#نکات_رجالی #حجیت_قول_رجالی 💠 وجه حجیت قول رجالی: 1️⃣ نظریه اول (مرحوم خویی): حجیت قول رجالی از باب حجیت خبر #ثقه در موضوعات است. لذا در خود رجالی هم امامی بودن شرط نیست و صِرف وثاقت کافی است. بنابراین قول امثال علی بن حسن بن فضال #فطحی هم در تضعیف و توثیق پذیرفته می‌شود. 2️⃣ نظریه دوم (صاحب معالم ): حجیت قول رجالی از باب حجیت #بینه (دو شاهد عادل) است؛ پس حتماً باید از روی حس باشد و حداقل #دو شاهد عادل (ثقه امامی) باشند. 3️⃣ نظریه سوم (مرحوم مامقانی در تنقیح المقال که به مشهور هم نسبت می‌دهد): حجیت قول رجالی از باب حجیت قول #خبره است؛ که در این صورت #وثاقت عقلایی شرط است، نه عدالت. بنابراین قول غیرامامی نیز پذیرفته است. 4️⃣ نظریه چهارم (از بعضی از کلمات آیة الله شبیری استظهار می‌شود): حجیت قول رجالی از باب ظن حاصل در ظرف #انسداد است؛ که در این صورت اگر دسترسی به ثقه ممکن نباشد، قول غیرثقه نیز پذیرفته می‌شود. 🔺 ارسالی از جناب حجت الاسلام حسین موحدی 📚برگرفته از فرمایشات استاد حسینی شیرازی (زید عزه) در کلاس رجال مدرسه شهیدین 🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 1 💠 جزو اصحاب امام صادق ع بودن: ✅ یکی از وجوه عامه اثبات وثاقت راویانی که توثیق خاص ندارند، این است که جزو اصحاب امام صادق ع باشند؛ به این بیان: 🔹 مقدمه اول: ابن شهرآشوب در المناقب و #شیخ_مفید در الارشاد آورده اند که: اصحاب حدیث 4000 نفر از روات از امام صادق ع را با اینکه از مذاهب مختلف بوده‌اند، از ثقات شمرده‌اند. (مناقب آل ابی طالب، ج4، ص247؛ الارشاد، ج2، ص179) 🔸 مقدمه دوم: #ابن‌شهرآشوب در ادامه می‌فرماید: #ابن_عقده اسامی این افراد ثقه را جمع‌آوری کرده است: «ينقل عنه من العلوم ما لا ينقل عن أحد و قد جمع أصحاب الحديث أسماء الرواة من الثقات على اختلافهم في الآراء و المقالات و كانوا أربعة آلاف رجل. بيان ذلك أن ابن عقده مصنف كتاب الرجال لأبي عبد الله ع عددهم فيه». 🔹 مقدمه سوم: مرحوم شیخ طوسی در مقدمه رجال‌شان می‌فرمایند: من در کتاب رجالم تمام کسانی که ابن عقده ذکر کرده، بیان می‌کنم و سپس اگر موردی مانده بود، ذکر می‌کنم: «و لم أجد لأصحابنا كتابا جامعا في هذا المعنى إلا مختصرات قد ذكر كل إنسان طرفا منها، إلا ما ذكره ابن عقدة من رجال الصادق عليه السلام، فإنه قد بلغ الغاية في ذلك، و لم يذكر رجال باقي الأئمة عليهم السلام. و أنا أذكر ما ذكره و أورد من بعد ذلك من لم يورده (يذكره)». (رجال طوسی، ص17) 🔸 مقدمه چهارم: رجال امام صادق ع دو قسم است: قسم مرتب: وقتی مثلاً در حرف میم به موسی می‌رسد حدود 30 موسی را بیان می‌کند و سپس سراغ مثلاً میثم می‌رود و در آنجا هم مثلاً 20 تا میثم نقل می‌کند و همین طور. قسم غیر مرتب: در آخر که افراد میم را به ترتیب گفت، دو مرتبه یکسری افرادی را به صورت غیر مرتب ذکر می‌کند که در آن‌ها موسی و میثم ها و... نیز وجود دارند. آن افراد غیرمرتب، نوشته شده‌ خود شیخ می‌باشد، ولی آن افراد مرتب طبق گفته‌ خود شیخ در مقدمه رجالش از کتاب ابن عقده استخراج شده است؛ زیرا در آن‌جا گفته است که ابتدا اصحاب امام صادق ع را از کتاب ابن عقده ذکر می‌کنم و سپس «اورد ما لم اذکره» یعنی بعد از این که مطالب کتاب ابن عقده را ذکر کردم، مواردی را که او ذکر نکرده است، بیان می‌کنم. پس قسمت‌های مرتب از کتاب ابن عقده می‌باشد. 🔺 بنابراین وقتی راوی در قسم مرتب از #رجال طوسی جزو اصحاب امام صادق ع باشد، #وثاقت او اثبات می شود. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیب (زید عزه) در مدرسه شهیدین 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 2 💠 مروی عنه جعفر بن بشیر و محمد بن اسماعیل زعفرانی 🔹 #نجاشی در ترجمه «محمد بن اسماعیل الزعفرانی» و «جعفر بن بشیر» (رجال نجاشی ص 119 و 345) می‌فرماید: «روا عن الثّقات و رَوَوا عنه» یعنی هم شاگردانش و هم اساتید او ثقه می‌باشند. 🔸 اگر یک راوی جزو #اساتید یکی از این دو راوی باشد، #وثاقت او اثبات می شود؛ زیرا در مورد اساتید مبتلا به شبهه مصداقیه نیستیم؛ بخلاف شاگردان که نوعاً مبتلا به شبهه مصداقیه می‌شویم که آیا واقعاً شاگرد جعفر بن بشیر بوده است یا اینکه به دروغ حدیث جعل کرده است و گفته است که من شاگرد او هستم و از او روایت نقل می‌کنم. 🔻 اشکال: مرحوم خویی: این جمله دلالت بر وثاقت تمام اساتید و شاگردان ایشان ندارد، بلکه همانند جمله ای که در مورد بعضی گفته شده است که «یروی کثیراً عن الضعفاء»، جمله‌ «روا عن الثّقات و رَوَوا عنه» نیز یعنی #بسیاری از شاگردان و اساتید او ثقه بوده‌اند. مؤید این مطلب اینکه ما می‌دانیم تمامی شاگردان ائمه «علیهم السلام» ثقه نبوده‌اند. پس چطور در مورد شاگردان جعفر بن بشیر که مقامش از ائمه «علیهم السلام» به مراتب کمتر است، می‌توان ادعا کرد که تمامی شاگردان او ثقه بوده‌اند!! 🔹 جواب اول: ائمه «علیهم السلام» احکام را برای همه مردم چه ثقه و چه کذّاب و چه وضّاع و... نقل می‌کرده‌اند و مردمی که می‌شنیده‌اند برای سایر افراد نقل می‌کرد‌ه‌اند؛ ولی این مطلب منافاتی ندارد با اینکه یک راوی بگوید من برای هر کسی روایت نقل نمی‌کنم، بلکه فقط برای شاگردان خصوصی‌ام روایت نقل می‌کنم و اغراضی از این کار داشته باشد؛ مثل اینکه روایات به دست به ضعفاء نیافتد و در معرض اضافه و کم شدن نباشد و یا از استادی که ضعیف باشد، روایت نقل نکند، این موارد برای غیر معصومین اشکالی ندارد. البته این مطالب فضیلت و امتیازی محسوب نمی‌شود، بلکه نظرات مختلفی که در این‌جا راویان داشته‌اند در تصمیمات‌شان تأثیرگذار بوده است؛ مثل اینکه شخصی معتقد بوده که تنها باید روایاتی که حجت است را نقل کند. لذا فقط از اساتید ثقه حدیث نقل می‌کرده است، ولی شخص دیگر اعتقاد داشته‌ که هر روایتی را باید نقل کرد تا روایات از بین نرود و شاید روزی با استفاضه همین روایات به‌کار بیایند. لذا از اساتید غیرثقه نیز روایت نقل می‌کند. پس هیچ یک امتیاز بر دیگری ندارد. لذا نمی‌توان گفت که چون ائمه «علیهم السلام» شاگردان غیر ثقه داشته‌اند، پس کسی نمی‌تواند ادعا کند که همه شاگردان من ثقه‌اند و اگر چنین ادعایی کرد آن را حمل بر کثیر کنیم، بلکه چنین امری ممکن است. 🔸 جواب دوم: در هیچ موردی #شیخ و نجاشی چنین تعبیری ندارند که کلی بگویند ولی مقصودشان موارد کثیر باشد، نه همه موارد، بلکه هرکجا که مقصودشان موارد کثیر بوده است تصریح به آن کرده‌اند مثلاً گفته‌اند: فلان شخص یروی عن الضعفاء کثیراً. لذا این تعبیر که «روا عن الثّقات و رَوَوا عنه» یک تعبیر خاص می‌باشد که مربوط به دو نفر است و حمل آن بر اینکه کثیراً به این صورت بوده‌است بسیار بعید است و ظاهر این عبارت این است که تمام مشایخ و شاگردان این دو نفر ثقه می‌باشند. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیب (زید عزه) در مدرسه شهیدین 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 13 💠 وقوع راوی در کتاب المزار «ابن مشهدی» 🔹 محمد بن جعفر #مشهدی (متوفای 610 ق) در ابتدای کتاب، تمام افرادی را که در سند روایات واقع شده‌اند، توثیق کرده است. بنابراین حدود 180 راوی که در اسناد این کتاب وجود دارند مورد توثیق واقع شده‌اند، که برای بسیاری از آن‌ها جز همین #توثیق_عام، مدرک دیگری بر وثاقت وجود ندارد. 🔸 ایشان در ابتدای کتاب فرموده‌اند : «أَمَّا بَعْدُ، فَإِنِّي قَدْ جَمَعْتُ فِي كِتَابِي هَذَا مِنْ فُنُونِ الزِّيَارَاتِ لِلْمَشَاهِدِ الْمُشَرَّفَاتِ، وَمَا وَرَدَ فِي التَّرْغِيبِ فِي الْمَسَاجِدِ الْمُبَارَكَاتِ وَالْأَدْعِيَةِ الْمُخْتَارَاتِ، وَمَا يُدْعَى بِهِ عَقِيبَ الصَّلَوَاتِ، وَمَا يُنَاجَى بِهِ الْقَدِيمُ تَعَالَى مِنْ لَذِيذِ الدَّعَوَاتِ فِي الْخَلَوَاتِ، وَمَا يُلْجَأُ إِلَيْهِ مِنَ الْأَدْعِيَةِ عِنْدَ الْمُهِمَّاتِ مِمَّا اتَّصَلَتْ بِهِ مِنْ ثِقَاتِ الرُّوَاةِ إِلَى السَّادَاتِ». (المزار، ص 27) مراد از سادات ائمه (علیهم السلام) هستند و از عبارت انتهایی توثیق روات استفاده می‌شود؛ زیرا می‌فرمایند که این روایات از رهگذر ثقات روات تا سادات اتصال پیدا کرده است. 🔹 مرحوم محقق #خویی این بحث را در معجم رجال الحدیث آورده و دلالت عبارت بر توثیق را #قبول کرده؛ اما مناقشه ایشان در این است که اولا ابن مشهدی را نمی‌شناسیم و ثانیا سندی وجود ندارد که کتاب مزار فعلی، همان کتابی است که ایشان نوشته است. (معجم رجال الحدیث 1: 52) 🔸 البته #وثاقت ایشان و اینکه کتاب از ایشان بوده و لا اقل مقدمه را ایشان نوشته است، خالی از قوت نیست. 📌 برای بحث تفصیلی: ر.ک: معجم رجال الحدیث 1: 52؛ خاتمه مستدرک الوسائل 19: 358؛ اصول علم الرجال، بین النظریة والتطبیق، استاد داوری، 203 – 206. 📚 برگرفته از دروس خارج فقه استاد #شب‌زنده‌دار (1395ش) 👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی 💠 دلالت واژه «وجه» بر توثیق: 🔸 برخی معتقدند #وجه که به معنای «چهره» است، دلالتی بر توثیق ندارد؛ چون چهره و شاخص بودن یک راوی در میان مردم ملازمه ای با وثاقت او ندارد. 🔹 اما بعید نیست از این واژه استفاده #وثاقت شود؛ زیرا این وجه به مناسبت اینکه در #کتب_رجالی بیان شده است، به این معناست که شخص در بین علما و روات و محدثین، «وجه» و «چهره» بوده است. شخص وضاع و کذاب که نمی‌تواند وجه در بین محدثین باشد؛ پس این تعبیر، اماره‌ بر وثاقت است. 👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم