۱۲ تیر ۱۴۰۰
۱۲ تیر ۱۴۰۰
#تأسیس_کانال
#هدف
#سخن_آغازین
✅ با عرض ادب و احترام محضر تمامی اساتید و طلاب گرانقدر حوزه علمیه
🔻 بسیار اتفاق می افتد که استادی در طول یک یا چند سال تنها چند نکته ناب و #مجتهدپرور در سر کلاس درس مطرح می کند، که ارزش دارد طلبه برای دریافت آن نکات سالیان سال در محضر بزرگان زانوی ادب بزند، تا آن مطالب ناب و گوهرهای درخشان را دریافت کند.
🔹 از این رو، مدرسه عالی فقه و اصول #شهیدین قم برای جمع آوری این نکات، تصمیم گرفت کانالی در پیام رسان ایتا تأسیس کند،
🔸 تا با کمک شما اساتید گرانقدر و طلاب عزیز زمینه این امر مهم فراهم شود.
🔺 لذا از تک تک اساتید و طلاب مقطع مقدمات، سطح و خارج درخواست عاجزانه داریم که نکات کاربردی خود در زمینه های (فقه، اصول، رجال، ادبیات و....) برای ما ارسال کنند، تا با نام خود آنها در این کانال منعکس شود.
💯 بی تردید آغاز کار اشکالات فراوانی خواهیم داشت، که قطعا نظر لطف شما در انتقال انتقادات و ارائه پیشنهادهای سازنده می تواند ما را برای رسیدن به هدف یاری کند، که صد البته هدف اصلی جلب رضایت حضرت بقیة الله الاعظم (عج) با کمک به روند آموزش سربازان آن حضرت است.
📚 يا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنَا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ وَ جِئْنَا بِبِضَاعَةٍ مُزْجَاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ وَ تَصَدَّقْ عَلَيْنَا إِنَّ اللَّهَ يَجْزِي الْمُتَصَدِّقِينَ (یوسف؛ آیه 88)
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی: (@Smousavi)
🔰 دوره عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۱۲ تیر ۱۴۰۰
#نکات_اصولی
#اطلاقگیری
❇️ درست است که در #اطلاقگیری مقدمات حکمت شرط است.
⬅️ ولی طبق نظر برخی از محققین، (مثل مرحوم آخوند) با وجود #انصراف، موضوع برای مقدمات حکمت باقی نمی ماند.
🔅چون انصراف مراد استعمالی را مضیق می کند و نوبت به مقدمات حکمت و اطلاق گیری و مراد جدی نمی رسد.
✅ اما طبق نظر برخی مثل مرحوم عراقی، انصراف جزو مقدمات حکمت است.
👇👇👇👇👇👇
📣 فرق تبادر و انصراف:
تبادر در وضع کلمات به کار می رود، ولی انصراف در استعمال.
📚 ر.ک: کفایة الاصول، ص249؛ نهایة الافکار، ج2، ص275؛ مناهج الوصول، ج2، ص326
🔺 ارسالی از آقای سید مرتضی طباطبایی (از طلاب خارج دو مدرسه شهیدین)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۱۲ تیر ۱۴۰۰
#کتابشناسی
#نظراتاهلسنت
#نظراتاهلشیعه
✅ برای شناخت نظرات اهل سنت و مقایسه آن با نظرات شیعه، بهترین کتاب، کتاب «#خلاف» شیخ طوسی است.
👈 اما برای آگاهی از نظرات امامیه (از ابتدای عصر غیبت تا زمان علامه حلی که اصطلاحا به آنها #قدما گفته می شود) بهترین کتاب، کتاب #مختلف_الشیعه علامه حلی است.
🔹و برای شناخت نظرات #متاخرین، کتابهای #مفتاح الکرامة و #مستند الشیعة و #الحدائق الناظرة کتاب های قابل استفاده ای هستند.💯
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۱۲ تیر ۱۴۰۰
#نکاترجالی
#صحیحه
#موثقه
✅ فرق صحیحه و موثقه
🔹#صحیحه روایتی است که تمام اسنادش راویان امامی مذهب و ثقه (راستگو و ضابط) باشند.
🔸 #موثقه روایتی است که حداقل یکی از راویان واقع در سند، غیر امامی (سنی یا شیعه غیر امامی) ولی ثقه باشد.
👈 البته هم صحیحه و هم موثقه روایت معتبر هستند.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۱۲ تیر ۱۴۰۰
#نکات_فقهی
#اصطلاحات
#اجماع
#لاخلاف
✅ شاید تا به حال در کتب درسی حوزه با اصطلاحات فقهی متعددی مواجه شده اید که به ظاهر ساده اند
👈 اما دقت در مفهوم آنها پنجره ای نو برای فهم مسئله را به روی ما می گشاید.🤔
💯 خصوصا اصطلاحاتی که معانی آنها نزدیک به هم است. مانند " #اجماع" و " #لاخلاف" که به تفاوت آنها اشاره می شود:👇👇👇👇
✅ فرق «اجماع» با «لاخلاف»:
اگر فقیهی در مساله ای ادعای اجماع کند، به این معناست که همه فقها این مساله را #مطرح کرده اند و همه نظر واحد داده اند.
اما اگر فقیهی ادعای «لاخلاف» کند، به این معناست که فقهایی که این مساله را مطرح کرده اند، در این مساله هم عقیده اند و اختلافی ندارند.
🔺بله، ممکن است فقهایی باشند که اصلا متعرض این مساله نشده اند.
👈 بنابراین اجماع قوی تر از لاخلاف است.
📚 حال کسی که این تفاوت ساده را بداند، قطعا راحت تر می تواند با متون انس بگیرد.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۱۳ تیر ۱۴۰۰
#نکات_اصولی
#تخصیص
#تخصص
#حکومت
#ورود
☑️ از جمله اصطلاحاتی که در زمان شیخ انصاری (ره) وارد فقه و اصول شد، "حکومت" و "ورود" است. که البته قرابت معنایی با "تخصیص" و "تخصص" دارد.
💯 به تفاوت آنها دقت کنید:
👇👇👇👇👇👇👇
🔹اگر اخراج حکمی واقعی باشد مجرای "#تخصیص" است مثل اکرم العلما و لاتکرم الفساق من العلما.
🔸اگر اخراج موضوعی واقعی باشد مجرای "#تخصص" است مثل اکرم العلما و زید لیس بعالم.
🔹 اگر توسعه یا تضییق تعبدی باشد "#حکومت" است (تخصیص تعبدی) مثل اکرم العلماء و الفاسق لیس بعالم و حکومت قاعده لاضرر بر قاعده سلطنت
🔸 اگر رافع موضوع حقیقتا باشد (البته مستند به تعبد شارع) مجرای "#ورود" است (تخصص تعبدی) مثل ورود اماره بر اصول عملیه عقلی.
📚 ر.ک: قواعد اصول الفقه، ص 462 ـ 466
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۱۳ تیر ۱۴۰۰
#نکات_فقهی
#ادبیاتعرب
#استثنایمتصل
#استثنایمنقطع
✅ تفاوت استثنای متصل و منقطع و کاربرد فقهی آن
🔹 وقتی مستثنی داخل در مستثنی منه باشد و با دلیل خاص از تحت آن خارج شود، استثنا #متصل خواهد بود. مثل جاء القوم الا زید.
🔸 وقتی از ابتدا مستثنی داخل در مستثنی منه نباشد، استثنا #منقطع خواهد بود. مثل جاء القوم الا حمارهم.
💯 تطبیق یک مثال فقهی
👇👇👇👇👇👇
👈 در بحث نجاسات، خروج روغن نجس شده از تحت حکم "حرمت خرید و فروش نجاسات"، بر دو نوع است.
1️⃣ یا با دلیل خاص (روایات) خارج شده، که در این صورت استثنا #متصل خواهد بود.
با یکی از این دو بیان:
🔹 لایجوز الانتفاع بالمتنجس الا الدهن المتنجس للاستصباح بدلیل الروایات.
🔸 لایجوز بیع المتنجس و لو کان ذا انتفاع الا الدهن المتنجس للاستصباح بدلیل الروایات
2️⃣ و یا از اول دهن متنجس بخاطر داشتن منفعت محلّله اصلا تحت حکم حرمت نبوده و طبق قواعد حلال بوده است؛ در این صورت استثنا #منقطع خواهد بود.
به این بیان:
🔹 لایجوز بیع المتنجس الذی لیست فیه منفعه محلّله الا الدهن المتنجس الذی فیه منفعه محلّله و هی الاستصباح
📚 کتاب المکاسب، ج1، ص65
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۱۵ تیر ۱۴۰۰
📣 قابل توجه کلیه اساتید و طلاب محترم حوزه های علمیه
✅ کانال #درمسیراجتهاد توسط مدرسه عالی فقه و اصول #شهیدین قم افتتاح شد.
🔻 بسیار اتفاق می افتد که استادی در طول یک یا چند سال تنها چند نکته ناب و #مجتهدپرور در سر کلاس درس مطرح می کند،
🔹 که ارزش دارد طلبه برای دریافت آن نکات، سالیان سال در محضر بزرگان زانوی ادب بزند، تا آن مطالب ناب و گوهرهای درخشان را دریافت کند.
🔸 از تک تک اساتید و طلاب محترم دعوت می شود با عضویت در این کانال از نکات کاربردی در زمینه های (فقه، اصول، رجال، ادبیات) بهره مند شوند.
🔺 نکات ناب علمی خود را برای ما ارسال کنید، تا با نام خودتان در این کانال بازنشر شود.
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی: (@Smousavi)
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
👇 عضویت در کانال 👇
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۱۶ تیر ۱۴۰۰
#رجال
#نکات_رجالی
#کتب_رجالی
✅ برای شناخت آرای رجالی #هشت کتاب به عنوان منابع دست اول شناخته می شوند،
👈 که از میان آنها اعتبار آرای رجالی #چهار کتاب اول مورد اتفاق و #چهار کتاب بعدی اختلافی است:
🔻 کتب اتفاقی:
1️⃣ رجال کشی (متوفای 330 ق)
2️⃣ رجال نجاشی (متوفای 450 ق)
3️⃣ رجال شیخ طوسی (متوفای 460 ق)
4️⃣ فهرست شیخ طوسی (متوفای 460 ق)
🔻 کتب اختلافی:
5️⃣ رجال برقی (متوفای 280 ق)
6️⃣ رجال ابن غضائری (متوفای 445ق)
7️⃣ رجال ابن داود (متوفای 707ق)
8️⃣ رجال علامه حلی (خلاصة الاقوال) (متوفای 726ق)
📚 معجم رجال الشیعة، ج1، ص95
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۱۷ تیر ۱۴۰۰
#نکات_اصولی
#قاعده_اصولی
#جمععرفی
#نص_ظهور
✅ جمع عرفی نص و ظاهر:
🔻اگر یکی از دو روایتی که در ظاهر با هم تنافی دارند، نص و دیگری ظاهر باشد، روایت اول از باب تقدم نص بر ظاهر، مقدم خواهد شد.
🔹 مثال اول: روایت «اقیموا النوافل» با توجه به ظهور صیغه امر در وجوب، ظهور در وجوب نوافل دارد، اما «لاباس بترک النوافل»، نص در عدم وجوب است، پس دست از ظهور روایت اول برداشته و حمل بر استحباب خواهد شد.
🔸 مثال دوم: روایت «لا یصلی الرجل و فی قبلته نار» با توجه به ظهور صیغه نهی در حرمت، ظهور در حرمت دارد. اما روایت «لا باس ان یصلی الرجل و النار و السراج و الصورۀ بین یدیه»، در جواز و عدم حرمت نص است. پس دست از ظهور روایت اول برداشته و حمل بر کراهت خواهد شد.
📚 ر.ک: کفایه الاصول، ص 438 و 439؛ نهایۀ الدرایۀ، ج 6، ص 282
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔@Dar_masire_ejtehad
۱۸ تیر ۱۴۰۰
#سخن_بزرگان
#اهمیت_فقه
#اساس_حوزه
#دیدگاه_رهبری
✅ اساس حوزه های علمیه از دیدگاه مقام معظم رهبری
🔻 در حوزه ها، اساس، #فقاهت است. فقه باید پیشرفت بکند. فقاهت به معنای خاص خود مورد نظر ماست.
🔸 فقه به معنای عام - که آگاهی از دین است - در اینجا فعلا مورد بحث ما نیست؛ فقه به معنای خاص، یعنی آگاهی از علم دین و فروع دینی و استنباط وظایف فردی و اجتماعی انسان از مجموعه متون دینی، که خیلی هم مهم است.
🔹 انسان از قبل از ولادت تا بعد از ممات احوالی دارد، و این احوال شامل احوال فردی و زندگی شخصی اوست، و نیز شامل احوال اجتماعی و زندگی سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و بقیه ی شئون اوست. تکلیف و سرنوشت همه اینها در فقه معلوم می شود. فقه به این معنی مورد نظر ماست، که اسمش همان احکام فرعی است؛ استنباط احکام فرعی از اصول. این، اساس حوزه هاست... (1370/6/31)
🔺 البتّه در مورد فقه حرف خیلی زیاد است. فقه خیلی اهمیت دارد؛ یک عدّهای خیال میکنند فقه، چون اسمش فروع دین است یعنی کارهای فرعی؛ نخیر، فقه استخوانبندی و در واقع #ستون_فقرات زندگی اجتماعی است؛ فقه این است.» (1398/2/18)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @dar_masire_ejtehad
۲۰ تیر ۱۴۰۰
#نکات_فقهی
#اصطلاحات_فقهی
#متقدمین
#متاخرین
✅ اصطلاح قدما و متأخرین:
👈 روزی از استاد (آیت الله #استادی) درباره معنای اصطلاح متاخرین و متقدمین پرسیده شد، چرا که کلمات مختلفی درباره معنای این اصطلاحات شنیده بودیم...
🔹 استاد ما را به کتاب «معجم الرموز و الاشارات» نوشته شیخ محمدرضا مامقانی احاله دادند و فرمودند:
🔸«با این کتاب بسیاری از ابهامات شما در کتاب های فقهی بر طرف می شود».
✳️ در این کتاب ذیل اصطلاح #متاخرین آمده است:
👈 تقدم و تاخر از امور نسبی و اضافی است که در هر عصر و زمانی نسبت به گذشته قابل تغییر است. اما در اصطلاح علم فقه غالب فقهای قبل از شیخ طوسی (م 460) «متقدمین» به حساب می آیند و فقهای بعد از شیخ طوسی «متاخرین» شمرده میشوند.
🔻اقوال دیگر:
1️⃣ حد وسط و میزان در تقدم و تاخر «علامه حلی» است.
2️⃣ متاخرین به فقهای بعد از علامه حلی تا زمان علامه مجلسی می گویند.
3️⃣ به فقهای بعد از «علامه مجلسی» متاخر اطلاق می شود.
4️⃣ متقدمین فقهای قبل از «محقق حلی» و متأخرین فقهای بعد از ایشان هستند.
📚 ر.ک: معجم الرموز و الاشارات، ص300
🔺 ارسالی از: جناب آقای امیر حسین صادقی (از طلاب خارج دو مدرسه شهیدین)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
۲۰ تیر ۱۴۰۰