#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 2
💠 مروی عنه جعفر بن بشیر و محمد بن اسماعیل زعفرانی
🔹 #نجاشی در ترجمه «محمد بن اسماعیل الزعفرانی» و «جعفر بن بشیر» (رجال نجاشی ص 119 و 345) میفرماید: «روا عن الثّقات و رَوَوا عنه» یعنی هم شاگردانش و هم اساتید او ثقه میباشند.
🔸 اگر یک راوی جزو #اساتید یکی از این دو راوی باشد، #وثاقت او اثبات می شود؛ زیرا در مورد اساتید مبتلا به شبهه مصداقیه نیستیم؛ بخلاف شاگردان که نوعاً مبتلا به شبهه مصداقیه میشویم که آیا واقعاً شاگرد جعفر بن بشیر بوده است یا اینکه به دروغ حدیث جعل کرده است و گفته است که من شاگرد او هستم و از او روایت نقل میکنم.
🔻 اشکال:
مرحوم خویی: این جمله دلالت بر وثاقت تمام اساتید و شاگردان ایشان ندارد، بلکه همانند جمله ای که در مورد بعضی گفته شده است که «یروی کثیراً عن الضعفاء»، جمله «روا عن الثّقات و رَوَوا عنه» نیز یعنی #بسیاری از شاگردان و اساتید او ثقه بودهاند.
مؤید این مطلب اینکه ما میدانیم تمامی شاگردان ائمه «علیهم السلام» ثقه نبودهاند. پس چطور در مورد شاگردان جعفر بن بشیر که مقامش از ائمه «علیهم السلام» به مراتب کمتر است، میتوان ادعا کرد که تمامی شاگردان او ثقه بودهاند!!
🔹 جواب اول:
ائمه «علیهم السلام» احکام را برای همه مردم چه ثقه و چه کذّاب و چه وضّاع و... نقل میکردهاند و مردمی که میشنیدهاند برای سایر افراد نقل میکردهاند؛ ولی این مطلب منافاتی ندارد با اینکه یک راوی بگوید من برای هر کسی روایت نقل نمیکنم، بلکه فقط برای شاگردان خصوصیام روایت نقل میکنم و اغراضی از این کار داشته باشد؛ مثل اینکه روایات به دست به ضعفاء نیافتد و در معرض اضافه و کم شدن نباشد و یا از استادی که ضعیف باشد، روایت نقل نکند، این موارد برای غیر معصومین اشکالی ندارد.
البته این مطالب فضیلت و امتیازی محسوب نمیشود، بلکه نظرات مختلفی که در اینجا راویان داشتهاند در تصمیماتشان تأثیرگذار بوده است؛ مثل اینکه شخصی معتقد بوده که تنها باید روایاتی که حجت است را نقل کند. لذا فقط از اساتید ثقه حدیث نقل میکرده است، ولی شخص دیگر اعتقاد داشته که هر روایتی را باید نقل کرد تا روایات از بین نرود و شاید روزی با استفاضه همین روایات بهکار بیایند. لذا از اساتید غیرثقه نیز روایت نقل میکند. پس هیچ یک امتیاز بر دیگری ندارد. لذا نمیتوان گفت که چون ائمه «علیهم السلام» شاگردان غیر ثقه داشتهاند، پس کسی نمیتواند ادعا کند که همه شاگردان من ثقهاند و اگر چنین ادعایی کرد آن را حمل بر کثیر کنیم، بلکه چنین امری ممکن است.
🔸 جواب دوم:
در هیچ موردی #شیخ و نجاشی چنین تعبیری ندارند که کلی بگویند ولی مقصودشان موارد کثیر باشد، نه همه موارد، بلکه هرکجا که مقصودشان موارد کثیر بوده است تصریح به آن کردهاند مثلاً گفتهاند: فلان شخص یروی عن الضعفاء کثیراً. لذا این تعبیر که «روا عن الثّقات و رَوَوا عنه» یک تعبیر خاص میباشد که مربوط به دو نفر است و حمل آن بر اینکه کثیراً به این صورت بودهاست بسیار بعید است و ظاهر این عبارت این است که تمام مشایخ و شاگردان این دو نفر ثقه میباشند.
📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیب (زید عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین