#نکات_فقهی
#موضوع_شناسی
💠 موضوع شناسی، وظیفه چه کسی است؟
🔹یکی از شبهاتی که در بحث #موضوع_شناسی مطرح میشود، این است که موضوع شناسی وظیفه فقیه نیست و فقها نباید در این حیطه ورود کنند.
🔸 باید جواب داد که هر چند اصل این مطلب صحیح است، ولی باید در ضمن پذیرش این مطلب به چند نکته توجه داشت:
1️⃣ اینکه گفته میشود موضوع شناسی وظیفه #فقیه نیست، به این معنا نمیباشد که فقیه نیازی به شناخت موضوعات احکام ندارد، بلکه باید فقیه برای اینکه حکم صحیح را در موضوعات مختلف مخصوصاً موضوعات #مستحدثه بیان کند، باید بسیار دقیق و از جهات مختلف، موضوع را شناخته باشد و با توجه به گستردگی علوم و موضوعات از یک طرف، و از طرف دیگر عدم تخصّص فقیه در بسیاری از موضوعات، لازم است فقیه برای شناخت موضوعات از نظرات #کارشناسان و متخصّصان مرتبط با آن موضوع استفاده کند و با توجه به شناختی که از موضوع پیدا میکند، حکم آن موضوع را بیان کند.
2️⃣ اینکه گفته میشود موضوع شناسی وظیفه فقیه نیست, به این معناست که وقتی فقیه موضوعی را شناخت و حکم متناسب آن را بیان نمود، #تطبیق آن موضوع بر مصادیق وظیفه فقیه نیست و در موارد اشتباه در تطبیق، فقیه مؤاخذه نمیشود.
لذا اگر فقیه به این نتیجه رسید که با توجه به خصوصیّات فرد مبتلا به مرگ مغزی، او محکوم به احکام میّت است و چنین فتوایی صادر کرد، ولی اگر شخصی که پزشکان در مورد او تشخیص مرگ مغزی داده بودند و میخواستند او را دفن کنند، زنده شود، اعتراضی به فقیه وارد نیست که چرا شما حکم به دفن این شخص زنده دادهاید؟ زیرا او بر اساس نظرات متخصّصان که مرگ مغزی را غیر قابل برگشت میدانستند، چنین فتوایی داده است و مسئول تشخیص اشتباه برخی متخصّصین در این مورد نمیباشد.
3️⃣ پس از اینکه فقیه توسط متخصّصین امر، شناخت کافی نسبت به #موضوع پیدا کرد، انتظاری که از فقیه در این مورد وجود دارد و وظیفه فقیه میباشد، دو مطلب است:
🔹 الف) حکم متناسب آن موضوع را از جهات مختلف بیان کند؛ مثل اینکه آیا ازاله حیات شخص مبتلا به مرگ مغزی، قتل محسوب میشود؟
🔸 ب) اگر ثقه، خبر از تحقّق آن موضوع در موردی داد، آیا این خبر ثقه حجّت است و برای حجیّت آن چه شرایطی وجود دارد؟ در این مرحله وقتی که فقیه حجیّت این خبر را پذیرفت به این معنا میباشد که حتّی در صورت اشتباه سهوی این ثقه، خبر او حجّت است و مجتهد و مقلّد، معذور میباشند.
📚 فقه پزشکی، آیت الله محمد #قائنی ، ص 170
👈 نکات #فقهی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
#موضوع_شناسی
💠 فروش قرآن به کافر و نسبت آن با قاعده «نفی سبیل»:
🔹 قاعده #نفی_سبیل که برگرفته از آیه شریفه (لَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً) (نساء: 141) و دیگر ادله است، حاکم بر ادله اولیه احکام است. یعنی مفاد ادله اولیه تنها تا جایی است که موجب سلطه کفار بر مسلمانان نشود؛ وگرنه این قاعده جلوی آن ادله را میگیرد تا جلوی سلطه را بگیرد و مفاد قاعده بر مفاد ادلّه مقدم میشود.
🔸 مثالی که فقها میآورند و در ادله صحت بیع در مکاسب بحث میکنند، بحث «بیع #المصحف إلی الکافر» است، که این بیع علیالقاعده باید صحیح باشد، اما براساس این قاعده میگویند این خرید و فروش ممنوع است؛ چون موجب تسلط کافر بر قرآن و مسلمین میشود.
🔹 اما امام #خمینی (ره) برخلاف فقهای دیگر میفرماید: در این امر (بیع مصحف) نه تنها سلطهای وجود ندارد، بلکه با بیع مصحف، #اسلام بر کفار سلطه پیدا میکند و منطق اسلام غلبه مییابد و ممکن است آن کافر به خاطر سلطه منطق اسلام، مسلمان شود و ما باید زمینه را باز کنیم که آنها قرآن هم داشته باشند و معنا ندارد برای بیع مصحف به قاعده نفی سبیل تمسک کنیم؛ چون بیع مصحف، سبیل برای مسلمانان درست میکند. (کتاب البیع، امام خمینی، ج2، ص541)
📚 برگرفته از درس خارج آیت الله #کعبی (دام عزه)
👈 نکات #فقهی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اجتهادی
💠 لزوم تدوین عروة الوثقی جدید
🔹 پس از گذشت نزدیک به پنج دهه از انقلاب اسلامی، در کنار پیشرفتهای زیرساختی، نیاز به تدوین و تقویت نرمافزارهای فقهی و قانونی بیش از پیش احساس میشود. ضروری است که این حوزههای نرمافزاری، از جمله مباحث قانونگذاری #اقتصادی، بهصورت جدی در محیطهای حوزوی مطرح و بررسی شوند. چالشهای حوزههای مختلف، از جمله خانواده، قضاوت، اقتصاد و فرهنگ از مسائل بنیادین جامعه امروز است و این مسائل باید بهطور مستمر توسط فقها مورد پژوهش و تدریس قرار گیرند و مباحث مرتبط با آنها بهصورت نظاممند تدوین شود.
🔸 اگر موضوعاتی همچون مسائل بانک مرکزی بهصورت مسألهمحور و دستهبندیشده استخراج شوند، امکان تدریس و پرداخت تخصصی آنها توسط اساتید حوزه فراهم خواهد شد. پیشنهاد من این است که با همکاری مسئولین محترم حوزه و نظام، مسائل مورد ابتلا به شکلی مرتب در ابواب مختلف و شبیه کتاب #عروة_الوثقی تنظیم گردیده و به عنوان یک کتاب درسی با موضوعشناسی مناسب، تدریس شود و اساتید محترم نظرات و استدلال خود راجع به این مسائل را منتشر نمایند.
🔹 اگر #موضوع_شناسی قوی در این مسائل شده باشد، سایر بزرگان هم میتوانند نظرات خود را در مسائلی که واقعا نظام درگیر آن است اعلام نماید و به یک مرجع علمی تبدیل گردد.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد علی #عندلیب همدانی (۶ اسفند۱۴۰۳)
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم