در مسیر اجتهاد
#تاریخ_فقه #آثار #فقها 🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #چهارم تا قرن #یازدهم ) 🔺 🔰 مدرسه
#شخصیت_شناسی 5
#شیخ_مفید
💠 شیخ مفید:
✅ محمد بن محمد بن نُعمان (مشهور به شیخ مُفید) متکلم و #فقیه امامیه در قرنهای چهارم و پنجم قمری است.
🔻 وی با تدوین علم اصول فقه، روشی جدید در #اجتهاد فقهی ارائه داد، که راه میانهای در برابر دو روش عقلگرایی افراطی و اکتفاکردن به روایات بدون توجه به عقل بود.
🔹شیخ #صدوق، ابن جنید اسکافی و ابن قولویه از مشهورترین استادان شیخ مفید بودند.
🔸 شیخ #طوسی، سید مرتضی، سید رضی و نجاشی تنها چند تن از صدها شاگرد ایشان بودند.
🔹المُقنِعَة در علم فقه، اوائل المقالات در دانش کلام و الاِرشاد در شرححال امامان شیعه معروفترین آثار شیخ مفید است.
🔸 شیخ مفید در بسیاری از #مناظرات که در حضور خلفای عباسی صورت میگرفت، حاضر میشد و به نقدها نسبت به مذهب شیعه پاسخ میداد و در خانه ایشان نیز مجلس بحثی برپا میشد که علماء مذاهب گوناگون اسلامی از جمله معتزله و زیدیه و اسماعیلیه در آن شرکت میکردند.
✳️ کرامات شیخ مفید:
1️⃣ تصحیح فتوا توسط امام زمان عج:
روزی مردی روستایی نزد شیخ مفید رفت و از او پرسید که اگر زنی باردار از دنیا برود و جنین در شکمش زنده مانده باشد، باید جنین را با زن دفن کرد، یا آن را درآورد؟
شیخ مفید به مرد گفت که زن را بدون درآوردن فرزند از شکمش دفن کنید.
در راه بازگشت، فردی سوار بر اسب خود را به مرد روستایی رساند و گفت که شیخ گفته شکم زن را بشکافید، طفل را بیرون بیاورید و سپس زن را دفن کنید.
اما چندی بعد که مرد روستایی، داستان را برای شیخ مفید نقل کرد، شیخ تعجب کرد و فرستادن فردی برای اصلاح فتوا را انکار کرد و متوجه شد که آن فرد، امام زمان بوده است.
شیخ مفید دست از فتوا دادن برداشت، تا آنکه در توقیعی از امام زمان، به وی گفته شد: «#فتوا بده، و ما خطاهای آن را اصلاح میکنیم».
2️⃣ لقب شیخ مفید از طرف امام زمان عج:
در مدت 30 سال، 30 #توقیع از ناحیه مقدس امام عصر(عج) برای شیخ مفید صادر شد، که در عنوان یکی از توقیعات نوشته بود: «للاخ الاعز السدید الشیخ #المفید»
3️⃣ رؤیای صادقه شیخ مفید:
شیخ مفید در عالم رویا مشاهده کرد که #فاطمه زهرا (س) دست حسن و حسین (ع) را گرفته و پیش او آورده است و میفرماید: «به این دو فرزند فقه بیاموز».
صبح همان شب، فاطمه مادر سید مرتضی و سید رضی، با خدمتگزاران خود که دور او بوده اند، دو پسر خود را که در آن موقع خردسال بودند پیش شیخ آورده و همان عبارت مذکور در رویا را به زبان آورد و گفت: «ای شیخ این دو پسران من هستند، اینها را پیش تو آوردهام که به آنان فقه تعلیم دهی».
4️⃣ آن عالم فرزانه در شب جمعه سوم رمضان سال 413 در حالی از دنیا رفت که 80 هزار نفر از #فرقه های مختلف اسلامی جنازه او را تشییع کردند. در برخی منابع آمده است که پس از دفن او، اشعاری به خط امام عصر(عج) بر سنگ قبر او نقش بسته بود:
لا صوت الناعی بفقدک انه یوم علی آل الرسول عظیم
ان کنت قد غیبت فی جدث الثری فالعلم و التوحید فیک مقیم
«خبر دهنده مرگ، خبر فقدان تو را نیاورد، امروز بر آل محمّد (علیهم السلام) روز #مصیبت بزرگی است».
📚 ر.ک: الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج2، ص496؛ واکاوی فتوایی منسوب به شیخ مفید، ص۳۱-۳۲؛ داستانهایی از زندگی علماء،محمدتقی صرفی.
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 1
💠 جزو اصحاب امام صادق ع بودن:
✅ یکی از وجوه عامه اثبات وثاقت راویانی که توثیق خاص ندارند، این است که جزو اصحاب امام صادق ع باشند؛ به این بیان:
🔹 مقدمه اول: ابن شهرآشوب در المناقب و #شیخ_مفید در الارشاد آورده اند که: اصحاب حدیث 4000 نفر از روات از امام صادق ع را با اینکه از مذاهب مختلف بودهاند، از ثقات شمردهاند. (مناقب آل ابی طالب، ج4، ص247؛ الارشاد، ج2، ص179)
🔸 مقدمه دوم: #ابنشهرآشوب در ادامه میفرماید: #ابن_عقده اسامی این افراد ثقه را جمعآوری کرده است: «ينقل عنه من العلوم ما لا ينقل عن أحد و قد جمع أصحاب الحديث أسماء الرواة من الثقات على اختلافهم في الآراء و المقالات و كانوا أربعة آلاف رجل. بيان ذلك أن ابن عقده مصنف كتاب الرجال لأبي عبد الله ع عددهم فيه».
🔹 مقدمه سوم: مرحوم شیخ طوسی در مقدمه رجالشان میفرمایند: من در کتاب رجالم تمام کسانی که ابن عقده ذکر کرده، بیان میکنم و سپس اگر موردی مانده بود، ذکر میکنم: «و لم أجد لأصحابنا كتابا جامعا في هذا المعنى إلا مختصرات قد ذكر كل إنسان طرفا منها، إلا ما ذكره ابن عقدة من رجال الصادق عليه السلام، فإنه قد بلغ الغاية في ذلك، و لم يذكر رجال باقي الأئمة عليهم السلام. و أنا أذكر ما ذكره و أورد من بعد ذلك من لم يورده (يذكره)». (رجال طوسی، ص17)
🔸 مقدمه چهارم: رجال امام صادق ع دو قسم است:
قسم مرتب: وقتی مثلاً در حرف میم به موسی میرسد حدود 30 موسی را بیان میکند و سپس سراغ مثلاً میثم میرود و در آنجا هم مثلاً 20 تا میثم نقل میکند و همین طور.
قسم غیر مرتب: در آخر که افراد میم را به ترتیب گفت، دو مرتبه یکسری افرادی را به صورت غیر مرتب ذکر میکند که در آنها موسی و میثم ها و... نیز وجود دارند.
آن افراد غیرمرتب، نوشته شده خود شیخ میباشد، ولی آن افراد مرتب طبق گفته خود شیخ در مقدمه رجالش از کتاب ابن عقده استخراج شده است؛ زیرا در آنجا گفته است که ابتدا اصحاب امام صادق ع را از کتاب ابن عقده ذکر میکنم و سپس «اورد ما لم اذکره» یعنی بعد از این که مطالب کتاب ابن عقده را ذکر کردم، مواردی را که او ذکر نکرده است، بیان میکنم. پس قسمتهای مرتب از کتاب ابن عقده میباشد.
🔺 بنابراین وقتی راوی در قسم مرتب از #رجال طوسی جزو اصحاب امام صادق ع باشد، #وثاقت او اثبات می شود.
📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیب (زید عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین