فرهنگی و تبلیغی از خبرگزاری، دانشگاه و انتشارات گرفته تا سالنهای سینما و دهها تشکل فرهنگی مذهبی را در اختیار دارد؛ شبکه ای در حد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. سازمانی که با این همه ظرفیت، طی سالهای گذشته تبدیل به سازمانی سست، ناتوان، ناکارآمد و فاقد خلاقیت و نوآوری های فرهنگی تبلیغی شده بود. امید است که با این انتصاب، سازمانی با این همه ظرفیت و امکانات از خمودگی و رکود خارج شده و نقش موثر خود در اثرگذاری فرهنگی تبلیغی را احیا نماید. در همین راستا چند پیشنهاد خدمت رئیس جوان، ارائه می گردد: 🔹۱. برای انتصاب مدیران ستادی و مخصوصا استانی برنامه بخوهید. برنامه ای عملیاتی و به دور از شعارهای آرمان گرایانه ای که امکان تحقق ندارد. تصور انتصابات طویل المدت را از ذهن مدیران جدید بیرون کنید. عهدتان با مدیران بر اساس برنامه ارائه شده باشد و بس! 🔹۲. اگر بخاطر محدودیتهای مالی یا سازمانی مجبور به ابقای نیروهای فعلی سازمان هستید، شرط بقای مدیران را حضور در برنامه های دانش افزایی جدی، علمی و کاربردی قرار دهید. ضعف دانش و تخصص مدیران سازمان مخصوصا در لایه های میانی، بیداد می کند. یقیین بدانید با توجه به تخصص، توان و کارایی نیروهای موجود، قادر به انجام بسیاری از اهداف و برنامه هایتان نخواهید بود. 🔹۳. برای مدیران ستادی و صفی ملاک تخصص در عرصه های مختلف علوم انسانی را جدی بگیرید، بدون پشتوانه دانش علوم انسانی و اجتماعی، امکان مدیریت فرهنگی جامعه وجود ندارد. 🔹۴. هر سخنور یا مبلغ خوبی، لزوما مدیر فرهنگی مناسبی نیست، هوش و دانش مدیریتی را اصلی ترین شاخص گزینش مدیران(مخصوصا در شهرها و شهرستانها) قرار دهید. 🔹۵. ستادهای نماز جمعه قلبهای فرهنگی شهرها هستند، اما مشاهدات عینی از ناتوانی و ضعف مفرط این سنگرها در انجام مسئولیتهایشان دارد، در چنین وضعیتی امید است سازمان تبلیغات استانها و شهرستانها بتواند این ضعف را جبران کند، در این زمینه برنامه ای ویژه داشته باشید. 🔹۶. تعامل با حوزه های علمیه را جدی بگیرید. ساختار حوزه های علمیه، امکان به کارگیری مدیران فرهنگی تبلیغی در سطح جامعه را ندارد و در عین حال سازمان تبلیغات یکی از خطوط مقدم فعالیتهای فرهنگی تبلیغی طلاب است، بی تعارف مسیر را طوری بچینید که قویترین و تواناترین افراد به این خط مقدم برسند. به سهم خود از ظرفیتهای متخصصان نسل سوم حوزه های علمیه استفاده نمایید. در عین حال نیازتان به تربیت نیروهای متخصص جوان را به مدیران حوزه منتقل نمایید. امید که به کارگیری نیروهای متخصص حوزوی، بتواند بخشی از شکاف دینی و فرهنگی ایجاد شده در جامعه را جبران نماید. 🔹۷. مراقب جریانهای سیاسی باشید، یکی از دلائل کاهش نفوذ فرهنگی ستادهای نماز جمعه و سایر نهادهای دینی تبلیغی در شهرها این است که بعضی از آنها نتوانستند خود را از قید و بند جریانهای سیاسی برهانند. #یادداشت #سازمان_تبلیغات #حوزه_علمیه #نسل_سوم #مطالبه_گری http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠تصحیح یک برداشت از سکولاریسم حوزوی 🖊محمدعلی میرزایی ◀️تقلیل چهارگانه فرد، اجتماع، حکومت، امت به فردیت و حکومتی باعث بسیاری از بدفهمی‌ها شده است. اگر فقهی حکومتی نبود به معنای این نیست که سکولار است. اندیشه و فقه و نظریه سکولار در واقع معرفت و یا فقه غیر سیستماتیک و غیر اجتماعی است. اهداف اجتماعی و حوزه‌های سرنوشت جوامع در این اندیشه سکولاریستی مبنا و مناط نیست. دین به رابطه‌ای شخصی بین متدین و مبادی متعالی و قدسی او تنزل می‌یابد. ◀️از آن طرف، فقه غیر سکولار می‌تواند غیر حکومتی باشد. در عین اجتماعی بودن و عام بودن و واجد دغدغه‌های جامعه و سطوح بالاتر آن یعنی امت و تمدن بودن اما ممکن است حکومتی هم نباشد. در حقیقت فقه حکومتی سطح نازل‌تری دارد در قیاس با فقه امتی یا اجتماعی. فقه غیرسکولار غیرحکومتی ناظر به تحقق اهداف و غایات کلان اجتماعی حرکت می‌کند و حکومت یا دولت بخشی از این جریان است که ممکن است در شرایطی اصولا تحقق آن ملاک و مبنا نباشد و در عین حال فقه ما در عرصه اجتماعی فعالیت خود را داشته باشد. برای نمونه به سیر جریان فقه اجتماعی و تمدنی امام باقر علیه‌السلام و فرزند بزرگوار بنگرید. آنان فقه حکومتی تولید نکردند اما فقه آنان ذاتاً و از ریشه اجتماعی و کلی و تمدن ساز است. در واقع فقه امام صادق علیه‌السلام در عین این که حکومتی نبود اما اجتماعی و تمدنی و غیرسکولار بوده است. ◀️وقتی بزرگانی از تحلیل‌گران و متفکران میانی حوزه یا دولت ما این مقوله‌ها و مفاهیم دقیق و چند ساحتی و متعددالابعاد را در دوگانه‌های بسته‌ای حبس کنند باعث سوء تفاهم‌های بسیار زیادی می‌شوند. به عنوان مثال اگر ما تصور کنیم که فقه و حوزه یا سکولار‌اند یا حکومتی دیگر حاشیه و فضایی برای تسامح و بردباری نخواهد ماند. اگر فقیهی در دایره حکومت حرکت کرد فقه غیر سکولار و اسلامی و انقلابی است اما اگر این کار را نکرد حتی اگر فقه و فقاهت او کاملا اجتماعی و حتی تمدنی هم باشد او برجسب سکولار می‌خورد. این مشکل از سر غرض و مرض نیست بلکه به خاطر فروکاهش دادن مفاهیم چند لایه و بسیار پیچیده به دو گانه‌های بسته و جزم اندیشانه است. ◀️البته با بودن حکومتی رشید و ارجمند با بنیه‌ها و ریشه‌های انقلابی و کاملا اسلامی هر فقیهی باید برای برون رفت از معضلات نظری این حکومت در مسیر حق و حقیقت اسلامی تلاش کند و با فتوا و نظریه و نظام معرفتی به حمایت و کمک این تجربه بیاید. این یک تکلیف شرعی و اخلاقی و عقلی است. اما اگر به هر دلیلی فقه و فقیهی به میدان حل معضلات حکومت نیامد دلیل سکولار بودن او نیست و او ممکن است اعتقادی به الگوی حکومتی‌ای متفاوت داشته باشد. فکر کنید آیت‌الله سیستانی در عراق آیا به دنبال تولید فقه حکومتی برای دولت عراق است؟ و آیا چون نیست می‌شود گفت او سکولار است؟ ( به نقل از http://ijtihadnet.ir/ ) #یادداشت #حوزه_علمیه #سکولاریسم #جامعه #نقد_و_نظر http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠طعم خوش گفتگو! 🔸به بهانه گفتگوی تلویزیونی احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم: 🖊محمد وکیلی ◀️شب گذشته برنامه تلویزیونی «شوکران» با موضوع "عدالت، آگاهی و آزادی در حوزه‌های علمیه" میزبان احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی بود. برنامه ای که با تهیه کنندگی و اجرای پیام فضلی نژاد که به روزنامه نگار و فعال رسانه ای هوشمند و صریح‌گو شهرت دارد به گفت‌وگوهاى چالشى با متفکران و شخصیت‌هاى تراز اول فکرى و فرهنگى کشور می پردازد. حضور واعظی در این برنامه، زمینه ای شد برای طرح مهمترین سوالات و مسائل مطرح پیرامون حوزه های علمیه و روحانیت که به نظرم مهمترین مباحث مطرح شده در این برنامه را در چند محور می توان خلاصه کرد: 🔸1. حوزه علمیه نسبت به وضعیت امروز جامعه باید پاسخگو باشد و نمی تواند خود را کنار کشیده و بی تفاوت نشان دهد. چرا که این نظام و این مدل حکومت بر اساس ایده حوزوی و توسط یک مرجع تقلید پایه گذاری شده است و به همین دلیل، حوزه و روحانیت همچنان که نسبت به حدوث و ایجاد این نظام، در وسط میدان بوده، در بقا و تدام آن نیز در وسط میدان است. 🔸2. پذیرش تنوع و تکثر علمی، از ضروریات یک محیط علمی است و با توجه به اینکه محیط حوزه علمیه قم در درجه اول یک محیط علمی است، طیف های مختلف فکری نیز در این محیط فعال هستند، لذا توقع اینکه از چنین محیطی صدای واحد و یک دستی شنیده شود، توقعی بی جاست. در هیچ محیط علمی دیگری نیز نمی توان این یک دستی را پیدا کرد. 🔸3. حوزه علمیه طی سالهای اخیر در چند محور تولید و عرضه داشته است. از جمله کادرسازی و تربیت نیرو برای نظام اسلامی، تربیت افراد جهت حضور در محیط های علمی و دانشگاهی و نیز پژوهش و تولید علم؛ همه این ها در کنار تربیت مبلغ جهت تبلیغ و ترویج دین بوده است. 🔸4. یکی از دلائل وضعیت موجود که شکاف بین نهادهای حوزوی و عرصه جامعه ایجاد شده، به‌ کارگیری تولیدات است. امروزه در حوزه های علمیه تولید علم که شامل نظریه، تئوری، راهکارها و برنامه ها صورت می گیرد (ممکن است در حد مطلوب نباشد اما به هر حال تولید صورت می گیرد) اما امکان به کارگیری همین حد از تولید هم فراهم نمی شود که این مشکل را باید در جای دیگری جستجو کرد نه در حوزه علمیه. به عنوان مثال تبدیل این تولیدات به قانون که وظایف قوه مققنه است تا استفاده از آن در سایر قوا. ◀️در کنار این نکات، به چند محور از انتقادات نیز اشاره شد از جمله: 🔸5. بعد از انقلاب توسعه کالبدی و فیزیکی اتفاق افتاده است اما این توسعه کالبدی آنگونه که باید، به توسعه علمی منجر نشده است که نیاز به بررسی عوامل و دلائل دارد. 🔸6. فضای آزاد اندیشی که مقدمه تولید و توسعه علم، دانش و نظریه است، نسبت به قبل کمتر شده است و این مسئله می تواند در رونق حوزه علمیه اثر منفی بگذارد و مانع تحرک علمی گردد. مخصوصا نسبت به نواندیشان و مصلحان آستانه تحمل ها کم شده است. 🔸7. مراودات علمی با جهان اسلام کم شده است. در سابق طلاب با آثار و نظریات اندیشمندان مسلمان و مخصوصا جهان عرب آشنایی بیشتری داشتند و تعامل علمی بین مراکز علمی در جهان اسلام برقرار بود؛ ولی امروزه آشنایی طلاب با آثار نظریات غربی ها بیشتر از آشنایی با نظریات علمای جهان اسلام است. که در نتیجه آن، حضورمان در محیط های علمی جهان اسلام کم شده است که این می تواند خطرناک باشد. یکی از دلائل آن این است که نظام آموزشی تابع سیاست ها شده است. ◀️ادامه حضور مدیران مهمترین نهادهای حوزی و گفتگوی صریح و چالشی به آن شکلی که در برنامه شوکران اتفاق افتاد، می تواند فتح بابی باشد برای گفتگوهای بعدی تا بتوان در محیطی به دور از سیاست زدگی، به درکی واقعی و منصافه از وضعیت فعالیت های حوزه های علمیه دست یافت. #گفتگو #حوزه_علمیه #روحانیت #سکولاریسم #تحول #نقد_و_نظر http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠سکولار بودن حوزه، انتقاد نیست اتهام است 🔴مرتضی جوادی آملی ⬅️نقد به هر صورتی که باشد، حتی از یک فرد غیر حوزوی، قابل قبول است؛ هیچ اشکالی ندارد و در گذشته هم بود. اما گاهی اوقات به عنوان نقد هست ولی انگیزه دیگری پشت آن وجود دارد. اشکال ندارد مردم به حوزه انتقاد کنند، اگر بدون شناخت و آگاهی به جای انتقاد اتهامی مطرح شود، مثلا حوزه متهم به سکولاریزم شود در حالی که تمام جهات وجودی او با این گونه از مسائل اجتماعی و سیاسی به نظام پیوسته شده است و بسیاری از مسئولین نظام مثل ائمه جمعه و خبرگان از حوزه استفاده می کنند، انتقاد نیست و اتهام است. ⬅️اگر برخوردی شده و مقابله ای وجود دارد به این دلیل است که طراحان یا از روی جهالت و یا از روی غرض مطرح می شود و به همین دلیل نمی توان آن را انتقاد نامید. این یک اتهام است و اگر بزرگان حوزه و مراجع در این خصوص موضع گرفته اند برای این است که افراد جایگاه خودشان را بدانند. اگر بنا است انتقادی داشته باشند حوزه با کمال استقبال از فضای انتقاد بهره خواهد گرفت. زیرا انتقاد باعث پیشرفت، تکامل و اصلاح شئون و اموری است که وجود دارد. ⬅️در اعتراضات کوری که می شود عده ای انگشت اتهام را به سمت حوزه می برند و متأسفانه منتهی به این می شود که حوزه ها آسیب ببینند. اگر قبلا نهادهای انحرافی مورد تعرض بود، امروزه گاهی اوقات می بینیم که انگشت اعتراضات به سمت حوزه های علمیه می رود. همان طوری که در زمان پهلوی سلطنت طلبان و ساواک به حوزه های علمیه حمله می کردند امروز این اعتراضات کور به این صورت مطرح می شود. ⬅️حوزه با همه وجود از انتقاد استقبال می کند و آن را برای خودش یک نعمت می داند. اما اگر اتهام باشد طبیعی است که جهات دفاعی حوزه برای صیانت و حفظ این پایگاهی که متعلق به دین، جامعه و نظام است اقدام می کند و اجازه طرح چنین اتهاماتی را نخواهد داد. ⬅️امروزه یک سؤال ناروا و ناصواب می شود که نسبت بین حوزه و حکومت چیست. حکومت از نظر علمی باید متأثر از حوزه های علمیه عمل کند. البته اگر چنین حکومتی واقعا متأثر از آموزه های دینی حوزه ها عمل کردند طبیعی است که این نظام بار اسلامیت را به دوش دارد و حوزه ها موظف هستند که از آن حمایت کنند. اما اگر مثلا بانکداری که امروز به دروغ بانکداری اسلامی معرفی شده است، بی توجه به همه آموزه ها و فتاوایی که در فضای دینی گفته شده در مسیر بانکداری اسلامی پیش می رود، چگونه حوزه ها بتوانند از این فضا حمایت کنند؟ دیگر بخش ها هم همین طور است.(به نقل از نامه های حوزوی) #گفتگو #حوزه_علمیه #سکولاریسم http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠فقه در متروی تهران: سکولار یا دینی؟ 🖋استاد مهراب صادق‌نیا ⬅️چندین سال بود که با لباس روحانیّت در خیابان‌های تهران قدم نزده بودم. هر وقت تهران می‌آیم معمولا با ماشین شخصی و بیش‌تر با لباس غیر طلبگی هستم. امّا این‌بار برای شرکت در یک گفتگو در وسط طرح ترافیک، مجبور شدم در کِسوت روحانیّت، ساعت‌هایی با مردم خیابان معاشرت کنم. یک مسیر به نسبت طولانی را با مترو رفته و برگشتم. نگاه مردم پر بود از حرف‌های عجیب و غریب، بماند که برخی از آن حرف‌ها در قالب ناسزا و با صدای بلند گفته می‌شد. برای نمونه، جوانی جلو آمد و با حالتی عصبانی گفت "دست از سر ما بردارید، شماها دین ما را هم خراب کردید." راستش را بخواهید یک لحظه ترسیدم. نا خودآگاه یاد مرحوم جمشید بحری افتادم، روحانی‌ای که چندی پیش در متروی تهران به وسیله‌ی یک معترض کشته شد. ⬅️مثل همیشه مترو شلوغ بود و بیش‌تر مردم جایی برای نشستن نداشتند و من یکی از آن‌ها بود. در هر ایستگاه چند صندلی خالی می‌شد و ایستاده‌ها شانسی برای نشستن می‌یافتند. در این میان چند بار صندلی جلوی من خالی می‌شد ولّی در رقابت بر سرِ تصاحبِ آن، جا می‌ماندم. هیچ کس برای نشستن به من بفرما نگفت؛ بلکه همه می‌خواستند از من پیشی بگیرند. تلاش می‌کردم درد زانوهایم را نشان ندهم ولی نمی‌شد. در میان آن همه نگاه، برخی‌ها رنگ "دل‌خُنکی" داشت. مرد میان‌سالی که روی صندلی لم داده بود، نگاهم می‌کرد و لبخند معناداری می‌زد. گویی می‌خواست بگوید: "آخیش، دلم خنک شد." ⬅️در مجموع نگاه مردم دوستانه نبود. من بارها با لباس روحانیّت در همین تهران آمد و شد داشته‌ام. آن زمان هم برخی ناسزائی می‌گفتند و یا تکّه‌ای می‌پراندند، ولّی کسانی هم بودند که بسیار لطف داشتند و به اعتبار این لباس ما را تکریم می‌کردند. ولی این بار ماجرا قدری فرق داشت. لباسی که تن من بود احترام سابق را نداشت. پیش‌تر یادم هست خانم‌های محترمی که پوشش شرعی کم‌تری داشتند با دیدن یک روحانی به احترام لباسش هم که شده، روسری خود را مرتب می‌کردند، ولّی این‌بار گویی تعمّدی بود که اعلام کنند ما این‌ایم! خود دانید. ⬅️یاد برنامه‌ی شب قبل افتادم که شبکه چهار حضور داشتم و در باب امکان سنجی فقه سکولار حرف می‌زدیم. با دیدن این صحنه‌ها به ذهنم رسید که بحث از فقه سکولار از منظر جوهری و فلسفی چقدر بی‌معناست. کاش این سؤال را مطرح می‌کردیم که از منظر این مردم فقه، حوزه و روحانیّت چه هستند. آیا مردم فقه، حوزه و روحانیّت را دینی می‌دانند یا سکولار؟! آن‌هایی که فکر می‌کنند پاسخ به این سؤال چندان مهم نیست، کافی‌ست چند باری به صورت عادی در میان مردم شهر قدم بزنند. ۹۷/۶/۱۶ #یادداشت #روحانیت #سکولاریسم #جامعه http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0

💠تعدد نهادهای حوزوی و تبعات ناخواسته!/آسیب شناسی وضعیت موجود نهادهای حوزوی #یادداشت_وارده ⬅️مدتیست حوزه علمیه از طرف مردم و حاکمیت مورد مطالبه قرار می گیرد و هردو به یک دلیل مشترک!. حوزه علمیه مبدع و محدث نظام جمهوری اسلامی بوده است و به همین دلیل نیز در تمام دستاوردها و بالتبع ضعف و ناکارآمدی های وضع موجود نیز شریک است. نکته ای که در گفتگوی اخیر رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم در برنامه شوکران نیز بدان تصریح شد. ⬅️اما چرا حوزه های علمیه آنگونه که توقع می رود و آنگونه که مورد انتظار است، نمی تواند نقش فعال خود را بازی کند و تحرک لازم برخورد نیست؟ ⬅️اگر به صورت نسبی این فرضیه را بپذیریم، در کنار دلائل و عوامل متعددی که برای آن می توان برشمرد، یکی از مهمترین دلائل این کم تحرکی و انفعال را باید در تعدد ساختاری مراکز راهبری و سیاست گذاری حوزه های علمیه دانست. ⬅️تصور کنید کسی که بیرون از حوزه علمیه است وقتی از جامعه الزهرا اسم می برد، در پاسخ بشنود که جامعه الزهرا ارتباط ساختاری و سازمانی با مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران ندارد و نهادی است مستقل از مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران با مدیریتی مستقل. ⬅️و باز تصور کنید وقتی از مرکز خدمات حوزه های علمیه سوال می شود، پاسخ داده شود مرکز خدمات ساختاری است مستقل با هیئت امنا و مدیریت مستقل که هیچ ارتباط ساختاری و سازمانی با مدیریت حوزه های علمیه ندارد. ⬅️و باز دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، نهادی است مستقل از مدیریت حوزه های علمیه، مرکز خدمات حوزه های علمیه و مدیریت حوزه علمیه خواهران دارد. ⬅️و باز وقتی از مرکز مدیریت حوزه های علمیه نام برده می شود، منظور مدیریت حوزه های علمیه برادران است که حتی شامل حوزه علمیه خراسان و اصفهان هم نمی شود. ⬅️خلاصه آنکه مرکز مدیریت برادران از خوهران جداست، این دو از دفتر تبلیغات حوزه علمیه جداست، و این سه از مرکز خدمات حوزه های علمیه جداست و این چهار نهاد از حوزه علمیه خراسان و اصفهان جداست و جدا بودنشان هم بدین معناست که شورای سیاست گذار، هیئت امنای مستقل و مدیریتی مستقل دارند بدون هیچ ارتباط ساختاری و سازمانی با دیگری اما همه آنها پسوند «حوزه های علمیه» را یدک می کشند! ⬅️مشکل عدم ارتباط و تعامل سازمانی و ساختاری وقتی به سراغ مراکز تابعه این نهادها مثل دانشگاه ها، پژوهشگاهها و مراکز آموزشی پژوهشی و خدماتی می رویم حادتر می شود. ⬅️تبعات طبیعی چنین تعدد و تکثری این خواهد بود: 🔸پژوهشگاهی در حوزه علمیه روی مسائلی پژوهش می کند که نه از دانشگاههای حوزه بیرون آمده و نه از مراکز مطالعات حوزوی و نه از هیج اتاق مسئله یابی. 🔸هزینه های تبلیغی در جایی صرف شوند که مسئله حوزه های علمیه نیست و یا فاقد اولویت است. 🔸از طرف دیگر جذب و پذیرش طلبه بر اساس شاخصه هایی صورت میگیرد که بر اساس نیاز ماموریتهای تبلیغی یا پژوهشی یا تربیت نیرو نیست. 🔸به طلاب و روحانیونی خدمات ارائه می شود که هیچ فعالیتی در راستای وظایف و ماموریتهای حوزوی ندارند. 🔸به دلیل همین تعدد مراکز مدیریت و تصمیم گیری، امکان مدیریت بودجه های حوزه های علمیه از دست رفته است. 🔸تراکم طلبه هایی که بدون هیچ گونه ظرفیت سنجی و نیاز سنجی و استعداد سنجی پذیرش شده اند و اکنون به دلیل فراهم نبودن شرایط بکارگیری این حجم از طلاب، شاهد تراکم و در نتیجه فقر و محرومیت شدید اقتصادی و خدمات حمایتی آنها مواجهیم. 🔸همچنین موازی کاری، بر زمین ماندن مسئولیت ها و ماموریت ها و دهها مشکل دیگر، نتیجه چنین تنوع و تشتتی است. ⬅️مدیران و ‌مسئولان حوزی اگر به دنبال افزایش بهره وری هستند، اگر عزم جدی برای حضور فعال در جامعه و ایفای نقش محوری دارند، فقط کافیست از این همه تنوع و‌ تعدد و تشتت بکاهند. ( به نقل از مباحثات http://mobahesat.ir/ ) #یادداشت #حوزه_علمیه #نقد_و_نظر #مطالبه_گری #تحول http://eitaa.com/joinchat/2263875587C5a248fd4a0