#نکات_فقهی
#اصطلاحات_فقهی
#متقدمین
#متاخرین
✅ اصطلاح قدما و متأخرین:
👈 روزی از استاد (آیت الله #استادی) درباره معنای اصطلاح متاخرین و متقدمین پرسیده شد، چرا که کلمات مختلفی درباره معنای این اصطلاحات شنیده بودیم...
🔹 استاد ما را به کتاب «معجم الرموز و الاشارات» نوشته شیخ محمدرضا مامقانی احاله دادند و فرمودند:
🔸«با این کتاب بسیاری از ابهامات شما در کتاب های فقهی بر طرف می شود».
✳️ در این کتاب ذیل اصطلاح #متاخرین آمده است:
👈 تقدم و تاخر از امور نسبی و اضافی است که در هر عصر و زمانی نسبت به گذشته قابل تغییر است. اما در اصطلاح علم فقه غالب فقهای قبل از شیخ طوسی (م 460) «متقدمین» به حساب می آیند و فقهای بعد از شیخ طوسی «متاخرین» شمرده میشوند.
🔻اقوال دیگر:
1️⃣ حد وسط و میزان در تقدم و تاخر «علامه حلی» است.
2️⃣ متاخرین به فقهای بعد از علامه حلی تا زمان علامه مجلسی می گویند.
3️⃣ به فقهای بعد از «علامه مجلسی» متاخر اطلاق می شود.
4️⃣ متقدمین فقهای قبل از «محقق حلی» و متأخرین فقهای بعد از ایشان هستند.
📚 ر.ک: معجم الرموز و الاشارات، ص300
🔺 ارسالی از: جناب آقای امیر حسین صادقی (از طلاب خارج دو مدرسه شهیدین)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#روش_شناسی
#روش_اجتهاد
🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله اول و دوم) 🔺
👈 بقیه مراحل به مرور ارسال خواهد شد.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @dar_masire_ejtehad
#روش_شناسی
#روش_اجتهاد
🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله سوم ـ الف)🔺
👈 بقیه مراحل به مرور ارسال خواهد شد.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @dar_masire_ejtehad
#روش_شناسی
#روش_اجتهاد
🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله سوم ـ ب)🔺
👈 بقیه مراحل به مرور ارسال خواهد شد.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @dar_masire_ejtehad
#روش_شناسی
#روش_اجتهاد
🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله چهارم)🔺
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#اهمیت_درس
#دیدگاه_رهبری
✅ اهمیت درس خواندن از دیدگاه مقام معظم رهبری «مدظله العالی» :
🔻 "درس خواندن را دستِ کم نگیرید. این حرفهایی که شما زدید، این عبارات خوب، این مطالب خوب، معنایش این نیست که شما خوب درس خواندهاید؛ معنایش این است که شما خوش فکرید، خوش بیانید؛ امّا آیا درس هم خوب خوانده اید؟ ...
🔹 بچّههای عزیز من! بدانید اگر درس نخوانید؛ نمیتوانید تأثیرگذارِ خوبی باشید ... اگر میخواهید افکارتان، پیشنهادهایتان، خصوصیات برجستهای که روحیّه شما بحمدالله از آن برخوردار است، در جامعه تأثیر بگذارد، باید باسواد باشید، باید درس بخوانید، باید #ملّا باشید. درس را جدّی بگیرید ...
🔸 ما در بین روحانیّون کسانی را داشتیم که از لحاظ مبارزه چیزی کم نداشتند؛ امّا از لحاظ علمی، نصاب لازم را نداشتند؛ اینها #نتوانستند تأثیر قابل توجّهی در پیشرفت این مبارزه یا در ایجاد این حرکت عظیم بگذارند.
🔺 آن کسی توانست که مثل #امام، در حدّ نصاب کامل بود". (1396)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @dar_masire_ejtehad
#نکات_فقهی
#اصطلاحات_فقهی
#علت
#حکمت
✅ تفاوت علت و حکمت:
🔻«#علت» در اصطلاح فقها دلیلی است که هم تعمیم می دهد و هم تخصیص می زند. [تعمّم و تخصّص]؛ بنابراین اگر ثابت شود امری علت حکم است، با نبود آن امر، حکم از همان موضوع اصلی هم منتفی می شود (تخصّص) و با وجود آن امر در موضوع دیگر، حکم شامل آن موضوع هم می شود (تعمّم)؛
🔹 اما «#حکمت» در اصطلاح فقها تعمیم می دهد، ولی تخصیص نمی زند [تعمّم و لاتخصّص]؛ یعنی اگر ثابت شود امری حکمت حکم است، با نبود آن امر، حکم از آن موضوع اصلی منتفی نمی شود (لاتخصّص)، ولی با وجود آن امر در موضوع دیگر، حکم شامل آن موضوع دیگر نیز می شود (تعمّم).
👈 به عنوان نمونه: اگر «اسکار» علت حرمت خمر باشد، در جایی که خمر مسکر نباشد، ـ مثل یک قطره از خمر ـ حرمت نیز منتفی می شود (تخصّص) و جایی هم که ماده دیگری (مثل فقاع) اسکار داشته باشد، حرمت به آن نیز #سرایت خواهد کرد. (تعمّم)؛ اما اگر اسکار حکمت حرمت باشد، درست است که فقاع مسکر هم حرام خواهد بود (تعمّم)، ولی خمر - حتی اگر مسکر نباشد - حرام است. (لاتخصّص) بنابراین حکمت قوی تر از علت است.
🔸 پس در مثال های مختلف باید بدانیم یک دلیل، علت حکم است و یا حکمت آن؛ مثلا با مشخص شدن اینکه بارداری در زنان، حکمت عده در طلاق است، حتی جایی که زن قطعا باردار نباشد، باز عده واجب خواهد بود. یا با مشخص شدن اینکه ظلم، حکمت ربا است، حتی در جایی که ربا موجب ظلم نباشد، حرام خواهد بود؛ مثل تعویض برنج خوب با برنج بد، به مقدار بیشتر.
🔺 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله علی #عندلیبی (زید عزه) در درس خارج فقه
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @dar_masire_ejtehad
#نکات_اصولی
#اصطلاحات_اصولی
#اطلاق_لفظی
#اطلاق_مقامی
✅ فرق های اطلاق لفظی و اطلاق مقامی:
👇👇👇👇
1️⃣ فرق اول (در بیان #ماهیت)
🔹 اطلاق لفظی، «عدم القید» است و این عدم القید باعث می شود که لفظ شامل همه ی افراد خودش بشود.
🔸به خلاف اطلاق مقامی که لفظ در آن ملاک نیست تا از نوع «عدم القید» باشد، بلکه عقل از سکوت و در مقام بیان بودن مولا، عدم دخالت جزء یا شرط زائد را درک می کند.
2️⃣ فرق دوم (در ناحیه #دال)
🔹 استناد اطلاق در اطلاق لفظی، به خود لفظ است، به این معنا که لفظی وجود دارد که دارای حصص است و از اینکه مولا در مقام بیان است و قیدی نیاورده، معلوم می شود تمام حصص را اراده کرده است.
🔸اما استناد اطلاق در اطلاق مقامی، غیر لفظ است، به این معنا که اگر لفظی هم وجود داشته باشد، صرفا دال بر این است که فقط این اجزاء و شرایط واجب است؛ اما عقل از اینکه مولا در مقام بیان بوده و لفظی نیاورده، نفی جزء یا شرط زائد می کند.
3️⃣ فرق سوم (در ناحیه #مُدرِک)
🔹مدرک در اطلاق لفظی، عقل ابزاری است؛ زیرا به ظهور لفظی استناد می کند.
🔸 ولی مدرک در اطلاق مقامی عقل عملی [یکی از اقسام عقل منبع] است؛ زیرا عقلی که از سکوت و در مقام بیان بودن همه اجزاء و شرایط از سوی مولا، نفی جزء ثالث را درک می کند، عقل عملی حاکم به حسن و قبح است و استناد این ظهور به درک عقل عملی است.
👌نکته: هر سه فرق را می توان در یک فرق ادغام کرد؛ اما چون جهت بحث فرق می کند، دقت اقتضاء دارد هر کدام جداگانه نوشته شود.
💯 مثال👇👇👇
🔹 مثال اطلاق لفظی: مولا می گوید: «اعتق رقبه»؛ از اینکه در مقام بیان است و قید دیگری نیاورده، کشف می شود رقبه خاصی مراد نیست و اطلاق لفظی رقبه، شامل رقبه مومن و کافر می شود.
🔸 مثال اطلاق مقامی: نبی مکرم اسلام «صلی الله علیه و آله» در مقام تعلیم نماز به مسلمانان فرمود: «صَلوا کما رَأَیتُمُونِی أُصَلی»؛ همانگونه که میبینید من نماز میخوانم، نماز بخوانید. از اینکه آن حضرت در مقام بیان تمام اجزاء و شرایط بوده و جزء یا شرط زائدی را اتیان نکرده است، یا نسبت به جزء یا شرط خاصی سکوت کرده است، عقل نفی آن جزء یا شرط را درک می کند.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد #مقیمی (زیدعزه) در درس خارج فقه
🔺 ارسالی از: جناب آقای امیر علی الهی (از طلاب خارج یک مدرسه شهیدین)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔@Dar_masire_ejtehad
قرن 4 تا 11.jpg
حجم:
3.67M
#تاریخ_فقه
#آثار
#فقها
🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #چهارم تا قرن #یازدهم ) 🔺
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔@dar_masire_ejtehad
قرن 11 تا 14.jpg
حجم:
11.16M
#تاریخ_فقه
#آثار
#فقها
🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #یازدهم تا قرن #چهاردهم ) 🔺
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔@dar_masire_ejtehad
قرن 14 تا 15.jpg
حجم:
2.89M
#تاریخ_فقه
#آثار
#فقها
🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #چهاردهم تا قرن #پانزدهم ) 🔺
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔@Dar_masire_ejtehad