⭕️ جنجال بر سر ابعاد دینی طرح مالی اردوغان 🔹تسنیم: پس از بروز عجیب‌ترین بحران ارزی در #ترکیه و رسیدن هر 1 دلار آمریکا به نرخ رکوردشکن 18 و نیم لیره، اردوغان راهکارهایی به کار بست و توانست این نرخ را به 11 لیره برساند. 🔹منتقدین می‌گویند: این یک کلک است؛ چرا که #اردوغان به مردم وعده داد که به سپرده‌های لیره نیز، سود دلاری می‌دهد! در نتیجه عطش برای تبدیل لیره به دلار فروکش کرد. 🔹منتقدانی که نگرش‌های اعتقادی و دینی دارند معتقدند دولت اردوغان، همچنان در حال ترویج مدل #ربا دادن و نزول‌خواری است و تنها کاری که صورت گرفته، این است که لقمه دور سر چرخانده شده و نام آن را تغییر داده‌اند. 🔹در نتیجه آن فضای روانی و اجتماعی که اردوغان و حزب عدالت و توسعه از آن هراس دارد، به شدت به قوت خود باقی است. یعنی فضایی که در آن، ده‌ها میلیون شهروند #اسلام‌گرا ی ترکیه، به شکل جدی، خواهان حذف #سود_بانکی هستند و از اردوغان انتظار چنین اقدامی دارند. اما وقتی که او سود را پایین می‌کشد، دلار بالا می‌رود و بحران اقتصادی همه جا را فرامی‌گیرد. در هر حال، اردوغان باید این گروه بزرگ جامعه را راضی کند تا موفق به حفظ بقای حزب خود شود. در نتیجه گروهی از علما را به میدان آورده است. 🔹یکی از علمای دینی طرفدار اردوغان، تلاش کرده تا راهکاری برای توجیه پرداخت سود علاوه به سپرده‌های بانکی پیدا کند و این موضوع، واکنش‌های منفی به دنبال داشته است. 🔹پروفسور خیرالدین کارامان 87 ساله، نام یکی از مهم‌ترین علمای دینی ترکیه است. البته او یک عالم دینی صاحب جُبه و خرقه نیست. او یک پروفسور کت و شلواری بدون کراوات است که در چند روزنامه مهم طرفدار حزب عدالت و توسعه قلم می‌زند. 🔹ظاهراً، اردوغان برای توجیه طرح مالی جدید خود، به کارامان پناه برده و از او کمک خواسته است. او نیز خطاب به مردم گفته است: «باید حُسن نیت دولت را قبول کنیم و مبلغی را که به عنوان سود علاوه به مردم داده می‌شود، همچون #هبه تلقی کنیم.» 🔹کارامان، عامدانه به جای لفظ عادی هدیه، از لفظ دینی هبه استفاده کرده تا به زعم خود، این موضوع را توجیه کند. 🔹احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده، اولین سیاستمداری بود که به کارامان پاسخ داد و با تشرها و کنایات خود، خشم خود را ابراز کرد. 🔹وی گفته است: «کشور ما سومین بحران ارزی 50 سال اخیر را تجربه می‌کند. این به دلیل سیاست‌های جاهلانه‌ای است که در نهایت لجاجت از سوی دولت اجرا می‌شود. این حکومتی است که با سوء استفاده از ارزش‌های دینی ما، سعی در سرپوش گذاشتن بر فاجعه ناشی از سیاست‌های غلط دارد. اسم این پول، ربا و نزول است و نه هبه. تعریف هبه چیزی است که با تمایل و اشتیاق نثار کسی می‌شود. وقتی که شما از پول و بودجه مردم، از جیب خزانه دولت سود می‌دهید، این هبه نیست. همان سود و نزول است. ما در دین مبین اسلام، قرض الحسنه داریم. هبه داریم. اما اگر به سپرده بانکی سود می‌دهید، جرات داشته باشید و اسم آن را تغییر ندهید.» 🔹پروفسور احمد یمان از متخصصین حوزه فقه حنفی نیز سخنان کارامان را رد کرده و معتقد است، پولی که در جریان طرح جدید به عنوان سود علاوه داده می‌شود، همان سود مذموم شده است و ارتباطی با هبه ندارد. 🔹پروفسور اورهان چکر متخصص و استاد دانشکده الهیات نیز گفته است:«دولت، در مواردی جایز است هبه دهد. اما وقتی که مبلغ بر اساس یک سپرده و نرخ خاص ارزی تعیین می‌شود، این نامش هبه نیست. سود است.» 🔹بسیاری از سیاستمداران، تحلیل گران و فعالان فضای مجازی، سخنان کارامان را به عنوان مصداقی از سوءاستفاده از باورهای دینی و فقهی به نفع حزب حاکم، قلمداد کرده‌اند. البته این نخستین بار نیست که برخی از علمای دینی برای توجیه تصمیمات و اقدامات اردوغان، نکاتی بیان می‌کنند که با واکنش گسترده مخالفین روبرو می‌شود. @dolatedin

🔻 دولت هند مجوز کمک‌های خارجی به موسسه خیریه "میسیونرها"ی مادر ترزا را تمدید نکرد

⭕️ دولت هند مجوز کمک‌های خارجی به موسسه خیریه "میسیونرها"ی مادر ترزا را تمدید نکرد 🔹بی بی سی: دولت #هند از تمدید مجوز کمک مالی خارجی به موسسه خیریه "مسیونرها"(مبلغان) که مادر ترزا تاسیس کرده بود، خودداری کرده است. موسسه خیریه "#مسیونر ها" هزاران راهبه دارد که بر پروژه‌هایی مانند خانه‌های کودک، مدارس، درمانگاه‌ها و آسایشگاه‌ها نظارت می‌کنند. 🔹در روز #کریسمس، وزارت کشور هند اعلام کرد که مجوز این خیریه را به دلیل "ورودی‌های نامطلوب" تمدید نکرده است. 🔹تندروهای #هندو مدت‌هاست که این موسسه خیریه را متهم کرده‌اند که از برنامه‌های خود برای #تبلیغ #مسیحیت استفاده می‌کند. این موسسه خیریه این اتهامات را رد کرده است. 🔹اکنون این موسسه در بیانیه‌ای اعلام کرده که در روز دوشنبه، تایید کرد که درخواست تمدید آن رد شده است، و هیچ حساب مالی خارجی را "تا زمانی که موضوع حل نشود" اداره نخواهد کرد. 🔹موسسه خیریه مستقر در کلکته در سال ۱۹۵۰ توسط مادر ترزا، راهبه #کاتولیک رومی تأسیس شد که از زادگاهش مقدونیه به هند نقل مکان کرده بود. 🔹نهاد "میسیونرهای خیریه"، انجمن خیریه‌ای است که بیش از سه هزار #راهبه در سراسر جهان در‌ آن عضویت دارند. این نهاد نوانخانه، مدرسه و درمانگاه تاسیس کرد، جزامی‌ها را اسکان داد، برای بچه‌های یتیم سرپناه ساخت و به زاغه‌نشینان کلکته کمک‌های فراوانی کرد. 🔹این یکی از شناخته‌شده‌ترین موسسه‌های خیریه کاتولیک در سراسر جهان است. 🔹مادر ترزا در سال ۱۹۷۹ به خاطر فعالیت‌های بشردوستانه خود جایزه #صلح_نوبل را دریافت کرد و ۱۹ سال پس از مرگش، پاپ فرانسیس در سال ۲۰۱۶ او را به عنوان "#قدیس" معرفی کرد. هر چند او منتقدانی هم داشت. 🔹دولت نخست وزیر نارندرا مودی به دنبال کاهش بودجه خارجی برای موسسات خیریه و سایر سازمان‌های غیردولتی مستقر در هند است. 🔹سال گذشته، محدودیت‌ها منجر به مسدود شدن حساب‌های بانکی متعلق به "صلح سبز" و "عفو بین‌الملل" شد. 🔹پیشتر گزارش‌هایی از حمله به اقلیت‌های مذهبی در سراسر هند منتشر شده بود. گروه‌های تندروی هندو امسال جشن‌های کریسمس را در بخش‌هایی از کشور برهم زدند. آنها همچنین در خارج از اجتماعات مذهبی تظاهرات و کلیسایی در شمال هند را تخریب کردند. اکثریت جمعیت هند هندو هستند. اما حدود 24 میلیون مسیحی در این کشور زندگی می‌کنند، رقمی حدود دو درصد از جمعیت این کشور. 🔹پس از فیلیپین، هند دومین جامعه بزرگ کاتولیک آسیا را دارد. مقامات به دنبال سرکوب کارزارهایی هستند که اظهار دارند برای گرویدن هندوها به مسیحیت و اسلام فعالیت کرده‌اند. @dolatedin

🔻 به بهانه «جهاد عشق»؛ تصویب قانون «ممنوعیت تغییر دین» در هند برای جلوگیری از گرویدن به اسلام و مسیحیت

⭕️ به بهانه «جهاد عشق»؛ تصویب قانون «ممنوعیت تغییر دین» در هند برای جلوگیری از گرویدن به اسلام و مسیحیت 📌 بخش اول 🔹الجزیره: تصویب لایحه‌ای تحت عنوان "ممنوعیت #تغییر_دین" از سوی پارلمان ایالت "کارناتاکا" #هند - که تغییر از دینی به دین دیگر را به دلایلی از جمله گمراه کردن، زور، تقلب، وسوسه یا ازدواج ممنوع می‌کند - جنجال بزرگی را در محافل مذهبی و حقوقی هند برانگیخت. 🔹طبق موارد مقرر در قانون در صورتی که ثابت شود شخصی برای تغییر دین دیگری اقدام کرده است، مجازات‌هایی از جمله جزای نقدی و حبس از 6 ماه تا 10 سال پیش‌بینی شده است. 🔹حدود 40 سازمان و انجمن در تظاهرات بزرگی در بنگلور، پایتخت ایالت، در 24 دسامبر شرکت کردند و این قانون را محکوم کردند. 🔹این قانون همزمان با تشدید فعالیت‌های سازمان‌های #افراطی #هندو علیه پیوستن هندوها به مذاهب اسلامی و مسیحی است. افراط‌گرایان هندو ادعا می‌کنند تغییر دین هندوها در برای تبدیل آنها به گروه اقلیت در کشورشان صورت می‌گیرد و با کمک مالی غرب به #مسیحیان و بودجه خلیج فارس برای #مسلمانان پشتیبانی می‌شود. افراط‌گرایان هندو مدعی هستند در چارچوب طرحی که آن را "#جهاد_عشق" می‌خوانند، مسلمانان زنان هندو را وسوسه می‌کنند تا دین خود را تغییر دهند تا با آنها ازدواج کنند. 🔸قانون جدید کارناتاکا چیست؟ 🔹نام رسمی این قانون، "قانون آزادی دین کارناتاکا 2021" است، اما به طور کلی به عنوان "قانون ممنوعیت تغییر دین" شناخته می‌شود. هدف آن جلوگیری از گرویدن هندوها به اسلام و مسیحیت، به ویژه ازدواج مسلمانان و مسیحیان با زنان هندو است. 🔹این قانون شرایطی را برای تغییر دین تعیین می‌کند؛ یکی از آنها این است که شخص مایل به تغییر دین یک ماه قبل از تمایل خود تقاضای تغییر دین می‌کند و قاضی درخواست را منتشر می‌کند تا هر فردی ظرف یک ماه به آن اعتراض کند. در صورت اعتراض، کمیسیونی رسمی برای بررسی انگیزه‌های تغییر مذهب تعیین می‌شود. 🔹در صورتی که قاضی تشخیص دهد که تغییر دین غیرقانونی است، موضوع را به پلیس ارجاع می‌دهد تا اقدامات لازم را انجام دهد. اما در صورتی که درخواست تغییر دین را قانونی تشخیص دهد دستور می‌دهد که فرد را در سوابق دولتی مجدداً طبقه‌بندی کنند که این امر بر وام بانکی و شغل فعلی وی تأثیر می‌گذارد و ممکن است از آن محروم شود و همچنین باید بدهی‌های خود را پیش از موعد پرداخت کند. 🔹اگر ثابت شود که تغییر مذهب به منظور ازدواج، تحصیل یا درمان رایگان یا تأمین شغل صورت گرفته است، مقامات او را 25000 روپیه جریمه و از 3 تا 5 سال حبس خواهد داشت. 🔹در صورتی که نوکیش کودک، زن یا فردی متعلق به طبقه «#دالیت‌ها» باشد، جریمه نقدی و مدت زندان دو برابر می‌شود. (دالیت‌ها که غیر قابل لمس یا نجس نیز خوانده می‌شوند، پایین‌ترین طبقه و در واقع طبقه‌ای هستند که از نظام چهار کاستی یا طبقه‌ای هندو حذف شده‌اند. دالیت‌ها برای فرار از آزار و شکنجه هندوهای طبقات بالاتر بیشترین کسانی هستند که مذهب خود را تغییر می‌دهند) 👇 ادامه دارد... @dolatedin

⭕️ به بهانه «جهاد عشق»؛ تصویب قانون «ممنوعیت تغییر دین» در هند برای جلوگیری از گرویدن به اسلام و مسیحیت 📌 بخش دوم 🔸زمینه‌ها و قوانین مشابه 🔹مبارزات هندوها علیه گرویدن برخی از آنها به مسیحیت یا اسلام قدیمی است و در سال 1920 با شعار "تصفیه" آغاز شد، اما از سال 1981، زمانی که 150 خانواده دالیت در جنوب هند برای فرار از آزار هندوهای طبقات بالا به اسلام گرویدند، این مبارزات شدت گرفت. 🔹قبل از تصویب قانون کارناتاکا، ایالت‌های آروناچال پرادش (1978)، گجرات (2003)، اودیشا (1967)، هیماچال پرادش (2006)، مادیا پرادش (1968)، جارکند (2017)، چاتیس کارا (1968) و اوتار پرادش (2021) راجستان (2006)، تامیل نادو (2002) و اوتاراکند (2018) قوانین مشابهی را وضع کرده‌اند، اما قانون کارناتاکا بدترین و شدیدترین این قوانین محسوب می‌شود. 🔸مغایرت این قانون با قانون اساسی سکولار هند 🔹این قانون با ماده (25) قانون اساسی هند که آزادی مذهب و حق شهروندان هندی را برای گسترش دین خود تضمین می‌کند، مغایرت دارد. این قوانین از این فرض سرچشمه می‌گیرند که زنان و دالیت‌ها آنقدر عقل ندارند که بدانند چه چیزی برایشان مناسب است و ممکن نیست دین خود را تغییر دهند، مگر اینکه نوعی وسوسه و تشویق وجود داشته باشد. 🔸حقیقت محدودیت‌های انجمن‌های مسیحی و اسلامی 🔹دولت نارندرا مودی بیش از 25000 مجوز برای دریافت وجوه از خارج از کشور را لغو کرده و همچنین برخی از این سازمان‌ها را از ثبت خارج کرده است. این محدودیت شامل سازمان‌های مسیحی، اسلامی و #حقوق_بشر می‌شود. این سازمان‌ها در مناطق مختلف هند مورد حملات امنیتی قرار می‌گیرند و آنها را به تغییر مذهب هندو متهم می‌کنند. 🔸برجسته‌ترین بازداشت‌شدگان متهم به تغییر مذهب هندو 🔹مقامات تنها در اوتار پرادش در ماه‌های اخیر 340 نفر را دستگیر کرده‌اند که اکثر آنها از فعالان دعوت به دین اسلام هستند، از جمله دکتر عمر گوتام که ژوئن گذشته و شیخ کلیم صدیقی که سپتامبر گذشته دستگیر شدند. ده‌ها نفر از دستیاران و بستگان آنها نیز به همراه آنها دستگیر شدند و اتهام "#تروریسم" نیز به اتهامات آنها اضافه شد تا با قرار وثیقه تا ادامه محاکمه آزاد نشوند. @dolatedin

🔻 گردهمایی تاریخی: اسقف‌ها و کشیشان چینی دیدگاه‌های مذهبی شی را برای کشیشان هنگ‌کنگ تبیین می‌کنند

⭕️ گردهمایی تاریخی: اسقف‌ها و کشیشان چینی دیدگاه‌های مذهبی شی را برای کشیشان هنگ‌کنگ تبیین می‌کنند 🔹رویترز: اسقف‌ها و رهبران مذهبی #چین در نشستی بی‌سابقه که توسط دفتر نمایندگی چین در این هنگ کنگ برگزار شد، دیدگاه‌های رئیس‌جمهور شی جین پینگ درباره دین با «ویژگی‌های چینی» را برای روحانیون ارشد #کاتولیک #هنگ‌کنگ توضیح دادند. 🔹روحانیونی که در نشست 31 اکتبر شرکت داشتند یا از آن اطلاع داشتند، آن را قاطعانه‌ترین اقدام پکن در تلاش‌هایش برای تأثیرگذاری بر اسقف‌نشین هنگ‌کنگ توصیف کردند که پاسخگوی #واتیکان بوده و شامل برخی از رهبران عالی‌رتبه است که از دیرباز مدافع دموکراسی و حقوق بشر در منطقه نیمه‌مختار هنگ کنگ بوده‌اند. 🔹روحانیون گفتند در حالی که رهبران کاتولیک هنگ‌کنگ در گذشته با همتایان خود در چین دیدار داشته‌اند، این اولین بار بود که دو طرف به طور رسمی ملاقات می‌کردند. 🔹دو تن از روحانیون گفتند، سخنرانان چینی بدون اشاره به رئیس جمهور شی یا صدور هیچ دستورالعمل یا بیانیه‌ای، توضیح دادند که چگونه سیاست "چینی‌سازی (sinicization)" شی با سیاست‌های بلندمدت فرهنگ‌سازی واتیکان (تطبیق #مسیحیت در فرهنگ‌های سنتی و غیر مسیحی) همسو است. 🔹شی یکی از طرفداران اصلی #چینی‌سازی بوده است و سیاست‌هایی را برای تغذیه مذاهب با آنچه که وی «ویژگی‌های چینی» می‌نامد، در پیش گرفته است؛ این شامل پیوند نزدیکتر ادیان با فرهنگ چینی، میهن‌پرستی و اهداف دولت و حزب کمونیست حاکم برای دستیابی به «رویای چینی» شی است. 🔹در اوایل ماه جاری، شی در کنفرانسی در پکن که در گزارش‌های رسمی به عنوان نشست کاری ملی در مورد امور مذهبی توصیف شد، گفت که همه ادیان در چین باید حزب #کمونیست را بپذیرند و یکی از سیاست‌های دیرینه او را گسترش دهند. 🔹شی جین پینگ گفت: «(ما) باید جهت‌گیری اساسی حزب را در فعالیت‌های دینی حفظ کنیم، ما باید مسیر کشورمان را برای چینی‌سازی دین ادامه دهیم، ما باید تعداد زیادی از مؤمنان مذهبی را در نظر بگیریم و آنها را حول حزب و دولت متحد کنیم.» 🔹مقامات واتیکان می‌گویند، توافقی که بین چین و واتیکان در سال 2018 برای کاهش تنش‌های طولانی‌مدت با دادن حق اظهار نظر قابل توجه به دولت چین در انتصاب اسقف‌ها صورت گرفت، در مورد هنگ‌کنگ صدق نمی‌کند. @dolatedin

🔻 عقب‌نشینی برخی شیوخ سلفی در «حرمت تبریک کریسمس به کفار»

✍️ عقب‌نشینی برخی شیوخ سلفی در «حرمت تبریک کریسمس به کفار» 🔹#عبدالله_المطلق، یکی از اعضای هیئت #کبار_العلماء #عربستان و مشاور دربار پادشاهی سعودی، با استناد به آیه‌ای از قرآن و حدیثی از پیامبر(ص) گفت که #تبریک_اعیاد غیراسلامی همچون #کریسمس طبق شرایطی جایز است. 🔹عبدالله مطلق در برنامه‌ای در رادیو قرآن عربستان گفت اگر شخصی از این تبریک عید مصلحتی را اراده کند که به نفع خود و دین باشد، چنین تبریکی جایز است. 🔹عبدالله مطلق به آیه مبارکه (وقولوا للناس حسنا؛ با مردم به نیکی سخن بگویید) و نیز این روایت از پیامبر(ص) که «اتق الله حيثما كنت واتبع السيئة الحسنة تمحها، وخالق الناس بخلق حسن؛ در هر جایی تقوای الهی پیشه کن و بدی را با نیکی پاسخ بده و پاکش کن، و با مردم با اخلاق نیک رفتار کن» استناد کرد و گفت این اخلاق نیک می‌تواند زمینه دعوت به دین خدا (اسلام) باشد. 🔹در همین راستا، #سعد_الدریهم، واعظ سعودی روز یکشنبه در گفت‌وگویی با شبکه «روتانا» گفت که تبریک کریسمس به غیر مسلمانان از روی ادب ممنوع نیست. وی توضیح داد: «وقتی اسلام آمد، در جامعه مشرک، یهودی و مسیحی بود و مسلمانان با آنها به خرید و فروش می‌پرداختند و با آنها دیدار می‌کردند، و چون به پیامبر(ص) می‌نگریم، همسایگان یهودی داشت و چه بسا بیمارانی از آنان را عیادت کرده و برای یکی از آنان دعا کرد». 🔹الدریهم گفت کسی که از روی تکریم و بزرگداشت عید کریسمس به مسیحیان تبریک بگوید و تأیید کند که عیسی پسر خدا است، موجب شرک می‌شود. اما کسی که به یهودی و مسیحی تبریک بگوید و به دین او یقین نداشته باشد و از روی ادب چنین کند، مانعی ندارد. 🔹شیوخ #سلفی از دیرباز بر حرمت تبریک اعیاد «#کفار» اتفاق نظر داشته‌اند. سلفی‌ها در این موضوع چنان خط قرمز روشنی دارند که حتی سکوت این روزهای ایشان در مورد برگزاری جشن‌ها و آیین‌های کریسمس در عربستان، خود عقب‌نشینی مهمی از مواضع قبلی به شمار می‌آید. این روزها اکثر شیوخ و فقهای سعودی از اظهار نظر در این باره خودداری می‌کنند، گرچه برخی کاربران در توئیتر ویدئوهایی قدیمی را منتشر کردند که به ممنوعیت تبریک می‌پردازد. 🔹با این وجود، #عبدالعزیز_الریس، از شیوخ سلفی، فتوای عبدالله مطلق را بی‌پاسخ نگذاشت و در توییتی نوشت: «فتوای دکتر عبد الله المطلق مبنی بر جواز تبریک اعیاد به کفار، فتوای عجیبی است که در آن ادله و اجماع و دیدگاه علمای مذاهب اربعه و فتوای علمای ما مانند #ابن_باز و #ابن_عثیمین و #الفوزان و مفتی اعظم را زیر پا گذاشته است و هیچ کس از سلف با او همراه نشده است جز #قرضاوی اخوانی و کسانی که بر عقیده سلف نیستند.» 🔹شیخ #سعد_الخثلان، یکی دیگر از اعضای هیئت کبار العلماء، نیز در ویدئویی جدید گفت که تبریک اعیاد مذهبی به غیر مسلمانان «بر اساس #اجماع علما از نظر شرع #حرام و جایز نیست». وی تصریح کرد: «تبریک نگفتن به معنای توهین به کفار غیرحربی نیست، بلکه باید با آنها مهربانانه رفتار کرد تا دلشان به اسلام متمایل شود.» 🔹هر ساله در بسیاری از کشورهای اسلامی موضوع تبریک کریسمس به غیر مسلمانان به موضوعی داغ تبدیل می‌شود. در #امارات، اداره کل #الشؤون_الإسلامیة و الأوقاف فتوا داد: «در شرع اسلام هیچ ایرادی برای تبریک اعیاد به غیر مسلمانان با تعابیری نیکو وجود ندارد.» 🔹در مصر شیخ #الازهر #احمد_الطیب و همچنین #دار_الافتاء #مصر چندین بار تاکنون به مسلمانان اجازه داده‌اند تا اعیاد غیر مسلمانان را تبریک بگویند. الطیب پیشتر در دفاع از این موضوع گفت: «چگونه قرآن به مسلمان اجازه می‌دهد برای خود زن مسیحی یا یهودی بگیرد و در کنار شوهر مسلمانش بر دین خود بماند، سپس به او گفته می‌شود: مراقب باش، میلاد مسیح را به همسرت تبریک نگویی، چون حرام است؟» @dolatedin

🔻 شماره آذرماه ۱۴۰۰ ماهنامه رصدی «دین و بین‌الملل» منتشر شد

📣 شماره آذرماه 1400 ماهنامه رصدی «دین و بین‌الملل» منتشر شد. 🔹 این ماهنامه که از سوی «مرکز ارتباطات و بین‌الملل حوزه‌های علمیه» و با تلاش «میز نهادهای اندیشکده #مرصاد» گرد آمده است، در پی آن است که شکاف عمیق میان فضای رسانه‌ای فارسی با حوزه مطالعات «#نهاد_دین» را اندکی پر کرده و با بازتاب اخبار و تحلیل‌های روزآمد از منابع دست اول عربی و انگلیسی، دغدغه‌مندان این عرصه را از پویایی‌های نهادهای گوناگون دینی، به ويژه در گستره جهان اسلام، آگاه سازد. #دین_و_بین‌الملل #ماهنامه ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🔻 تغییر در ریاست دیوان وقف سنی عراق در پی پیروزی دو حزب العزم و التقدم

⭕️ تغییر در ریاست دیوان وقف سنی عراق در پی پیروزی دو حزب العزم و التقدم 🔹المعلومه: یک منبع آگاه روز جمعه فاش کرد که توافق اولیه برای تغییر در ریاست اداره اوقاف اهل سنت (#دیوان_الوقف_السنی) #عراق شکل گرفته است. 🔹این منبع در گفت و گو با «المعلومه» افزود: روزهای گذشته شاهد دستیابی توافق اولیه دو جریان #العزم و #التقدم برای تغییر رئیس اداره اوقاف اهل سنت و معرفی ۳ نامزد برای این منصب بودیم. این دو جریان در انتخابات اخیر پارلمانی عراق مجموعا ۷۰ کرسی را از آن خود کرده‌اند. ✍️ ملاحظه: اداره اوقاف اهل سنت عراق در سال ۲۰۰۳ و پس از اشغال عراق توسط آمریکایی‌ها و در پی انحلال وزارت الاوقاف و الشؤون الدینیة در حکومت گذشته عراق به وجود آمد. 🔸در حال حاضر #سعد_کمبش، چهره نزدیک به جریان #الموحدون وابسته به #اسامه_النجیفی، رقیب سیاسی دو جریان سنی‌مذهب العزم و التقدم، ریاست این مرکز را برعهده دارد. 🔸سابق بر این امور دینی پیروان ادیان و مذاهب ساکن عراق از طریق یک نهاد واحد که همان وزارت اوقاف بود پیگیری می‌شد، اما پس از سقوط #رژیم_بعث، سه اداره اوقاف برای شیعیان (#دیوان_الوقف_الشیعی)، اهل سنت و دیگر اقلیت‌های دینی (ديوان اوقاف الديانات المسيحية والأيزيدية والصابئة المندائية) تشکیل شدند که امور دینی مربوط به پیروان خود را بر عهده دارند. 🔸در این بین اداره اوقاف اهل سنت در عراق علاوه بر مدیریت موقوفات اهل سنت در عراق، مسئولیت اداره و نگهداری مساجد اهل سنت در عراق را بر عهده دارد. در کنار این مسئولیت، اداره اوقاف اهل سنت عراق مسئولیت ارشاد و #افتاء را نیز در کنار دیگر مراکز اسلامی عراق از جمله #هیئه_علماء_المسلمین و #دار_الافتاء العراقیه بر عهده دارد. 🔸این اداره همچنین مدیریت برخی #مدارس_دینی اهل سنت در عراق از جمله #مرکز_البحوث_والدراسات_الاسلامیه و #جامع_الامام_الاعظم را برعهده دارد. 🔸جامع الامام الاعظم (تصویر فوق) از مراکز دینی وابسته به اهل سنت و مقر اداره اوقاف اهل سنت عراق و مدفن ابو حنیفه نعمان یکی از ائمه مذاهب چهارگانه فقهی اهل سنت است. جامع الامام الاعظم سومین دانشگاه قدیمی در حال فعالیت، پس از دانشگاه القرویین در مغرب و دانشگاه الازهر در مصر است که تاریخ تاسیس آن به ۱۵۰ق باز می‌گردد. @dolatedin

⭕️ دختر قرضاوی از زندان مصر آزاد شد 🔹میدل ایست آی: دادستان #مصر روز جمعه تصمیم گرفت علا قرضاوی، دختر یوسف #قرضاوی، رئیس #اتحاد_العلماء و رهبر معنوی #اخوان را پس از گذراندن چهار سال حبس در زندان آزاد کند. 🔹در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۷، علا قرضاوی و شوهرش حسام خلف، به اتهام "پیوستن به یک گروه تروریستی و تامین مالی #تروریسم" دستگیر شدند. 🔹مصر بارها متهم شده است که دسترسی کافی به مراقبت‌های پزشکی را برای زندانیان در زندان‌های خود فراهم نکرده است. 🔹روز پنجشنبه، هشام القاضی حنفی، قانونگذار سابق اخوان المسلمین، در زندان بدنام و فوق امنیتی عقرب قاهره به دلیل سهل‌انگاری پزشکی درگذشت. 🔹هفته گذشته، #محمود_عزت، جانشین سابق رهبر اخوان المسلمین، در یک حضور نادر در دادگاه از شرایط بازداشت خود انتقاد کرد. 🔹او گفت که در طول ۱۶ ماه بازداشتش، «درب سلول هر روز فقط چند ثانیه برای تحویل غذای من باز می‌شود» و «مقداری غذا از دریچه‌ی در به سمت من پرتاب می‌شود، بدون اینکه حوصله باز کردن درب سلول را داشته باشند». 🔹#مرسی، اولین رئیس‌جمهور منتخب مصر، در طول پنج سال بازداشت خود از وضعیت بدی رنج می‌برد و در ژوئن ۲۰۱۹ درگذشت. @dolatedin

⭕️ دادگاه #ترکیه شکایت سازمان دیانت علیه شرکت #مشروبات_الکلی را رد کرد 🔹روزنامه Birgün در ۳۰ دسامبر گزارش داد، دادگاه مدنی حقوق صنعتی و فکری استانبول شکایتی را که در ژانویه ۲۰۱۹ توسط #سازمان_دیانت علیه شرکت نوشیدنی الکلی Mey İçki ارائه شده بود، رد کرد. 🔹این شکایت مربوط به استفاده از کلمه "أعلی" توسط Mey İçki برای یکی از محصولات برند rakı خود است که سازمان دیانت می‌گوید این کلمه از "صفات الله" است. 🔹کلمه «أعلی» کلمه‌ای عربی است که در ترکی به مفهوم «بسیار بلند» اشاره دارد و برای توصیف بالاترین مرتبه بهشت نیز به کار می‌رود. در قرآن از آن به عنوان صفت برای بیان عظمت خداوند استفاده شده است (سبّح اسم ربّک الأعلی). 🔹سازمان دیانت مدعی است که استفاده از یکی از صفات خداوند به عنوان علامت تجاری برای چیزی که شرعاً #حرام است، درست نیست. 🔹دادگاه درخواست سازمان دیانت را رد کرد و گفت که تصمیم مستدل خود را بعدا اعلام خواهد کرد. @dolatedin

🔻 چرا مسیحیت قرار است به یک دین اقلیت در بریتانیا تبدیل شود؟

⭕️ چرا مسیحیت قرار است به یک دین اقلیت در بریتانیا تبدیل شود؟ 🔹تی آر تی: بر اساس داده‌های اداره ملی آمار بریتانیا (ONS) شاید برای اولین بار در هزار سال گذشته، تعداد افرادی که در #انگلیس و #ولز ادعا می‌کنند #مسیحی هستند، نزدیک است که به زیر 50 درصد برسد. 🔹در سال 2011 تقریباً 60 درصد از مردم مسیحی بودند. اکنون این رقم تنها 51 درصد است. علاوه بر این، به طور گسترده اعتقاد بر این است که نتایج سرشماری سال 2021 نشان‌دهنده کاهش بیشتر این اعداد در آینده است که احتمالا انگلیس و ولز را به یک کشور با اکثریت غیر مسیحی تبدیل می‌کند. 🔹در تلاشی برای جلوگیری از کاهش عبادت‌کنندگان، #کلیسا بیش از 335 میلیون دلار را برای برنامه "تجدید و اصلاح" بین سال‌های 2017-2020 هزینه کرده است که ظاهراً سود چندانی نداشته است. 🔹کلیسای انگلستان که نماینده اکثر مسیحیان و کلیساهای سراسر کشور است، این چالش را "جدی و ریشه‌ای" خوانده است. 🔹از جمله چالش‌هایی که کلیسا با آن مواجه است، جمعیت سالخورده (میانگین سنی که در کلیسا شرکت می‌کنند 61 سال است)، کاهش اعضای روحانیون حقوق‌بگیر، فقدان چشم‌اندازی در میان برخی روحانیون برای ایجاد «آینده‌ای پرامید»، فقدان رهبری برای رویارویی با چالش‌های آینده و #اینرسی_نهادی است. 🔹کلیسای انگلستان که بیش از 500 سال پیش تأسیس شده است، مالک برخی از برجسته‌ترین املاک و مستغلات در این کشور قرار دارد. 🔹برخی تخمین زده‌اند که کلیسای انگلیس بیش از 29 میلیارد دلار دارایی و 11.7 میلیارد دلار #موقوفه دارد که تا سال 2019 تقریباً 1.3 میلیارد دلار در سال درآمد داشته است. 🔹علاوه بر آن، کلیسای انگلستان از کمک‌های مالی دولتی نیز بهره‌مند است که این بدان معنا است که میلیون‌ها دلار برای نگهداری از برخی از نمادین‌ترین و مهم‌ترین ساختمان‌های فرهنگی و معماری غنی کشور هزینه می‌شود. 🔹بنابراین، پول واقعاً یک مسئله برای کلیسای انگلستان نیست. بنابراین چه چیزی باعث این انحطاط به ظاهر غیرقابل جبران برای نهادی شده است که در ساختار کشور بسیار مرکزی بوده است؟ 🔸 پاندمی 🔹گردگشگران به هر مرکز شهری در انگلیس بروند، با نمادهای کلیساهای جامع روبرو می‌شوند که قرن‌ها چشم‌اندازی معنوی را شکل داده‌اند. با این حال، عظمت آنها دیگر با یک جماعت دینی مطابقت ندارد. 🔹به طور متوسط در هر هفته در یک کلیسای آنگلیکان فقط 27 نفر در سال 2019 شرکت کرده‌اند، و این برای پیش از همه‌گیری کووید-19 بوده است. بر اساس ارقام خود کلیسا، همه‌گیری کووید-19 روند نزولی حضور مردم را تسریع کرده است. 🔹در اوایل سال جاری، کلیسای #انگلستان پیش‌بینی کرد که شیوع بیماری همه‌گیر باعث عدم بازگشت تقریباً 20 درصد از عبادت‌کنندگان به کلیسا می‌شود که یکی از چشمگیرترین سقوط‌ها در تاریخ کلیسا خواهد بود. 🔹این بیماری همه‌گیر همچنین منجر به کاهش 20 درصدی کمک‌های مالی شده است که بسیاری از کلیساها را از نظر مالی مقرون به‌صرفه کرده است که به نوبه خود احتمالاً منجر به کاهش تعداد روحانیون حقوق‌بگیر خواهد شد. 🔸 همه ادیان یکسان نیستند 🔹در حالی که کلیسای انگلستان کاهش حضور را تجربه کرده است، گروه‌های #مسیحی_انجیلی در جهت مخالف حرکت کرده‌اند. 🔹آنها که به خاطر تجمعات پرجنب‌وجوش و پرشور شهرت دارند، گروه‌ها یا عبادت‌کنندگان جوان‌تری را به خود جذب کرده‌اند. آن‌ها که کمتر #محافظه‌کار هستند و تشریفات دینی کمتری دارند، برای گروهی از مردم که می‌خواهند ایمان را به گونه‌ای متفاوت تجربه کنند، جذاب شده‌اند. 🔹در حالی که انگلستان ممکن است کمتر مسیحی شود، لزوماً کمتر مذهبی نیست. 🔹یکی از مذاهب با سرعت رشد بالا در انگلستان #اسلام است. بین سال‌های 2001 تا 2009، اسلام ده برابر سریع‌تر از سایر گروه‌های مذهبی رشد کرد. ترکیبی از تبلیغ، نرخ زاد و ولد بالاتر و مهاجرت به این رشد بالا کمک کرد. 🔹در برخی موارد، کلیساهای متروکه حتی به #مسجد تغییر کاربری داده‌اند و به نوعی به هدف اصلی ساختمان‌ها وفادار مانده‌اند. 🔹یک مطالعه که به تأثیر کلیساها بر جامعه بریتانیا می‌پردازد، نشان می‌دهد که «کلیساهای قدیمی، با فضای معنوی و فعالیت اجتماعی خود، ارزش اقتصادی و اجتماعی سالانه 55 میلیارد پوندی برای بریتانیا دارند.» @dolatedin

⭕️ تقویت اختیارات پادشاه اردن در کنترل امور دینی 🔹عمون: دیروز دوشنبه، مجلس نمایندگان #اردن اصلاحیه اصل 40 قانون اساسی را برای گسترش اختیارات #پادشاه به عنوان بخشی از پروژه توسعه قانون اساسی پادشاهی تصویب کرد. 🔹این اصلاحات به پادشاه اردن این اختیار را می‌دهد که مدیر امنیت عمومی، رئیس #قوه_قضائیه، رئیس شورای قضایی شرعی، #مفتی_کل، رئیس دربار سلطنتی، وزیر دربار و مشاوران پادشاه را مستقلا و بدون دخالت دولت عزل و نصب کند. 🔹بشر الخصاونه، نخست وزیر اردن، گفت که این اصلاحات پروژه‌ای سیاسی است که راه را برای رسیدن به مرحله تشکیل دولت‌های پارلمانی هموار می‌کند. 🔹فرید حداد نماینده مجلس، هدف از این اصلاحات قانونی را فاصله گرفتن نهادهای دینی و نظامی از تمامی سوگیری‌های حزبی و سیاسی دانست. @dolatedin

⭕️ واتیکان اسقف اعظم الجزایر را که در اسرائیل آموزش دیده است، منصوب کرد 🔹اولترا جزائر: به گزارش وب سایت کلیسای #کاتولیک #الجزایر، #پاپ فرانسیس، در 27 دسامبر گذشته اسقف ژان پل ویسکو را به عنوان #اسقف_اعظم جدید الجزایر منصوب کرد و او جانشین اسقف پل دزفارژ شد که به حداکثر سن قانونی رسیده است. 🔹ویسکو در سال 1962 در لیون #فرانسه متولد شده و دارای مدرک تحصیلی دانشگاهی در رشته حقوق است. 🔹اسقف اعظم جدید الجزایر در فاصله سال‌های 2000 تا 2002 برای تحصیل به #اسرائیل رفته و در مؤسسه‌ای یهودی تحصیل کرده است. وی سپس به مدرسه‌ای انجیلی در پایتخت #فلسطین، بیت‌المقدس، که تحت اشغال #رژیم_صهیونیستی است، نقل مکان کرد. 🔹ناظران بر این باورند که انتصاب این فرانسوی که در «اسرائیل» تحصیل کرده است، به عنوان رئیس اسقف‌های الجزایر، واکنش شدید الجزایری‌ها را در پی خواهد داشت و الجزایری‌ها هر چیزی را که به «اسرائیل» مربوط می‌شود، به دلیل نقض وحشیانه آن علیه فلسطینی‌ها رد می‌کنند. @dolatedin

🔻 اینگونه بود که معماری اسلامی اروپا را شکل داد...

⭕️ اینگونه بود که معماری اسلامی اروپا را شکل داد... 🔹الجزیره: اگرچه بسیاری شیفته معماری اروپایی هستند و گردشگرانی از سراسر جهان از آن بازدید می‌کنند، اما این بناها و نقاط دیدنی دستاوردهای صرفا اروپایی نیستند، بلکه مدیون تمدن اسلامی هستند. 🔹محقق دایانا دارک در کتاب خود با عنوان «دزدی از ساراسن‌ها... چگونه #معماری_اسلامی اروپا را شکل داد؟ (Stealing from the Saracens: How Islamic Architecture Shaped Europe)» پاسخ و مدارکی ارائه می‌دهد که برای بسیاری تکان دهنده به نظر می‌رسد، چرا که نشان می‌دهد #تمدن_اسلامی برتری زیادی نسبت به جهان غرب داشته است. 🔹دایانا دارک خاورشناس انگلیسی است که در دانشگاه آکسفورد، زبان عربی خوانده و 3 دهه بین لندن و دمشق رفت‌وآمد کرده و کتاب‌ها و مقالات تخصصی متعددی دارد. 🔹این کتاب از خاکستر آتش‌سوزی 15 آوریل 2019 در کلیسای نوتردام در پاریس، پایتخت فرانسه بیرون آمد، آتشی که کلیسای جامع را ویران کرد و کل جامعه فرانسه را در حالت ماتمی فرو برد که همه را شگفت‌زده کرد. 🔹نویسنده کتاب اظهار می‌دارد که تعجب می‌کند که چرا کلیسایی جامع هویت فرانسوی نامیده می‌شود، در حالی که بیشتر عناصر موجود در آن #کلیسا از جهان اسلام به فرانسه آمده است. 🔹او همچنین می‌گوید آنچه به کتابش اهمیت می‌دهد، ذهنیت اروپایی خودمحور و خصومت شدیدی است که نسبت به مهاجران مسلمان وجود دارد. وی خاطرنشان می‌کند که هدف آن تحقیر #معماری اروپایی و دستاوردهای آن نیست، بلکه اثبات این است که «هیچ کسی مالک تمام معماری نیست، همانطور که هیچکس مالک دانش نیست.» 🔹دایانا دارک می‌افزاید که یکی از دلایلی که او را به نوشتن این کتاب ترغیب کرد، افزایش اسلام‌هراسی در سال‌های اخیر است، زیرا بسیاری از دولت‌ها و کشورهای اروپایی به دنبال از بین بردن هرگونه ارتباط با جهان اسلام هستند. 🔸 مسلمانان منبع الهام بوده‌اند 🔹مهندس و پژوهشگر معماری، رائد ارناؤوط گفت این کتاب از آن جهت حائز اهمیت است که دوره مهمی را در بر می‌گیرد که در آن ارتباط بین غرب و شرق و گذار معماری بین این دو تمدن را مورد مطالعه قرار داده است. 🔹در همین زمینه، پیتر گوردون روزنامه‌نگار و نویسنده بریتانیایی، گفت نویسنده ثابت کرده است که هر چیزی که نماد معماری اروپا به حساب می‌آید، در اصل از خاورمیانه عبور کرده است و استدلال‌های قانع‌کننده‌ای برای این موضوع ارائه کرده است و یکی از بهترین نمونه‌ها «طاق نوک‌تیز» است که به دوره نخست اسلامی برمی‌گردد و در اروپای غربی دیده می‌شد. 🔹به گفته مدیر دانشکده معماری لندن، آرون بتسکی، این کتاب خدمات بزرگی انجام می‌دهد و یادآوری می‌کند که بسیاری از آنچه به عنوان معماری غربی تصور می‌شود در واقع از خاورمیانه آمده است. 🔹در این کتاب آمده است که «معماری کلیسایی در سراسر اروپا ارتباط نزدیکی با سبک گوتیک که بسیار محبوب و اختصاصی است، دارد، اما اگر این سبک که با مذهب کاتولیک بسیار درهم‌تنیده و پیوندخورده است، در واقع از معماری اسلامی الهام گرفته شده باشد، چه می‌شود؟ این بدان معناست که مسلمانان منبع الهام چیزی بودند که مسیحیت آن را فرم معماری خاص خود می‌داند، و این یک واقعیت بسیار ناراحت‌کننده خواهد بود.» 🔹به گفته نویسنده کتاب، تأثیرات شرقی بر معماری گوتیک از سوریه شروع می‌شود، به‌ویژه از شهرهای فراموش‌شده آن که مجموعه‌ای از شهرها و روستاهای باستانی هستند که در دوره بین قرن اول تا هفتم میلادی ساخته شده‌اند. 🔹در حالی که محقق معماری ارناؤوط به نام کتاب اعتراض دارد و معتقد است که استفاده از کلمه «دزدی» اغراق‌آمیز است، زیرا آنچه بین شرق و غرب اتفاق افتاده از جنس پسندیدن و اقتباس بوده است، نویسنده در پاسخ می‌گوید که این عنوان را با دقت انتخاب کرده است. وی می‌گوید واژه لاتین «ساراسن (Saracen)» از ریشه سامی «سرق» مشتق شده است و غربی‌ها در واقع #مسلمانان را «دزد» می‌خواندند، در حالی که آنها خود کسانی بودند که همه چیز را از مسلمانان گرفتند. دایانا دارک می‌گوید این عنوان برای اشاره به پارادوکسی مضاعف است. @dolatedin

🔻 شکایت گروهی از وکلای ترکیه از 112 مقام چینی به جرم جنایت علیه اویغورها

⭕️ شکایت گروهی از وکلای ترکیه از 112 مقام چینی به جرم جنایت علیه اویغورها 🔹تی آر تی: گروهی از وکلای #ترکیه روز سه شنبه علیه 112 مقام چینی به اتهام ارتکاب جنایت علیه #مسلمانان #اویغور در ترکستان شرقی به دادستانی عمومی استانبول شکایت کردند. 🔹وکلای دادگستری در یک کنفرانس مطبوعاتی پس از تشکیل پرونده در کاخ دادگستری استانبول در منطقه «کاگلایان»، شکایت خود را فاش کردند که شامل 116 قربانی اویغور است که به دلیل شکنجه در اردوگاه‌های کار اجباری جان خود را از دست دادند. 🔹#چین از سال 1949 بر قلمرو «ترکستان شرقی» که زادگاه ترک‌های مسلمان اویغور است، حکم رانده و آن را «#سین_کیانگ» به معنای «مرز جدید» نامیده است. 🔹رامیسا کابا اوغلو، وکیل دادگستری گفت: اتهامات متعددی علیه متهمان این پرونده وجود دارد که از آن جمله می‌توان به قتل عمد، شکنجه، رفتار خشونت‌آمیز، جلوگیری از محاکمه، ناپدید شدن و غیره اشاره کرد. 🔹وی افزود: این شکایت از طرف 116 نفر از قربانیان و از طریق بستگان آنها تشکیل شده است و خواستار محاکمه 112 نفر از مقامات چینی، از جمله مقامات سیاسی، مسئولین کمپ‌ها و غیره است. 🔹محمد فرقان یون، وکیل دادگستری نیز گفت: «اطلاعات دقیقی در مورد این اردوگاه‌ها ارائه شده است؛ حدود 3 میلیون نفر بدون اتهام در کمپ‌های غیرانسانی حاوی برج مراقبت و سیم خاردار بازداشت و با رفتارهای بداخلاقانه مسئولان کمپ روبه‌رو هستند.» 🔹وی ادامه داد: «از قوه قضائیه ترکیه خواسته شد تا متهمان را بر اساس کنوانسیون‌های بین‌المللی محاکمه کند، چرا که نشانه‌های اجرای پروژه‌ای برای پاکسازی قومی و مذهبی در این جنایات ظاهر است.» 🔹ده‌ها تن از ساکنان ترکستان شرقی مقیم ترکیه در این بیانیه مطبوعاتی با برافراشتن پرچم‌های منطقه، تصاویر قربانیان و بازداشت‌شدگان، خواهان آزادی وابستگان خود شدند. ✍️ ملاحظه: با وجود آنکه انتظار می‌رود دولت ترکیه از حامیان سرسخت مسلمانان ترک سین کیانگ باشد، دولت اسلام‌گرای اردوغان برای حفظ روابط حسنه خود با چین، تلاش می‌کند با پرهیز از تنش‌های احتمالی پرداختن به این پرونده انسانی و دینی، سیاستی دوستانه با چین را در پیش گرفته و گاه حتی در نقش حامی سیاست‌های کنترلی چین اظهار نظر کرده است. 🔸در جولای گذشته، رسانه‌های چینی بخش‌هایی از گفتگوی تلفنی اردوغان و شی جین پینگ، رؤسای جمهور ترکیه و چین را منتشر کردند که به خوبی محافظه‌کاری ترکیه در ماجرای مسلمانان اویغور را نشان می‌داد. 🔸اردوغان در این تماس با اشاره به مسلمانان اویغور ساکن در ترکیه تأکید کرده بود که «ترکیه اجازه نخواهد داد از خاک این کشور برای شرکت در فعالیت‌های جدایی‌طلبانه‌‌ای که حاکمیت چین را به خطر می‌اندازد استفاده شود». اردوغان افزوده بود که ترکیه به طور کامل به اصل تمامیت ارضی چین پایبند بوده و از چین در مبارزه با #تروریسم برای حفاظت از خاک خود حمایت خواهد کرد. @dolatedin

‌ ▪️قال رسول الله(ص): «فاطمة بضعة منى، فمن أغضبها أغضبنى؛ فاطمه پاره تن من است، هر کس او را به خشم آورد، مرا به خشم آورده است». [صحیح بخاری، ج۶ ص۱۴۱] ▪️عنْ عَائِشَةَ: «... فَهَجَرَتْهُ فَاطِمَةُ، فَلَمْ تُكَلِّمْهُ حَتَّى مَاتَتْ؛ فاطمه از ابوبکر دوری گزید و با او [دیگر] سخنی نگفت تا از دنیا رفت» [صحیح بخاری، ج۱۰، ص۲۵۱] 🏴🏴 شهادت حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) را به همه همراهان عزیز تسلیت عرض می‌کنیم 🏴🏴 @dolatedin